ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΕΣ ΣΥΝΟΔΟΙ, ΑΛΛΕΣ, ΚΑΙ … ΑΝΤΙ-ΣΧΟΛΙΑ ! - ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΕΣ  ΣΥΝΟΔΟΙ, ΑΛΛΕΣ, ΚΑΙ … ΑΝΤΙ-ΣΧΟΛΙΑ !

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ  ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

1.   Η  Ορθόδοξη Εκκλησία αποδέχεται και τιμά  ως Οικουμενικές Συνόδους μόνο τις Επτά Άγιες Οικουμενικές Συνόδους -Α΄ Οικουμενική, 325, Νίκαια μέχρι και Ζ΄ Οικουμενική 787, Νίκαια-- της Ενωμένης «Μίας, Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας» των εννιά πρώτων αιώνων.

2.  Κατά καιρούς διακεκριμένοι ορθόδοξοι θεολόγοι πρότειναν, ζηλωτές κληρικοί, ευλαβείς Γέροντες και άλλοι έφτασαν και να αριθμούν ως 8^η Οικουμενική Σύνοδο τη συγληθείσα στην Κωνσταντινούπολη το 879/880 Σύνοδο, όπου προεξαρχόντων των, Πατριάρχη Φωτίου, και εντολοδόχων του Πάπα Ιωάννη Η΄ αποφασίστηκε να αποσυρθεί ως αιρετικό το, “Filioque”, που είχε επιβάλει στο Σύμβολο της Πίστεως η πρότερη αντί-Φωτιανή Σύνοδος του 869/70, και ως 9^η Οικουμενική Σύνοδο, εκείνες του 14^ου αιώνα. 

       Επ’ αυτού η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος του 2016, αποφάσισε να εντάξει τη Σύνοδο, του  879/880, τις Συνόδους του 14^ου αιώνα, και τις μετά ταύτα συγκληθείσες από την, και στην Ορθόδοξη Ανατολή, «στις μεταγενέστερες καθολικού κύρους Συνόδους», ήγουν, να τις διακρίνει από τις Επτά Άγιες Οικουμενικές Συνόδους της Ενωμένης Εκκλησίας.

Συγκεκριμένει στο Κεφάλαιο I. «Ἡ Ἐκκλησία: Σῶμα Χριστοῦ, εἰκών τῆς Ἁγίας Τριάδος», παράγραφος 3. Η απόφασή της διατυπώνεται ως εξής: «… Τό συνοδικόν ἔργον συνεχίζεται ἐν τῇ ἱστορίᾳ ἀδιακόπως διά τῶν μεταγενεστέρων, καθολικοῦ κύρους, συνόδων – ὡς λ.χ. τῆς ἐπί Μεγάλου Φωτίου, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, Μεγάλης συνόδου (879-880) καί τῶν ἐπί ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ συγκληθεισῶν Μεγάλων συνόδων (1341, 1351, 1368), διά τῶν ὁποίων ἐβεβαιώθη ἡ αὐτή ἀλήθεια τῆς πίστεως, ἐξαιρέτως δέ περί τῆς ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί περί τῆς μεθέξεως τοῦ ἀνθρώπου εἰς τάς ἀκτίστους θείας ἐνεργείας. Προσέτι δέ καί διά τῶν ἐν Κωσταντινουπόλει Ἁγίων καί Μεγάλων συνόδων τῶν ἐτῶν 1484 διά τήν ἀποκήρυξιν τῆς ἑνωτικῆς συνόδου τῆς Φλωρεντίας (1438-1439), τῶν ἐτῶν 1638, 1642, 1672 καί 1691 διά τήν ἀποκήρυξιν προτεσταντικῶν δοξασιῶν, ὡς καί τοῦ ἔτους 1872 διά τήν καταδίκην τοῦ ἐθνοφυλετισμοῦ ὡς ἐκκλησιολογικῆς αἱρέσεως».

