Έλληνες Κωφοί στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου στο Έσσεξ Αγγλίας - Ευτυχία Γερ. Μάστορα

 Έλληνες Κωφοί στην  Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου στο Έσσεξ Αγγλίας 

Μια καθόλου τυχαία, αλλ’ εκ Θεού ευτυχής συγκυρία προκάλεσε προ διετίας τη γνωριμία του συμπολίτη μας κωφού αγιογράφου Χαράλαμπου Μαντέλη με την Ορθόδοξη Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου του Έσσεξ Αγγλίας.

Αξιοσημείωτο αποτέλεσμα αυτής της γνωριμίας είναι η εν εξελίξει αγιογράφηση από τον Χαράλαμπο Μαντέλη του Πνευματικού Κέντρου του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου Ιτεών και του παρακειμένου ναϊσκου  του Αγίου Σιλουανού του Αθωνίτου.

Το όλο έργο αποτελεί δωρεά της κυρίας Θεώνης Τασσοπούλου – Woodley, που κατάγεται από τις Ιτιές, διαμένει όμως  με την οικογένειά της στην Αγγλία και είναι ένθερμη φίλη της πιο πάνω Μονής.

Η αγιογράφηση ακολουθεί τη βυζαντινή τεχνοτροπία που επικρατεί στην Ιερά Μονή του Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ και την οποία καθιέρωσε ο ιδρυτής της Γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ, διαπρεπής Ρώσος θεολόγος του 20^ου αιώνα. Ο Χαράλαμπος Μαντέλης έχει στενή συνεργασία με την μοναχή Γαβριηλία, η οποία παρακολουθεί το έργο ως αγιογράφος της Ιεράς Μονής.

Χάρη σ’ αυτή τη γνωριμία και συνεργασία δημιουργήθηκε και οργανώθηκε μια άλλη σπουδαία ευκαιρία, της οποίας αποδέκτες ήσαν είκοσι εννέα κωφοί, μέλη οι περισσότεροι της Ορθόδοξης Χριστιανικής Αδελφότητας Κωφών και Βαρηκόων Αθήνας «Εφφαθά» και ο διερμηνέας της Νοηματικής Γλώσσας Στράτος Πατρινός. Ανάμεσά τους και πέντε κωφοί από την Πάτρα. Η μητέρα ενός από αυτούς και δύο Πατρινές δασκάλες Κωφών συμπλήρωσαν τον αριθμό των τριάντα τριών προσκεκλημένων της Ιεράς Μονής του Έσσεξ. Όλοι ταξιδέψαμε στην Αγγλία (14 – 19 Μαϊου) και φιλοξενηθήκαμε στους ξενώνες της Μονής και ξεναγηθήκαμε στους χώρους της, καθώς και στην πόλη του Λονδίνου.

Την όλη οργάνωση της εκδρομής μας, και στην παραμικρή λεπτομέρεια, ανέλαβε η κ. Θεώνη Τασσοπούλου, συνεργαζόμενη με τον Χ. Μαντέλη και το γραφείο ταξιδίων της πόλης μας «Κεραμιδάς».

Καθοριστική για την επιτυχία της εκδρομής μας ήταν η συμβολή του ευλαβούς θεολόγου Στράτου Πατρινού, ο οποίος με τη γνώση και χρήση της Νοηματικής και Αγγλικής διευκόλυνε απόλυτα τις συνεννοήσεις και την επικοινωνία όλων, κωφών και ακουόντων, με τους ευγενείς οικοδεσπότες μας, που οι περισσότεροι απ’ αυτούς μιλούν καλά την Ελληνική γλώσσα.

Οι εντυπώσεις που αποκομίσαμε απ’ αυτό το ταξίδι υπήρξαν μοναδικές. Γνωρίσαμε ένα Μοναστήρι που αποτελεί φάρο Ορθοδοξίας σε μια χώρα που η επικρατούσα θρησκεία δεν έχει καμία σχέση με τη δική μας ορθόδοξη πίστη και οι διαθέσεις της προς την Πατρίδα μας δεν είναι ιδιαίτερα φιλικές.

