1922 - 1974: ΔΑΚΡΥ, ΑΙΜΑ ΚΑΙ ΞΕΡΙΖΩΜΟΣ - Βασ. Βακάλης

1922 - 1974: ΔΑΚΡΥ, ΑΙΜΑ ΚΑΙ ΞΕΡΙΖΩΜΟΣ

Γράφει: Ο Βασ. Βακάλης

       Το 1919 ο ΄Ελληνας στρατιώτης πήρε εντολή απ' τον Ελληνικό Λαό να φτάσει στην 'Κόκκινη Μηλιά' ελευθερώνοντας ΄Ελληνες αδελφούς. Και την τίμησε αυτή την εντολή ο ΄Ελληνας στρατιώτης. ΄Εφτασε λίγα χιλιόμετρα έξω απ' την πρωτεύουσα του Μουσταφά Κεμάλ, την ΄Αγκυρα. Με πολύ ακριβό αντίτιμο. Πιο ακριβό δε γινόταν. Με κακουχίες, με ασθένειες, με πείνα, δίψα στη φοβερή Αλμυρά ΄Ερημο και - προ παντός - με αίμα! Πολύ αίμα. ΄Αφθονο αίμα. Ελληνικό αίμα. Και τη στιγμή που είχε κάνει αβάσταχτα εφιαλτικές τις νύχτες  του Κεμάλ τον γύρισαν πίσω. Ποιον; Αυτόν τον καρτερόψυχο και λιονταρόκαρδο ΄Ελληνα μαχητή, που είχε δείξει την αξία του στα πεδία των μαχών. Και επέπρωτο να πληρώσει ο ΄Ελληνας στρατιώτης με τη ζωή του, με την αρτιμέλειά του και με την αισχύνη της αποτυχίας και της φυγής την ήττα. Στη Μικρά Ασία είχαν νικηθεί οι ΄Ελληνες πολιτικοί της αδελφοκτάνου  διαίρεσης και του διχασμού, αλλά το τίμημα της ήττας το κατέβαλε ο Ελληνικός στρατός, ένα μεγάλο μέρος του οποίου έπεσε μαχόμενο κι έμεινε εκεί για πάντα "τοις της Ελληνικής πατρίδος ρήμασι πειθόμενο". Και από τότε 'για τον μαρμαρωμένο Βασιλιά ούτε φωνή, ούτε μιλιά' (Πυθαγόρας) και ο σκοπός της αποκαταστάσεως των απανταχού ελληνικής γης Ελληνικού Λαού, που τέθηκε με την ίδρυση της 'Φιλικής Εταιρείας' στις 14 Σεπτεμβρίου 1814 - μέρα του Σταυρού - έμεινε όνειρο, που τελείωσε άδοξα, τραγικά και καταστροφικά τον ίδιο μήνα εκατόν οκτώ χρόνια αργότερα (1922), όταν ο Ελληνισμός του Πόντου και της Μικράς Ασίας ανέβηκε στον δικό του Σταυρό του ξεριζωμού και της προσφυγιάς ...,

          Μπορούμε να ξεχάσουμε τον ήρωα στρατιώτη της Μικρασιατικής εκστρατείας; ΄Οχι, γιατί θα μας κυνηγούν - ως επιλήσμονες χρέους ηθικού και ιστορικού - οι ψυχές των Ελλήνων πεσόντων στο Καλέ Γκρότο, στον Αϊδίνιο, στο Αφιόν Καραχισάρ, στο Ουσάκ κλπ σαν άλλες απαίσιες και αποκρουστικές Ερινύες.

