«Εἶναι αἱρετικός..!»
Ὑπό ἀρχιμ. Βασιλείου Μπακογιάννη
«Εἶναι αἱρετικός!». Αὐτή τή βαριά κατηγορία, συκοφαντία ἐκτοξεύουν (εὐκόλως!) Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί σέ ἄλλους Ὀρθοδόξους. Ὅμως, ξέρουν ποιός πράγματι εἶναι αἱρετικός μέ βάση τούς Ἱ. Κανόνες; Tό ἐνδιαφέρον κείμενο, πού ἀναρτήθηκε προσφάτως στό "anastasasiosblogspot.com", «Π.Ν. Τρεμπέλας, π. Βολουδάκης, «Ὀρθόδοξος Τύπος»-Σταῦρος Μποζοβίτης», μᾶς δίδει τήν ἀφορμή, νά ἀπαντήσουμε σέ αὐτό τό θέμα.
Ἄν ρωτήσουμε ἕναν Ὀρθόδοξο Χριστιανό, πόσες λ.χ. εἶναι οἱ φύσεις τοῦ Χριστοῦ, μπορεῖ νά μᾶς ἀπαντήσει λάθος. Σημαίνει ἄραγε αὐτό, ὅτι αὐτός ὁ συγκεκριμένος Χριστιανός, εἶναι αἱρετικός; Μά πόσοι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί γνωρίζουν καλῶς τήν Ὀρθόδοξη Δογματική; Ἔχει, ἡ Δογματική, τόσες πολλές «λεπτομέρειες», πού ἀκόμα καί ἕνας γνώστης τῆς Θεολογίας, μπορεῖ νά εἰπεῖ κάτι τό αἱρετικό. Π.χ., ὁ Παναγιώτης Τρεμπέλας ἔγραψε γιά τό Χριστό κάτι πού θυμίζει Νεστοριανισμό: «Ἡ ἀγαθότης Του καί ἡ ἀρετή Του διῆλθε διάφορα στάδια προόδου ἕως οὗ ἐτελειώθη διά τῶν παθημάτων». (Ἀπολογητικαί Μελέται, τ. Ε΄, Ὁ Ἰησοῦς ἀπό Ναζαρέτ, ἔκδοσις Δ΄, «Σωτήρ» 1973, σελ. 346. Ὑποσημείωση). Μποροῦμε νά τόν «σπιλώσουμε» ὡς αἱρετικό;
Αἱρετικός δέν εἶναι αὐτός πού λέει κάτι τό αἱρετικό, οὔτε ἀκόμα αὐτός πού ἐμμένει στίς αἱρετικές του δοξασίες, ἀλλά αὐτός πού ἔχει καταδικασθεῖ, καί ἀποκοπεῖ ἀπό τήν Ἐκκλησία. «Αἱρετικούς ἀποκαλοῦμε, ὅσους ἔχουν ἀποκηρυχθεῖ καί ἀναθεματισθεῖ ἀπό τήν Ἐκκλησία» (ΣΤ΄ τῆς Β’).
Καί ὅταν ἀποκόβεσαι ἀπό τόν Ἐπίσκοπό σου, ἀποκόβεσαι ἀπό τήν Ἐκκλησία! «Ὅποιος δέν ἔχει κοινωνία μαζί μου εἶναι ἀποκομμένος ἀπ'ὅλη τήν Ἐκκλησία», ἔλεγε ὁ Μ. Βασίλειος (Ἐπιστολή 204, 7 πρός τούς Νεοκαισαρεῖς P.G. 32: 775). Μέ αὐτό τό δεδομένο: «Αἱρετικούς ἀποκαλοῦμε καί ὅσους ἔχουν μέν Ὀρθόδοξη πίστη, ἀλλά ἔχουν ἀποσχισθεῖ ἀπό τούς Ἐπισκόπους καί «λειτουργοῦν» ἀπό μόνοι τους» ( ΣΤ' τῆς Β΄).
Καί ἕνα ἐρώτημα: Ὅταν ἕνας Ὀρθόδοξος χαρακτηρίζει ὡς αἱρετικό ἕναν Ὀρθόδοξο, χωρίς ὁ Ὀρθόδοξος νά εἶναι αἱρετικός, ποιός ἀπό τούς δυό εἶναι αἱρετικός;!
