ΠΟΛΥΠΤΥΧΟ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ - ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

ΠΟΛΥΠΤΥΧΟ  ΣΤΗΝ  ΕΠΙΣΤΟΛΗ  ΤΟΥ  ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ  ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

        Αφορμή για τις σκέψεις που ακολουθούν δίνει η από 9.7.2010 Επιστολή του μακαριστού Αρχιεπίσκοπου Αυστραλίας Στυλιανού προς τον Πρωτοπρεσβύτερο Αναστάσιο Γκοτσόπουλο, που αναρτήθηκε στις 3.4.2019.

Α.  «Όλα τα ζώα είναι ίσα, όμως μερικά ζώα είναι από τα άλλα πιο ίσα».-Τζορτζ Όργουελ, «Η φάρμα των ζώων». Αυτό στα καθ’ ημάς μπορεί να γραφεί ως εξής. «Όλοι οι ορθόδοξοι, είναι ίσοι, όμως μερικοί ορθόδοξοι είναι από τους άλλους πιο ίσοι» ! Γι αυτούς, λοιπόν, η Δυτική Χριστιανοσύνη, Ρωμαιοκαθολική και Προτεσταντική είναι αιρετική ! Διό κάθε επαφή και διάλογος μαζί τους, σαν αυτόν που άρχισε ο μακαριστός Πατριάρχης Αθηναγόρας-1964-συνέχισε ο μακαριστός Πατριάρχης Δημήτριος, και προωθεί ένθερμα και συστηματικά πάνω από είκοσι χρόνια ο νυν Πατριάρχης Βαρθολομαίος, και, πιο πολύ, κάθε επαφή και διάλογος με άλλες θρησκευτικές παραδόσεις αποτελεί έκπτωση στην «παν-αίρεση του οικουμενισμού-(sic).

      Βέβαια, οι πιο πολλοί από αυτούς από Ορθοδοξία ξέρουν μόνο τη λέξη ! Συν, να την πιπιλίζουν μαζί με αντίστοιχα ευλαβή προσωπικά τσιτάτα κάποιων Γερόντων, μερικών ήδη και Οσίων. Αδυνατούν όμως να καταλάβουν, από τούτο και αδιαφορούν για το ότι, όλο αυτό το μείγμα έρχεται σε ευθεία αντίθεση με το προσδιοριζόμενο από τη διδασκαλία των κορυφαίων Πατέρων και Οικουμενικών Διδασκάλων της Εκκλησίας, Βασιλείου του Μεγάλου, Γρηγορίου του Θεολόγου και Ιωάννη του Χρυσόστομου διαχρονικό χρέος Οικουμενικής μαρτυρίας της Ορθοδοξίας στον κόσμο ! Αυτοί εμμένουν και επιμένουν να θέλουν την Ορθοδοξία εγκλωβισμένη σε μια ζώνη «αυτό- αυτοπεριχαράκωσης», και να καταγγέλλουν τους άλλους, πρώτιστα τους ταγούς της Εκκλησίας ως μιασμένους από το μικρόβιο της … «παν-αίρεσης του οικουμενισμού  !

    Η περίπτωσή τους ακουμπάει το γραφόμενο από τον Άγιο Νεκτάριο. «Ο μη κατ’ επίγνωσιν ζηλωτής … πλανάται εν τοις σκέψεσιν και ενεργείαις αυτού, και εργαζόμενος δήθεν υπέρ της δόξης του Θεού παραβαίνει το νόμον της προς τον πλησίον αγάπης … Εν τη ζέσει του ζήλου αυτού πράττει τα ενάντια προς τον νόμον του Θεού, προς το θείον θέλημα … Διαπράττει το κακόν, όπως επέλθη το υπ’ αυτού νοούμενον αγαθόν …  Ο ζήλος του είναι πυρ διαφθείρον, πυρ καταναλίσκον, η καταστροφή προπορεύεται αυτού και η ερήμωσις έπεται αυτού … Εύχεται τω Θεώ να ρίψη πυρ εξ ουρανού και να κατακαύση πάντας τους μη δεχομένους τας αρχάς και πεποιθήσεις αυτού … Τον μη κατ΄επίγνωσιν ζηλωτήν χαρακτηρίζει μίσος προς τους ετεροθρήσκους ή ετεροδόξους … Η παράλογος επιμονή εν τη υπερασπίσει των ιδίων φρονημάτων, ο παράφορος ζήλος προς κατίσχυσιν εν πάσιν, η φιλοδοξία, φιλονικία, η έρις, και το φιλοτάραχον … Ο μη κατ’ επίγνωσιν ζηλωτής είναι άνθρωπος ολέθριος»-«Άπαντα»,τ.5^ος, σ.339-340.

Β.   «Άνθρακες ο θησαυρός» ! Παρακολουθώντας κανείς τις σχετικές αναρτήσεις του λόγιου Πρωτοπρεσβύτερου Αναστάσιου Γκοτσόπουλου και τα συνωδά αυτών δε δυσκολεύεται να αντιληφθεί ότι κινείται στο χώρο «των ορθόδοξων από τους άλλους πιο ίσων». Ίσως και να προσθέσει ότι, με τα γραπτά του αποτελεί, κατά έναν τρόπο την πνευματική … «ναυαρχίδα» του. Δυστυχώς όμως και να διαπιστώσει ότι η από μέρους του

