«ΕΝ ΠΡΩΤΟΙΣ ΜΝΗΣΘΗΤΙ ΚΥΡΙΕ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΗΜΩΝ ΤΑΔΕ …» - ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

«ΕΝ  ΠΡΩΤΟΙΣ  ΜΝΗΣΘΗΤΙ  ΚΥΡΙΕ  ΤΟΥ  ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ  ΗΜΩΝ  ΤΑΔΕ …»

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ  ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

      Η εκφώνηση της ανωτέρω λειτουργικής ευχής από Πρεσβύτερο, ή της αντίστοιχης : «Εν πρώτοις μνήσθητι Κύριε της Ιεράς ημών Συνόδου … » από Επίσκοπο είναι το κλειδί του συνδέσμου- ενότητας-κοινωνίας των τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών μεταξύ τους, από τούτο του Σώματος της Ορθόδοξης Εκκλησίας με το Χριστό ! Η διακοπή αυτής από οποιονδήποτε «ποιεί» σχίσμα ! Και ο «Διακοψίας» εκπίπτει στην τάξη του σχισματικού, με ό, τι αυτό συνεπάγεται για τον ίδιο και όσους τον ακολουθούν!!

      

       Ιδού συνοπτικά και απλά γιατί :

     

α/   Στην Ορθόδοξη Εκκλησία μας τα πάντα υπάρχουν και λειτουργούν κατά το θείο αρχέτυπο, την Αγία Τριάδα!  Όπου : «Ο Πατήρ, δι’ Υιού, εν Αγίω Πνεύματι ποιεί τα πάντα»-Μ. Αθανάσιος. Έτσι, η Αλήθεια της -η Πίστη, το Δόγμα- είναι Συνοδικός Όρος-όριο! Η Λατρεία της -κυρίαρχα η Θεία Λειτουργία- είναι Σύναξη του ενιαίου Σώματος Κλήρου και Λαού υπό τον Προεστώτα τοπικό Επίσκοπο που είναι «εις τύπον και τόπον Χριστού», ή τον ορισμένο από αυτόν Πρεσβύτερο, και Κοινωνία με τον μυστικά παρόντα «ως ο προσφέρων και ο προσφερόμενος» Ιησού Χριστό !!

     Και αυτή  η κατ’ ιδίαν προσευχή του ορθόδοξου χριστιανού κατά τη διδαγμένη από το Χριστό «Κυριακή Προσευχή», είναι προσωπική-κοινωνική, αδελφική : «Πάτερ ημών-και όχι ατομική : «Πάτερ μου» !

β/  Μόνος Ιερέας-Αρχιερέας,  πηγή, απόλυτος κύριος, και δωρητής των χαρισμάτων της σωτηρίας που ενεργούνται στην Εκκλησία είναι ο Σταυρωθείς, Ταφείς και Αναστάς Ιησούς Χριστός! Η Ιεροσύνη-Αρχιεροσύνη όλων -από τον πρώτο ως τον ανώτατο βαθμό- είναι γεγονός κοινωνούμενο! Πηγάζει, υπάρχει, και ενεργεί στην Εκκλησία από τον επάλληλο συν-δεσμό-ενότητα-κοινωνία των Κανονικών Προεστώτων μεταξύ τους και όλων με το Χριστό!  

γ/  Αυτός ο συν-δεσμός-ενότητα-κοινωνία μαρτυρείται από την εκφώνηση της ανωτέρω αντίστοιχης λειτουργικής ευχής.

2.    Αυτά ορίζονται και προσδιορίζονται ρητά και λέξη προς λέξη στους Κανόνες, 13^ο,  14^ο και 15^ο –πρώτο μισό, «τὴν ἕνωσιν τῆς Ἐκκλησίας διασπώντων»- της λεγόμενης Πρωτοδευτέρας Συνόδου του 861 στην Κωνσταντινούπολη. Σύνοδο στην οποία προεξάρχει,  ο σοφός, ο πολύς, ο μέγας Πατριάρχης Φώτιος, και Άγιος της Εκκλησίας μας.

     Συγκεκριμένα ορίζεται ότι, ο κληρικός που θα τολμήσει να καταδικάσει στη συνείδησή του τον Προεστώτα του για ενδεχόμενη εγκληματική ενοχή, πριν αυτός καταδικαστεί τελεσίδικα Συνοδικά -Πρεσβύτερος ή Διάκονος τον Επίσκοπο- 13^ος-, Επίσκοπος το Μητροπολίτη -14^ος, Πρεσβύτερος, Επίσκοπος, Μητροπολίτης τον Πατριάρχη -15^ος, 1^ο μέρος. Και, από τούτο διακόψει το συν-δεσμό-ενότητα-κοινωνία μαζί του μη εκφωνώντας την καθιερωμένη Λειτουργική ευχή, καταδικάζεται de facto σε αποσχηματισμό ως προκαλών σχίσμα στην Εκκλησία.

