ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ Ἐκκλησιαστικαί εἰδήσεις Ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης εἰς Γερμανίαν (29 Μαΐου - 2 Ἰουνίου 2017)

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ

Ἐκκλησιαστικαί εἰδήσεις

Ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης εἰς Γερμανίαν

(29 Μαΐου - 2 Ἰουνίου 2017)

Ὡς ἤδη ἠγγέλθη, ἡ Α. Θ. Παναγιότης ὁ Πατριάρχης, ἀφίχθη τήν Δευτέραν, 29ην Μαΐου 2017, εἰς Στουτγκάρδην, πρῶτον σταθμόν τῆς πενθημέρου ἐπισκέψεως Αὐτοῦ εἰς Γερμανίαν.

Τόν Οἰκουμενικόν Πατριάρχην κ. κ. Βαρθολομαῖον καί τήν τιμίαν συνοδείαν Αὐτοῦ, ἀπαρτιζομένην ἐκ τῶν Σεβ. Μητροπολιτῶν Σασίμων κ. Γενναδίου καί Προύσης κ. Ἐλπιδοφόρου, τοῦ Πανοσιολ. Δευτερεύοντος κ. Θεοδώρου, τοῦ Ἐντιμολ. Ἄρχοντος Διδασκάλου τοῦ Γένους κ. Κωνσταντίνου Δεληκωσταντῆ, Ὁμοτίμου Καθηγητοῦ τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, καί τοῦ ἐκ τῶν Γραμματέων τῶν Πατριαρχείων Ἐντιμ. κ. Πέτρου Μπαζγκάρλο, ὑπεδέχθησαν ἐν τῷ ἀερολιμένι τῆς Στουτγκάρδης ὁ οἰκεῖος Ποιμενάρχης, Σεβ. Μητροπολίτης κ. Αὐγουστῖνος, προστεθείς εἰς τήν Πατριαρχικήν συνοδείαν,

μετά τῶν Βοηθῶν παρ̉ αὐτῷ Θεοφιλ. Ἐπισκόπων Ἀρίστης κ. Βασιλείου, Λεύκης κ. Εὐμενίου καί Ἀριανζοῦ κ. Βαρθολομαίου, καί ὁ Θεοφιλ. Εὐαγγελικός Ἐπίσκοπος Βυρτεμβέργης κ. Frank Otfried July, ὡς καί ἡ Εὐγεν. κ. Ritzer, ἐκ προσώπου τῆς Ἐθιμοτυπίας τοῦ Κρατιδίου Βάδης-Βυρτεμβέργης, καί οἱ Ἐντιμ κ. κ. Ahmet Akıntı καί Παναγιώτης Πάρτσος, Γεν. Πρόξενοι τῆς Τουρκίας καί τῆς Ἑλλάδος, ἀντιστοίχως, ἐν Στουτγκάρδῃ.

Ἡ ἐπίσημος ὑποδοχή τοῦ Πατριάρχου ἐν τῷ Κρατιδίῳ Βάδης - Βυρτεμβέργης ἐγένετο ἐν τῇ «Villa Reitzenstein» ὑπό τοῦ Ἐξοχ. Πρωθυπουργοῦ κ. Winfried Kretschmann, ὅστις ὑπεδέχθη τόν ἐκ τῆς Βασιλευούσης Ὑψηλόν Ἐπισκέπτην εἰς τά προπύλαια αὐτῆς. Ὁ Πατριάρχης ἔσχε κατ’ ἰδίαν, περί τήν μίαν ὥραν, συνομιλίαν μετά τοῦ οἰκοδεσπότου, προερχομένου ἐκ τοῦ Γερμανικοῦ Κόμματος τῶν «Πρασίνων», ἐκφράσαντος λόγους ἐνισχυτικούς ὑπέρ τῶν δικαίων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί θελήσαντος νά ἐνημερωθῇ περί τῆς θέσεως τῶν χριστιανικῶν μειονοτήτων ἐν Τουρκίᾳ, περί τῶν οἰκολογικῶν πρωτοβουλιῶν καί δραστηριοτήτων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, κτλ.

Ἐν συνεχείᾳ, ὁ Πατριάρχης ἐχοροστάτησε κατά τήν Ἀκολουθίαν τοῦ Ὀρθοδόξου Ἑσπερινοῦ ἐν τῷ Εὐαγγελικῷ Ναῷ Stiftskirche τῆς Στουτγκάρδης, παρουσίᾳ καί τοῦ Σεβ. Ἀρχιεπισκόπου κ. Μάρκου, ἐκ τῆς Ὑπερορίου Ἐκκλησίας τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας, τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου κ. Σεραφείμ, ἐκ τοῦ Πατριαρχείου Ρουμανίας, τοῦ Πανοσιολ. Ἡγουμένου κ. Μαξίμου Schmidt, ἐκ τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας, πάντων τῶν κληρικῶν τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Γερμανίας, προσελθόντων διά νά λάβουν τήν Πατριαρχικήν εὐλογίαν, τοῦ Θεοφιλ. ΡΚαθολικοῦ Ἐπισκόπου Μαγδεμβούργου κ. Gerhard Feige, Προέδρου τῆς Οἰκουμενικῆς Ἐπιτροπῆς τῆς ἐν Γερμανίᾳ Συνελεύσεως τῶν ΡΚαθολικῶν Ἐπισκόπων καί Συμπροέδρου τῆς ἐν τῇ Χώρᾳ Μικτῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ Διαλόγου μεταξύ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐπισκοπικῆς Συνελεύσεως καί τῆς ΡΚαθολικῆς τοιαύτης, ἁπάντων τῶν μελῶν τῆς Εὐαγγελικῆς Ἀντιπροσωπείας εἰς τόν διάλογον τῆς EKD μετά τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, Καθηγητῶν τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς Τυβίγγης ὑπό τήν ἡγεσίαν τοῦ Κοσμήτορος αὐτῆς Ἐλλογ. κ. Michael Tilly, τοῦ Ἐντιμ. κ. Παναγιώτου Πάρτσου, Γεν. Προξένου τῆς Ἑλλάδος, καί πλήθους πιστῶν ἐκ τῶν δύο Χριστιανικῶν Παραδόσεων.