ένθερμη και εμπεριστατωμένη υπερασπιστική του χώρου είναι. 1. Επιλεκτική και από τούτο μονοδιάστατη. Ας πούμε, υποστηρίζει ότι ο ονομαστός από τότε Γέροντας Παϊσιος διέκοψε το μνημόσυνο του Πατριάρχη Αθηναγόρα ! Αλλά ! Στην περίφημη «Επιστολή του Μοναχού Ερημίτη Γέροντα Παϊσίου», ο νυν Όσιος με λίαν ευδιάκριτη ταπείνωση κάνει έκκληση «στους φιλενωτικούς αδελφούς». Ως καλό πνευματικό τέκνο πονάει-«Ένας βαθύς πόνος»- για τις κινήσεις του Πατριάρχη Αθηναγόρα, αλλά δεν παύει να τον αποκαλεί «Πατέρα». Αρνείται κάθε μορφή διχασμού. «Έχω την γνώμην-γράφει ότι δεν είναι καθόλου καλόν να αποχωριζόμεθα από την Εκκλησίαν. Το να διακόψει κανείς το μνημόσυνον του Πατριάρχου, να αποσχισθή και να δημιουργήση ιδικήν του Εκκλησίαν, και να εξακολουθή να ομιλή υβρίζοντας τον Πατριάρχην, αυτό νομίζω είναι παράλογον. Εάν οι φιλενωτικοί δίνουν το πρώτον πλήγμα εις την Εκκλησίαν, αυτοί δίνουν το δεύτερον !! Προτιμά και προτείνει αδελφική υπέρβαση και σύνθεση. «Όλοι χρειάζονται εις την Εκκλησίαν. Ὅλοι οι Πατέρες προσέφεραν τας υπηρεσίας των εις Αυτήν. Και οι ήπιοι χαρακτήρες και οι αυστηροί. όλοι είναι ἀπαραίτητοι. Ο ένας συμπληρώνει τον πνευματικόν χαρακτήρα του άλλου και όλοι είμεθα υποχρεωμένοι να ανεχώμεθα όχι μόνον τον πνευματικόν του χαρακτήρα, αλλά ακόμη και τις αδυναμίες, που έχει σαν ‘ανθρωπος». –Περισσότερα πιο κάτω στο ευρύτερο απόσπασμα παρουσίασης στην Αναστάσιος, 7.3.17. «Επιστολής ΄Μοναχού Ερημίτη Γέροντα΄Παϊσίου ανάγνωση». 2. Προσέτι δε και παραπλανητική. Συγκεκριμένα είναι εντελώς άλλο το θέμα Επιστολής του γνωστού Αγιορείτη Γέροντα Βασίλειου Γοντικάκη. Σε αυτήν εξηγεί γιατί δεν διέκοψε το μνημόσυνο του Πατριάρχη Αθηναγόρα, και αυτό συνυπογράφει ο τότε ονομαστός μοναχός Παϊσιος, όχι τη διακοπή, στην οποία άλλωστε δεν μπορούσε να προχωρήσει, γιατί δεν ήταν ιερέας, δε λειτουργούσε, και δεν εκφωνούσε «του Αρχιεπισκόπου ημών …» για να το διακόψει ως θέλει ο Πρωτοπρεσβύτερος Α.Κ.**-Περισσότερα πιο κάτω στο ευρύτερο απόσπασμα παρουσίασης στην Αναστάσιος, 16.8.17 του γραπτού. «Ο Αθηναγόρας … ο Βασίλειος … ο Παϊσιος»

    Και, έρχεται, λοιπόν, τώρα ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας Στυλιανός Χαρκιανάκης, ικανός θεολόγος, και όχι μόνο, και επί σειρά ετών Πρόεδρος από πλευράς Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Θεολογικό Διαλόγο με τους Ρωμαιοκαθολικούς. Και ιδού τι λέει απερίφραστα: «Οι λοιποί εκ της Εκκλησίας της Ελλάδος, επικριτικώς και μόνον ασχοληθέντες κατά τρόπον δε όλως επιλεκτικόν και επιπόλαιον, υπήρξαν κυρίως οι Καντιωτικοί κύκλοι … και οι προσωπολάτραι των κεκκοιμημένων πλέον (Καθηγητών) π. Ιωάν. Ρωμανίδου και Κ. Μουρατίδου,». Και προσθέτει. «Ἀλλὰ καὶ σεις, ἀγαπητέ, προφανῶς μήτε τὰ δύο εἰς ἃ παραπέμπετε κείμενά μου ἀνεγνώσατε μετὰ προσοχῆς». Με άλλα λόγια, λίαν αγαπητέ άγνωστε κατά τα άλλα π. Αναστάσιε, η δημοσίευση της Επιστολής μάλλον  σας βγήκε, «άνθρακες ο θρησαυρός» !  

Γ.  Το χειρότερο όμως για το μακαριστό. «Όμορφος κόσμος ηθικός αγγελικά πλασμένος»(sic). Καθώς “Apres moi le deluge”-«Μετά από εμένα ο κατακλυσμός». Ευανάγνωστο γαρ και εύληπτο το δηλούμενο στη συνέχεια δια χειρός Αρχιεπίσκοπου Αυστραλίας Στυλιανού! Και πώς να κρίνει κανείς, να επικρίνει και να κατακρίνει τα σχετικά κάποιου που είναι ήδη εν τοις μακαριστοίς. Πώς να γράψει κανείς δηλαδή, αν τιμά τον ίδιο ή ευρύτερα αν μας τιμά ως ορθόδοξους το γραφόμενο ότι επί Προεδρίας αυτού η Ορθόδοξη γραμμή στο Διάλογο ήταν η δέουσα, αν μη και ηρωική, ενώ η της διαδεχθείσης αυτόν Προεδρία του αδελφού και συλλειτουργού του από ενδοτική μέχρι … προδοτική της Ορθοδοξίας !  Αρνούμαι να παραθέσω το απόσπασμα, μπορεί να το διαβάσει κανείς στην αναρτημένη Επιστολή. Αλλά και δυσκολεύομαι για την περίπτωση να γράψω και πάλι ότι ο ιός της φιλοπρωτίας των δυο Ζεβεδαίων είναι εμφανώς παρών !

Δ.   Μνήμη συμφοιτητή Νίκου Σωτηρόπουλου. Πρωτεύσαντος στις εισαγωγικές εξετάσεις στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, λίαν αγαπητού φίλου και αδελφού της αντίπερα όχθης μέχρις εσχάτων -ο υπογράφων κατά τα τότε «Ζωή-κός». Ενθουσιώδης, φλογερός Καντιωτικός. Τα έψαλλε για τα καλά στον Αυστραλίας, δεν ξέρω αν ως προδιαγράφει ανωτέρω ο Άγιος Νεκτάριος, ξέρω ότι Σύνοδος Υπερτελής του … «επιδαψίλευσε» έναν αφορισμό ! Δεν ζήτησε συγγνώμη, δεν ήρθη ο αφορισμός. Παρά ταύτα ευνέχισε διδάσκων μέχρι την τελευταία του πνοή και σε Μητροπολιτικούς χώρους-Ραδιοφωνικοί σταθμοί, λίαν ευλαβώς ! Κύριος ο τελικός, αλλά και ο μόνος  αληθινός και δίκαιος Κριτής όλων.