    Ιδού τα αντίστοιχα τμήματα των Κανόνων στο Πρωτότυπο και Νεοελληνικά !

13^ος . «Εἴ τις πρεσβύτερος ἢ διάκονος, ὡς δῆθεν ἐπὶ ἐγκλήμασί τισι τοῦ οἰκείου κατεγνωκὼς ἐπισκόπου, πρὸ συνοδικῆς διαγνώσεως καὶ ἐξετάσεως καὶ τῆς ἐπ᾿ αὐτῷ τελείας κατακρίσεως ἀποστῆναι τολμήσοι τῆς αὐτοῦ κοινωνίας καὶ τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἐν ταῖς ἱεραῖς τῶν λειτουργιῶν εὐχαῖς, κατὰ τὸ παραδεδομένον τῇ Ἐκκλησίᾳ, μὴ ἀναφέροι, τοῦτον ὑποκεῖσθαι καθαιρέσει καὶ πάσης ἱερατικῆς ἀποστερεῖσθαι τιμῆς.

 Νεοελληνικά.  «Αν κάποιος Πρεσβύτερος ή Διάκονος θεωρήσει τον Επίσκοπό του ένοχο για κάποια εγκληματική πράξη, τον καταδικάσει μέσα του, πριν αυτός παρουσιαστεί ενώπιον Συνόδου και καταδικαστεί τελεσίδικα, και τολμήσει να διακόψει την κοινωνία του μαζί του, μη αναφέροντας το όνομα του όπως παραδίδεται στις ευχές της Λειτουργίας, καταδικάζεται σε καθαίρεση και αποστέρηση κάθε ιερατικής τιμής.

      Διαβάστε μόνοι σας πιο κάτω που παραθέτω όλο το κείμενο  κάθε Κανόνα, και τι παθαίνουν όσοι τον ακολουθούν, πρεσβύτεροι, μοναχοί και λαϊκοί, μέχρις ότου μετανοήσουν, να επιστρέψουν στον οικείο Επίσκοπο! 

14^ος. «Εἴ τις ἐπίσκοπος, ἐγκλήματος πρόφασιν ποιούμενος κατὰ τοῦ οἰκείου μητροπολίτου, πρὸ συνοδικῆς διαγνώσεως ἀποστήσει ἑαυτὸν τῆς πρὸς αὐτὸν κοινωνίας καὶ μὴ ἀναφέρει τὸ ὄνομα αὐτοῦ, κατὰ τὸ εἰθισμένον, ἐν τῇ θείᾳ μυσταγωγίᾳ, τοῦτον ὥρισεν ἡ ἁγία σύνοδος καθῃρημένον εἶναι· εἰ μόνον ἀποστὰς τοῦ οἰκείου μητροπολίτου σχίσμα ποιήσοι. 

Νεοελληνικά.  «Αν κάποιος Επίσκοπος προφασιζόμενος ότι ο Μητροπολίτης του είναι ένοχος σε εγκληματική πράξη, και πριν αυτή  διαγνωστεί και καταδικαστεί συνοδικά, διακόψει την κοινωνία μαζί του, μη αναφέροντας το όνομά του όπως συνηθίζεται στη Θεία Λειτουργία, αυτόν όρισε-αποφάσισε η Αγία Σύνοδος ότι είναι de facto καθηρημένος! Καθώς και μόνο από ότι κράτησε απόσταση από τον οικείο Μητροπολίτη μπορεί να προκαλέσει σχίσμα»!!

     Διαβάστε μόνοι και αυτό με το οποίο κλείνει ο Κανόνας, επισημαίνοντας ότι καθένας οφείλει να κινείται στα όριά του.

15^ος, α΄μέρος.  «Εἴ τις πρεσβύτερος ἤ ἐπίσκοπος ἢ μητροπολίτης τολμήσειεν ἀποστῆναι τῆς πρὸς τὸν οἰκεῖον πατριάρχην κοινωνίας καὶ μὴ ἀναφέρει τὸ ὄνομα αὐτοῦ, κατὰ τὸ ὡρισμένον καὶ τεταγμένον, ἐν τῇ θείᾳ μυσταγωγίᾳ, ἀλλὰ πρὸ ἐμφανείας συνοδικῆς καὶ τελείας αὐτοῦ κατακρίσεως σχίσμα ποιήσει, τοῦτον ὥρισεν ἡ ἁγία σύνοδος, πάσης ἱερατείας παντελῶς ἀλλότριον εἶναι, εἰ μόνον ἐλεγχθείη τοῦτο παρανομήσας. Καὶ ταῦτα μὲν ὥρισται καὶ ἐσφράγισται περὶ τῶν προφάσει τινῶν ἐγκλημάτων τῶν οἰκείων ἀφισταμένων προέδρων καὶ σχίσμα ποιούντων καὶ τὴν ἕνωσιν τῆς Ἐκκλησίας διασπώντων».

