Ἡ νηστεία τῶν Χριστουγέννων
ὑπό Ἀρχιμ. Βασιλείου Μπακογιάννη
Ἀρχικῶς ἡ νηστεία τῶν Χριστουγέννων ἦταν γιά τούς ἐν
τῷ κόσμῳ χριστιανούς ἑπτά μέρες· «προφανῶς ὡς πνευματική
προετοιμασία γιά τή Θ. Κοινωνία» (Β. Φειδᾶς. Ἐκκλησιαστική Ἱστορία.
Α΄, σελ. 962-3). Στά Μοναστήρια ἡ νηστεία ἦταν
σαράντα μέρες. Kατέλυαν
ψάρι ὅλες τίς ἡμέρες, ἐκτός ἀπό τίς νηστήσιμες, Δευτέρα,
Τετάρτη, Παρασκευή (P.G: 99:1696). Καί κατ' ἐπίδραση
τοῦ μοναχισμοῦ, ἡ νηστεία τῶν Χριστουγέννων ἔγινε καί στόν κόσμο
σαρανταήμερη (11ον αἰ.). Καί γίνεται κατάλυση ἰχθύος σέ ὅλες τίς
μέρες, ἐκτός ἀπό τήν Τετάρτη καί Παρασκευή.
Οἱ παλαιότεροι χριστιανοί μᾶς ἔλεγαν, ὅτι ἡ κατάλυση ἰχθύος ἀρχίζει ἀπό τίς 21 Νοεμβρίου, τῶν «Εἰσοδίων», καί λήγει στίς 17 Δεκεμβρίου, τοῦ Ἁγίου Διονυσίου· δηλαδή, ἑπτά μέρες μετά τήν ἔναρξη, καί ἑπτά πρίν τήν λήξη. Ἐπειδή οἱ (περισσότεροι) κοινωνοῦσαν στίς γιορτές τῶν «Εἰσοδίων» καί τῶν Χριστουγέννων, ἀπεῖχαν ἀπό τήν ἰχθυοφαγία ἑπτά μέρες. Αὐτό ἦταν ἄγραφη παράδοση. Μέχρι προσφάτως οἱ παλαιότεροι ρωτοῦσαν τούς Ἱερεῖς: «ἄν φάω ψάρι τῶν Βαϊων, κάνει νά κοινωνήσω τή Μ. Πέμπτη;». Καί τό «σοκαριστικό»: «Ἔφαγες χθές ψάρι, καί σήμερα ἦρθες νά κοινωνήσεις», εἶπε ὁ Ὅσιος Γεώργιος Καρσλίδης μετά ἀπό μιά Λειτουργία, στή σύζυγο ἑνός ἀξιωματικοῦ· «ὅταν ἄνοιξες τό στόμα σου, φίδι ἔβγαινε ἀπό μέσα» (Ὁ Ὅσιος Γεώργιος τῆς Δράμας. Δράμα. 2022, σελ. 200). Αὐτό δέν ἦταν τίποτε· οἱ Κορίνθιοι ἔπαθαν χειρότερα...! (1 Κορ.11:30).
Ἀνέκαθεν στήν Ἐκκλησία ὑπῆρχαν (καί ὑπάρχουν)
φιλήδονοι χριστιανοί· δοῦλοι τῆς «δεσποίνης-κυρίας καί πονηρᾶς
γαστρός». Ἔτσι, λοιπόν, ὅταν ἡ νηστεία τῶν Χριστουγέννων ἀπό ἑπταήμερη
ἔγινε σαρανταήμερη, οἱ φιλήδονοι χριστιανοί, ὡς ἦταν φυσικό, δέν
δέχθηκαν τήν ἀλλαγή, καί μέ διάφορα ἐπιχειρήματα, πηγάζοντα ἐκ κοιλίας, ἐπέμεναν
στήν ἑπταήμερη νηστεία.
Ἡ ἐμμονή τους προκάλεσε σύγχυση στούς πιστούς. Καί ἐπί Πατριαρχείας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Λουκᾶ Χρυσοβέργη (1157-1169) συνεκλήθη στήν Κωνσταντινούπολη Τοπική Σύνοδος. Ἡ Σύνοδος καθιέρωσε ἐπισήμως τή νηστεία τῶν Χριστουγέννων ὡς σαρανταήμερη. Τό ἐπιχείρημα; «Ἀναγκαζόμεθα ἕπεσθαι τῇ ἀγράφῳ ἐκκλησιαστικῇ παραδόσει, καί ὀφείλομεν νηστεύειν (....) ἀπό τῆς ιδ΄τοῦ Νοεμβρίου μηνός» (Γ. Ράλλη& Μ.Ποτλῆ, Σύνταγμα..., IV, 420), στέλνοντας τό μήνυμα: «ὅταν δέν ὑπάρχουν Κανόνες, στηριζόμαστε στήν ἄγραφη παράδοση». Ἄγνοια ἀγράφου παραδόσεως, σημαίνει ἐπικίνδυνη ἡμιμάθεια.
Καλή Τεσσαρακοστή!