      Ωστόσο προς συναγωγή προσωπικών συμπερασμάτων για την κριτική των «Καντιωτικών», ας μου συγχωρηθεί να προσθέσω, «ορθόδοξων από τους άλλους πιο ίσων» της εποχής μου -όχι λιγότερο τέτοιοι δείχναμε από άλλο δρόμο και οι «Ζωή-κοί»- παραθέτω το εξής. Στα πλαίσια της άσκησης των τριτοετών της Θεολογίας στο μάθημα της Ρητορικής-

Ομιλητικής στην εβδομαδιαία Λειτουργία στον Πανεπιστημιακό Ναό της Καπνικαρέας, κήρυγμα-άσκηση έκανε ένας φοιτητής. Ήρθε η σειρά να κάνει και έκανε το σχετικό κήρυγμα-άσκησή της και μια φοιτήτρια. Προσέξτε αυτή τη φορά μετά το τέλος της Λειτουργίας. Είχε ληφθεί πρόνοια κατά το του Απ. Παύλου. «Ου μη φάγω κρέας εις τον αιώνα ίνα μη τον αδελφό μου σκανδαλίσω». Παρά ταύτα η «Σπίθα» είχε ήδη τυπωμένη τη βροντή, την κριτική και καταφορά για το … απαράδεκτο να κάνει γυναίκα κήρυγμα στην Εκκλησιά ! Βγαίνοντας από την Εκκλησία άρχισε η διανομή.

       Μη νομισθεί ότι αγνοώ το του Παύλου «αι γυναίκες σιγάτωσαν εν τη Εκκλησία», πολύ περισσότερο, ότι το αγνοούσε ο αρμόδιος Καθηγητής, διό και δια λόγους ευνόητων αδυναμιών κάποιων, έβαλε τη φοιτήτρια να μιλήσει μετά τη Λειτουργία. Λοιπόν, λίγη ώρα μετά στην Πανεπιστημιακή αίθουσα, όπου ακολουθούσε σχετική συζήτηση και κριτική, «ποιος είδε το Θεό και δεν φοβήθηκε» ! Χτύπησε πάνω στην έδρα τη γροθιά του ο και εξωτερικά επιβλητικός Καθηγητής Π. Ν. Τρεμπέλας-σημειώνω, ο πιο προσιτός και από όλους τους φοιτητές πιο αγαπητός- και άστραψε και βρόντηξε ! «Πού σε πονεί και που σε κόφτει», κυριολεκτικά τους λιάνισε !

      Ελπίζω να καταλάβατε την πολεμική μεθόδευση. Σημειώνω ότι επ’ αυτού έχει γράψει εξαίρετη δοκιμή με τον τίτλο, «Η γροθιά του Τρεμπέλα» ο Καθηγητή και διακεκριμένος ορθόδοξος Ποιητής Π.Β.Πάσχου.

  

Ε.   «Η Ορθοδοξία ευνοεί και προστατεύει τη μέγιστη ελευθερία των θεολογικών γνωμών μέσα στα πλαίσια της μιας παραδόσεως. Η Εκκλησία ξεπερνά κάθε σχολή, ενώ ταυτόχρονα τις περιέχει όλες. Όμως κανένα κείμενο εκτός από τους δογματικούς ορισμούς των συνόδων δεν μπορεί ποτέ να αξιώσει συμβολικό κύρος». Π. Ευδοκίμωφ, «Ορθοδοξία», σελ, 241. Έχω αναφέρει πολλές φορές αυτή τη σημαντική ορθόδοξη θέση, και θα την αναφέρω άλλες τόσες. Γιατί είναι απαράδεκτο, συν όσα αναφέρει ο Άγιος Νεκτάριος με το που θα γράψει κάποιος δυο σκέψεις, να τον πετροβολεί ένας άλλος ως … αιρετικό ! Να μηδενίζει έτσι την ελευθερία της αγάπης, και να καταδολιεύεται αποφαστική αρμοδιότητα και ευθύνη Συνοδική ! Εκτός αν βάζει τον εαυτό του πάνω από όλους και όλα, και προτιμά να ακολουθεί το «δόγμα» Όργουελ ! «Όλα τα ζώα είναι ίσα, όμως μερικά ζώα είναι από τα άλλα πιο ίσα». Και στα καθ’ ημάς. «Όλοι οι ορθόδοξοι, είναι ίσοι, όμως μερικοί ορθόδοξοι είναι από τους άλλους πιο ίσοι» !

Με «την αγάπην την πρώτην, ην ουκ αφήκα …»

Αθανάσιος Κοτταδάκης

·       Αναστάσιος 7.3.17.   ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ  «ΜΟΝΑΧΟΥ ΕΡΗΜΙΤΗ ΓΕΡΟΝΤΑ»  ΠΑΪΣΙΟΥ  ΑΝΑΓΝΩΣΗ

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ  ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

……………………………………………….

1.    Η  ευωδία  της  ασκητικής  του  ταπείνωσης.

α.  «… ἐθεώρησα καλόν, ἐκτός ἀπό τίς προσευχές μου, νά στείλω καί ἕνα μικρό κομματάκι κλωστή (πού ἔχω σάν φτωχός μοναχός), διά νά χρησιμοποιηθῇ καί αὐτό, ἔστω καί γιά μιά βελονιά, διά τό πολυκομματιασμένο φόρεμα τῆς Μητέρας μας-Εκκλησίας.   

β. ΄ «Θά ἤθελα νά ζητήσω συγγνώμην ἐν πρώτοις ἀπ' ὅλους, πού τολμῶ νά γράψω κάτι, ἐνῶ δέν εἶμαι οὔτε ἅγιος οὔτε θεολόγος».

γ.    «Καί πάλιν ἔρχομαι νά ζητήσω εἰλικρινῶς συγγνώμην ἀπό ὅλους, διότι ἐτόλμησα νά γράψω. Ἐγώ εἶμαι ἕνας ἁπλός Μοναχός καί τό ἔργον μου εἶναι νά προσπαθῶ, ὅσο μπορῶ, νά ἀπεκδύωμαι τόν παλαιόν ἄνθρωπον καί νά βοηθῶ τούς ἄλλους καί τήν Ἐκκλησίαν, μέσῳ τοῦ Θεοῦ διά τῆς προσευχῆς».