Νεοελληνικά.  «Αν κάποιος Πρεσβύτερος, ή Επίσκοπος, ή Μητροπολίτης τολμήσει να αποσχιστεί από τον οικείο Πατριάρχη του μη αναφέροντας το όνομά του όπως είναι ορισμένο και ταγμένο στη Θεία Λειτουργία, και πριν την εμφάνισή αυτού στη Σύνοδο και την τελεσίδικη καταδίκη του από αυτήν τον καταδικάσει μέσα του  και προκαλέσει σχίσμα ! Η Αγία Σύνοδος ορίζει-αποφασίζει, αυτός που παρανόμησε να αποσχηματίζεται και να αποξενώνεται τελείως από κάθε ιερατικό αξίωμα- και όχι απλώς να υπόκειται σε κάποιο νομικό έλεγχο αυτός που παρανόμησε.

     Και προσέξτε τώρα πώς κλείνει : «Αυτά ορίστηκαν και σφραγίστηκαν γι αυτούς που με το πρόσχημα κάποιων εγκλημάτων του Προεστώτος τους αποκόπτονται από αυτούς, προκαλούν σχίσμα και διασπούν την ένωση της Εκκλησίας»!

 3.  Ερχόμαστε στο 2^ο μέρος του 15^ου Κανόνα, όπου αλλάζουν ριζικά όλα.  Και αλλάζουν, γιατί τώρα δεν πρόκειται για ενδεχόμενη ενοχή Προεστώτος σε εγκληματική πράξη, αλλά για ενοχή του σε αίρεση! Όχι, βέβαια, σε όποια κι όποια αίρεση που μπορεί να φανταστεί ή να βάλει νου του κάποιος! Αλλά!! Αίρεση «καταδικασμένη από Άγιες Συνόδους ή Πατέρες της Εκκλησίας». Την οποία διαπιστώνεται ότι ο Προεστώς αυτός διδάσκει δημόσια και απροκάλυπτα στην Εκκλησία. Και ο πιο απλός καταλαβαίνει ότι, ο ρητός προσδιορισμός, «καταδικασμένη από Άγιες Συνόδους ή Πατέρες της Εκκλησίας», είναι όρος απαράβατος, ή προϋπόθεση απαράβατη, είναι το “sine qua non”!

        Ιδού το 2^ο  μέρος του 15^ου Κανόνα της Πρωτοδευτέρας στο πρωτότυπο και Νεοελληνικά.

15^ος Κανόνας, 2^ο μέρος.   «Οἱ γὰρ δι᾿ αἱρεσίν τινα παρὰ τῶν ἁγίων Συνόδων ἢ Πατέρων κατεγνωσμένην τῆς πρὸς τὸν πρόεδρον κοινωνίας ἑαυτοὺς διαστέλλοντες, ἐκείνου τὴν αἵρεσιν δηλονότι δημοσίᾳ κηρύττοντος καὶ γυμνῇ τῇ κεφαλῇ ἐπ᾿ ἐκκλησίας διδάσκοντος, οἱ τοιοῦτοι οὐ μόνον τῇ κανονικῇ ἐπιτιμήσει οὐχ ὑποκείσονται, πρὸ συνοδικῆς διαγνώσεως ἑαυτοὺς τῆς πρὸς τὸν καλούμενον ἐπίσκοπον κοινωνίας ἀποτειχίζοντες, ἀλλὰ καὶ τῆς πρεπούσης τιμῆς τοῖς ὀρθοδόξοις ἀξιωθήσονται. Οἱ γὰρ ουκ ἐπισκόπων, ἀλλὰ ψευδεπισκόπων καὶ ψευδοδιδασκάλων κατέγνωσαν, καὶ οὐ σχίσματι τὴν ἕνωσιν τῆς ἐκκλησίας κατέτεμον, ἀλλὰ σχισμάτων καὶ μερισμῶν τὴν ἐκκλησίαν ἐσπούδασαν ῥύσασθαι».

 Νεοελληνικά.  «Βέβαια όποιοι για κάποια αίρεση καταδικασμένη από άγιες Συνόδους ή Πατέρες της Εκκλησίας διακόπτουν την κοινωνία τους με τον οικείο Προεστώτα, μόλις διαγνώσουν ολοφάνερα -«δηλονότι»- ότι εκείνος την κηρύττει δημόσια και απροκάλυπτα και τη διδάσκει στην Εκκλησία, οι συγκεκριμένοι -«οι τοιούτοι»- όχι μόνο δε θα υποστούν το προβλεπόμενο Κανονικό επιτίμιο όσων διακόπτουν την κοινωνία προς τον Προεστώτα τους πριν τη σχετική συνοδική απόφαση καταδίκης του, αλλά και θα αξιωθούν της πρέπουσας σε ορθόδοξους τιμής. Γιατί αυτοί δεν καταδίκασαν Επισκόπους, αλλά ψευδό-επισκόπους και ψευδό-διδασκάλους, και δεν κομμάτιασαν την ένωση της Εκκλησίας με κάποιο σχίσμα, αλλά φρόντισαν να τη σώσουν από σχίσματα και διαμερισμούς» !!