9 σχόλια:
Αυτό που γράφει ο π. Βασίλειος ότι η τοπική Σύνοδος της Κωνσταντινούπολης στηρίχθηκε στην άγραφη παράδοση, αφήνει αναπολόγητους αυτούς που λένε ότι δεν υπάρχει κανόνας για νηστεία προ της Θ. Κοινωνίας, θα πρέπει και αυτοί να δεχθούν την άγραφη παράδοση, όπως τη δεχόταν οι παλαιότεροι Ιερείς, με αυτό που κάνουν έχουν κάνει ζημιά στους χριστιανούς. Συνταξιούχος Ιερέας
Όχι δεν συμφωνώ. Ο μακαριστός Μητροπολίτης μας Νικόδημος της Πάτρας μας έλεγε στην νηστεία αυτή υπάρχει κατάλυση ψαριού από την πρώτη ημέρα ως την παραμονή εκτός της Τετάρτης και της Παρασκευής. Στα Δίπτυχα της Εκκλησία επί πολλών χρόνων υπήρχε η συμβουλή του η κατοχυρωμένη γιατί ο Νικόδημος δεν αερολογούσε ότι περί αποκλεισμού των ψαριών είναι για τους μοναχούς και όχι για τους λαϊκούς. Η Ιερά Παράδοση στην Πάτρα που επί χρόνιά είστε λέει κατάλυση ψαριού όπως παραπάνω. δεν θα γράψω κάτι παραπάνω. Την ευχή σας και με το καλό η εορτή των Χριστουγέννων.
Πάντα υπάρχουν οι τοπικές παραδόσεις που ότι και να πει ο Ιερέας ο Λαός δεν ακούει γιατί λέει έτσι τα έμαθα, αυτά μου δίδαξαν, έτσι τα βρήκα. Στην οικογένεια μου βρήκα ως τα Εισόδια όχι ψάρι και από του αγίου Σπυρίδωνος όχι ψάρι μέχρι τα Χριστούγεννα. Ο γείτονάς μου τρώει ψάρι μόνο σαββατοκύριακο. Υπάρχει πάντα σχετικό αλαλούμ. Στον ναό άλλα λέει ο ένας και άλλα ο άλλος ιερέας.
Πάτερ μου καλά τα λέτε, αλλά "Στου κουφού την πόρτα όσο θέλεις βρόντα" λέει σοφά η παροιμία.
Όσο τηρούν τις νηστείες Τετάρτης, Παρασκευής και Μεγ. Τεσσαρακοστής που υπάρχει κανόνας (ξθ΄ Αγίων Αποστόλων), άλλο τόσο θα τηρούσαν και των Χριστουγέννων, έστω κι αν υπήρχε κανόνας.
Το κακό ξεκινάει από τους Δεσποτάδες και τους Ιερείς μας. Οι ίδιοι δεν τηρούν την ακρίβεια των νηστειών και συμπαρασύρουν στην τακτική αυτή και τον λαό. Βλέπει εκ των πραγμάτων ότι είναι καλοφαγάδες και κοιλιόδουλοι και αντιγράφουν την άγραφη παράδοση των κληρικών τους.
Η προετοιμασία με νηστεία, εγκράτεια, προσευχή, συγχώρεση κλπ, στοιχείζει, οπότε επιλέγουν "την πλατεῖα πύλη καὶ εὐρύχωρο ὁδὸ τἡν ἀπάγουσα εἰς τὴν ἀπώλειαν, -όπου- πολλοί εἰσιν οἱ εἰσερχόμενοι δι᾿ αὐτῆς" (Ματ. 7:13).
Δεν μας τιμά να κάνουμε αγώνα για να αποδείξουμε ότι πρέπει να τρώμε ψάρι από την πρώτη μέρα της νηστείας, λες και αν φάμε θα πάρουμε τα χρόνια του Μαθουσάλα....
Απάντηση στον 11, 28 πμ Ο Νικόδημος δεν ήταν αλάθητος, υποστήριζε ότι ο τοπικός Επίσκοπος όταν λειτουργεί στη Μητρόπολη του δεν πρέπει να προίσταται ο φιλοξενούμενος Επίσκοπος
Προς 1:17.
Μήπως είχε δίκιο ο μακαριστός Νικόδημος, ότι ο τοπικός επίσκοπος πρέπει να προΐσταται και όχι ο κάθε τυχόν;
Νομίζω, ότι ο Νικόδημος δεν κάλεσε καμία φορά, ούτε τον μακαριστό αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο στην εορτή του πολιούχου Ανδρέα, με την αιτιολογία, ότι οι εκδηλώσεις της αγάπης του κόσμου προς τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο θα υποβάθμιζαν την εορτή του αγίου.
Εξετάσατε πόσοι μπορούν να φάνε ψάρι ή θαλασσινά;(να το αγοράσουν,να το μαγειρέψουν κλπ) .Είναι εύκολο να φορτώνουμε τους άλλους φορτία δυσβαστακτα. Αυτό γίνεται για οικοδομή ή για χειραγώγηση;
Δημοσίευση σχολίου