δ.    «Με πολύν σεβασμόν προς όλους-Ένας Μοναχός, Ερημίτης, [Γέρων Παίσιος]

        Ο από τότε χαρισματικός «μοναχός, ερημίτης, Γέρων Παίσιος» επισημαίνει ρητά και

κατηγορηματικά ότι, η επιστολή του είναι, «ένα μικρό κομματάκι κλωστή … για μια βελονιά». Αλλά και, ζητάει συγγνώμη από όλους, γιατί επιχειρεί ένα τόλμημα, κάτι που τον ξεπερνάει-«Θα ήθελα να ζητήσω συγγνώμη εν πρώτοις απ' όλους, πού τολμώ να γράψω κάτι, ενώ δεν είμαι ούτε άγιος ούτε θεολόγος». Και επανέρχεται για να μην το προσπεράσει κανείς, μη δοθεί άλλη διάσταση, μη χρησιμοποιηθεί το γραπτό του για αλλότριους σκοπούς-«Και πάλιν έρχομαι να ζητήσω ειλικρινώς συγγνώμη από όλους, διότι ετόλμησα  να γράψω. Εγώ είμαι ένας απλός Μοναχός…». Και σφραγίζει την επιστολή. «Με πολύν σεβασμόν προς όλους-Ένας Μοναχός, Ερημίτης, Γέρων Παίσιος» !

      Καταθέτει ατόφια ταπείνωση, από και με την ψυχή του, «αρετή του ύψους του έσχατου βάθους» ως βασική και διά-χριστιανικής ισχύος προϋπόθεση για κάθε κίνηση γύρω από αυτό το θέμα. Δεν έχει την παραμικρή αίσθηση ότι εκδίδει θέσφατο !!

 2.      Το  πνεύμα  της  χριστιανικής  συνδιαλλαγής.

2α     Προς  τους  φιλενωτικούς  αδελφούς,

1.  «Θά ἤθελα νά παρακαλέσω θερμά ὅλους τους φιλενωτικούς ἀδελφούς μας: Ἐπειδή τό θέμα τῆς ἑνώσεως τῶν Ἐκκλησιῶν εἶναι κάτι τό πνευματικόν καί ἀνάγκην ἔχουμε πνευματικῆς ἀγάπης, ἄς τό ἀφήσουμε σέ αὐτούς πού ἀγαπήσανε πολύ τόν Θεόν καί εἶναι θεολόγοι, σάν τούς Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας, καί ὄχι νομολόγοι, Πού προσφέρανε καί προσφέρουν ὁλόκληρο τόν ἑαυτόν τούς εἰς τήν διακονίαν τῆς Ἐκκλησίας (ἀντί μεγάλης λαμπάδας), τούς ὁποίους ἄναψε τό πῦρ τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ καί ὄχι ὁ ἀναπτήρας τοῦ νεωκόρου...»

2.   «Ἐπίσης ἄς γνωρίσωμεν καλά ὅτι ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας δέν ἔχει καμμίαν ἔλλειψιν. Ἡ μόνη ἔλλειψις, πού παρουσιάζεται, εἶναι ἡ ἔλλειψις σοβαρῶν Ἱεραρχῶν καί Ποιμένων μέ Πατερικές ἀρχές. Εἶναι ὀλίγοι οἱ ἐκλεκτοί, ὅμως, δέν εἶναι ἀνησυχητικόν.

3.   Και δεν είναι ανησυχητικό γιατί η Εκκλησία-Ορθοδοξία δεν είναι κτήμα κανενός, δεν την έχει στο τσεπάκι κανένας. «Ἡ Ἐκκλησία εἶναι Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ καί Αὐτός τήν κυβερνάει…  εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός «καί ὁ πεσών ἐπί τόν λίθον τοῦτον συνθλασθήσεται, ἐφ' ὃν δ' ἄν πέσῃ λικμήσει αὐτόν» (Ματθ. κα΄44-45).

     

      Άξιο πολλής προσοχής ότι, θεωρεί και ονομάζει αδελφούς τους φιλενωτικούς χριστιανούς ! Αλλά τους επισημαίνει ότι, «το θέμα της ενώσεως των Εκκλησιών», είναι πάρα πολύ σοβαρό-«είναι κάτι το πνευματικόν». Και ότι, γράφοντας στη συνέχεια σε πρώτο πληθυντικό πρόσωπο, περιλαμβάνει και εαυτόν στον όρο της πνευματικής -αδελφικής-αγάπης που προϋποθέτει--«και ανάγκην έχουμε πνευματικής αγάπης» !

       Επίσης ότι, λέει με παρρησίαότι ανησυχεί, γιατί υπάρχει στην Ιεραρχία της Εκκλησίας, που έχει τη Συνοδική ευθύνη θεολογικής και λοιπής διαχείρισης του θέματος ΄έλλειψη, «σοβαρών Ιεραρχών και Ποιμένων με Πατερικές αρχές».Προσθέτει όμως ότι, δε λείπουν οι λίγοι εκλεκτοί, πράγμα που μετριάζει την ανησυχία του-«Είναι ολίγοι οι εκλεκτοί, όμως, δεν είναι ανησυχητικό». Το πιο σπουδαίο: Υπογραμμίζοντας τέλος τη βαθιά πίστη του ότι: «Ἡ Εκκλησία είναι Εκκλησία τού Χριστού και Αυτός την κυβερνάει…  είναι ο ίδιος ὁ Χριστός», ουσιαστικά μηδενίζειτην ανησυχία του. Και επικυρώνει το μηδενισμό της με το θαυμάσιο χωρίο που παραθέτει ! Στο οποίο, μπορεί να προστεθεί επεξηγηματικά ότι:Από το σημαδιακό τέλος του Αρείου συνάγεται πως ο Χριστός ως η Κεφαλή της Εκκλησίας, έχει «πάντ’ ανοιχτά πάντ’ άγρυπνα τα μάτια της ψυχής του», και ξέρει πολύ καλά, αν ή πότε χρειάζεται να επέμβει, και επεμβαίνει, μάλιστα, ρηξικέλευθα ! Είναι, λοιπόν, φρονιμότερο να μην παρατρέχεται αυτό από πολλούς, ιδιαίτερα από κάποιους Επισκόπους, που ως ο Λουδοβίκος 14^ος αισθάνονται, ομιλούν και ενεργούν σε γραμμή: «Η Εκκλησία είμαι Εγώ» !! -“l eglise c’ est moi”.

2β.    Προς τα πιστά τέκνα της Εκκλησίας.