      Με τη διατύπωση, «καθολικού κύρους», ουσιαστικά δηλώνει ότι τις θεωρεί και τις αποδέχεται δι εαυτήν, ως την ατόφια-απαραχάρακτη συνέχεια της Ενωμένης Μιας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας ως ισοδύναμες και ισόκυρες με τις Άγιες Επτά Οικουμενικές ! Πλην ! Λαμβάνοντας υπόψη ότι, αιώνες τώρα «η λοιπή Χριστιανοσύνη», η Ετερόδοξη με την όποια ιστορικήν ονομασία Εκκλησία ή Ομολογία δεν είναι σε εκκλησιαστική κοινωνία και δε συνέρχεται μαζί της, ενεργώντας αδελφικά, συνετά και ταπεινά αποφεύγει να τις ονομάσει Οικουμενικές !

3.     Η με την «ιστορική ονομασία» Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία επίσης αποδέχεται και τιμά τις Επτά Άγιες Οικουμενικές Συνόδους της Ενωμένης Εκκλησίας των εννιά πρώτων αιώνων. Βέβαια έχει κάνει τη γνωστή … «λαθροχειρία» στην περί Αγίου Πνεύματος απόφαση της Β΄ Οικουμενικής, κοινώς στο 8^ο άρθρο του Συμβόλου της Πίστεως. Μόνη της, όχι εκ συμφώνου, δηλαδή, χωρίς απόφαση νέας Οικουμενικής Συνόδου ως είναι το εκκλησιαστικώς ορθό, πρόσθεσε το “Filioque«, «και εκ του Υιού», στο κατόπιν 8^ο περί Αγίου Πνεύματος άρθρο,του «Πιστεύω», οριστικά από το 1014 με επιβολή του Φράγκου βασιλιά Ερρίκου Β΄. Επί πλέον έχει προσθέσει, ανακηρύξει, θεωρεί και αποδέχεται ως Οικουμενικές, σειρά όλη Συνόδων που συγκλήθηκαν από την ίδια κατά καιρούς μετά το Σχίσμα μέχρι σήμερα.

4.     Οι Αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων, και από το σχίσμα και μετά οι ανωτέρω καθολικού κύρους Σύνοδοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας αφορούν μεγάλα, καίρια, και ουσιαστικά ζητήματα χριστιανικής πίστης και ζωής. Εκδίδονται για να τεθεί υπόψη των πιστών η αξία και σημασία τους, να γίνουν εσωτερικά αποδεκτές, και να εφαρμοστούν. Αυτονόητο ότι, πάντα ταύτα με απαραβίαστο σεβασμό της ελευθερίας του προσώπου και της συνακόλουθης ευθύνης του, γνωστού όντως τοις πάσι ότι, να το πω απλά, «ο Θεός δεν αναγκάζει κανένα να τον αγαπήσει» !!

Με γέφυρα το τελευταίο περνώ σε μερικά «Αντίσχόλια», σε σχόλια ανώνυμων ή ψευδεπίγραφων στην ανάρτηση, «Δαιμονικού ιού πρωτοκαθεδρίας … παρεπόμενα» -Αναστάσιος 12.01.18.

1.      Όταν γράφεις ενυπόγραφα για την τραγική πολυδιάσπαση της Χριστιανοσύνης, της Εκκλησίας του Χριστού: «Όποιος μελετήσει την ιστορική σειρά ανάδυσής της, δε θα αργήσει να διαπιστώσει ότι, η πρωταρχική, η κύρια, μέχρι και αποκλειστική αιτία της εστιάζεται στο δαιμονικό ιό της πρωτοκαθεδρίας ! Ενώ, η θεολογική αναγωγή της-«Filioque …»-προέκυψε μετά. Για την Ανατολή ευκαιριακά, για τη Δύση προσχηματικά !