      Στο 2^ο μέρος, λοιπόν, του 15^ου Κανόνα της υπό την Προεδρία του σοφού, και πολύ, και μεγάλου, και Αγίου Πατριάρχη Φωτίου Πρωτοδευτέρας Συνόδου-Κωνσταντινούπολη, 861-αλλάζουν ριζικά όλα, όχι όμως όπως-όπως, αλλά με προσδιορισμένο ρητά για όλους όρο, προϋπόθεση, κοινό παρονομαστή το, «αίρεση καταδικασμένη από Άγιες Συνόδους ή Αγίους Πατέρες της Εκκλησίας»! Την οποία, παρά ταύτα κάποιος Προεστώς ολοφάνερα -«δηλονότι»- κηρύττει δημόσια και διδάσκει απροκάλυπτα στην Εκκλησία! Πράγμα που λόγω της θέσης του  εγκυμονεί άμεσο και μεγάλο κίνδυνο διάσπασης της Εκκλησίας!

       Το παράδοξο εδώ είναι ότι από τους τρεις παλιούς-11^ος/12^ος αιώνας- ερμηνευτές Κανόνων μόνο ο Αριστηνός καταγράφει τον ανωτέρω όρο, προϋπόθεση, κοινό παρονομαστή, οι, Βαλσαμών και Ζωναράς τον παραλείπουν. Τον παραλείπει επίσης στην ερμηνεία του ο Όσιος Νικόδημος ο Αγιορείτης-18^ος/19^ος αιώνας. Του οποίου την ερμηνεία μάλλον λαμβάνοντας υπόψη εσκεμμένα,( ; ) «ουκ οίδα, ο Κύριος οίδε», σήμερα κάποιοι προσπερνούν το,  «παρὰ τῶν ἁγίων Συνόδων … κατεγνωσμένην», όσο ξεκάθαρο κι αν είναι! Πατούν στο, «ἢ (παρά) Πατέρων … κατεγνωσμένην», το … «διευρύνουν» ώστε να περιλάβει όποιον αυτοί νομίζουν, θέλουν, και κρίνουν ως Πατέρα της Εκκλησίας! Αδιαφορώντας αν και ο πιο απλός ευσεβής χριστιανός ορθόδοξος καταλαβαίνει, και ποιους έχει κατά νου, και ορίζει Συνοδικά ο σοφός, και πολύς, και μέγας και Άγιος Πατριάρχης Φώτιος, αλλά και αναγνωρίζει η Εκκλησία ως Αγίους Πατέρες και Διδασκάλους της! Όπως ενδεικτικά οι : Μ. Αθανάσιος, Μ. Βασίλειος, Γρηγόριος ο Θεολόγος, Ιωάννης Χρυσόστομος, Μάξιμος Ομολογητής, Ιωάννης ο Δαμασκηνός … και από τους κατόπιν, π.χ. Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς! Αυτούς που έχουν περάσει στη συνείδηση του ευρύτατου πληρώματος της Εκκλησίας, ως διαθέτοντες το αντίστοιχο πνευματικό μέγεθος!!

      

4.    Τέλος σε παρένθεση, συνοπτικά, και όσο γίνεται ευρύτερα πιο κατανοητά, κυρίως για την προσθήκη στο Σύμβολο της Πίστεως του, «και εκ του Υιού», ελληνικά, “Filioque”, λατινικά από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και από αυτήν στη Δυτική Χριστιανοσύνη, θα επαναλάβω μερικά από την ανάρτηση της 12.01.18 -«Δαιμονικού ιού πρωτοκαθεδρίας παρεπόμενα».