1.  «Εἰς τούς καιρούς μας βλέπομεν ὅτι πολλά πιστά τέκνα τῆς Ἐκκλησίας μας, Μοναχοί καί λαϊκοί, ἔχουν δυστυχῶς ἀποσχισθῆ ἀπό αὐτήν ἐξ αἰτίας τῶν φιλενωτικῶν. Ἔχω τήν γνώμην ὅτι δέν εἶναι καθόλου καλόν νά ἀποχωριζώμεθα ἀπό τήν Ἐκκλησίαν κάθε φοράν πού θά πταίῃ ὁ Πατριάρχης. ἀλλά ἀπό μέσα, κοντά στήν Μητέρα Ἐκκλησία ἔχει καθῆκον καί ὑποχρέωσι ὁ καθένας ν' ἀγωνίζεται μέ τόν τρόπον του.

2.    «Τό νά διακόψῃ τό μνημόσυνον τοῦ Πατριάρχου,, νά ἀποσχισθῇ καί νά δημιουργήσῃ

ἰδικήν του Ἐκκλησίαν καί νά ἐξακολουθῇ νά ὁμιλῇ ὑβρίζοντας τόν Πατριάρχην, αὐτό, νομίζω, εἶναι παράλογον».

3.   «Ἐάν διά τήν α ἤ τήν β λοξοδρόμησι τῶν κατά καιρούς Πατριαρχῶν χωριζώμεθα καί κάνωμε δικές μας Ἐκκλησίες - Θεός φυλάξοι! - θά ξεπεράσωμε καί τούς Προτεστάντες ἀκόμη. Εὔκολα χωρίζει κανείς καί δύσκολα ἐπιστρέφει». .

4.    «Ἐπειδή συνέβη στό Καλύβι των (ὁμιλῶ διά τά ἐν Ἁγίῳ Ὄρει συμβαίνοντα) νά ὑπάρχῃ καί Ναός, ἐνόμισαν ὅτι μποροῦν νά κάνουν καί δική τους ἀνεξάρτητη Ἐκκλησία. Ἐάν οἱ φιλενωτικοί δίνουν τό πρῶτο πλῆγμα στήν Ἐκκλησία, αὐτοί, οἱ ἀνωτέρω, δίνουν τό δεύτερο».

      Εδώ τα αποσπάσματα της επιστολής ηχούν, «ως φωνή υδάτων πολλών και ως φωνή βροντής μεγάλης»-Αποκ.14,2. Μπορεί και ο πιο απλός χριστιανός ορθόδοξος να καταλάβει, και καταλαβαίνει ότι: Ο Γέροντας και δε συμφωνεί, και καταδικάζει τους αποσχιστικούς «ηρωισμούς» τύπου, διακοπή της λειτουργικής μνημόνευσης του Πατριάρχη Αθηναγόρα, ή άλλα που αποτόλμησαν εκτός, αλλά και εντόςτου Αγίου Όρους, κάποια «πιστά τέκνα της Εκκλησίας», που δεν εννοούν να δεχτούν ότι ορισμένοι μπορούν να κινηθούν πιο πέρα από τα μέτρα και όρια που προσδιορίζουν  !

       Καθαρά, ξάστερα, απερίφραστα, αλλά καιταπεινά ως του ταιριάζει, τονίζει: «Έχω την γνώμην ότι δεν είναι καθόλου καλόν να αποχωριζώμεθα από την Εκκλησία» ! Πιο συγκεκριμένα και πιο αυστηρά: «Το να διακόψη το μνημόσυνον του Πατριάρχου, να αποσχισθή και να δημιουργήσῃ ιδικήν του Εκκλησίαν και να εξακολουθή να ομιλή υβρίζοντας τον Πατριάρχην, αυτό, νομίζω, είναι παράλογον». Άρα, όποιος Επίσκοπος, Ηγούμενος, Προ-Ηγούμενος ή άλλος τις, αποτόλμησε τα τοιαύτα, καταλαβαίνουν οι πάντες ότι δεν έχει συμφωνούντα, αλλά απέναντί του, τον όχι τυχαίο και τότε «μοναχό, ερημίτη, Γέροντα», και νυν Όσιο Παϊσιο ! Ιδιαίτερα όταν φτάνει υπέρ-απερίφραστα στον έσχατοστιγματισμό τους, να γράφει επί λέξει: «Εάν οι φιλενωτικοί δίνουν το πρώτο πλήγμα στην Εκκλησία, αυτοί, οι ανωτέρω, δίνουν το δεύτερο» !!

      Τι διαπράττουν, λοιπόν, όσοι γράφουν τα αντίθετα, ιδιαίτερα όταν γνωρίζουν, ότι ο ως μοναχός μέχρι το τέλος, ο Όσιος δεν ήταν Λειτουργός-Ιερουργός-της Εκκλησίας, άρα ούτε εκφωνούσε, ούτε διέκοψε το λειτουργικό αίτημα, π.χ. «υπέρ του πατρός ημών Αρχιεπισκόπου και Οικουμενικού Πατριάρχου Αθηναγόρα» ;;

2γ.   Προς   την  τρίτη    μερίδα  μέσα  στην  Εκκλησία.

1.   «Θά ἤθελα ἀκόμη νά εἰπῶ ὅτι ὑπάρχει καί μία τρίτη μερίδα μέσα εἰς τήν Ἐκκλησίαν μας. Εἶναι ἐκεῖνοι οἱ ἀδελφοί, πού παραμένουν μέν πιστά τέκνα Αὐτῆς, δέν ἔχουν ὅμως συμφωνίαν πνευματικήν ἀναμεταξύ τους. Ἀσχολοῦνται μέ τήν κριτικήν ὁ ἕνας τοῦ ἄλλου καί ὄχι διά τό γενικώτερον καλόν τοῦ ἀγῶνος. Παρακολουθεῖ δέ ὁ ἕνας τόν ἄλλον (περισσότερον ἀπό τόν ἑαυτόν του) εἰς τό τί θά εἰπῇ ἢ τί θά γράψῃ, διά νά τόν κτυπήσῃ κατόπιν ἀλύπητα. Ἐνῶ ὁ ἴδιος, ἄν ἔλεγε ἡ ἔγραφε τό ἴδιο πρᾶγμα, θά τό ὑπεστήριζε καί μέ πολλές μάλιστα μαρτυρίες τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τῶν Πατέρων».