 Μετά τό πέρας τοῦ Ἑσπερινοῦ καί τάς τιμητικάς προσφωνήσεις, τοῦτο μέν ὑπό τοῦ Προκαθημένου τῆς ΕΚD Θεοφιλ. Ἐπισκόπου Δρος Heinrich Bedford – Strohm, ἀναφερθέντος ὅλως ἰδιαιτέρως εἰς τήν παρουσίαν του ὡς Παρατηρητοῦ, ἐκ προσώπου τῆς EKD, εἰς τήν ἐν Κρήτῃ συνελθοῦσαν κατά τόν Ἰούνιον 2016 Ἁγίαν καί Μεγάλην Σύνοδον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἐξάραντος τήν σημασίαν τῆς Συνόδου διά σύμπαντα τόν χριστιανικόν κόσμον καί ἐπιδόσαντος τῷ σεπτῷ Προκαθημένῳ τήν ἑλληνικήν μετάφρασιν τοῦ πρότριτα ἐκδοθέντος ὑπό τῆς Θεολογικῆς Ἀκαδημίας Βόλου «Λεξικοῦ τῶν διμερῶν Θεολογικῶν Διαλόγων τῆς Εὐαγγελικῆς Ἐκκλησίας τῆς Γερμανίας μέ Ὀρθοδόξους Ἐκκλησίας (1959 - 2013)», τοῦτο δέ ὑπό τοῦ Θεοφιλ. Ἐπισκόπου Βυρτεμβέργης κ. Frank Otfried July, καλωσορίσαντος ἐγκαρδίως τόν Πατριάρχην ἡμῶν, Οὗτος ἀπηύθυνε τόν Πατριαρχικόν χαιρετισμόν, τάς εὐχάς καί τάς εὐλογίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως εἰς τό μετ’ αἰσθημάτων βαθυτάτου σεβασμοῦ ὑπερπληρῶσαν τόν Ἱ. Ναόν ἐκκλησίασμα.

Ὁ Πατριάρχης, κατά τήν ὁμιλίαν Του, ἀνέπτυξεν ἐνίας σκέψεις σχετικῶς πρός τό νόημα τῆς ἑορτῆς τῶν 318 θεοφόρων Πατέρων, τῶν συνελθόντων ἐν Νικαίᾳ τῆς Βιθυνίας τό 325 μ.Χ., ἐνῷ ἐξῇρε παραλλήλως τό ὑπό τήν συνετήν οἰακοστροφίαν τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου κ. Αὐγουστίνου ἐπιτελούμενον ἀξιοθαύμαστον ἔργον τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Γερμανίας εἰς πλείστους ὅσους τομεῖς τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καί τῆς ποιμαντικῆς διακονίας τῶν ἐν Γερμανίᾳ Ὀρθοδόξων, ἀνεξαρτήτως τῆς ἐθνικῆς αὐτῶν καταγωγῆς. Ὁ Παναγιώτατος ἐξέφρασε τήν πεποίθησιν ὅτι ἡ Ὀρθόδοξος Διασπορά εἰς τήν Γερμανίαν θά ἀποκτήσῃ εἰς τό μέλλον ἀκόμη μεγαλυτέραν οἰκουμενικήν βαρύτητα.

Ὁ Πατριάρχης δέν παρέλειψε νά ἐκφράσῃ τάς εὐχαριστίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου πρός τήν ἡγεσίαν τῆς Εὐαγγελικῆς Ἐκκλησίας Γερμανίας διά τήν γενομένην Αὐτῷ τιμητικήν πρόσκλησιν καί δοχήν, ἐπαινέσας τήν ἀγαστήν συνεργασίαν τῆς EKD μετά τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Γερμανίας, ὡς αὕτη ἐξεφράσθη κατά τό πρόσφατον παρελθόν εἰς τοπικόν ἐπίπεδον διά τῆς παραχωρήσεως ἐν ἔτει 1996 τοῦ Ἱ. Ναοῦ Ἀναλήψεως τοῦ Σωτῆρος Στουτγκάρδης εἰς τήν Ἐπαρχίαν ταύτην τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, τοῦ Ἱ. Ναοῦ κατασκευασθέντος μέν ἐν ἀρχῇ ὑπό τῆς Εὐαγγελικῆς Ἐκκλησίας δι’ ὑλικῶν προερχομένων ἐκ τῶν ἐρειπίων τῶν κατεστραμμένων κτιρίων τῆς περιοχῆς μετά τόν Β’ Παγκόσμιον Πόλεμον, παραχωρηθέντος δέ πρό  εἴκοσι καί ἑνός ἐτῶν, ἀφοῦ πρῶτον καταλλήλως διεσκευάσθη, πρός λατρευτικήν χρῆσιν τῶν Ὀρθοδόξων τῆς περιοχῆς.