α/   Η  Β΄ Οικουμενική Σύνοδος-Κωνσταντινούπολη, 381-ψηφίζει, «και εις το Πνεύμα το Άγιον …  το εκ του Πατρός εκπορευόμενον». η Ενωμένη Εκκλησία το εντάσσει ως 8^ο άρθρο στο Σύμβολο της Α΄ Οικουμενικής -Νίκαια, 325- αυτό ομολογεί. Νωρίς σε γραπτά Ιερού Αυγουστίνου γράφεται εκπόρευση, «και εκ του Υιού-“Filio que”, όχι πρωταρχικά, αλλά «από δωρεά του Πατέρα»-Κάλλιστος Γουέαρ, «Η Ορθόδοξη Εκκλησία», σ.342. Αυτή περνάει στην Ισπανία-Σύνοδος Τολέδου 589-μετά στην Εκκλησία των Φράγκων, και ευρύτερα στη Δύση με επιβολή αυτών, όχι στην Εκκλησία της Ρώμης. Που το ανέχεται ως «θεολογούμενο ζήτημα»-20^η Επιστολή Μαξίμου του Ομολογητή, Β. Στεφανίδης, «Εκκλησιαστική Ιστορία», σ.317-όπως το ανέχεται και η Κωνσταντινούπολη όσο καιρό συμπλέουν αμφότερες στον αγώνα εναντίον της Εικονομαχίας-Ζ’  Οικουμενική, Νίκαια 787. Και είναι γνωστό πως παρότι το 800 μ. Χ. ο Πάπας Λέων 3^ος στέφει στη Ρώμη τον βασιλιά των Φράγκων Κάρολο το Μέγα, αντιδρά σθεναρά αρνούμενος να δεχτεί την προσθήκη. Γράφει το «Πιστεύω» σε δυο αργυρές πλάκες ελληνικά και λατινικά χωρίς την προσθήκη και τις  αναρτά στον Άγιο Πέτρο-814.

     Στο μεταξύ όμως ο εικονομάχος αυτοκράτορας Λέων 3^ος ο Ίσαυρος χολωθείς που η Ρώμη  συμπλέει με τους εικονόφιλους, αποσύρει από τη δικαιοδοσία της τις Εκκλησίες Ν. Ιταλίας, Σικελίας, Αν. Ιλλυρικού. Οι Πάπες στρέφονται στους Φράγκους, αποκτούν το Παπικό Κράτος, και ο μεγαλομανής Πάπας Νικόλαος 1^ος περνάει την προσθήκη στο «Πιστεύω» της Εκκλησίας της Ρώμης. Επεμβαίνοντας δε στην Εκκλησία της Βουλγαρίας, δικαιοδοσίας της Κωνσταντινούπολης, επιχειρεί να την επιβάλει και στην Ανατολή, Η οποία τότε αφυπνίζεται, ανάγει την προσθήκη σε απαράδεκτη θεολογική διαφορά, και λόγω επιμονής Νικολάου 1^ου γίνεται η βασική αιτία του πρώτου σχίσματος-867. Αυτά υποδηλώνουν ευκρινώς το ακόλουθο : «Και αυτές ακόμη οι ήδη γνωστές από τον Η΄ αιώνα θεολογικές διαφορές -“Filioque”- χρησιμοποιήθηκαν περιστασιακά και καθυστερημένα, ήτοι μετά την αντιπαράθεση στο χώρο της ιεραποστολής και την οξεία ρήξη των θρόνων της Πρεσβυτέρας και της Νέας Ρώμης» -Βλ. Φειδάς, «Εκκλησιαστική Ιστορία», τ.2, σ.95΄ -Αναστάσιος 24.01.2018. 

β/    Στη Σύνοδο του 879/80 της Κωνσταντινούπολης ο  Πατριάρχης Φώτιος και ο Πάπας Ιωάννης ο 8^ος-μέσω των αντιπροσώπων του-αποσύρουν την προσθήκη, μάλιστα χαρακτηρίζοντάς την  «αιρετική», και αποκαθιστούν την ενότητα της Εκκλησίας ! Πρόκειται για Απόφαση έκτακτα σημαντική ! Για πολλούς διακεκριμένους ορθόδοξους θεολόγους, Απόφαση Συνόδου Οικουμενικής, για την «Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης». «Απόφαση Καθολικού Κύρους». Σημασία έχει ότι πρόκειται για Συνοδική καταδίκη της προσθήκης από αμφότερες τις Εκκλησίες, Νέας και Πρεσβύτερης Ρώμης, πράγμα το οποίο που δεν μπορεί να αφήσει αδιάφορο κανένα χριστιανό ορθόδοξο.

γ/   Ωστόσο, αλλά και δυστυχώς, 134 χρόνια μετά την ανωτέρω Σύνοδο -1014- ο βασιλιάς των Φράγκων Ερρίκος 2^ος στέφεται στη Ρώμη, και επιβάλλει την επαναφορά της προσθήκης -“Filioque”-  στην Εκκλησία της. Μετά, πάλι δυστυχώς ως μη όφειλε, από Παπικής πλευράς όλα παίρνουν το δρόμο της επιβολής -οριστικό σχίσμα 1054-  επαίσχυντο 1204, της υπονομευτικό για την Ορθόδοξη Ανατολή-1453, Ουνία!