2.   «Τό κακό, πού γίνεται εἶναι μεγάλο, διότι ἀφ' ἑνός μέν ἀδικεῖ τόν πλησίον του, ἀφ' ἑτέρου

δέ καί τόν γκρεμίζει μπροστά στά μάτια τῶν ἄλλων πιστῶν. Πολλές φορές σπέρνει καί τήν ἀπιστία στίς ψυχές τῶν ἀδυνάτων, διότι τούς σκανδαλίζει. Δυστυχῶς, μερικοί ἀπό ἐμᾶς ἔχουμε παράλογες ἀπαιτήσεις ἀπό τούς ἄλλους. Θέλουμε οἱ ἄλλοι νά ἔχουν τόν ἴδιο μέ ἐμᾶς πνευματικόν χαρακτήρα».

       Τιμά, λοιπόν, και τους στην «τρίτη μερίδα» ως «αδελφούς» ! Αλλά και προχωρεί στα θλιβερά αποκαλυπτήριά τους. Που καθένας καταλαβαίνει τι μαρτυρούν. Και μπορεί να επιλέξει γι αυτά να πει: «Και μη χειρότερα» ! Ή το του Σολωμού: «Όμορφος κόσμος ηθικός, αγγελικά πλασμένος», με (sic).

      Οφείλει όμως και εδώ να θαυμάσει ότι ο Γέροντας καλύπτει και τα κατ’ αυτούς, γράφοντας σε πρόσωπο πρώτο πληθυντικό, ήγουν περιλαμβάνοντας ταπεινά και εαυτόν. Είναι βέβαιος ότι μόνο από αυτήν την οδό μπορούν να καταλάβουν οι πάντες την υποδεικνυόμενη ρίζα του κακού στη φράση. «Δυστυχώς, μερικοί από εμάς έχουμε παράλογεςαπαιτήσεις από τους άλλους. Θέλουμε οι άλλοι να έχουν τον ίδιο με εμάς πνευματικόν χαρακτήρα» !

     

3.     Η  καθ’  υπερβολήν   έκρηξη   αγωνίας   υιού  προς  πατέρα.

3a.    «Ἐπειδή βλέπω τόν μεγάλον σάλον, πού γίνεται εἰς τήν Ἐκκλησίαν μας, ἐξ αἰτίας τῶν διαφόρων φιλενωτικῶν κινήσεων καί τῶν ἐπαφῶν τοῦ Πατριάρχου ἐπόνεσα καί ἐγώ σάν τέκνον Της…» 

3β.  «Τά γραφόμενά μου δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά ἕνας βαθύς μου πόνος διά τήν γραμμήν

καί κοσμικήν ἀγάπην δυστυχῶς τοῦ πατέρα μας κ. Ἀθηναγόρα. Ὅπως φαίνεται, ἀγάπησε μίαν ἄλλην γυναίκα μοντέρνα, πού λέγεται Παπική Ἐκκλησία, διότι ἡ Ὀρθόδοξος Μητέρα μας δέν τοῦ κάμνει καμμίαν ἐντύπωσι, ἐπειδή  εἶναι πολύ σεμνή».

3γ.    «Αὐτή ἡ ἀγάπη, πού ἀκούσθηκε ἀπό τήν Πόλι, βρῆκε ἀπήχησι σέ πολλά παιδιά του, πού τήν ζοῦν εἰς τάς πόλεις… Μέ μία τέτοια περίπου κοσμική ἀγάπη καί ὁ Πατριάρχης μας φθάνει στή Ρώμη. Ἐνῶ θά ἔπρεπε νά δείξῃ ἀγάπη πρῶτα σέ μᾶς τά παιδιά του καί στή Μητέρα μας Ἐκκλησία, αὐτός, δυστυχῶς, ἔστειλε τήν ἀγάπη του πολύ μακριά».

3δ.  «Τό ἀποτέλεσμα ἦταν νά ἀναπαύσῃ μέν ὅλα τά κοσμικά παιδιά, πού ἀγαποῦν τόν κόσμον καί ἔχουν τήν κοσμικήν αὐτήν ἀγάπην, νά κατασκανδαλίσῃ, ὅμως, ὅλους ἐμᾶς, τά τέκνα τῆς Ὀρθοδοξίας, μικρά καί μεγάλα, πού ἔχουν φόβο Θεοῦ».

      Στο τμήμα αυτό η πρώτη ανάγνωση προκαλεί την αίσθηση ότι ξαφνικά, απότομα, και ανεξήγητα ο Γέροντας περνάει στην αντίπερα όχθη ! Αφήνει το λίαν ευδιάκριτο πνεύμα χριστιανικής συνδιαλλαγής προς τις 2^α, 2β, 2γ εκκλησιαστικές μερίδες και ανοίγεται σε κάτι σαν νομική και δικανική καταγγελία, εγκαλεί τον Πατριάρχη Αθηναγόρα για «ερωτική παρασπονδία» ! Για καταπάτηση «του μυστικού γάμου του»-έτσι θεωρείται και λέγεται θεολογικά η σχέση Επισκόπου και Επισκοπής-με την Ορθόδοξη Εκκλησία-«Όπως φαίνεται, αγάπησε μίαν άλλην γυναίκα μοντέρνα, πού λέγεται Παπική Εκκλησία, διότι ἡ Ορθόδοξος Μητέρα μας δεν του κάμνει καμίαν εντύπωση, επειδή  είναι πολύ σεμνή».  Κατηγορία βαριά, βαρύτατη !

        Σε δεύτερη όμως ανάγνωση,πιο προσεκτική, το βλέμμακαρφώνεται στα εξής:«Ένας βαθύς μου πόνος»,  «δια την … κοσμική αγάπη δυστυχώςτου πατέρα μας κ. Αθηναγόρα»,που «αγάπησε μίαν άλλην γυναίκα… διότι ἡ Ορθόδοξος Μητέρα μας …», Και, αυτή η αίσθηση παροπλίζεται !  Ο «βαθύς πόνος» του από «τα μωρά του κόσμου … τα ασθενή … τα αγενή και τα εξουθενημένα (που) εξελέξατο ο Θεός»-1Κορ.1,27-για την εποχή μας ακούγεται μέσα μου αλλιώς. Όχι σαν ψυχρή νομική και δικανική καταγγελία, αλλά σαν κραυγή αγωνίας παιδιού προς πατέρα ταράσσοντα την οικογενειακή κοινωνία και σχέση αγάπης τους. Ο υιός Παϊσιος βλέπει ότι «ο πατέραςμας Αθηναγόρας» αδικεί «τη Μητέρα μας Ορθόδοξη Εκκλησία». Και νιώθει τόσο «βαθύ πόνο», που φτάνει σε μια «έκρηξη αγωνίας» ! Κατά ταύτα η επιγραφή: «Η καθ’ υπερβολήν έκρηξη αγωνίας υιού προς πατέρα», έρχεται πλησίστια στο πνεύμα χριστιανικής συνδιαλλαγής που αναδείχνει σε όλη την επιστολή ο ταπεινός μέχρι το κόκκαλο  συντάκτης της ! Αυτό με το οποίο μετ’ ου  πολύ και τη σφραγίζει ! 

