Γιατί κάποιοι πνευματικοί κρατούν τα πνευματικά τους παιδιά σε νηπιακή κατάσταση, ώστε να τους έχουν πάντοτε ανάγκη; - Δημ. Καραγιάννης

Η σχέση πνευματικού με τα πνευματικά του παιδιά είναι άκρως σημαντική. Ένας φυσικός γονιός καλείται να φροντίσει τα παιδιά του, ώστε να αποκτήσουν την αυτονομία τους και να είναι ικανά να δημιουργήσουν τη δική τους οικογένεια. Γιατί κάποιοι πνευματικοί κρατούν τα πνευματικά τους παιδιά σε νηπιακή κατάσταση, ώστε να τους έχουν πάντοτε ανάγκη; Το μέλημα ενός πνευματικού δεν θα έπρεπε να ήταν να γίνει και το πνευματικό τους παιδί πνευματικός άνθρωπος; Να έχει κατευθείαν σχέση με τον ίδιο τον Θεό;

Ένας ιερέας που νιώθει κενό στη δική του προσωπική οικογενειακή ζωή, που η μοναξιά του είναι δυσβάστακτη και η αυτοεκτίμηση του χαμηλή, είναι εύκολο να ενδώσει στις εκκλήσεις ανθρώπων που ζητούν την εξάρτηση, γιατί με αυτό τον τρόπο θα απομακρυνθεί από τους προσωπικούς του κλυδωνισμούς και θα ενισχυθεί η αυτοεκτίμηση του.

Η κατάσταση αυτή εξελικτικά οδηγεί στη δημιουργία ενός ψευδούς εαυτού, που τείνει να καλύψει τον πραγματικό. Είναι τότε που και ο ιερέας αρχίζει να πιστεύει στην απεριόριστη ικανότητα του να έχει απόψεις, επί παντός επιστητού.

Ταυτόχρονα όμως δημιουργείται μια δική του εξάρτηση από τον θαυμασμό των πιστών που τον περιβάλλει. Γι' αυτό και γίνεται πολύ επικριτικός στις περιπτώσεις που κάποιο πνευματικό του παιδί τον εγκαταλείπει.

Ένας υπέροχος Ορθόδοξος ιεραπόστολος στην Άπω Ανατολή διηγείτο ότι ήταν τακτικά προσκαλεσμένος στο τοπικό Πανεπιστήμιο, αφού ο κοσμήτορας είχε συγκινηθεί από το Ορθόδοξο χριστιανικό μήνυμα. Κάποια στιγμή όμως παρακάλεσε τον ιεραπόστολο να σταματήσει να ζητά από τους φοιτητές να εκφράσουν κάποια απορία. Στην εύλογη έκπληξη του απάντησε ότι στην Κινέζικη κουλτούρα απαγορεύεται ένας μαθητής να έχει απορίες, γιατί είναι σαν να αμφισβητεί την αυθεντία του δασκάλου. Αναρωτιέμαι πόσο η Βουδιστική κουλτούρα έχει εισχωρήσει στην αντίληψη κάποιων πνευματικών που δυσκολεύονται στην αμφισβήτηση των απόψεών τους και που ζητούν την άνευ όρων παράδοση των πνευματικών τους τέκνων στη δική τους αυθαιρεσία.

Ο αυθεντικός πνευματικός καλείται να μπορεί να δημιουργεί θετική σχέση με τους εξομολογούμενους που να ευνοεί την πνευματική πορεία τους. Απαιτείται να έχει πολύ καλή ενσυναίσθηση, ώστε να μπορεί να εισέρχεται στον ψυχισμό του μετανοούντος.

Να είναι ταυτόχρονα δίπλα του, αλλά και να μην καθιστά αναγκαία την παρουσία του.

Να του αφήνει ελευθερία, αλλά να μην τον εγκαταλείπει.

Να τον νοιάζεται, δίχως να τον καταπιέζει.

Και τότε η αυθεντική μετάνοια δεν θα είναι υποταγή, αλλά η επιβεβαίωση της ελευθερίας με την εκούσια παραίτηση από το πλήθος των ελευθεριών.

Τελικά ο πιστός που έχει μάθει να αντέχει την αγωνία μπροστά στην ελευθερία του μπορεί σε κάποιες φάσεις της ζωής του να κλυδωνίζεται, αλλά όμως παραμένει βέβαιος ότι η προσωπική του σχέση με τον Θεό είναι μια σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης, που περιέχει πολλά ανεξερεύνητα κεφάλαια. Και στη δοξολογία του προς Τον χορηγό της ζωής προσθέτει ευχαριστίες για όσους τον συντρόφευσαν στην πνευματική πορεία του προς τον Θεό, δίχως να προσπαθήσουν να του υποκλέψουν την ευθύνη των επιλογών του αλλά και την ανέκφραστη χαρά της συνάντησης.

Δημήτρης Καραγιάννης

MD, PhD, Παιδοψυχίατρος, Ψυχοθεραπευτής

(απόσπασμα από το βιβλίο του «Το φως που ελευθερώνει»