δ/   Ώσπου 950 χρόνια μετά -1964- ο Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας καλεί τον Πάπα της Πρεσβύτερης Ρώμης Παύλο 6^ο σε χριστιανική υπέρβαση! Αυτός ανταποκρίνεται, έρχεται στα Ιεροσόλυμα, τόπο του Σταυρού, του Τάφου, και της Ανάστασης του Χριστού, και εγκαινιάζουν πορεία επανεξέτασης όλων με ήρεμο, ισότιμο, Σταυρικό Θεολογικό Διάλογο με στόχο τη συνδιαλλαγή, ενότητα, συνεργασία των δυο Αποστολικών Εκκλησιών ! Και, αν ή όταν η Αγάπη του Θεού ευδοκήσει, Ένωση αυτών !! Τι πιο ορθόδοξο, τι πιο όντως χριστιανικό !

ε/   Εις πείσμα των εκπροσώπων της καχυποψίας και της «θεολογίας του τρόμου»,  54 χρόνια από τότε, όλα είναι στη θέση τους-«Πιστεύω», Λειτουργία, ορθόδοξα, όπως πριν, και αληθινά!

          Ναι, αλλά οι Δυτικοί διατηρούν το “Filioque”, η αντίρρηση. Ναι αλλά ζήτησαν συγγνώμη για τις παλιές αθλιότητες, πράγμα που τους φέρνει στην αντίπερα όχθη από της υπεροπτικής επιβολής! Και, ομολόγησαν προφορικά, απαγγέλλοντας όχι άπαξ σε πανηγυρικές Λειτουργίες το «Πιστεύω» χωρίς την προσθήκη, και γραπτά αναρτώντας το επί Πατριάρχη Δημητρίου έξω από τον Άγιο Πέτρο χωρίς αυτήν Ελληνικά και Λατινικά. Άρα αποδέχτηκαν εμφανώς ως ορθό το ορθόδοξο «Πιστεύω» ή αλλιώς σαν να επανέφεραν σιωπηρά σε ισχύ τη Συνοδική  απόφαση  Φωτίου-Ιωάννη Η’ 879/880 !!

     Από κει και πέρα κάθε συνετός ορθόδοξος χριστιανός, μπορεί να ακουμπήσει στο του Αποστόλου Παύλου.  «Εδόθη μοι σκόλοψ τη σαρκί … ίνα μη υπεραίρομαι» -«Ο Θεός μου έδωσε ένα αγκάθι στο σώμα μου  … για να μην υπερηφανεύομαι, να μην παίρνουν αέρα τα μυαλά μου»», 2Κορ.12,7. Μπορεί να πει ότι, το δίδυμο Φράγκοι-Πάπες έμπηξαν στο Σώμα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας αυτό το «αγκάθι». Να αναρωτηθεί μπορεί πια η σημερινή Ρωμαιοκαθολική Ηγεσία να το βγάλει, χωρίς να προξενήσει μεγαλύτερη και οξύτερη στους πιστούς της πληγή ; Κάθε συνετός ορθόδοξος χριστιανός μπορεί κατανοήσει, να ελπίσει, να περιμένει  ότι η Αγάπη του Χριστού κάτι θα δείξει γι αυτό. Λαμβάνοντας, βέβαια, υπόψη ότι.  «Οι βουλές Του δεν είναι σαν τις βουλές μας, ούτε σαν τους δρόμους μας, οι δρόμοι Του, αλλά απέχουν από τις βουλές και τους δρόμους μας, όσο απέχει ο ουρανός από τη γη»-Ησ.55,8-9-να τα αντιμετωπίσει με  ήρεμη εσωτερική βεβαιότητα ότι, στην Εκκλησία όλα τελούν υπό τη μυστική πλην άμεση παρουσία της άπειρης Αγάπης του Χριστού !

        Αυτά πρακτικά πατούν σε «νήφουσα» -άγρυπνη- εμπιστοσύνη στην Κανονική Ηγεσία της Εκκλησίας, σεβασμό της προσωπικής ευσέβειας των μελών της, και της συνείδησης της Συνοδικής ευθύνης τους! Αλλά και γεννούν απορία, πώς γνωστός Πρεσβύτερος μετά και παρά τις έγκυρες απαντήσεις μέσω και αυτής της Ιστοσελίδας από Πανεπιστημιακούς Καθηγητές -ΕπίσκοποςΑβύδου κ. Κύριλος, κ. Γρ. Λαρεντζάκη, εκλεκτός συνάδελφος Π. Μαρτίνης- σε ενδιαφέροντα θέματα που έθεσε, φτάνει να γράφει : «Ακόμα και πολλά από τα ίδια τα μέλη τις Συνόδου», δηλαδή, πολλοί από τους 162 Πατριάρχες, Αρχιεπίσκοπους, Μητροπολίτες, Επίσκοπους και λοιπούς, που  συνήλθαν στην Κρήτη, «δεν φαίνεται να πίστευαν ότι συνήλθαν σε Σύνοδο και μάλιστα αγιοπνευματική» ! Και ερώτημα, πού ακουμπάει αυτό, σε ψυχανάλυση ή στο ρηθέν: «Το γαρ πολύ τις θλίψεως γεννά παραφροσύνην»!