     Το κατοχυρώνεις με την ακόλουθη παράθεση από την πιο έγκυρη και αρμόδια Πανεπιστημιακή υπογραφή, αυτή του Καθηγητή της Εκκλησιαστικής Ιστορίας στη Θεολογική του Πανεπιστημίου Αθηνών πολυσέβαστου κ. Βλάση Φειδά : «Το γεγονός ότι και αυτές ακόμη οι ήδη γνωστές από τον Η΄ αιώνα θεολογικές διαφορές -Filioque- χρησιμοποιήθηκαν περιστασιακά και καθυστερημένα, ήτοι μετά την αντιπαράθεση στο χώρο της ιεραποστολής και την οξεία ρήξη των θρόνων της Πρεσβυτέρας και της Νέας Ρώμης υποδηλώνει ότι το κύριο αίτιο του μεγάλου σχίσματος των Εκκλησιών Ανατολής και Δύσεως-1054-πρέπει να αναζητηθεί τόσο στο παπικό πρωτείο, το οποίο ενισχύθηκε με τις ψευδο-ισιδώρειες διατάξεις, όσο και στην παπική αξίωση επιβολής του σε ολόκληρη την Εκκλησία»-«Εκκλησιαστική Ιστορία», 2^ος τόμος, σελ. 95. Στη συνέχεια την οριοθετείς αναλυτικά-589, Σύνοδος Τολέδου επίσημη εμφάνιση, 860 και στη Φράγκικη επέμβαση στη Βουλγαρία πρωτοενόχληση της Νέας Ρώμης, εξηγείς το γιατί της καθυστέρησης …  Τι αντιπροσωπεύει ο ανώνυμος που … «σχολιάζει»: «… Άρα η πρωταρχική αιτία της ακοινωνησίας μεταξύ των δύο Πατριαρχείων-Παλαιάς και Νέας Ρώμης-ήταν η αιρετική διδασκαλία της Ρώμης …»,      

2.  Όταν εκθέτεις ενυπόγραφα ορισμένες απόψεις, τις στηρίζεις σε αντίστοιχες ονομαζόμενης ρητά έγκυρης θεολογικής υπογραφής όπως: «Η Ορθοδοξία ευνοεί και προστατεύει  τη  μέγιστη ελευθερία των θεολογικών γνωμών μέσα στα πλαίσια της μιας παραδόσεως. Η Εκκλησία ξεπερνά κάθε σχολή ενώ ταυτόχρονα τις περιέχει όλες»- Παύλος Ευδοκίμωφ, «Ορθοδοξία», σ.241. Και ο ανώνυμος από … «σεβασμό» στη μέγιστη ελευθερία … της Ορθοδοξίας», σπεύδει να γράψει βαρύγδουπα μεν αόριστα δε: «Αιρετικό άρθρο» ! Τι να να σκεφτεί ή τι να πει κανείς για το «ορθόδοξο βίωμά του»;

3.    Παραπλήσια, όταν στη συνέχεια η έγκυρη παράθεση λέει : «Όμως κανένα κείμενο-δηλαδή, κανενός η άποψη, γνώμη, σχολή-εκτός από τους δογματικούς ορισμούς -όρους, δόγματα- των Συνόδων δεν μπορεί ποτέ να αξιώσει «συμβολικό» -δηλαδή, δογματικό- κύρος» -ανωτέρω σελ. 241. Και άλλοι «ανώνυμοι» παραπέμπουν σε ευλαβείς Γέροντες,  με ποιο αντιπροσωπευτικό το νυν Όσιο Παϊσιο, τι θέλουν να πουν, ότι οι γνώμες αυτών των Γερόντων έχουν «συμβολικό κύρος», δηλαδή, είναι «οροι», «δόγματα», και όχι απλές ευλαβείς και σεβαστές απόψεις, αλλά τίποτε πιο πολύ από τη δική τους «καθώς ηδύναντο» πρόσληψη της θείας δόξης;; Ή μήπως θέλουν να τους παραπέμψω στην ανάρτηση, «Επιστολής ‘μοναχού ερημίτη γέροντα Παϊσίου’ ανάγνωση»-7.3.17-για να φανεί και τι άλλο δε δίστασε να κάνει η μικρόνοιά τους;

