Γιατί δεν θα μπορούσε να είναι κτιστό το πυρ της Κολάσεως - Κ. Νούσης

Γιατί δεν θα μπορούσε να είναι κτιστό το πυρ της Κολάσεως

Σε συνέχεια προηγουμένου^[1] αναφορικά με τη φύση του κολαστικού πυρός, θα είχαμε να προσθέσουμε πως το πυρ αυτό δεν θα μπορούσε να είναι κτιστό. Όπως είχαμε επισημάνει, οι Ρωμαιοκαθολικοί, ταυτίζοντας ουσία και ενέργειες στον Θεό υπό την επίδραση του σχολαστικισμού, δεν μπορούν να φέρουν σε άμεση επαφή την κτίση με τον Δημιουργό της, διότι τότε θα είχαμε σύγχυση και πανθεϊσμό, εφόσον η φύση του Θεού θα κοινωνούσε άμεσα με τα δημιουργήματα. Ο πλατωνισμός που δεν διανοούνταν καμία κοινωνία μεταξύ Θεού και κόσμου βλέπουμε έτσι να τεκμηριώνεται και “θεολογικά” από τον λατινικό σχολαστικισμό. Εφηύραν επομένως τις κτιστές ενέργειες, δια των οποίων, υποτίθεται, πως ο Άκτιστος κοινωνεί με την κτίση. Πρόκειται όμως για οντολογική κοινωνία ή απλά για μια εξωτερική επαφή; Με αυτά τα σοφίσματα οι ρωμαιοκαθολικοί καταρρίπτουν όλο το σχέδιο της θείας οικονομίας περί θεώσεως της ανθρωπίνης φύσεως και των υποστάσεών της. Και με αυτές τις θεολογικές προϋποθέσεις αναγκαστικά οδηγήθηκαν και στη θεωρία του Καθαρτηρίου πυρός, όπως και σε αυτήν περί του κτιστού χαρακτήρος της φωτιάς της κολάσεως.

Για το Καθαρτήριο πυρ – κτιστό εξάπαντος κατ’ αυτούς - δεν θα χρειαζόταν ειδικές επεξηγήσεις για να καταρριφθεί ως πλάνη, φτάνει μονάχα να σκεφτούμε πως δεν υπάρχει καμιά υλική φωτιά, όσο λεπτή και να είναι, που να μπορεί να καθαρίσει αμαρτίες, οι οποίες είναι γεγονότα πνευματικού χαρακτήρα! Εδώ όμως είναι άλλο το θέμα μας και έτσι θα αφήσουμε κατά μέρος τις λεπτομέρειες για την κακοδοξία του Καθαρτηρίου. Αλλά και το αιώνιο πυρ της Κόλασης για αυτούς είναι κτιστό. Και γεννάται τότε το εξής πρόβλημα: προσπαθώντας να αποφύγουν την ταύτιση της θείας ουσίας με την Κόλαση – σωστό αυτό, εφόσον ο Θεός σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να είναι η Κόλαση, αλλά όχι υπό την οπτική γωνία της λατινικής ερμηνείας – καταφέρνουν να μετατρέψουν τον Θεό σε έναν σαδιστή δικαστή – τιμωρό – με όργανα ικανοποίησης της αμείλικτης δικαιοσύνης Του τους δαίμονες και τη φωτιά της Κόλασης. Ενώ δηλαδή θα μπορούσε ο Θεός να εξαφανίσει παντελώς τα πλάσματά του, ώστε να μη βασανίζονται αιώνια, απεναντίας ετοίμασε γι’ αυτά μια αιώνια φυλακή – καμίνι, ένα ατέλειωτο Άουσβιτς, στο οποίο θα είναι τα πράγματα πολύ πιο τραγικά από το αντίστοιχο χιτλερικό: δεν θα υπάρχει η δυνατότητα διαφυγής, έστω και μέσω του σωματικού θανάτου…

Η Ορθόδοξη παράδοση και θεολογία όμως βλέπει και εξηγεί αλλιώς τα πράγματα. Τα βλέπει, όπως ήδη έχουμε υπογραμμίσει, οντολογικά. Στην άλλη ζωή – μετά την κοινή ανάσταση - θα υπάρχει άμεση θεοπτία. Όχι όμως και θέωση όλων. Και θεοπτία χωρίς θέωση συνεπάγεται κολασμό. Ο Διάβολος έχει θεοπτία και γνώση Θεού, “πιστεύει και φρίσσει” λέει η Αγία Γραφή, δεν έχει όμως κοινωνία με τον Θεό. Άρα ήδη κολάζεται. Στο μέλλον αυτή η κόλαση θα βιώνεται βέβαια πολύ εντονότερα. Όπως λοιπόν η ανάσταση θα είναι κοινή για όλους, όχι όμως και η σωτηρία, το ίδιο με άλλα λόγια σημαίνει η άμεση θεοπτία, όλων η οποία βιώνεται από τους μεν ως Βασιλεία Θεού και από τους δε ως αιώνια κόλαση. Και αυτό εξαρτάται από την ανθρώπινη προαίρεση.