Ἀκολούθως, ὁ Πατριάρχης παρέστη εἰς τήν πρός τιμήν Του διοργανωθεῖσαν ὑπό τῆς Εὐαγγελικῆς Ἐκκλησίας τῆς Γερμανίας δεξίωσιν ἐν τῷ Παλαιῷ Ἀνακτόρῳ τῆς Στουτγκάρδης «Αltes Schloss», παρουσίᾳ πλήθους προσκεκλημένων ἐκ τῆς τοπικῆς κοινωνίας. Τόν Ὑψηλόν Ἐπισκέπτην προσεφώνησαν, ἀλληλοδιαδόχως, ὁ Θεοφιλ. Ἐπίσκοπος Βυρτεμβέργης κ. Frank Otfried July, ἡ κ. Petra Bosse - Huber, ἐπί κεφαλῆς τοῦ Τμήματος Ἐξωτερικῶν Ὑποθέσεων τῆς EKD, ἀναφερθεῖσα εἰς τό ἔργον τοῦ Θεολογικοῦ Διαλόγου αὐτῆς μετά τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί ἐπιδοῦσα εἰς τόν Παναγιώτατον τά δημοσιευθέντα εἰς τήν γερμανικήν γλῶσσαν Πρακτικά τῆς ΙΣΤ’ συναντήσεως τοῦ εἰρημένου διαλόγου, ὁ Θεοφιλ. ΡΚαθολικός Ἐπίσκοπος Μαγδεμβούργου κ. Gerhard Feige, διαβιβάσας πρός τόν Παναγιώτατον τόν ἀδελφικόν χαιρετισμόν τοῦ Σεβ. Καρδιναλίου τοῦ Μονάχου κ. Reinhard Marx, Προέδρου τῆς Συνελεύσεως τῆς ἐν Γερμανίᾳ ΡΚαθολικῆς Ἱεραρχίας,  καί ἀναφερθείς εἰς τήν σημασίαν τῆς Μεταρρυθμίσεως διά τήν ΡΚαθολικήν Ἐκκλησίαν, καί ὁ  Ἐλλογ. Καθηγητής κ. Michael Tilly, Κοσμήτωρ, ἐκφράσας τήν χαράν τοῦ ἀκαδημαϊκοῦ κόσμου τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Τυβίγγης διά τήν ἀναγόρευσιν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου εἰς ἐπίτιμον διδάκτορα αὐτοῦ.

 Κατά τήν ἀντιφώνησίν του, ὁ Παναγιώτατος, μεταξύ ἄλλων, ἀνεφέρθη εἰς τάς προοπτικάς τοῦ διεξαγομένου πολυμεροῦς οἰκουμενικοῦ διαλόγου ὑπό τό πρῖσμα τῶν ἀποφάσεων τῆς ἐν Κρήτῃ Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου.

Ἐν συνεχεία, ὁ Πατριάρχης ηὐλόγησε τό ὑπό τῆς Εὐαγγελικῆς Ἐκκλησίας τῆς Βυρτεμβέργης παρατεθέν δεῖπνον ἐν τῷ παρακειμένῳ ἑστιατορίῳ «In der Alten Kanzlei». Ἀντηλλάγησαν προπόσεις καί ἀναμνηστικά δῶρα.

Ἀργά τό ἑσπέρας, ὁ Πατριάρχης μετά τῆς τιμίας συνοδείας Του μετέβη ὁδικῶς εἰς Τυβίγγην, δεύτερον σταθμόν τῆς Πατριαρχικῆς περιοδείας, καί κατέλυσεν εἰς τό Ξενοδοχεῖον Krone.

Τήν πρωΐαν τῆς ἑπομένης, Τρίτης, 30ῆς Μαΐου, ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης μετέβη εἰς τόν Εὐαγγελικόν Ναόν Stiftskirche τῆς Τυβίγγης, ὅπου ὑπηντήθη ἐν τῇ εἰσόδῳ αὐτοῦ ὑπό τοῦ Ἐλλογιμ. Καθηγητοῦ κ. Michael Tilly, Κοσμήτορος τῆς Εὐαγγελικῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ ἐκεῖ Πανεπιστημίου, καί εἶτα ἐγένετο ἐν αὐτῷ ἡ ἀναγόρευσίς Του εἰς ἐπίτιμον Διδάκτορα Θεολογίας ἐν μέσῳ πυκνοτάτου ἀκροατηρίου, ὑπερπληρώσαντος αὐτόν, παρουσίᾳ τῶν προαναφερθέντων Ἱεραρχῶν τῆς Ὀρθοδόξου, τῆς ΡΚαθολικῆς καί τῆς Εὐαγγελικῆς Ἐκκλησίας, Καθηγητῶν ἔκ τε διαφόρων Τμημάτων τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Τυβίγγης καί ἐξ ἑτέρων Πανεπιστημιακῶν Ἱδρυμάτων τῆς Χώρας, τῶν ἐπί κεφαλῆς τῶν ἐν Στουγκάρδῃ διπλωματικῶν ἀποστολῶν τῆς Τουρκίας καί τῆς Ἑλλάδος, ὡς καί λοιπῶν ἐκλεκτῶν προσκεκλημένων ἐκ τῆς τοπικῆς κοινωνίας.

Κατά τήν τελετήν ὡμίλησεν ὁ ὑποδεχθείς Αὐτόν Κοσμήτωρ, ὅστις δι΄ ἐμπνευσμένης ὁμιλίας (Laudatio) ἐξῇρε τήν χαρισματικήν προσωπικότητα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου καί τάς καινοτόμους πρωτοβουλίας Αὐτοῦ διά τά φλέγοντα ζητήματα τοῦ συγχρόνου κόσμου, καί ἀπήντησεν ὁ Πατριάρχης, Ὅστις, ὡς νέος Ἐπίτιμος Διδάκτωρ, κατά τά πανεπιστημιακά θέσμια, ἐξεφώνησε γερμανιστί τήν Lectio Magistralis Αὐτοῦ ἐπί τοῦ θέματος: «Treue und Offenheit».