14 σχόλια:
Kαθαρό και ορθόδοξο, τώρα καταλάβα ότι και οι αποτειχισμένοι είναι αιρετικοί, και αυτοί το παίζουν ορθόδοξοι, πώς πλανεύει ο διάβολος!
Είναι δυνατόν να εξαπλωθούν οι αιρετικοί παντού, και να καταλήξει η Εκκλησία στο περιθώριο της Ιστορίας, ή να αποσυρθεί στην έρημο... Αυτό συνέβη κατ' επανάληψη στην Ιστορία και είναι πολύ πιθανό, να συμβεί και πάλι...
Το καθήκον της υπακοής παύει... όταν ο επίσκοπος παρεκκλίνει από τον καθολικόν κανόνα, και ο Λαός έχει το δικαίωμα να τον κατηγορήσει, ακόμη δε και να τον καθαιρέσει...
~ Πρωτ. Γεώργιος Φλωρόφσκυ, Tο μέτρον της Aληθείας - Αγία Γραφή, Εκκλησία, Παράδοσις, Εκδ. Π.Πουρνάρα, Θεσσαλονίκη, σελ. 71 και 75.
Aτυχής θα έλεγα η προσπάθεια του αγαπητού πατήρ, να παρουσιάσει ''αλλιώς'' έναν μεγάλο Πατέρα της Εκκλησίας, τον Άγιο Βασίλειο τον Μέγα, που ονόμαζε αιρετικούς ολη την τότε ''εκκλησία'' που είχε υποκύψει στήν αίρεση του Αρείου. Και αυτό πρό συνοδικής φυσικά καταδίκης.
Ας μην παρουσιάζουμε αλλιώς την αλήθεια και την ιστορία της Εκκλησίας μας, ας μην προβαίνουμε σε εσφαλμένες γνώμες και ''αναλύσεις''... όταν αυτές είναι αντίθετες απο την πραγματικότητα της Ορθόδοξης παράδοσης.
Και για την Ιστορία:
Το 371 ο αρειανόφιλος αυτοκράτορας Ουάλης, έκανε τα πάντα για να εξαπλώσει και να στερεώσει την αίρεση του Αρείου σ’ όλο το βασίλειό του. Οι περισσότεροι των υπηκόων του, είτε με διωγμούς, είτε με δημεύσεις περιουσιών, είτε με βασανιστήρια και με Θανατώσεις, υποτάσσονται στη θέλησή του.
Μόνος ανυπότακτος ο επίσκοπος Καισαρείας. Ο Ουάλης έστειλε εναντίον του τον έπαρχο Μόδεστο για να τον συνετίσει.
– Πώς τολμάς Βασίλειε, του λέει άγρια ο Μόδεστος, να αντιτάσσεσαι στις βασιλικές διαταγές; Πώς τολμάς να περιφρονείς τον αυτοκράτορα; Μόνο εσύ αντιδράς! Ποιός νομίζεις ότι είσαι;
– Βασίλειος: Για ποιό πράγμα με κατηγορείς, Έπαρχε;
– Μόδεστος: Για το ότι δεν ακολουθείς την πίστη του Βασιλιά!
– Βασίλειος: Ο βασιλιάς δεν έχει τη σωστή πίστη! Πιστεύει πως ο Υιός του Θεού είναι ένα κτίσμα, ένα δημιούργημα, ένα κατασκεύασμα του Θεού και όχι Θεός αληθινός, όπως εγώ τον προσκυνώ.
– Μόδεστος: Και εμείς δηλαδή, που ακολουθούμε την πίστη του αυτοκράτορα, τι είμαστε;
– Βασίλειος: Αιρετικοί!
– Μόδεστος: Γιατί μιλάς έτσι Βασίλειε; Δεν Θα ήταν καλύτερα για σένα να ήσουν μαζί μας; Δεν Θα προτιμούσες να μας έχεις φίλους σου;
– Βασίλειος: Σαν χριστιανός προτιμώ να έχω φίλους που να είναι πρώτα και πάνω απ’ όλα χριστιανοί. Το αν έχουν ή όχι αξιώματα μ ΄αφήνει αδιάφορο...
