Μέσα στίς φλόγες τοῦ Πνεύματος - π. Γρηγόριος Μουσουρούλης

Κυριακή τῆς Πεντηκοστῆς

Λόγος εἰς τόν Ἀπόστολον

Μέσα στίς φλόγες τοῦ Πνεύματος

 «Ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεί πυρός, ἐκάθισέ τε ἐφ’ ἕνα ἕκαστον αὐτῶν…»

 (Πράξ. β΄3)

˜˜˜˜˜˜˜˜

«Ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεί πυρός, ἐκάθισέ τε ἐφ’ ἕνα ἕκαστον αὐτῶν…»

Τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς ὅλοι οἱ πιστοί συναγμένοι στό ὑπερῶο τῶν Ἱεροσολύμων προσεύχονται. Καί ξαφνικά χωρίς νά τό περιμένει κανείς, μιά βοή ἀκούστηκε νά κατεβαίνει ἀπό τόν οὐρανό ὡς βίαιος, ὁρμητικός ἄνε­μος  καί γέμισε ὅλο τόν τόπο, ὅπου ἦσαν οἱ Ἀπό­στολοι καί οἱ ἄλλοι Μαθητές.  Καί εἶδαν ὅλοι μέ τά μάτια τους γλῶσσες παρόμοιες μέ τίς γλῶσσες τῆς φωτιᾶς νά διαμοιράζονται καί νά κάθονται στόν καθένα ἀπό αὐτούς. Καί γέμισε τό ἐσωτερικό τους μέ Πνεῦμα Ἅγιο.

Ἀλλά τί εἶναι τό Ἅγιο Πνεῦμα; ἄνεμος, φωτιά, ἤ μήπως εἶναι «περιστερά» ὅπως εἶχε φανερωθεῖ κατά τή Βάπτιση τοῦ Κυρίου. Τίποτε ἀπ’ ὅλα αὐτά, τά ὁποῖα ἀποτελοῦν ἀπλῶς σύμβολα τῆς παρουσίας Του καί δέν μᾶς ἀποκαλύπτουν κάτι ἀπό τό Πρόσωπο καί τή Φύση Του.

Τότε ὅμως τί εἶναι τό Ἅγιο Πνεῦμα, ποιό εἶναι τό ἔργο Του στήν Ἐκκλησία καί ποιό στή ζωή τοῦ καθενός μας;  Μ’ αὐτά τά τρία σημαντικά καί καίρια ἐρωτήματα θά ἀσχοληθεῖ ἡ σημερινή μας ὁμιλία.  

****

«Ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεί πυρός …»

Οἱ εἰκόνες, μὲ τὶς ὁποῖες φανερώθηκε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ἀλλά καὶ ἡ ἴδια ἡ ὀνομασία Του - Ἅγιο Πνεῦμα - δὲν μᾶς βοηθοῦν καὶ πολὺ στὸ νὰ κατανοήσουμε τὸν ἀκατάληπτο Θεό. Τὰ λόγια ὅμως: «Βασιλεῦ Οὐράνιε, Παράκλητε, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁ πανταχοῦ παρὼν καὶ τὰ πάντα πληρῶν...» τῆς γνωστῆς καθημερινῆς μας προ­σευχῆς, ποὺ ἀποτελεῖ ἀπόσταγμα τῆς σχετικῆς διδασκαλίας τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἠμποροῦν νὰ μᾶς βοηθήσουν κάπως.

Νὰ μᾶς βοηθήσουν πρωτίστως στὸ νὰ κατανοήσουμε ὅτι τὸ Ἅγιο Πνεῦμα δὲν εἶναι ἀπρό­σωπη δύναμη, ἐνέργεια, ἰδιότητα ἤ χαρακτηριστικό τοῦ Θεοῦ, ἀλλά εἶναι Πρόσωπο ὄχι ἀπρό­σωπη ἐνέργεια ὅπως ὑποστηρίζουν οἱ αἱρετικοί! Εἶναι θεῖο Πρόσωπο τοῦ Ἑνὸς ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ, Θεὸς ἀληθινὸς καὶ προαιώνιος, συνάναρχος μὲ τὸν Πατέρα καὶ τὸν Υἱόν καὶ ὁμότιμός Τους, πού συμπροσκυνεῖται καὶ συνδοξάζεται μαζί Τους, ὅπως ἀκριβῶς παρήγγειλε ὁ Κύριος στοὺς Ἀποστόλους μετὰ τὴν Ἀνάστασή Του, ὅταν τοὺς εἶπε νὰ βαπτίζουν σὲ ὅλο τὸν κόσμο τοὺς πιστοὺς «εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» (Ματθ. κη' 19). Γι' αὐτὸ καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ὡς Θεὸς Παντοδύναμος καὶ Ἄπειρος ποὺ εἶναι, ὀνομάζεται Βασιλεὺς Οὐράνιος, ὁ Ὁποῖος εἶναι πανταχοῦ παρὼν καὶ γεμίζει μὲ τὴν παρουσία Του τὰ πάντα.