Κατ’ αὐτήν, ἡ Α.Θ. Παναγιότης εἶπεν ἐν ἀρχῇ ὅτι διά πρώτην φοράν εἰς τήν ἱστορίαν ὁ διάδοχος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Ἱερεμίου Β’ τοῦ Τρανοῦ εὑρίσκεται ἐν Τυβίγγῃ ἐνώπιον τῶν διαδόχων τῶν Καθηγητῶν τῆς Τυβίγγης, οἱ ὁποῖοι τό ἔτος 1573 ἀπέστειλαν πρός τόν Πατριάρχην ἑλληνικήν μετάφρασιν τῆς Αὐγουσταίας Ὁμολογίας, αἰτούμενοι τήν ἔκφρασιν γνώμης ἐκ μέρους του περί τῶν βασικῶν δογμάτων τῆς Μεταρρυθμίσεως.

Ὁ Παναγιώτατος ἐχαρακτήρισεν ἐπίσης ὡς ἰδιαιτέρως σημαντικόν τό γεγονός ὅτι ὁ ἀρξάμενος τό ἔτος 1981 θεολογικός διάλογος μεταξύ συνόλου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί τῆς Παγκοσμίου Λουθηρανικῆς Ὁμοσπονδίας θεωρεῖται ἐκ μέρους τῶν δύο πλευρῶν ὡς συνέχισις τῶν ἐπαφῶν τοῦ 16ου αἰῶνος.

Ὁ Πατριάρχης ἀνεφέρθη ἐν συνεχείᾳ εἰς τούς καρπούς τοῦ συγχρόνου αὐτοῦ διαλόγου, τονίσας μέν, μεταξύ ἄλλων, ὅτι ἡ εὐχαριστιακή ἐκκλησιολογία ἤνοιξε νέας ὁδούς συζητήσεων ἐπί ἐκκλησιολογικῶν θεμάτων,  ἐπισημάνας δέ ὅτι ὁ ὅρος «θέωσις» προσεγγίζεται πλέον θετικῶς ἀπό πολλούς λουθηρανούς θεολόγους.

Ἡ Α.Θ. Παναγιότης ἀνέφερε καί τό γεγονός ὅτι σήμερον ἐμφανίζεται εἰς τήν Ὀρθόδοξον Θεολογίαν ἐνδιαφέρον διά τόν Λούθηρον καί ἰδίως διά τήν διδασκαλίαν του περί ἐλευθερίας. Προσέθεσε δέ ὅτι ὁ διάλογος μέ τήν θεολογίαν τοῦ Λουθήρου θά διευκολύνῃ τήν ἐν ἐξελίξει συνάντησιν τῆς Ὀρθοδοξίας μέ τήν νεωτερικότητα. Ὁ Πατριάρχης διηυκρίνησεν ὅτι, παρά τό γεγονός ὅτι ἡ περί ἐλευθερίας διδασκαλία τοῦ Λουθήρου ἐπηρέασε τήν διαμόρφωσιν τῆς νεωτερικῆς ἰδέας τῆς ἐλευθερίας ὡς αὐτονομίας, μεταξύ τῆς χριστοκεντρικῆς λουθηρανικῆς θεωρήσεως τῆς ἐλευθερίας τοῦ χριστιανοῦ καί τῆς νεωτερικῆς αὐτονόμου ἐλευθερίας ὑπάρχει ἀγεφύρωτον χάσμα.

Ἡ Α.Θ. Παναγιότης ἀνέφερεν ἀκόμη ὅτι τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον θά ἀξιοποιήσῃ δεόντως τήν θεολογικήν παραγωγήν καί τάς νέας προσεγγίσεις τῆς Μεταρρυθμίσεως σχετικῶς μέ τό ἰωβηλαῖον τῶν 500 ἐτῶν ἀπό τῆς ἐνάρξεως αὐτῆς. Ὑπεγράμμισεν ὅτι ὁ διεκκλησιαστικός διάλογος ὀφείλει νά συνεχισθῇ καί ὅτι τά πολλά θετικά ἀποτελέσματά του πρέπει νά καταστοῦν εὐρύτερον γνωστά, δέν παρέλειψε δέ νά τονίσῃ τήν ἀνάγκην νά καταστοῦν αἱ Θεολογικαί Σχολαί φυτώρια νέων δυναμικῶν θεολόγων μέ πνεῦμα διαλόγου καί μέ οἰκουμενικόν προσανατολισμόν.

Ὁ Παναγιώτατος ἔκλεισε τήν ὁμιλίαν του ὑπογραμμίσας ὅτι ἡ προσγενομένη εἰς τό πρόσωπόν Του τιμή ἀνήκει καί ἀναφέρεται εἰς τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον, τό ὁποῖον δικαίως δύναται νά χαρακτηρισθῇ ὡς ἡ κατ’ ἐξοχήν Ἐκκλησία τοῦ διαλόγου. Ἐξ ἄλλου, καί ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἐπεβεβαίωσεν ὁμοφώνως ὅτι ὁ διαχριστιανικός διάλογος δέον νά συνεχισθῇ μέ ἀταλάντευτον στόχον τό κοινόν ποτήριον τῆς Εὐχαριστίας.

Σημειωτέον, ὅτι εἰς τό ἐπιδοθέν Αὐτῷ δίπλωμα ἀναγορεύσεώς Του εἰς Ἐπίτιμον Διδάκτορα, γεγραμμένον λατινιστί, ἀναγράφονται ὡς λόγοι τῆς τιμητικῆς διακρίσεως αἱ προσπάθειαι τοῦ Πατριάρχου διά τήν προσέγγισιν τῆς Ἐκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως καί τοῦ Προτεσταντισμοῦ, διά τήν ἐπικράτησιν τῆς εἰρήνης καί τῆς δικαιοσύνης ἐπί τῆς γῆς, ὡς καί αἱ οἰκολογικαί καί διαθρησκειακαί Αὐτοῦ δραστηριότητες.