        Διό και οφείλει κανείς να μη βγει στην ανωτέρω οδό, αντί-παραθέτοντας π.χ. το εκ βαθέων του Μητροπολίτη Ατλάντας κ. Αλέξιου ότι: «Στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο βιώσαμε την παρουσία του Αγίου Πνεύματος»! Είναι προτιμότερο να επαναφέρει στη μνήμη όλων των συνετών χριστιανών ορθόδοξων τη βασική αρχή: «Η Ορθοδοξία ευνοεί και προστατεύει τη μέγιστη ελευθερία των θεολογικών γνωμών μέσα στα πλαίσια τις μιας παραδόσεως. Εκκλησία ξεπερνά κάθε σχολή , ενώ ταυτόχρονα τις περιέχει όλες. Όμως κανένα κείμενο εκτός από τις δογματικούς ορισμούς των Συνόδων δεν μπορεί να αξιώσει ποτέ «συμβολικό» κύρος. Το δόγμα είναι αρκετό. Έχει θέση «κλειδιού», και έτσι αποκλείει κάθε «μονότυπον» ή «γενική γραμμή» στη θεολογία» -Π. Ευδοκίμωφ «Ορθοδοξία», σ. 341.    

       Αλλιώς θα ξεσπάσει πόλεμος όλων εναντίον όλων, καθώς καθένας θα υποψιάζεται, θα στιγματίζει, και θα καταγγέλλει ως «αίρεση» κάθε μη αρεστό του λόγο του άλλου, πράγμα που αυταπόδεικτα είναι «το περισσόν το εκ του πονηρού»!! Ματθ.5,37

Με «την αγάπην την πρώτην, ην ουκ αφήκα»

Αθανάσιος Κοτταδάκης

Κανόνες 13-15 Πρωτοδευτέρας, α/ Κανὼν ιγ´. Περὶ σχίσματος κληρικῶν ἀπὸ τῶν ἰδίων Ἐπισκόπων.

Τὰς τῶν αἱρετικῶν ζιζανίων ἐπισπορὰς ἐν τῇ τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησίᾳ ὁ παμπόνηρος καταβαλών καὶ ταύτας ὁρῶν τῇ μαχαίρᾳ τοῦ Πνεύματος τεμνομένας προῤῥίζους, ἐφ᾿ ἑτέραν ἦλθε μεθοδείας ὁδόν, τῇ τῶν σχισματικῶν μανίᾳ τὸ τοῦ Χριστοῦ σῶμα μερίζειν ἐπιχειρῶν. Ἀλλὰ καὶ ταύτην αὐτοῦ τὴν ἐπιβουλὴν ἡ ἁγία σύνοδος ἀναστέλλουσα παντελῶς, ὥρισε τοῦ λοιποῦ, ἵνα, εἴ τις πρεσβύτερος ἢ διάκονος, ὡς δῆθεν ἐπὶ ἐγκλήμασί τισι τοῦ οἰκείου κατεγνωκὼς ἐπισκόπου, πρὸ συνοδικῆς διαγνώσεως καὶ ἐξετάσεως καὶ τῆς ἐπ᾿ αὐτῷ τελείας κατακρίσεως ἀποστῆναι τολμήσοι τῆς αὐτοῦ κοινωνίας καὶ τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἐν ταῖς ἱεραῖς τῶν λειτουργιῶν εὐχαῖς, κατὰ τὸ παραδεδομένον τῇ Ἐκκλησίᾳ, μὴ ἀναφέροι, τοῦτον ὑποκεῖσθαι καθαιρέσει καὶ πάσης ἱερατικῆς ἀποστερεῖσθαι τιμῆς. Ὁ γὰρ ἐν πρεσβυτέρου τάξει τεταγμένος καὶ τῶν μητροπολιτῶν ἁρπάζων τὴν κρίσιν καὶ πρὸ κρίσεως αὐτὸς κατακρίνων, ὅσον τὸ ἐπ᾿ αὐτῷ, τὸν οἰκεῖον πατέρα καὶ ἐπίσκοπον, οὗτος οὐδὲ τῆς τοῦ πρεσβυτέρου ἐστὶν ἄξιος τιμῆς ἢ ὀνομασίας. Οἱ δὲ τούτῳ συνεπόμενοι, εἰ μὲν τῶν ἱερωμένων εἶέν τινες, καὶ αὐτοὶ τῆς οἰκείας τιμῆς ἐκπιπτέτωσαν, εἰ δέ μοναχοὶ ἢ λαϊκοί, ἀφοριζέσθωσαν παντελῶς τῆς Ἐκκλησίας, μέχρις ἄν, τὴν πρὸς τοὺς σχισματικοὺς συνάφειαν διαπτύσαντες, πρὸς τὸν οἰκεῖον ἐπίσκοπον ἐπιστραφεῖεν.