Το Μοναστήρι είναι, ας πούμε, δισυπόστατο, αφού ένας ήσυχος επαρχιακός δρόμος αποτελεί το σύνορο, αλλά και τη γέφυρα, ανάμεσα στο βόρειο συγκρότημά του, όπου εγκαταβιώνουν είκοσι επτά μοναχές και στο νότιο, όπου μονάζουν ένδεκα ιερομόναχοι. Τα μέλη των δύο Αδελφοτήτων κατάγονται από δεκαέξι χώρες – μεταξύ τους και η Ελλάδα και η Κύπρος -, οι γλώσσες όμως που ομιλούνται είναι πολύ περισσότερες.

Η υποδοχή που μας επιφύλαξαν και οι δύο Αδελφότητες, με επικεφαλής τον Γέροντα Κύριλλο και τον Αρχιμανδρίτη π. Ζαχαρία, παραμέρισε την όποια αμηχανία μας και δημιούργησε μιαν ατμόσφαιρα σεβαστικής οικειότητας, τόσης που δεν αισθανθήκαμε καθόλου άγνωστοι και ξένοι, αλλά «οικείοι της πίστεως».

Γίναμε συνδαιτημόνες και των τριάντα οκτώ μοναχών στα πλούσια και νοστιμότατα γεύματα και στα δείπνα στη μεγάλη τράπεζα της γυναικείας Μονής, ενώ παίρναμε το πρόγευμα μαζί τους στη μικρή τράπεζα της ανδρώας Μονής. Ο Γέροντας Κύριλλος ευλογούσε το φαγητό μας και επακολουθούσαν αναστάσιμοι ύμνοι σε διάφορες γλώσσες.

                                                         1

Διασχίσαμε με τον π. Πέτρο το ειρηνικό καταπράσινο τοπίο της ανδρώας Μονής, με τα πανύψηλα θαλλερά δέντρα και ξεναγηθήκαμε στους ιερούς χώρους και στα προσκυνήματα. Είδαμε το παλαιό οίκημα, το πρώτο που απέκτησε το 1959 στο Έσσεξ ο Γέρων Σωφρόνιος. Τώρα στεγάζει το παρεκκλήσιο του Τιμίου Προδρόμου. Εκεί φυλάσσεται ιερό λείψανο του Αγίου Σιλουανού, το οποίο και προσκυνήσαμε. Επισκεφθήκαμε το απέριττο κελί του Γέροντος Σωφρονίου και την κρύπτη, όπου ο Ιερός Ναός των Αγίων Πάντων με το κοιμητήριο της Μονής. Εδώ αποθέσαμε ασπασμό ευλαβείας στο λιτό μνημείο, όπου αναπαύεται ο Γέρων Σωφρόνιος.

Η ξενάγησή μας ολοκληρώθηκε στο Καθολικό της Μονής, στο οποίο τιμάται ο Άγιος Σιλουανός. Πλησιάζοντας μάς καθήλωσαν τέσσερα υπέροχα ψηφιδωτά, ύψους το καθένα άνω των τριών μέτρων, που καταλαμβάνουν όλη τη νότια εξωτερική πλευρά του Ναού. Αποδίδουν κατά σειρά τις άγιες Μορφές της Θεοτόκου, του Ιησού Χριστού, του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου και του Αγίου Σιλουανού.

Στο εσωτερικό του Ναού συναντάς την αποκορύφωση της λιτότητας και ταυτόχρονα της κατάνυξης. Τέμπλο ξύλινο, ελάχιστα περίτεχνο, μα οι τίμιες μορφές που εικονίζονται αποδίδουν πνευματικά ύψη αγιότητας. Το ίδιο και η τεράστια τοιχογραφία του Μυστικού Δείπνου στην ανατολική πλευρά του Αγίου Βήματος και οι εικόνες στους πλαϊνούς τοίχους της Εκκλησίας.

Οι Θείες Λειτουργίες, μέσα στο μυσταγωγικό ημίφως των καντηλιών, θα μας μείνουν αλησμόνητες. Αλησμόνητη και η περίπου δίωρη προσευχή κάθε απόγευμα: «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησον ημάς» και οι ενδιάμεσοι αναστάσιμοι ύμνοι. Η εναλλαγή των γλωσσών, Ελληνικής, Αγγλικής Σλαβονικής, δεν μείωσε καθόλου την κατάνυξη των ψυχών.