Μετά τό πέρας τῆς τελετῆς ὁ Πατριάρχης ἐδέχθη τά συγχαρητήρια τῶν παρόντων ἐκπροσώπων τῆς ἐκκλησιαστικῆς καί τῆς ἀκαδημαϊκῆς κοινότητος καί ἄλλων προσελθουσῶν προσωπικοτήτων κατά τήν παρατεθεῖσαν εἰς παρακείμενον τοῦ Ναοῦ κτήριον τοῦ Πανεπιστημίου δεξίωσιν, καθ’ ἥν ὡμίλησαν δι’ ἐπαινετικῶν λόγων ὁ Προκαθήμενος τῆς EKD, ὁ Εὐαγγελικός Ἐπίσκοπος τῆς Βυρτεμβέργης, ὁ Κοσμήτωρ, ἐπιδόσας τῷ Πατριάρχῃ τήν προσφάτως ὁλοκληρωθεῖσαν εἰς τήν γερμανικήν μετάφρασιν τοῦ ἔργου Του «Συνάντησις μέ τό Μυστήριον» (‘Βegegnung mit dem Mysterium’), καί ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Γερμανίας κ. Αὐγουστῖνος, τοῦ Παναγιωτάτου ἀντιφωνήσαντος καταλλήλως.

Τήν μεσημβρίαν τῆς ἰδίας, ἡ Α.Θ. Παναγιότης ηὐλόγησε τό ἐν τῷ ἑλληνικῷ ἑστιατορίῳ «Meze-Akademie» παρατεθέν ὑπό τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Γερμανίας γεῦμα, εἰς τό τέλος  τοῦ ὁποίου ἀντηλλάγησαν προπόσεις μεταξύ τοῦ Σεβ. κ. Αὐγουστίνου καί τοῦ Παναγιωτάτου.

Τό ἀπόγευμα τῆς ἰδίας, ὁ Πατριάρχης μετέβη εἰς Reutlingen καί ἐτέλεσε τόν Ἁγιασμόν τοῦ ἐκεῖ πρότριτα ἀνακαινισθέντος Ἱ. Ναοῦ Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου καί Τιμίου Προδρόμου, ἀποκαλύψας καί σχετικήν ἀναμνηστικήν πλάκα. Μετά τό πέρας τῆς ἀκολουθίας, ὡμίλησεν ἀπό στήθους ὁ οἰκεῖος Ποιμενάρχης πρός τούς Ὁμογενεῖς τῆς εὐρυτέρας περιοχῆς, οἵτινες συνέρρευσαν διά νά ἐκζητήσουν τάς εὐχάς καί εὐλογίας τῆς Α. Θ. Παναγιότητος, καί ἐξῇρε τήν σημασίαν τῆς Πατριαρχικῆς ἐπισκέψεως διά τήν τόνωσιν τοῦ ἠθικοῦ καί τήν πνευματικήν στήριξιν τῶν ἐν Γερμανίᾳ συμπηξάντων «νέας μικράς πατρίδας» Ὁμογενῶν, «οἵτινες», ὡς ὑπεγράμμισεν, «ἀντλοῦν ζωήν καί φῶς ἀπό τοῦ ἀειλαμποῦς Φαναρίου», ἐνῷ τόν σεπτόν Προκαθήμενον τῆς Ἐκκλησίας προσεφώνησεν ἀκολούθως διά συγκινητικῶν λόγων ὁ Αἰδεσιμ. Πρεσβύτερος κ. Δημήτριος Κατσάνος, Ἱερατικῶς Προϊστάμενος τῆς ἐνορίας, ἀναφερθείς εἰς τήν διττήν, θρησκευτικήν τε καί πολιτιστικήν, σημασίαν τοῦ ὑπό ἀνέγερσιν, παραπλησίως τοῦ ὡς ἄνω Ἱ. Ναοῦ, Πνευματικοῦ Κέντρου τῆς ἐνορίας διά τήν ἐκεῖ Ὁμογένειαν.

Ὁ Πατριάρχης, ἀπαντητικῶς, ὡμίλησε πρός τούς προσελθόντας πιστούς, ἐξάρας τήν ἀκμάζουσαν ὀργάνωσίν των ὡς ἑνιαίου Ὀρθοδόξου λήμματος ἐν Γερμανίᾳ ὑπό τήν ποιμαντικήν μέριμναν καί στοργήν τοῦ Ποιμενάρχου των, Σεβ. κ. Αὐγουστίνου, κατά τήν μακράν ἐπί τριάκοντα καί ἑπτά ἔτη ποιμαντορίαν του ἐν τῇ Χώρᾳ, προτρεπόμενος μέν τούς Ὀρθοδόξους τῆς περιοχῆς ὅπως διατηρήσουν τήν ἰδιοπροσωπείαν των καί διαφυλάξουν τήν γλῶσσαν, τά ἤθη καί τά ἔθιμά των ἐντός τῶν νέων πατρίδων, ἔνθα διαβιοῦν, συγχαρείς δέ πάντας τούς κοπιάσαντας καί συμβαλόντας εἰς τήν ὁλοκλήρωσιν τοῦ ἀνακαινισθέντος Ἱ. Ναοῦ. Ἀφοῦ ἐπεσήμανε τήν σημασίαν τῶν Πατριαρχικῶν ἱεραποδημιῶν, ἰδιαιτέρως τῶν ἀφορωσῶν εἰς Ἐπαρχίας τοῦ Θρόνου, ἔνθα δίδεται εἰς Αὐτόν ἡ εὐκαιρία τῆς ἐκ τοῦ σύνεγγυς ἐπικοινωνίας μέ τό ποίμνιον αὐτῶν καί τῆς ἐκτιμήσεως τοῦ ἐπιτελουμένου ἐν αὐταῖς ἔργου πρός δόξαν τῆς Μητρός Ἐκκλησίας καί τοῦ ἁγίου ὀνόματος τοῦ Θεοῦ, ὁ Παναγιώτατος, ἐν κατακλεῖδι, ἀνεφέρθη εἰς τήν διακονίαν τῆς Μητρός Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως πρός ἀποκατάστασιν τῆς διαρραγείσης ἑνότητος μεταξύ τῶν διαφόρων Χριστιανικῶν Παραδόσεων, καί μάλιστα ἐν συνεργασίᾳ μέ τήν EKD καί τήν Ρωμαιοκαθολικήν Ἐκκλησίαν, ὡς καί μέ τάς λοιπάς Χριστιανικάς Ὁμολογίας.    