Φυσικά, σε όλα αυτά θα πρέπει να βάζουμε πρώτα και μπροστά την πίστη στη θεία αποκάλυψη και όχι τη λογική μας, που προφανώς φέρνει εξ αγνοίας χίλιες δυο ενστάσεις. Να έχουμε κατά νου πως πρόκειται για το μυστήριο της Βασιλείας και της απόρριψής της, που τη βαφτίσαμε Κόλαση. Για τον λόγο αυτόν και η Γραφή και οι άγιοι Πατέρες χρησιμοποίησαν εικονική και συμβολική γλώσσα σε πολλά σημεία εν προκειμένω. Μίλησαν για τη φωτιά που έχει και την καυστική και τη θερμαντική της ιδιότητα, μίλησαν για τυφλούς που δεν μπορούν να δουν το φυσικό φως που διαχέεται αδιακρίτως και πολλά παρόμοια. Να πούμε και μεις ένα: ας θεωρήσουμε το φως του Θεού τόσο ισχυρό σαν μια φωτιά υλική. Για να μπεις μέσα στον τόπο που καίγεται αυτή, θα πρέπει να φοράς την ειδική στολή των πυροσβεστών. Αλλιώς πεθαίνεις και μάλιστα βασανιστικά. Δεν φταίει για αυτό η φωτιά, αλλά εσύ που δεν είχες την κατάλληλη προστασία. Ποτέ όμως και με καμία εικόνα δεν θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε τη διπλή οντολογία της ζωής μετά τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου, παρά μονάχα βιωματικά: τη θέωση – ακτιστοποίηση των ανθρώπων (κατά Χάρη) και την αιώνια κόλαση – βάσανο της αορασίας και ακοινωνησίας του Θεού, διότι η θεοπτία των κολαζομένων θα βιούται έτσι ακριβώς – ως αορασία και απουσία Θεού. Υπάρχει άραγε μεγαλύτερο μαρτύριο από αυτό;

Η Ορθόδοξη Παράδοση, γνωρίζοντας το πέλαγος της θείας αγάπης και του άμετρου ελέους της Αγίας Τριάδος, φιλοξένησε στους κόλπους της ερμηνείες αγίων – όπως του Γρηγορίου Νύσσης – σχετικά με την αποκατάσταση των πάντων, που σημαίνει τέλος της κόλασης και μετάβασης πάντων στη Βασιλεία του Θεού. Επειδή όμως αυτό δεν επιβεβαιώνεται από την επίσημη εκκλησιαστική διδασκαλία, δεν μπορούμε ούτε να το αποδεχτούμε ούτε να το στηρίξουμε. Μπορούμε όμως μέσα μας να το δεχτούμε ως μια θεολογούμενη δυνατότητα που ερείδεται στην παντοδυναμία και το αμέτρητο έλεος του Κυρίου. Από την άλλη, η λύση της πλήρους εξαφάνισης του κολασμένου, ώστε να μη βασανίζεται αιώνια, ούτε αυτή έχει μαρτυρίες στην εκκλησιαστική διδασκαλία και εμπειρία και επίσης θα (απ)έδειχνε το κακό ισχυρότερο του αγαθού, του Θεού δηλαδή. Και στον χριστιανισμό μάθαμε ότι το κακό είναι ανυπόστατο και ζει παρασιτικά τρεφόμενο και υποστασιαζόμενο από τη διάβρωση και απουσία του αγαθού – για αυτό και οι θεολόγοι Πατέρες το ονομάζουν παρυπόσταση.

Πριν κλείσουμε το παρόν, θα δούμε πώς αποδεικνύεται το άκτιστο του κολαστικού πυρός σήμερα, από την καθημερινή εμπειρία της Εκκλησίας: όποιος έχει τύχει να παρακολουθήσει εξορκισμό ή την αντίδραση των δαιμονισμένων μπροστά σε ιερά αντικείμενα ή τη Θεία Κοινωνία, συνήθως ακούει το ρήμα: “καίγομαι” ή “μ’ έκαψες”. Το ίδιο πυρ, σε πολύ μεγαλύτερη ένταση πλέον, θα κατακαίει αιωνίως τους κολασμένους δαίμονες και ανθρώπους. Το τραγικό της υπόθεσης είναι πως ο Θεός, με πάμπολλες άλλες εικόνες, βιβλικές, πατερικές, ασκητικής εμπειρίας κλπ. μάς δείχνει πόσο εύκολα “λυγίζει” στη μετάνοια και του μεγαλύτερου εγκληματία. Το γεγονός της απόρριψης αυτής της απύθμενης θείας αγάπης και του ελέους καθιστά από μόνο του πολύ χειρότερη την κόλαση του μέλλοντος αιώνος, ης ημάς τους αχρείους αξιώσαι ο Κύριος διαφυγείν…

Κ. Νούσης

Λάρισα, 24/10/2023

---

[1]https://anastasiosk.blogspot.com/2023/10/blog-post_811.html