4.   Έρχομαι στο νεαρό θεολόγο-παρότι η ιερατική μικρο-φωτογραφία γνωστό Πατρινό κληρικό μου βγάζει να του επαναλάβω πρώτα ότι καλά κάνει και γράφει. Ο υπογράφων 23 χρονών, το Μάϊο του 1958 έκανε την πρώτη δημοσίευση με τον τίτλο : «Εις Δαμασκόν …» στην  «Ἁνάπλαση» !  Αλλά και να τον ερωτήσω; α. Από πού κι ως που συνάγει ότι:  «Ξεγράφω με τη μία τους Πατέρες της Εκκλησίας, με μονοκοντυλιά διαγράφω την Παράδοση της Εκκλησίας»;  Μήπως από το ότι έχω αποδώσει σε λόγο Νεοελληνικό, Μέγα Αθανάσιο-«Βίος Οσίου Αντωνίου» -Μέγα Βασίλειο- «Εννιά Ομιλίες Τομής» -Άγιο Γρηγόριο Θεολόγο- «Μεγαλυνάρια στους Μέγα Αθανάσιο και Μέγα Βασίλειο» -Άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο- «Γράμματααπό την εξορία», και τώρα «Ομιλιών του Μικρή Φιλοκαλία»;;  Ή μήπως επειδή κράτησα πάνω από 15 χρόνια στο Ράδιο «Πειραϊκή Εκκλησία» την Εκπομπή «Αναφορά στους Πατέρες», παρουσιάζοντας εκλεκτά κείμενα από τους «Αποστολικούς Πατέρες», τους «Απολογητές» μέχρι τους ανωτέρω Μεγάλους Πατέρες;  Β.  Την «αυτόαποκαλούμενη Αγία και Μεγάλη Σύνοδο,,, των αρχιερέων του Κολυμπαρίου», ως γράφει με ευδιάκριτη καταφρόνηση, «οι κολυμπαρίστες» ως επαναλαμάνει πιο καταφρονητικά, συγκρότησαν, αν δεν το ξέρει οι σήμερον Προεστώτες της Ευχαριστιακής Τράπεζας της Ορθοδοξίας από θέση εκκλησιαστικής-λειτουργικής κορυφής, ο Οικουμενικός Πατριάρχης, οι δυο Πατριάρχες της πάλαι Πενταρχίας, οι νεώτεροι Πατριάρχες, οι Αρχιεπίσκοποι, οι Επίσκοποι–Μητροπολίτες εξουσιοδοτημένοι συνοδικά αντιπρόσωποι των τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών–πλην των τεσσάρων που για γνωστούς λόγους απουσίασαν! Δεν ξέρω, λοιπόν, αν δείχνει πολλή φρόνηση ένας νέος που καλά-καλά δε βγήκε από το θεολογικό του αυγό να τους καταγράφει περίπου ως «ρεμπετ ασκερ»!  Και για το, «επόμενοι τοις αγίοις πατράσι», , που του λείπει, του το δίνω πιο κάτω ίσως λαμπρότερο για την Αποστολική απαρχή, αναφορά και διατύπωση της ορθόδοξης αυτοσυνειδησίας: «Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἐν τῇ ἑνότητι καί καθολικότητι αὐτῆς, εἶναι ἡ Ἐκκλησία τῶν Συνόδων, ἀπό τήν Ἀποστολικήν ἐν Ἱεροσολύμοις σύνοδον (Πράξ. ιε´, 5-29) ἕως τῆς σήμερον. Ἡ Ἐκκλησία αὐτή καθ’ αὑτήν εἶναι Σύνοδος ὑπό τοῦ Χριστοῦ συνεστημένη καί ὑπό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καθοδηγουμένη, συμφώνως πρός τό ἀποστολικόν «ἔδοξε τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι καί ἡμῖν » (Πράξ. ιε’, 28). Διά τῶν Οἰκουμενικῶν καί τῶν Τοπικῶν συνόδων, ἡ Ἐκκλησία εὐηγγελίσατο καί εὐαγγελίζεται τό μυστήριον τῆς Ἁγίας Τριάδος, τό ὁποῖον ἐφανερώθη διά τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ»-Εγκύκλιος,1,3.