       Εκείνο όμως που έχει ιδιαίτερα μεγάλη σημασία στο τμήμα αυτόείναι η ξεκάθαρη μαρτυρία και παραδοχή του ότι, «η περίπου κοσμική αγάπη του Πατριάρχη μας που φτάνει στη Ρώμη», τουτέστιν, η πορεία  χριστιανικής συνδιαλλαγής Νέας και Παλαιάς Ρώμης, «βρήκε απήχηση σε πολλά παιδιά του, πού την ζουν εις τας πόλεις …». Και πιο κάτω. «Το αποτέλεσμα ήταν να αναπαύσει μεν όλα τα κοσμικά παιδιά, που αγαπούν τον κόσμο και έχουν την κοσμική αυτή αγάπη, να κατασκανδαλίση όμως, όλους εμάς, τα τέκνα της Ορθοδοξίας, μικρά  και  μεγάλα, που έχουν φόβο Θεού».

      Εδώ επιβάλλεται να γίνουν κάποιες διευκρινίσεις για να αποφευχθεί μια έρπουσαπαρανόηση. Τα «πολλά παιδιά του που την ζουν στις πόλεις»,ήγουν, μέσα στον κόσμο, από τούτο γυμνό και μόνο, από το φυσικό χώρο τους, χωρίς άλλο υπονοούμενο, είναι και λέγονται«κοσμικά» και «με κοσμική αγάπη». Από τούτο αντιδιαστέλλονται από τα άλλα που ζουν έξω από τον κόσμο, όχι ως χριστιανικά κατώτερα από αυτά. Γιατί στα όρια της Εκκλησίας τη διαφορά δεν την κάνει ο χώρος, αλλά ο τρόπος ζωής, αυτός έχει την απόλυτη σημασία. Δηλαδή, το αν και ως ποιο βαθμό αμφότερα τα παιδιά ανταποκρίνονται στους όρους και τις προϋποθέσεις πληρότητας του τρόπου ζωής που ο Θεός έχει ευλογήσει να ακολουθούν ! Τόσο ο μέσα στον κόσμο τρόπος ζωής, της κοσμικής-συζυγικής- αγάπης, όσο και ο έξω από τον κόσμο, της μοναχικής-ασκητικής αγάπης, είναι οι δυο ανηφοριές που οδηγούν στην κορυφή του Θαβώρ, όπου περιμένει ο Χριστός να τα περάσει στην κοινωνία της Αγάπης του !

       Κατά ταύτα, τα «πολλά παιδιά του που ζουν στις πόλεις», τα «κοσμικά και με την κοσμική αγάπη», στα οποία βρήκε απήχηση η πορεία χριστιανικής συνδιαλλαγής Ορθόδοξης Ανατολής και Ρωμαιοκαθολικής Δύσης «του πατέρα μας» ή «του Πατριάρχη Αθηναγόρα», αποτελούντον κύριο όγκο των βαπτισμένων χριστιανών ορθόδοξων ! Που όμωςμπορεί να κρατούν-πλείστα κρατούν-στην καρδιά τους μια αδιόρατη αγάπη για την πίστη των πατέρων τους ! Μια ιδιότυπη φιλοτιμία για την Αγία Ορθοδοξία ! Ενώ, ανάμεσα στα πόσα άραγε, «τέκνα της Ορθοδοξίας που έχουν φόβο Θεού», και έχουν σκανδαλιστεί στο έπακρο λόγω αυτής της πορείας, όχι λίγα μπορεί να μην είναι άσχετα με τον πρεσβύτερο υιό της παραβολής του ασώτου και την αδυναμία του να κατανοήσει την εκπληκτική μεγαλοθυμία του Πατέρα του ! Αφήστε ότιμόνο ο Θεός γνωρίζει, ποιος είναι πιστό παιδί της Ορθοδοξίας και ποιος όχι !

       Και για να μην πει κάποιος ότι από το«εμάς»- «όμως να κατασκανδαλίση»- του Γέροντα και νυν Όσιου, το τελευταίο «βόλι» παίρνει κι εκείνον, όπερ βέβηλο, όντως βέβηλο, εξηγώ. Ο όχι τυχαίος και τότε«μοναχός. Ερημίτης, Γερων Παϊσιος»,προσθέτει το «εμάς», δείχνοντας να υιοθετεί κατά κάποιο τρόπο τα περί «μεγάλου σάλου, που γίνεται εις την Εκκλησίαν μας», που του πρόφτασαν κάποιοι  στο ερημητήριό του,από ασκητική κατανόηση και συγκατάβαση στην αδυναμία και ταραχή τους. Έχει διακρίνει χαρισματικά ότι πρόκειται «για τρικυμία εν ποτηρίω» ! Και η διάκριση αυτή έρχεταιπλησίστια με το πνεύμα χριστιανικής συνδιαλλαγής που διαχέει σε όλη την έκταση της επιστολής. Σήμερα μάλιστα, πενήντα χρόνια μετά, πλησίστια με το ότι, «ιώτα εν ή μία κεραία» της Ορθοδοξίας δεν έχει ξεπουληθεί ούτε από τον πρωτοπόρο Αθηναγόρα, ούτε από τους στην ίδια γραμμή πορείας  διαδόχους του, Δημήτριο και Βαρθολομαίο !

4.    Η  υπέρβαση  και  η  σύνθεση.

 4α.    «Ὅλοι χρειάζονται εἰς τήν Ἐκκλησίαν. Ὅλοι οἱ Πατέρες προσέφεραν τάς ὑπηρεσίας των εἰς Αὐτήν. Καί οἱ ἤπιοι χαρακτῆρες καί οἱ αὐστηροί. Ὅπως διά τό σῶμα τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἀπαραίτητα καί τά γλυκά καί τά ξινά, καί τά πικρά ἀκόμη ραδίκια (τό καθένα ἔχει τίς δικές του οὐσίες καί βιταμίνες), ἔτσι καί διά τό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Ὅλοι εἶναι ἀπαραίτητοι.