 Από τον μακρύ κατάλογο των πεσόντων, τραυματισθέντων και αγωνισθέντων στο μικρασιατικό μέτωπο δεν πρέπει να ξεχάσουμε κανένα. Ούτε τον Πασχ. Λ. Μπαλάσκα, ούτε τον Πασχ. Σ Γκέλλα απ' το Μαλούνι Φιλιατών, που εξαφανίστηκαν τον Αύγουστο του 1922 μέσα στη θύελλα της κατάρρευσης του μετώπου. Ούτε τον Μιχ. Κατσόγια απ' το Γραμμένο Ιωαννίνων, που σκοτώθηκε στη μάχη του Μαιάνδρου, ούτε ... ούτε ... Ούτε τους πληγωμένους και σακατεμένους εφ' όρου ζωής, όπως τον Μιχ. Β. Ευθυμίου, απ' την Πογδορά Πρεβέζης, τον Σταύρο Ι. Δαρδούμη απ' τον Καντζά Φιλιππιάδας, τον Πέτρο Β. Τσίντζο απ' την Πωγωνιανή Ιωαννίνων, τον Γιαννιώτη Γεώργ. Ι. Ντούκα, τον Ζιτσιώτη Μαυρ. Β. Λίσδη. τον Ευάγγ. Π. Δέτσικα απ' το Μαλούνι επίσης, τον Ευάγγ. Δ. Χρόνη απ' τα Τσερίτσανα Ιωαννίνων. Ο τελευταίος πολεμούσε σε άλλο μέρος από εκείνο, που πολεμούσε ο αδελφός του Λάζαρος Δ. Χρόνης. Συντοπίτες, Κοινότητες, Δήμοι, στρατιωτικές και πολιτικές αρχές ας ανάψουμε ένα κεράκι στη μνήμη όλων - και όχι μόνο των αναφερθέντων - των πεσόντων, τραυματισθέντων και πολεμιστών του μικρασιατικού μετώπου.

       Μπορούμε να ξεχάσουμε εκείνα τα 'δακρυσμένα χρόνια'; ΄Οχι, γιατί τριάντα τρία χρόνια αργότερα άλλα δάκρυα! Ο  Ελληνισμός της Πόλης των ονείρων υπέστη συντριπτικό κάταγμα αφανισμού κατά τη δική του ΄νύχτα των κρυστάλλων' τον Σεπτέμβριο του 1955 και τον Αύγουστο του 1974 κι άλλα δάκρυα, κι άλλο αίμα κι άλλος θρήνος κι άλλοι αγνοούμενοι κι άλλος ξεριζωμός διακοσίων  χιλιάδων Ελληνοκυπρίων απ' τις πανάρχαιες εστίες του! 

       Εκατόν τέσσερα χρόνια μετά τη μικρασιατική καταστροφή αναθυμούμαστε και τους άσπονδους εχθρούς και φίλους. Ο Μιχ. Καλίνιν, Πρόεδρος του 9ου μπολσεβικικού Παρρωσικού Συνεδρίου έγραφε (11-1-1922) στον Μουσταφά Κεμάλ:

       'Οι εργάτες συνδέονται με ειλικρινή και ακλόνητη φιλία και με δεσμούς ειλικρινούς εγκαρδιότητας με τον τουρκικό λαό, που αγωνίζεται εναντίον της επιδρομής των εξωτερικών εχθρών [Ελλήνων]... Η Ρωσία και η Τουρκία αναγνώρισαν τελείως το δικαίωμα της ελευθερίας και ανεξαρτησίας των λαών (Σ. Σ.: ΄Οχι βέβαια και των Ελλήνων). Μεταξύ του τουρκικού εθνικού κινήματος και των αγώνων των Ρώσων εργατών υπάρχει φυσική συνοχή και φυσικός δεσμός ... Τελεία και πλήρης είναι η πεποίθηση ότι η ημέρα του θριάμβου, που θα καταγάγουν [Ρωσία και Τουρκία] κατά των [εχθρών Ελλήνων ιμπεριαλιστών] είναι προσεχής.' Και μαζί με τα όπλα, που έστειλαν οι Μπολσεβίκοι, αποδέσμευσαν τουρκικά στρατεύματα απ' το μέτωπο της Ρωσίας τα οποία χρησιμοποιήθηκαν κατά των Ελλήνων...

       Ιμπεριαλιστές και αντιιμπεριαλιστές διαχρονικά, με λόγο φαρμακερό, έργο εχθρικό και - προ παντός - με χρήμα, όπλα πολλά και φονικά, πιασμένοι χέρι - χέρι με εθνικιστές αναθεωρητικών στόχων έκαναν θρύψαλα την ελληνική στρατιά στην Μ. Ασία, αδιαφόρησαν εκδικητικά για την τύχη του Ελληνισμού της Πόλης, συνεργάστηκαν φανερά για τη διχοτόμηση της Κύπρου και συνεχίζουν σήμερα να εξοπλίζουν τον ισλαμοφασίστα της αντίπερα όχθης του Αιγαίου προκειμένου να υλοποιήσει τα όνειρά του εις βάρος της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΑΛΑΖΙΑΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ.-