– Μόδεστος: Μα δεν φοβάσαι λοιπόν τη δύναμη της εξουσίας μου;
– Βασίλειος: Τι να φοβηθώ; Δημεύσεις περιουσίας; Δεν έχω τίποτα που να μου ανήκει. Εξορία; «Του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής». Βασανιστήρια; Το ασθενικό μου κορμί Θα υποκύψει αμέσως. Θάνατο; Αυτόν ποθώ κι εγώ, για να ενωθώ το συντομότερο με το Θεό μου!
– Μόδεστος: Ποτέ κανείς Βασίλειε, δεν μου μίλησε με τόσο Θάρρος.
– Βασίλειος : Ναι, γιατί ποτέ δε συνάντησες αληθινό επίσκοπο! του απαντάει θαρρετά ο Βασίλειος.
«Μεγαλειότατε, ηττηθήκαμε!» ομολόγησε αργότερα στον Ουάλη, ο έπαρχος Μόδεστος.
Στυλιανού Γ. Παπαδόπουλου, Η ζωή ενός Μεγάλου (Βασίλειος Καισαρείας) Έκδοσις Αποστολικής Διακονίας 1979, σ. 309- 320, αποσπάσματα.
Μια λέξει «αιρετικός» που είναι στο στόμα πολλών από εμάς. Του λέμε είσαι «αιρετικός» τόσο συχνά όσο λέει η νεολαία μια άλλη. Απουσιάζει η σοβαρότητα στις συζητήσεις μας και οι γνώσεις.
Ο πατήρ Βασίλειος, όπως πάντα,έτσι και τώρα, βάζει τα πράγματα στη θέση τους με απλό και κατανοητό τρόπο.
Κε Ρόδη δεν κατάλαβες ούτε στο ελάχιστο το φρόνημα και τί θέλει να ειπεί ο π. Βασιλειος.
Ιφ
Κάποιοι βλέπω δεν καταλαβαίνουν.... Η καταδίκη του Αρείου έγινε το 325 και τα ανωτέρω με τον Μ .Βασίλειο το 371,άρα ο Άρειος είχε ήδη καταδικασθεί ως αιρετικός.
Απλά κάποιοι θέλουν να δημιουργούν σχίσματα και ομάδες, τρέφονται με αυτά.... Δυστυχώς....
Και πολύ σωστά επισημαίνει ο πατήρ, ότι άλλο οι αιρετικές δοξασίες, και άλλο η αιρεση
Βασικά αιρετικοί είναι όσοι δεν δέχονται το δόγμα της Αγίας Τριάδος και όσοι δεν πιστεύουν στην Ανάσταση του Χριστού.
Όταν δραστηριοποιούνταν ως Επίσκοπος ο Μ. Βασίλειος είχε ήδη προηγηθή η Α' Οικουμενική Σύνοδος της Νικαίας, η οποία είχε καταδικάσει τον Άρειο ως αιρετικό και τη διδασκαλία του ως αιρετική. Συνεπώς στον συλλογισμό που εκλαμβάνει ως δεδομένο το αντίθετο, υπάρχει αφετηριακό σφάλμα που ακυρώνει τον όλο συλλογισμό και δικαιώνει απόλυτα εκείνον του αρθρογράφου.
π. Βασίλειε την ευχή σας έχω αδερφό που είναι σε αποτείχιση και στηρίζεται στον Μ. Αθανάσιο που λέει όταν ο Επίσκοπος ή ο Πρεσβύτερος είναι διεφθαρμένοι να φεύγουμε μακρυά όπως θα φεύγαμα από τον Αρχιερέα Καϊάφα και θέλουμε την γνώμη σας.
Μὲ ἐξέπληξε τὸ παραπάνω κείμενο τοῦ σεβαστοῦ πατρὸς Βασιλείου Μπακογιάννη.
Τὸν ὁποῖο, ὁμολογῶ, ἐκτιμῶ βαθύτατα, ἀνεξαρτήτως τοῦ ὅτι δὲν εἶχα τὴν εὐτυχία καὶ τὴν τιμὴ νὰ τὸν γνωρίζω προσωπικῶς.