4β.  «Ὁ ἕνας συμπληρώνει τόν πνευματικόν χαρακτῆρα τοῦ ἄλλου καί ὅλοι εἴμεθα ὑποχρεωμένοι νά ἀνεχώμεθα ὄχι μόνον τόν πνευματικόν του χαρακτῆρα, ἀλλά ἀκόμη καί τίς ἀδυναμίες, πού ἔχει σάν ἄνθρωπος».

       Στο τμήμα αυτό είναι περιττό κάθε σχόλιο ! Από μια απλή ανάγνωση των αποσπασμάτων της επιστολής, καταλαβαίνει καλά κι ο πιο απλός χριστιανός ορθόδοξος και ποια δυναμική ευρύτητα, και ποια διαχρονική αξία έχει το όντως ορθόδοξο πνεύμα που από το περίσσευμα της καρδιάς του καταθέτει σ’ αυτή την επιστολή  ο Όσιος  Παϊσιος, όντας ακόμα «μοναχός, ερημίτης, Γέρων» !  

******      ****     *******

       Ολοκληρώνω, λοιπόν, πάλι με ένα απόσπασμα από το βιβλίο* του Μητροπολίτη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικόλαο. Που, σημαδεύει ίσια στη ρίζα της περί αυτό το θέμα δοκιμασίας. «Το απόγευμα επισκεφθήκαμε τον π. Θεοδώρητο, θεωρητικό του ζηλωτισμού. Έγινε μια έντονη συζήτηση, αμφοτέρωθεν ισχυρογνώμων και εγωιστική. Με κούρασε αφάνταστα. Έγραφε αργότερα ένας από τους δυο συνοδοιπόρους μου μοναχούς, σχολιάζοντας κάποιο ιεροκοινοτικό κείμενο ότι, όταν το διαβάζεις, έχει την αίσθηση ότι «κολυμπάς σε ζεστή κρέμα», τόσο αισθησιακό του φαινόταν. Μα όταν άκουγα τους δυο πατέρες να συζητούν είχα την εντύπωση, πως έκανα μπάνιο σε πηχτή βενζινόκολλα. Τόσο δύσκαμπτοι ήταν» !! Και κλείνω με «μοναχό, ερημίτη Γέροντα», νυν Όσιο Παϊσιο. «Ας ευχηθούμε όλοι να δώση ο Θεός την χάριν Του, και ο καθένας μας ας βοηθήση με τον τρόπον του δια την δόξαν της Εκκλησίας» !  

Με «την αγάπην την πρώτην, ην ουκ αφήκα»

Αθανάσιος Κοτταδάκης

**    Αναστάσιος 16.8.17

Β.         Ο  Αθηναγόρας … ο  Β α σ ί λ ε ι ο ς  … ο Παϊσιος.

       21.11.1968. Ο Αρχιμανδρίτης, Ηγούμενος της Μονής Σταυρονικήτα π. Βασίλειος Γοντικάκης, ρέκτης της κίνησης,«στροφή στην Ορθοδοξία», καταθέτει Επιστολή, στην οποία με υψιπετή θεολογικά άλματα στοχάζεται, «είναι δεν είναι σχίσμα η διακοπή του μνημόσυνου αυτού»;  Ωστόσο! Δεν προβαίνει σε διακοπή του Λειτουργικού μνημόσυνου του Αθηναγόρα! Εμμένει στη μη διακοπή του! Όταν Λειτουργεί συνεχίζει να εκφωνεί, «του πατρός και Αρχιεπισκόπου ημών Αθηναγόρα, και Οικουμενικού Πατριάρχου»,

      Αυτή την Επιστολή, επαναλαμβάνω, της εμμονής στη μη διακοπή του μνημόσυνου του Αθηναγόρα, υπογράφουν, ο ίδιος, ο Ιερομόναχος Γρηγόριος Χατζηεμμανουήλ -αν δεν κάνω λάθος παλιός συμφοιτητής του-και, ο τότε ονομαστός ήδη Αγιορείτης -και όχι μόνο- μοναχός, νυν Όσιος Παϊσιος». Βάζω πάλι στο πλάι το ότι, ως μοναχός δεν είχε καμιά σχέση με το Λειτουργικό μνημόσυνο του Πατριάρχη -δεν είναι Λειτουργός, άρα δεν εκφωνεί, «του πατρός και Αρχιεπισκόπου ημών Αθηναγόρα….»,τουτέστιν δε διακόπτει αυτό που δεν εκφωνεί- δεν παύω όμως να επισημαίνω ότι, η Επιστολή που υπογράφει είναι κείμενο που επέμενε στη μη διακοπή του Λειτουργικού μνημόσυνου του Αθηναγόρα, και όχι στη διακοπή. Που σημαίνει ότι η υπογραφή Παϊσίου, είναι υπογραφή που μπαίνει σε γραπτό, όχι διακοπής του μνημόσυνου του Πατριάρχη, αλλά συνέχισης της μη διακοπής!

      7.10.1970. Περίπου δυο χρόνια μετά, ο Ηγούμενος της Σταυρονικήτα π. Βασίλειος Γοντικάκης, αρπάζεται από ατυχή, ως θεωρεί, διατύπωση του Πατριάρχη για το Άγιο Πνεύμα, γράφει και υπογράφει αυτός μόνος«εκ μέρους της Αδελφότητος» την Επιστολή διακοπής του Λειτουργικού μνημόσυνου του Αθηναγόρα! Κατά ένα τρόπο, μπορεί να πει κανείς, βρίσκει «έξοδο διαφυγής» από τον ασφυκτικό κλοιό που του είχαν δημιουργήσει οι άλλοι διακόψαντες Αγιορείτες Ηγούμενοι. Πράγμα που, συγκρίνοντας κανείς αυτά τα δυο γραπτά με τα τελευταία του Προ-Συνοδικά και Μετά-Συνοδικά, υψιπετή στο θεολογικό στοχασμό τους, όμως κάθε άλλο παρά αρνητικά για την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδοξίας, μπορεί να είναι άκομψο να γράφει κανείς για «κουτουράδα»του τριαντάχρονου που αναθεωρεί εμφανώς ο ογδοντάχρονος, δεν είναι όμως ελλειπτικό σεβασμού. Όταν μάλιστα αυτός συν την εκτίμηση στο Γέροντα έχουν κατατεθεί από το 1974 στην κριτική παρουσίαση του θαυμάσιου βιβλίου του  «Εισοδικόν» - «Ανάπλασις», τ.227/1974 !