Ἀκολούθως, ὁ Παναγιώτατος ἀνεχώρησεν ἐκ νέου διά τόν Εὐαγγελικόν Ναόν Stiftskirche τῆς Τυβίγγης, ἔνθα ἐτελέσθη ἐπίσημος Ὀρθόδοξος Δοξολογία, τοῦ Πατριάρχου ἀπευθύναντος ἐποικοδομη-τικήν ὁμιλίαν πρός τούς ἐκκλησιασθέντας πιστούς.

Τό ἑσπέρας, παρετέθη ὑπό τῆς Εὐαγγελικῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Τυβίγγης ἐπίσημον δεῖπνον πρός τιμήν τῆς Α.Θ. Παναγιότητος ἐν ἑστιατορίῳ τῆς εὐρυτέρας περιοχῆς, καθ’ ὅ ὁ Ὑψηλός Ἐπισκέπτης, ἀπαντητικῶς πρός τάς εὐχαριστίας ὑπό τοῦ Ἐλλογ. κ. Michael Tilly, Κοσμήτορος, διά τήν τιμητικήν ἐκ μέρους Του ἀποδοχήν τῆς ἀπονομῆς τοῦ τίτλου τοῦ ἐπιτίμου διδάκτορος τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς Τυβίγγης, ἀπηύθυνεν ἀποχαιρετιστήριον, ἐν ὄψει τῆς μεταβάσεώς Του κατά τήν ἑπομένην εἰς τήν γερμανικήν πρωτεύουσαν, προσλαλιάν πρός τούς ἐκλεκτούς συνδαιτυμόνας, ἐπικεντρώσας τήν ὁμιλίαν Του εἰς τήν συμβολήν τοῦ διακεκριμένου τούτου Πανεπιστημιακοῦ Ἱδρύματος εἰς τήν γένει προαγωγήν τῶν θεολογικῶν γραμμάτων καί ὅλως ἰδιαιτέρως τοῦ οἰκουμενικοῦ διαλόγου μεταξύ τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ Προτεσταντισμοῦ.

Τήν μεσημβρίαν τῆς ἑπομένης, Τετάρτης, 31ης Μαΐου, ὁ Παναγιώτατος μετά τῆς τιμίας συνοδείας Του ἀνεχώρησεν ἀεροπορικῶς ἐκ Στουτγκάρδης διά τό Βερολίνον, τρίτον σταθμόν τῆς Πατριαρχικῆς περιοδείας, προπεμφθείς ὑπό τῶν ἐπί κεφαλῆς τῶν ἐν Στουγκάρδῃ διπλωματικῶν ἀποστολῶν τῆς Τουρκίας καί τῆς Ἑλλάδος κ.κ. Ahmet Akıntı καί Παναγιώτου Πάρτσου, ὑπηντήθη δέ ἐν τῷ ἀερολιμένι Τegel τῆς γερμανικῆς πρωτευούσης ὑπό τοῦ Ἐξοχ. κ. Θεοδώρου Δασκαρόλη, Πρέσβεως τῆς Ἑλλάδος ἐν Βερολίνῳ, παρουσίᾳ ἐκπροσώπου τῆς Ἐθιμοτυπίας τῆς Γερμανικῆς Προεδρίας.

Πρό τῆς μεταβάσεώς Του εἰς τό Ξενοδοχεῖον Ritz-Carlton, ἔνθα καί κατέλυσεν, ὁ Πατριάρχης ηὐλόγησε τό ὑπό τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Γερμανίας παρατεθέν γεῦμα ἐν τῷ ἑλληνικῷ ἑστιατορίῳ «Ποικιλία», παρουσίᾳ τοῦ Ἐντιμ. κ. Χρήστου Ντοκομέ, Ἐμπορικοῦ Ἀκολούθου τῆς Ἑλληνικῆς Πρεσβείας.

Τό ἀπόγευμα τῆς ἰδίας, ὁ Παναγιώτατος ἐδέχθη  εἰς τό κατάλυμά Του τόν Ἐξοχ. κ. Cem Özdemir, Βουλευτήν τοῦ Γερμανικοῦ Κοινοβουλίου καί Ἀρχηγόν τοῦ Γερμανικοῦ Κόμματος τῶν «Πρασίνων», μεθ’οὗ συνεζήτησε θέματα κοινοῦ ἐνδιαφέροντος.

Ἐν συνεχείᾳ, ὁ Πατριάρχης ἐδέξατο, ὡσαύτως ἐν τῷ καταλύματί Του, τήν ἐπίσκεψιν τοῦ Ἐξοχ. κ. Volker Kauder, Προέδρου τῆς Κοινοβουλευτικῆς Ὁμάδος τῶν Χριστιανοδημοκρατῶν (CDU/CSU) εἰς τό Ὁμοσπονδιακόν Κοινοβούλιον τῆς Χώρας (Deutscher Bundestag), μεθ’ οὗ ἀντήλλαξεν ἀπόψεις περί συγχρόνων ζητημάτων, μέ ἔμφασιν εἰς ζητήματα θρησκευτικῆς ἐλευθερίας, καταπολεμήσεως τῆς τρομοκρατίας καί ἐνισχύσεως τῶν προϋποθέσεων διά τήν ἀπρόσκοπτον συνέχισιν τῆς διεθνοῦς ἀποστολῆς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου πρός τήν μαστιζομένην ἀνθρωπότητα.

