Δευτέρα 6 Νοεμβρίου 2017

«Σχέσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς τον λοιπόν χριστιανικό κόσμον» - Παναγιώτης Σ. Μαρτίνης

 Αγαπητέ κ. Κωστόπουλε,
Στα όσα εύστοχα και από θεολογικής πλευράς αξιόλογα έγραψε ο αγαπητός συνάδελφος κ. Αθανάσιος Κοτταδάκης στο blog σου θα μου επιτρέψεις να συμπληρώσω:
Είναι αλήθεια  ότι το κείμενο της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Κρήτης, που αναφέρεται στις «Σχέσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς τον λοιπόν χριστιανικό κόσμον», που δημιούργησε τη σφοδρή, ως μη ώφειλε, αντίδραση ολίγων κληρικών και λαϊκών, απαντά αν η Ορθόδοξη Εκκλησία αναγνωρίζει ως «Εκκλησίες» και της εκτός Αυτής, λοιπές χριστιανικές Εκκλησίες και ομολογίες. Και ο θόρυβος και η αντίδραση αφορούσε κυρίως στην αναγνώριση του Ρωμαιοκαθολικισμού ως Εκκλησίας.
Είναι γνωστόν, ότι από καμία Οικουμενική Σύνοδο δεν καταδικάστηκε ως «αιρετική» η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Από Τοπικές Συνόδους καταδικάστηκαν επί μέρους αποκλίσεις της, όπως το  Filioque, δηλ. και η εκ του Υιού εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος (δογματική απόκλιση) ή εκκλησιολογική απόκλιση (Πρωτείο, Αλάθητο). Όμως και απ’ αυτές τις Συνόδους δεν καταδικάστηκε συλλήβδην η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία ως αιρετική, ούτε προσωπικά ο Πάπας.
Το αντίθετο συνέβαινε στις παλαιές αιρέσεις, που μαζί με την διδασκαλία καταδικάζονταν προσωπικά ως αιρεσιάρχης και ο εισηγητής της διδασκαλίας π.χ. Αρειανισμός- Άρειος, Νεστοριανισμός- Νεστόριος κλπ.
Τέτοια ανάλογη περίπτωση δεν αναφέρεται και για την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία στη Δογματική ή στην Εκκλησιαστική Ιστορία.
Αντίθετα κατά την περίοδο της εικονομαχίας (8ος – 9ος αι.), επειδή ο Πάπας στη σύνοδο του Λατερανού (769) κατεδίκασε τους εικονομάχους, ο τότε πρόμαχος των εικονόφιλων, συντηρητικός αγ. Θεόδωρος ο Στουδίτης (9ος αι.) σε επιστολή του αποκαλεί τον Πάπα «αγιώτατον, κορυφαιότατον, πατέρα πατέρων, ισάγγελον, μακαριώτατον» προς τον οποίον, ως διάδοχο του αποστόλου Πέτρου, «αναγκαίον αναφέρεσθαι δι’ οτιούν καινοτομούμενον εν τη καθολική Εκκλησία περί των αποσφαλλομένων της αληθείας» (Migne, 99, 101 εξ)
Αλλά και ο λόγγος του αγίου Μάρκου του Ευγενικού στον Πάπα Ευγένιο Α΄ στην σύνοδο της Φεράρας (1438) αποτελεί δείγμα σεβασμού, όταν, μεταξύ των άλλων αναφέρει: «…δεύρο δη ουν, αγιώτατε πάτερ, υπόδεξαι τα σα τέκνα μακρόθεν εξ ανατολών ήκοντα… θεράπευσον τους σκανδαλισθέντας, άπαν σκώλον και πρόσκομμα της ειρήνης κωλυτικόν εκ μέσου γενέσθαι κέλευσον…»
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι με πνεύμα σεβασμού και συνδιαλλαγής προσέρχονταν οι ορθόδοξοι απεσταλμένοι για να συζητήσουν την ένωση των Εκκλησιών. Μάλιστα όπως αναφέρει και ο Σιλβ. Συρόπουλος, που ήταν παρών στη σύνοδο της Φεράρας στη λειτουργία που τέλεσε ο Πάπας στο Ναό του Αγίου Γεωργίου στην Φεράρα συμμετείχαν και οι ανατολικοί, καθώς και ο άγιος Μάρκος ο Ευγενικός. Ο Καθηγητής Γρ. Λαρετζάκης (Πανεπιστήμιο Γκρατς Αυστρίας) στο βιβλίο του «Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός και η ενότητα των Εκκλησιών Ανατολής και Δύσης» (Εκδ. «Επέκταση», Αθήναι 1999) γράφει ότι ο άγιος Μάρκος ο Ευγενικός αποδέχεται την ιερωσύνη του Πάπα και τους Ρωμαιοκαθολικούς ως αδελφή Εκκλησία. Σύμφωνα, μάλιστα, με τον Καθηγητή Βλ. Φειδά, στην ενδημούσα Σύνοδο του 1178, επί πατριάρχου Μιχαήλ Γ΄ και στο σχετικό Τόμο της Συνόδου αναγράφεται ότι για τον Πάπα και τους συν αυτώ ούτε «τελείω αναθεματισμώ» παρέδωσεν, καθώς για τις λοιπές αιρέσεις.
Ορθά λοιπόν η Σύνοδος της Κρήτης στο σχετικό κείμενο της αποφαίνεται ότι «Η Ορθόδοξος Εκκλησία, ούσα η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, εν τη βαθεία εκκλησιαστική αυτοσυνειδησία αυτής πιστεύει ακραδάντως ότι κατέχει κυρίαν θέσιν εις την υπόθεσιν της προωθήσεως της Χριστιανικής ενότητος εντός του συγχρόνου κόσμου… παρά ταύτα, η Ορθόδοξος Εκκλησία αποδέχεται την ιστορικήν ονομασίαν των μη ευρισκομένων εις κοινωνίαν μετ’  αυτής ετεροδόξων Χριστιανικών Εκκλησιών και Ομολογιών…»
Επομένως και ο Ρωμαιοκαθολικισμός με όλες τις γνωστές αποκλίσεις του, όπως αυτές σημειώθηκαν κατά την προ και μετά το σχίσμα (1054) περίοδο, θεωρείται, σε σχέση με την Ορθόδοξη Εκκλησία, μόνο «Σχισματική» Εκκλησία.
Ας ευχηθούμε ο διάλογος που διεξάγεται να οδηγήσει στην άμβλυνση των εμποδίων, χωρίς φανατισμούς, και μισαλλοδοξίες, ώστε να πραγματοποιηθεί ο λόγος του Κυρίου «ίνα πάντες εν ώσι» (Ιω. Ιζ, 21)
Ευχαριστώ
Παναγιώτης Σ. Μαρτίνης, Δρ. Θ.