Ὀνομάζεται ἀκόμη καὶ Παράκλητος, ποὺ σημαίνει παρηγορητής, ἐνισχυτής, βοηθός. Εἶναι ὁ «ἄλλος Παράκλητος» (Ἰω. ιδ' 16), γιά τόν Ὁποῖο ἔλεγε ὁ Κύριος ὅτι θὰ παρακαλέσει τὸν Πατέρα Του νὰ ἀποστείλει στοὺς μαθητές Του, γιὰ νὰ μείνει μαζί τους «εἰς τὸν αἰῶνα». Ὁ ἕνας Παράκλητος εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Κύριος μας, ὁ «ἄλλος Παράκλητος» εἶναι τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ποὺ ἦλθε στὴν Ἐκκλησία δέκα ἡμέρες μετὰ τὴν Ἀνάληψη τοῦ Κυρίου, κατὰ τὴν ἑορτὴ τῆς Πεντηκοστῆς.

*****

Ἡ κάθοδος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὑπῆρξε ἡ κορυφαία στιγμὴ τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας. Γιὰ νὰ περιγραφεῖ αὐτὴ ἡ στιγμή, χρησιμοποιήθηκε πολὺ ἐπιτυχημένα ἡ εἰκόνα τοῦ σώματος τοῦ Ἀδάμ, πρὶν αὐτὸ δεχθεῖ τὴν ζωογόνο πνοὴ τοῦ Θεοῦ, τοῦ Δημιουργοῦ Του. Ἦταν ἕνα τέλειο, πανέμορφο σῶμα, ἀλλά δὲν εἶχε ζωή. Μόλις ὅμως ἐδέχτηκε τὴν πνοὴ τοῦ Θεοῦ, ἐγέμισε ζωντάνια καὶ δύναμη. Κάτι ἀνάλογο συνέβη καὶ μὲ τὴν Ἐκκλησία. Ἐβγῆκε μέσα ἀπό τὴ Θυσία τοῦ Κυρίου καὶ τὴν Ἀνάστασή Του ὁλόλαμπρη καὶ θαυμαστή· ἀλλά ἦταν ἀκίνητη, κλεισμένη στὰ ὑπερῶα τῆς Ἱερουσαλήμ. Ἡ κάθοδος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τῆς μετέδωσε αὐτὸ ποὺ τῆς ἔλειπε, τὴν θεικὴ πνοὴ καὶ ζωντάνια. Καὶ ἀπό ἐκείνη τὴν ὥρα πλημμύρισε ὅλο τὸν κόσμο.

Λοιπόν, ἡ πνοὴ τῆς Ἐκκλησίας, ἡ μυστικὴ καρδιά της, ἡ ψυχή της, ποὺ ζωογονεῖ ὅλο τὸν ὀργανισμό της, εἶναι ἀκριβῶς τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Ἐκεῖνο τελεσιουργεῖ τὰ ἱερὰ Μυστήρια καὶ μεταδίδει φωτισμὸ καὶ ἁγιασμὸ καὶ δύναμη καὶ ὅλα τὰ χαρίσματα στὰ μέλη της. Ἐκεῖνο καθοδηγεῖ τὴν Ἐκκλησία, ὅπως εἶπε ὁ Κύριος, «εἰς πᾶσαν τὴν ἀλήθειαν» (Ἰω. ιζ 13). Ἐκεῖνο - τὸ Ἅγιο Πνεῦμα -ἑνώνει τοὺς πιστοὺς σὲ ἕνα σῶμα καὶ δημιουργεῖ μεταξὺ τους ἄρρηκτο δεσμὸ ἀγάπης. Ἐκεῖνο ἐρ­γάζεται καὶ μέσα στὴν καρδιὰ τοῦ καθενὸς πιστοῦ καὶ τὴν ἁγιάζει καὶ τὴν μεταμορφώνει.   Διότι εἶ­ναι ὁ Δωρεοδότης Θεός, τὸ Πρόσωπο δηλαδὴ τῆς Ἁγίας Τριάδος, ποὺ διανέμει τὸν θεϊκὸ πλοῦτο σὲ ὅλους τους βαπτισμένους Χριστιανούς.