Ὁ Πατριάρχης ἐξέφρασε τάς εὐχαριστίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου διά τήν ἀγαστήν συνεργασίαν τῆς Γερμανικῆς Κυβερνήσεως μετά τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου κ. Αὐγουστίνου. Ὁ Ἐξοχώτατος ἐπέδειξεν ἐνδιαφέρον νά πληροφορηθῇ τά ἀπασχολοῦντα τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον προβλήματα, τοῦ Πατριάρχου ἀναπτύξαντος τά αἰτήματα τοῦ Πατριαρχείου εἰς τόν χῶρον τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων, ἰδιαιτέρως τῆς ἐλευθερίας θρησκείας, συνειδήσεως καί θρησκευτικῆς ἐκπαιδεύσεως, ἐνῷ ἐπεσήμανε τήν ἀνάγκην τοῦ ἐμπράκτου σεβασμοῦ τῆς ἰσότητος ὅλων τῶν πολιτῶν τῆς Τουρκίας, λαϊκῶν καί κληρικῶν, ἄνευ τῶν εἰς βάρος των διακρίσεων καί ἀδικιῶν τοῦ παρελθόντος.

Ὁ Παναγιώτατος παρεκάλεσε τόν Ἐξοχ. κ. Volker Kauder νά διαβιβάσῃ πρός τήν Ἐξοχ. κ. Angela Merkel, Καγκελλάριον τῆς Ὁμοσπονδιακῆς Δημοκρατίας τῆς Γερμανίας, τάς ἐγκαρδίους ἐυχάς καί εὐχαριστίας Του διά τήν ἀμέριστον συμπαράστασιν τῆς Ἐξοχωτάτης εἰς τά ἀπασχολοῦντα τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον ζητήματα. 

Τό ἑσπέρας, ὁ Πατριάρχης κατηυθύνθη ἀτμοπλοϊκῶς εἰς τήν ἐν Potsdam κατοικίαν τοῦ Πρέσβεως τῆς Ἑλλάδος, Ἐξοχ. κ. Θεοδώρου Δασκαρόλη, καί ηὐλόγησε τό πρός τιμήν Αὐτοῦ παρατεθέν ἄριστον, τῇ συμμετοχῇ πάντων τῶν μελῶν τῆς Πατριαρχικῆς συνοδείας, τοῦ οἰκείου Ποιμενάρχου, μετά κληρικῶν συνεργατῶν αὐτοῦ, καί τῶν Ἐντιμ. κ.κ. Εὐσταθίου Παΐζη - Παραδέλλη καί Ἰωάννου Πυργάκη, Συμβούλων Πρεσβείας, Στεφάνου Ἰωαννίδου καί Ἀριστείδου Ραδιοπούλου, Γραμματέων, καί Φωτίου Φιλέντα, Προξένου. Κατά τήν γενομένην πρόποσιν πρός τιμήν τοῦ ἀμφιτρύωνος, ἐκφράσαντος τήν ἐκτίμησίν του εἰς τήν διεθνοῦς ἀκτινοβολίας προσωπικότητα τοῦ Πατριάρχου καί ἐξάραντος τήν κατά τήν διαρρεύσασαν εἰκοσιπενταετίαν, ὑπό τήν πεπνυμένην οἰακοστροφίαν Του, προβολήν καί ἀνάδειξιν τῆς οἰκουμενικῆς ἐμβελείας τῆς Πρωτοθρόνου Ἐκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως, τήν ὁποίαν ἐχαρακτήρισεν ὡς «τήν ἀκοίμητον κανδύλαν καί τόν ἄσβεστον φάρον τοῦ Ὀρθοδόξου Γένους», ὁ Παναγιώτατος ἀνεφέρθη εἰς τήν ποιμαντικήν μέριμναν τῆς Μητρός Ἐκκλησίας, διά τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Γερμανίας, πρός τούς ἐξ Ἑλλάδος καί ἀλλαχόθεν προερχομένους πολυπληθεῖς μετανάστας ἐν τῇ Χώρᾳ, λόγῳ τῆς εἰσέτι σοβούσης παγκοσμίου οἰκονομικῆς κρίσεως, ἀποσκοποῦσαν ἀφ’ ἑνός μέν εἰς τήν ἀποτροπήν φαινομένων ἀφομοιώσεώς των κατά τήν διαβίωσίν των ἐντός πολυπολιτισμικῶν, πολυεθνικῶν καί προλυθρησκευτικῶν περιβαλλόντων, ἀφ’ ἑτέρου δέ εἰς τήν πνευματικήν ἀνάπτυξιν καί τήν πολιτιστικήν των καλλιέργειαν. Κατακλείων, ὁ Πατριάρχης ηὐχαρίστησε τόν Ἐξοχ. κ. Δασκαρόλην διά τάς προσπαθείας τάς ὁποίας καταβάλλει πρός ἐξυπηρέτησιν τῶν ὁμογενῶν καί πρός ἐνίσχυσιν τῶν δεσμῶν μεταξύ Ἑλλάδος καί Γερμανίας, ἐπιδαψιλεύσας τάς Πατριαρχικάς Αὐτοῦ εὐχάς πρός πάντας τούς ἐργαζομένους εἰς τήν Ἑλληνικήν Πρεσβείαν.    