17 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

«Ουκούν ως αιρετικούς αυτούς απεστράφημεν, και δια τούτο αυτών εχωρίσθημεν. Διατί γαρ άλλο; Φασί γαρ οι φιλευσεβείς νόμοι˙"αιρετικός εστί και τοις κατά των αιρετικών νόμοις υπόκειται ο και μικρόν γουν τι παρεκκλίνων της ορθής πίστεως". Ει μεν ουν ουδέν τι παρεκκλίνουσιν οι Λατίνοι της ορθής πίστεως, μάτην αυτούς ως έοικεν, απεκόψαμεν ει δε και παρεκκλίνουσιν όλως, και ταύτα περί την θεολογίαν του Αγίου Πνεύματος, εις ό βλασφημήσαι κινδύνων ο χαλεπώτατος, αιρετικοί είσιν άρα, και ως αιρετικούς αυτούς απεκόψαμεν». (Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός)

Ανώνυμος είπε...

«Πάντες ούτω φρονούμεν, ούτω πιστεύομεν. Τους ετέρως παρά ταύτα φρονούντας ή έτερον όρον αντί τούτου προβαλέσθαι τολμώντας, τω αναθέματι καθυποβάλλομεν. Ει τις παρά τούτο το ιερον Σύμβολον τολμήσειεν έτερον αναγράψασθαι ή προσθείναι ή αφελείν και όρον ονομάσαι αποθρασυνθείη, κατάκριτος και πάσης χριστιανικής ομολογίας απόβλητος. Εί τις τοίνυν, εις τούτο απονοίας ελάσας, τολμήσειεν έτερον εκθέσθαι Σύμβολον και όρον ονομάσαι ή προσθήκην ή αφαίρεσιν εν τω παραδεδομένω ημίν παρά της αγίας και οικουμενικής εν Νικαία το πρώτον μεγάλης Συνόδου ποιήσαι, ανάθεμα έστω!» (Η΄ Οικουμενική Σύνοδος 879-880 μ.Χ.)

Ανώνυμος είπε...

Υπάρχει απάντηση στα όσα γράφει ο θεολόγος Μαρτίνης τους γενικούς αφορισμούς τους γνωρίζουν όλοι τους ειδικούς επί των Παπικών και του Πάπα θέλω να δω.