β/ Κανών ιδ´. Περὶ σχίσματος Ἐπισκόπων ἀπὸ τῶν ἰδίων μητροπολιτῶν.

Εἴ τις ἐπίσκοπος, ἐγκλήματος πρόφασιν ποιούμενος κατὰ τοῦ οἰκείου μητροπολίτου, πρὸ συνοδικῆς διαγνώσεως ἀποστήσει ἑαυτὸν τῆς πρὸς αὐτὸν κοινωνίας καὶ μὴ ἀναφέρει τὸ ὄνομα αὐτοῦ, κατὰ τὸ εἰθισμένον, ἐν τῇ θείᾳ μυσταγωγίᾳ, τοῦτον ὥρισεν ἡ ἁγία σύνοδος καθῃρημένον εἶναι· εἰ μόνον ἀποστὰς τοῦ οἰκείου μητροπολίτου σχίσμα ποιήσοι. Δεῖ γὰρ ἔκαστον τὰ οἰκεῖα μέτρα γινώσκειν καὶ μήτε τὸν πρεσβύτερον καταφρονεῖν τοῦ οἰκείου ἐπισκόπου, μήτε τὸν ἐπίσκοπον τοῦ οἰκείου Μητροπολίτου.

Κανὼν ιε´. Περί σχίσματος πρεσβυτέρων, επισκόπων, μητροπολιτῶν ἀπὸ τῶν ἰδίων Πατριαρχῶν.

Τὰ ὁρισθέντα ἐπὶ πρεσβυτέρων καὶ ἐπισκόπων καὶ μητροπολιτῶν, πολλῷ μᾶλλον καὶ ἐπὶ πατριαρχῶν ἁρμόζει. Ὥστε, εἴ τις πρεσβύτερος ἤ ἐπίσκοπος ἢ μητροπολίτης τολμήσειεν ἀποστῆναι τῆς πρὸς τὸν οἰκεῖον πατριάρχην κοινωνίας καὶ μὴ ἀναφέρει τὸ ὄνομα αὐτοῦ, κατὰ τὸ ὡρισμένον καὶ τεταγμένον, ἐν τῇ θείᾳ μυσταγωγίᾳ, ἀλλὰ πρὸ ἐμφανείας συνοδικῆς καὶ τελείας αὐτοῦ κατακρίσεως σχίσμα ποιήσει, τοῦτον ὥρισεν ἡ ἁγία σύνοδος, πάσης ἱερατείας παντελῶς ἀλλότριον εἶναι, εἰ μόνον ἐλεγχθείη τοῦτο παρανομήσας. Καὶ ταῦτα μὲν ὥρισται καὶ ἐσφράγισται περὶ τῶν προφάσει τινῶν ἐγκλημάτων τῶν οἰκείων ἀφισταμένων προέδρων καὶ σχίσμα ποιούντων καὶ τὴν ἕνωσιν τῆς Ἐκκλησίας διασπώντων. Οἱ γὰρ δι᾿ αἱρεσίν τινα, παρὰ τῶν ἁγίων Συνόδων ἢ Πατέρων κατεγνωσμένην, τῆς πρὸς τὸν πρόεδρον κοινωνίας ἑαυτοὺς διαστέλλοντες, ἐκείνου τὴν αἵρεσιν δηλονότι δημοσίᾳ κηρύττοντος καὶ γυμνῇ τῇ κεφαλῇ ἐπ᾿ ἐκκλησίας διδάσκοντος, οἱ τοιοῦτοι οὐ μόνον τῇ κανονικῇ ἐπιτιμήσει οὐχ ὑποκείσονται, πρὸ συνοδικῆς διαγνώσεως ἑαυτοὺς τῆς πρὸς τὸν καλούμενον ἐπίσκοπον κοινωνίας ἀποτειχίζοντες, ἀλλὰ καὶ τῆς πρεπούσης τιμῆς τοῖς ὀρθοδόξοις ἀξιωθήσονται. Οἱ γὰρ ἐπισκόπων, ἀλλὰ ψευδεπισκόπων καὶ ψευδοδιδασκάλων κατέγνωσαν, καὶ οὐ σχίσματι τὴν ἕνωσιν τῆς ἐκκλησίας κατέτεμον, ἀλλὰ σχισμάτων καὶ μερισμῶν τὴν ἐκκλησίαν ἐσπούδασαν ῥύσασθαι.