Ἡ ἔκπληξή μου ἔχει νὰ κάνει μὲ δύο λόγους:
1. Ἀπὸ ὅλο αὐτὸ τὸ κείμενο πού, θέλω νὰ πιστεύω, μὲ ἐπιχειρήματα καὶ χωρὶς ἐμπάθεια ἀνατρέπει τὶς βαρύτατες συκοφαντίες οἱ ὁποῖες δεκαετίες τώρα ἐκτοξεύονται κατὰ τοῦ Τρεμπέλα, αὐτὸ βρῆκε νὰ σχολιάσει; Δηλαδὴ ποιό;
Ὅτι ὁ Τρεμπέλας ἔχει καὶ ἄλλες αἱρετίζουσες διατυπώσεις, ὅπως αὐτὴ ποὺ παραθέτει, ἡ ὁποία, κατὰ τὴ γνώμη τοῦ πατρὸς Βασιλείου, «θυμίζει Νεστοριανισμό»; Αὐτὸ μόνο; Ποὺ μάλιστα εἶναι ἀπολύτως λανθασμένο;
Δὲν τοῦ ἔκανε καμία ἐντύπωση ἡ ἀπίστευτη διαστρέβλωση τῶν κειμένων τοῦ Καθηγητοῦ, ἡ μὲ μανιώδη ἐμπάθεια κατασυκοφάντησή του, ὁ συνεχιζόμενος διασυρμός του; Δὲν ἐπιβαλλόταν κάτι τέλος πάντων νὰ γράψει γι᾿ αὐτά; Ἀλλὰ θεώρησε σημαντικὸ νὰ διατυπώσει καινούργια κατηγορία;
Τί νὰ πῶ; Μένω ἄναυδος.
2. Κι ὅμως τὸ κείμενό μου ἦταν μιὰ εὐκαιρία νὰ ἀναθεωρήσει ὁ πατὴρ Βασίλειος τὴ θέση του αὐτή, τὴν ὁποία ἔχει πρωτοδιατυπώσει στὸ ἐξαιρετικὸ κατὰ τὰ ἄλλα βιβλίο του " Η ΑΙΡΕΣΗ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ" ἔκδ. Θαβώρ, 2021, σελ.18.
Ἀντ᾿ αὐτοῦ, ὅλως ἀκαίρως, ἐπαναλαμβάνει ἐδῶ τὴν ἀντίληψή του, παρὰ τὸ γεγονὸς ὄτι στὸ κείμενό μου ἀνατρέπεται πλήρως ἡ συγκεκριμένη συκοφαντία κατὰ τοῦ Τρεμπέλα περὶ Νεστοριανιζουσῶν διατυπώσεων, καὶ παρὰ τὸ ὅτι γιὰ τὸ θέμα αὐτὸ ὁ ἀείμνηστος Καθηγητὴς ἔχει συγγράψει εἰδικὴ μελέτη μὲ τὸν τίτλο: «Ἡ ἠθικὴ τελειότης τοῦ Χριστοῦ κατὰ τὸ ἀνθρώπινον», ὅπου μὲ πληθώρα πατερικῶν παραθέσεων κατοχυρώνει τὴν κρυστάλλινη ὀρθοδοξότατη θεολογική του θέση.
Καὶ μάλιστα παρὰ τὸ ὅτι γιὰ τὸ θέμα αὐτὸ δικαιώθηκε πλήρως Ὁ Τρεμπέλας ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Σύνοδο, κατόπιν κατηγοριῶν δύο πλανεμένων (Κυριαζόπουλος καὶ Ἀρνέλλος).
Δὲν θὰ ἐπεκταθῶ, δὲν εἶναι ἄλλωστε κατάλληλος ὁ χῶρος τῶν σχολίων γιὰ κάτι τέτοιο. Θὰ ἀρκεσθῶ μόνο νὰ ἐπαναλάβω τὸν λόγο τοῦ σοφοῦ Παροιμιαστοῦ: «δίδου σοφῷ ἀφορμήν, καὶ σοφώτερος ἔσται» (Παρ. θ΄ 9).
Μὲ σεβασμὸ καὶ ἐξαιρετικὴ ἐκτίμηση
Σταῦρος Μποζοβίτης
Σεβαστέ π. Βασίλειε ο κ. Μποζοβίτης έχει δίκιο. Μέσα στα όσα καλά γράψατε υπήρχε και αυτό το φάλτσο.
Θεόδωρος Γεωργακόπουλος
Μαθηματικός
Δημοσίευση σχολίου