Ανώνυμος είπε...

Δεν είμαι θεολόγος αλλά γράφεις 10.37 το συμπέρασμα της (Η΄ Οικουμενική Σύνοδος 879-880 μ.Χ.) από ότι μπορώ να συμπεράνω το σχίσμα έγινε το 1054 οπότε δεν το συμπεριλαμβάνει το θέμα των Ρωμαιοκαθολικών.

Ανώνυμος είπε...

Είναι τουλάχιστον αστείο να χρησιμοποιούνται οι εκφράσεις φιλοφρονήσεως του αγίου Μάρκου, που υπάρχουν στην επιστολή του έστειλε προς τον Πάπα Ευγένιο κατά την έναρξη της συνόδου στην Φεράρα, όταν οι ίδιοι οι Λατίνοι χαρακτήριζαν την επιστολή αυτή ως "θανατηφόρα", επειδή έλεγχε τις πλάνες τους, και φυσικά δεν την έδωσαν ποτέ στον Πάπα. Όσο για την λειτουργία που τέλεσε ο Πάπας στην Φεράρα στην έναρξη της συνόδου, η ελληνική αντιπροσωπία απλώς παραβρίσκονταν και δεν συλλειτούργησε. Άλλωστε, ακόμα και μετά την υπογραφή της ένωσης με τους Λατίνους στην Φλωρεντία, η ελληνική αντιπροσωπία κατά την επιστροφή της στην Κωνσταντινούπολη έκανε μια στάση στην Βενετία, όπου τέλεσε την Θεία Λειτουργία στον Ναό του Αγίου Μάρκου. Στην Λειτουργία αυτή, δεν δέχτηκαν να συλλειτουργήσουν με τους Λατίνους και να μνημονεύσουν τον Πάπα, παρότι είχαν υπογράψει την ένωση και βρίσκονταν ακόμα στην Ιταλία.

Ανώνυμος είπε...

Προς 1:47 μ.μ
Η 8η Οικουμενική Σύνοδος που έγινε το 879-880 μ.Χ. επί Μεγάλου Φωτίου καταδίκασε και αναθεμάτισε όσους πρόσθεσαν το Φιλιόκβε (Filioque) στο Σύμβολο της Πίστεως. Οι παπικοί λοιπόν που εξακολουθούν μέχρι και σήμερα να χρησιμοποιούν το Φιλιόκβε (Filioque) στο Σύμβολο της Πίστεως είναι καταδικασμένοι και αναθεματισμένοι Συνοδικά.

Κώστας Γούναρης είπε...

Η Εκκλησία ΔΕΝ αναγνωρίζει καμμιά "8η Οικουμενική" Σύνοδο. Οι Οικουμενικές Σύνοδοι είναι επτά και η τελευταία εξ αυτών ανακήρυξε την αναστήλωση των ιερών Εικόνων. "8η Οικουμενική" υπάρχει μόνο στα μυαλά κάποιων φονταμενταλιστών, όπως ο Μητροπ. Πειραιώς. Η συγκεκριμένη Σύνοδος, την οποία χαρακτηρίζουν ως "8η Οικουμενική", είναι μεν ορθόδοξη Σύνοδος, δογματίζει ορθόδοξα, δεν έχει όμως επισήμως αναγνωριστή ως "Οικουμενική". Όμως αυτά είναι ψιλά γράμματα για τον Πειραιώς και τους ομόφρονές του, που η σούπερ-Ορθοδοξότητά τους τούς δίνει το δικαίωμα να αποφαίνωνται ως ανώτεροι των Συνόδων και να ανακυρήσουν μονομερώς και κατά το δοκούν ό,τι αυτοί κρίνουν σωστό.

Ανώνυμος είπε...

Προς 4:48 μ.μ.
Η 8η Οικουμενική Σύνοδο αναγνωρίζεται ως τέτοια από όλους τους μετέπειτα Αγίους Πατέρες (π.χ. Άγιος Μάρκος Ευγενικός, Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς, Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως) καθώς επίσης και από σύγχρονους φιλενωτικούς θεολόγους (π.χ. Καθηγητής Γρ. Λαρετζάκης) οι οποίοι παραδέχονται ότι έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας Οικουμενικής Συνόδου. Αλλωστε και η ΑΜΣ της Κρήτης την χαρακτήρισε και επίσημα πλέον ως "σύνοδο καθολικού κύρους". Οπότε να λείπουν οι χαρακτηρισμοί....

Ανώνυμος είπε...