*****

Αὐτὸν τὸν πλοῦτο τῶν θεϊκῶν χαρισμάτων τὸν ἔχουμε λάβει ὅλοι οἱ πιστοί, ἀμέσως μετὰ τὸ Βάπτισμά μας, κατὰ τὸ ἱερὸ Μυστήριο τοῦ ἁγίου Χρίσματος. Τὴν ὥρα, ποὺ ὁ ἱερεύς μᾶς ἔχρισε μὲ τὸ ἅγιο Μῦρο λέγοντας· «σφραγὶς δωρεᾶς Πνεύματος Ἁγίου· ἀμήν», ἐκείνη ἀκριβῶς τὴν στιγμὴ ἐγίναμε μέτοχοι τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Τὸ ἅγιον Χρίσμα ὑπῆρξε ἡ προσωπική μας Πεντηκοστή! Μιὰ ἀόρατη γλώσσα φωτιᾶς ἐκάθισε τότε ἐπάνω μας, ἤ μᾶλλον εἰσῆλθε στὴν καρδιά μας. Μιὰ ἀκοίμητη φλόγα, ἡ ὁποία καίει πάντοτε μέσα μας.

Πάντοτε! Εἶναι ἡ φλόγα, ἡ ὁποία καίει καὶ ἐξαφανίζει τὰ πάθη, τὶς κακίες, τὶς ἁμαρτίες μας, θερμαίνει τὴν καρδιά μας στὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, φωτίζει τὴν διάνοιά μας στὴν κατανόηση τῶν θείων ἀληθειῶν, μορφώνει τὸν νέο ἄνθρωπο, ποὺ λαμβάνει «τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ» (Κολασ. γ' 10). Τό Πανάγιο Πνεῦμα συντηρεῖ τά σύμπαντα καί ἀνακαινίζει τήν ἐπίγεια δημιουργία τοῦ Θεοῦ. Μέ πάνσοφους τρόπους πού Ἐκεῖνο γνωρίζει ψιθυρίζει στήν κάθε ψυχή λόγους παρηγοριᾶς καί οἰκοδομῆς. Ἐκεῖνο βάζει σακέψεις σωστές σ’ αὐτόν πού κλονίζεται, ἐνθαρρύνει ἐκεῖνον πού ἀγωνίζεται. Ὑποβαστάζει καί τονώνει τήν ἐλπίδα στό γέροντα. Ἐνθουσιάζει μέ θείους ὁραματι­σμούς τόν νέον.

Πάντοτε καίει μέσα μας ἡ ἄσβεστη φλόγα τοῦ Πνεύματος! Ναί! Ἀλλά ὄχι μὲ τὴν ἴδια ἔνταση καὶ δύναμη. Διότι, ὅταν παραδινόμαστε θεληματικά στὴν ἁμαρτία καὶ λησμονοῦμε τὸ ἅγιο θέλημα τοῦ Δημιουργοῦ μας, ἡ φλόγα αὐτὴ μικραίνει, τρεμοσβήνει, γίνεται μία μικρὴ σπίθα, ποὺ σιγοκαίει κάτω ἀπό τὴ στάχτη τῶν παθῶν καὶ τῶν ἁμαρτιῶν μας. Ὅταν ὅμως ἀγωνιζόμαστε μὲ ἀν­δρεία κατὰ τῶν ἀοράτων ἐχθρῶν μας, ἡ φλόγα αὐτὴ φουντώνει καὶ ἀνάβει μιά πελώρια φωτιὰ θεϊκῆς ἀγάπης μέσα μας. Καὶ τότε ὁ ἀγαθὸς Παράκλητος κάνει τὴν καρδιά μας κατοικητήριό Του καὶ μᾶς δίνει τὴν βεβαιότητα, ὅτι εἴμεθα «τέκνα Θεοῦ» «καὶ κληρονόμοι» (Ρωμ. η' 16-17) τοῦ ἄπειρου πλούτου τῆς αἰώνιας Βασιλείας Του.

*****

«Ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεί πυρός …»

Πανάγιο Πνεῦμα, ἔλα, ὡς πνοή βιαία καί ξερίζωσε τά πάθη ἀπό τίς καρδιές μας. Ἔλα ὡς φωτιά καί θέρμανε τή ψυχρή καρδιά μας. Ἔλα ὡς ἔλαιον καί θεράπευσε τά μυστικά μας τραύματα. Ὡς γλώσσα  λέγε σ’ ἐμᾶς λόγια παρηγοριᾶς. Ἔλα ὡς περιστερά καί κατάστησέ μας υἱούς εἰρήνης, ἀνθρώπους εἰρηνικούς καί εἰρηνοποιούς. Αὔξανε στήν ψυχή μας τή φλόγα τῆς ἀγάπης σέ Σένα. Θεράπευσε ὅλες μας τίς ἀσθένειες. Ἀποδίωξε ἀπό ἐμᾶς τούς ἐχθρούς μας ὁρατούς καί ἀόρατους. «Βασιλεῦ οὐράνιε,ἐλθέ καί σκήνωσον ἐν ἡμῖν «Καὶ καθάρισον ἡμᾶς ἀπό πάσης κηλίδος, καὶ σῶσον, Ἀγαθέ, τάς ψυχάς ἡμῶν». Ἀμήν!   

Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Μουσουρούλης