Μια από τις πολλές εκπλήξεις της εκδρομής μας ήταν και η επίσκεψη στο Μοναστήρι ομάδας Άγγλων Κωφών, οι οποίοι γνωρίστηκαν με τους Έλληνες Κωφούς και συζήτησαν μεταξύ τους στην Διεθνή Νοηματική Γλώσσα. Παρέμειναν κι αυτοί στη σεμνή εκδήλωση που οργανώθηκε και οι Κωφοί εκδρομείς προσέφεραν στις δύο Αδελφότητες απλά και συμβολικά δώρα, σε ανταπόδοση της εγκάρδιας φιλοξενίας που δέχονται. Ιδιαίτερη συγκίνηση προκάλεσε η επίδοση από τον Χ. Μαντέλη στον π. Ζαχαρία αντίγραφο απόφασης του Δ. Σ. του Σωματείου «Εφφαθά», με την οποία τον ανεκήρυξαν επίτιμο μέλος του.

Κατά τη διήμερη ξενάγησή μας στο Λονδίνο, γνωρίσαμε τα σημαντικότερα αξιοθέατα της απέραντης αυτής πόλης, η οποία διατηρεί και προβάλλει όλα τα στοιχεία της παράδοσης και του πολιτισμού της. Επισκεφθήκαμε και το Βρετανικό Μουσείο, όπου με θλίψη αντικρίσαμε τα αρχαία μάρμαρα του Παρθενώνα και μελαγχολήσαμε βλέποντας τη φθορά και την κακοποίηση που έχουν υποστεί.

Ξεχωριστό γεγονός της εκδρομής μας ήταν  η επίσκεψη στην Αρχιεπισκοπή, όπου ο Σεβασμιώτατος Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας κ. κ. Γρηγόριος μας υποδέχθηκε με εγκαρδιότητα και καλοσύνη και με εμφανή συγκίνηση. Συνομίλησε με τους Κωφούς με τη βοήθεια του διερμηνέα της Νοηματικής, φωτογραφήθηκε μαζί τους, ενώ οι συνεργάτες του μας περιποιήθηκαν και μας πρόσφεραν ωραία κεράσματα και δώρα. Ο Σεβασμιώτατος μας αποχαιρέτησε με τη συγκινητική διαβεβαίωση: «Οι καλύτεροι επισκέπτες που έχω δεχθεί είστε εσείς…».

Η θαυμάσια και ασυνήθιστη εκδρομή μας θα ολοκληρωθεί την Κυριακή 18 ΜαΪου. Το γεύμα της ημέρας, πολυτελές γεύμα αγάπης, ποιότητας και αφθονίας, μας παρέθεσε το ζεύγος Woodley στο σπίτι τους, σε μικρή απόσταση από το Μοναστήρι.  Τα τραπέζια είχαν στρωθεί στον ωραίο κήπο, υπό τη σκιά μεγάλων δέντρων που μας προστάτευαν από τον ασυνήθιστα λαμπρό ήλιο. Τη φροντίδα και περιποίησή μας είχαν αναλάβει εκτός από την κ. Θεώνη και την αδελφή της Στέλλα, ο εκλεκτός σύζυγός της, τα παιδιά τους και τα εγγόνια τους. Ως τις 6 το απόγευμα ζήσαμε σε μιαν ατμόσφαιρα χαράς, οικειότητας και ευχάριστης αναστροφής, οπότε αφήσαμε τους νέους λαμπρούς μας φίλους, μη ξέροντας πώς να τους φανερώσουμε την ευγνωμοσύνη μας.

Παρά την επιθυμία μας να παραταθεί η παραμονή μας στο ευλογημένο Μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου, έφτασε δυστυχώς η ώρα της επιστροφής μας  στην Πατρίδα. Παρότι αναχωρούμε πολύ νωρίς το πρωί , σύσσωμες οι δύο Αδελφότητες μάς κατευοδώνουν με συγκίνηση, σχηματίζοντας στη Νοηματική γλώσσα τους αναστάσιμους χαιρετισμούς: «Χριστός Ανέστη», «Αληθώς Ανέστη»! Και όταν η υπογράφουσα εκφράζει στον π. Ζαχαρία την ευγνωμοσύνη όλων μας, θα εισπράξει με έκπληξη μιαν απάντηση που πληροφορεί για το ψυχικό μεγαλείο εκείνων των ευλογημένων ανθρώπων του Θεού, που γνωρίσαμε στο Έσσεξ: «Εμείς σας ευχαριστούμε, γιατί μας φέρατε εδώ αγγέλους»!

 Ευτυχία Γερ. Μάστορα

 δασκάλα Κωφών