Γράφει ο κ. Μαρτίνης: "Επομένως και ο Ρωμαιοκαθολικισμός με όλες τις γνωστές αποκλίσεις του, όπως αυτές σημειώθηκαν κατά την προ και μετά το σχίσμα (1054) περίοδο, θεωρείται, σε σχέση με την Ορθόδοξη Εκκλησία, μόνο «Σχισματική» Εκκλησία."
Ο Άγιος Μάρκος Ευγενικός όμως έλεγε ότι το να ονομάζουμε τους Λατίνους σχισματικούς το δανεισθήκαμε από εκείνους˙ μας ονομάζουν εκείνοι σχισματικούς, γιατί δεν έχουν να μας κατηγορήσουν κάτι ως προς την πίστη, ως προς τα δόγματα, αλλά γιατί δεν δεχθήκαμε την υποταγή στον πάπα, την οποία οφείλουμε, όπως πιστεύουν. Πρέπει όμως να σκεφθούμε αν είναι σωστό να ανταποδίδουμε και εμείς χαριζόμενοι τον ίδιο χαρακτηρισμό του σχισματικού και όχι του αιρετικού, όπως είναι σωστό, αφού πλανώνται στην πίστη.

Ανώνυμος είπε...

Είναι δυνατόν να λέμε ότι "με πνεύμα σεβασμού και συνδιαλλαγής προσέρχονταν οι Ορθόδοξοι απεσταλμένοι για να συζητήσουν την ένωση των εκκλησιών", όταν γνωρίζουμε ότι οι Τούρκοι είχαν καταλάβει όλη την Μικρά Ασία και είχαν φθάσει στα όρια της Κωνσταντινουπόλεως ?
Δηλαδή ο σεβασμός προς τον Πάπα τούς έκανε να συζητήσουν την ένωση ή η στρατιωτική βοήθεια που περίμεναν από την Δύση ?

Ανώνυμος είπε...


Οι προσωπικές απόψεις αγίων Πατέρων δεν είναι θέσφατο 5,42 εκφράζουν γνώμη και όχι εκκλησιαστική δέσμευση. Το ότι την αναγνώρισε όπως γράφεις η Σύνοδος του Κολυμπαρίου δεν μας φορά αφού για δεν έχει αξία και υπόσταση. Συμπέρασμα δεν υπάρχει 8η οικουμενική σύνοδος αλλά μόνο 7 Οικουμενικές Σύνοδοι.
Χ.

Ανώνυμος είπε...

Μια χαρά τα γράφει ο κ. Μαρτίνης καθώς και ο κ. Κοτταδάκης. Αυτοί τουλάχιστον τολμούν να γράψουν όσα πολλοί άλλοι δεν τα γράφουν για τον φόβο των ΄ιουδαίων’ για να μην γίνουν αποσυνάγωγοι. Μπράβο.

Ανώνυμος είπε...

Εμείς ακολουθούμε τους Αγίους Πατέρες της Εκκλησίας που είναι οι όντος θεολόγοι. Το τι λένε κάποιοι σύχρονοι θεολογούντες δεν μας ενδιαφέρει.

Ανώνυμος είπε...

Νομίζω ότι ο κ. Μαρτίνης φάσκει και αντιφάσκει. Από την μία παραδέχεται ότι οι ρωμαιοκαθολικοί έχουν δογματικές αποκλίσεις και από την άλλη μας λέει ότι δεν είναι αιρετικοί αλλά μόνο σχισματικοί.

Ανώνυμος είπε...

Η παρέμβαση του κ. Π. Μαρτίνη ήταν αναγκαία απάντηση σε όσους προσπαθούν να θολώσουν την αλήθεια με τους φανατισμούς τους.

Ανώνυμος είπε...

Το κείμενό σας αυτό το διάβασα σε άλλο ιστολόγιο ως παραπομπή (προς αποφυγή). Μου άρεσε διότι δίνει απαντήσεις σε πολλά θέματα χωρίς περιττολογίες και δογματισμούς. Είναι υπέροχο

Ανώνυμος είπε...

Συνεχίστε την μαρτυρία σας την πολύτιμη κ. Μαρτίνη. Είσθε από τους παλαιούς θεολόγους με αξία και έργο στην εκπαίδευση και την συγγραφή. Το ίδιο και ο κ. Κοτταδάκης τον οποίο μεν δεν γνωρίζω αλλά τον θαυμάζω και αυτόν από το συγγραφικό του έργο. Τα κείμενά και των δυο σας είναι πηγή γνώσεων.