Τήν πρωΐαν τῆς Πέμπτης, 1^ης Ἰουνίου, δευτέρας ἡμέρας τῆς παραμονῆς Του ἐν τῇ πρωτευούσῃ τῆς Ὁμοσπονδιακῆς Δημοκρατίας τῆς Γερμανίας, ὁ Πατριάρχης ἐπεσκέφθη ἐθιμοτυπικῶς τήν Πρεσβείαν τῆς Τουρκίας, ὑπαντηθείς τιμητικῶς ὑπό τοῦ Ἐξοχ. Πρέσβεως κ. Ali Kemal Aydın καί συνεργατῶν αὐτοῦ. Κατά τήν ἐγκάρδιον συνομιλίαν των, ὁ Παναγιώτατος ἐξέφρασε πρός τόν κ. Πρέσβυν τήν βαθεῖαν λύπην τῆς Μητρός Ἐκκλησίας διά τό ἐπισυμβάν ἐν Şırnak τῆς Νοτιανατολικῆς Τουρκίας στρατιωτικόν δυστύχημα μέ πολλά θύματα.

Ἀκολούθως, ὁ Παναγιώτατος, ἐπιστρέψας εἰς τό κατάλυμά Του, ἔσχε συνάντησιν μετά τοῦ πρῴην Πρoέδρου τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Κοινοβουλίου  Ἐξοχ. κ. Hans-Gert Pöttering, Προέδρου νῦν τοῦ Ἱδρύματος «Konrad-Adenauer». Κατά τήν συνάντησιν, ὁ Πατριάρχης ἐμνήσθη τῆς ἐπισκέψεως τοῦ εἰρημένου διακεκριμένου πολιτικοῦ εἰς τά Πατριαρχεῖα τόν Σεπτέμβριον τοῦ 2016, πιστοῦ φίλου καί ὑποστηρικτοῦ τῶν δικαίων τῆς Μητρός Ἐκκλησίας, ὅτε καί ὁ Ἐξοχώτατος εἶχεν ἀπευθύνει πρόσκλησιν τῷ Πατριάρχῃ νά ὁμιλήσῃ εἰς τάς ἐγκαταστάσεις τοῦ ὑπ’ αὐτόν Ἱδρύματος. Κατά τήν ἰδιαιτέραν ταύτην μακράν συνομιλίαν ἀντηλλάγησαν ἀπόψεις περί τῶν εὐρωπαϊκῶν πραγμάτων, ὡς καί περί συγχρόνων ζητημάτων, ὡς τό μεταναστευτικόν, ἡ ἐπέλασις τῆς τρομοκρατίας καί τοῦ φονταμενταλισμοῦ, αἱ σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου μετά τῆς ΡΚαθολικῆς Ἐκκλησίας, ἡ κατάστασις τῶν ἐναπομεινάντων χριστιανικῶν πληθυσμῶν ἐν Μέσῃ Ἀνατολῇ, ἡ ἐπαναλειτουργία τῆς Ἱ. Θεολογικῆς Σχολῆς Χάλκης, κ.ἄ..

Τήν μεσημβρίαν, ὁ Πατριάρχης ηὐλόγησε τό ὑπό τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Γερμανίας παρατεθέν γεῦμα ἐν τῷ Ξενοδοχείῳ Ritz-Carlton, παρουσίᾳ τῶν Πρέσβεων τῆς Ἑλλάδος καί τῆς Κύπρου Ἐξοχ. κ.κ. Θεοδώρου Δασκαρόλη καί Ἀνδρέου Χατζηχρυσάνθου.

Τό ἀπόγευμα τῆς ἰδίας, ἡ Α.Θ. Παναγιότης μετέβη εἰς τάς ἐγκαταστάσεις τοῦ Ἱδρύματος «Konrad-Adenauer» καί ἐξεφώνησε, γερμανιστί, βαρυσήμαντον ὁμιλίαν μέ θέμα «Ὀρθοδοξία καί Ἀνθρώπινα Δικαιώματα» (‘Orthodoxie und Menschenrechte’), παρουσίᾳ διακεκριμένων ἐκπροσώπων τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ, τοῦ διπλωματικοῦ καί τοῦ ἀκαδημαϊκοῦ κόσμου τῆς γερμανικῆς πρωτευούσης, μεταξύ τῶν ὁποίων ὁ Ἀποστολικός Νούντσιος Σεβ. κ. Nikola Eterovic, οἱ Πρέσβεις τῆς Ἑλλάδος καί τῆς Κύπρου Ἐξοχ. κ.κ. Θεόδωρος Δασκαρόλης καί Ἀνδρέας Χατζηχρυσάνθου, ὁ Σύμβουλος Α’ τῆς Τουρκικῆς Πρεσβείας καί πλῆθος κόσμου. Τόν Παναγιώτατον προσεφώνησαν ἀλληλοδιαδόχως διά καταλλήλου προσλαλιᾶς ὁ Ἐξοχ. κ Hans-Gert Pöttering, ὁ ΡΚαθολικός Ἀρχιεπίσκοπος τοῦ Βερολίνου Σεβ. κ. Heiner Koch καί ὁ Εὐαγγελικός Ἐπίσκοπος Βερολίνου – Βρανδεμβούργου Θεοφιλ. κ. Markus Dröge.   

Κατά τήν ὁμιλίαν Του, ὁ Παναγιώτατος ἐχαρακτήρισε τά δικαιώματα τοῦ ἀνθρώπου ὡς μίαν σημαντικήν πολιτικήν καί ἀνθρωπιστικήν κατάκτησιν εἰς τήν ἱστορίαν τῆς ἀνθρωπότητος. Ἡ ἀρχική δυσπιστία τῶν Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν τῆς Δύσεως ἔναντι τοῦ κινήματος τῶν δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου, τό ὁποῖον εἶχεν ἐπίσης στραφεῖ κατά τῆς Ἐκκλησίας, ἔχει σήμερα ἀφήσει τήν θέσιν της εἰς μίαν συνεργασίαν ἐπί τῇ βάσει τοῦ κοινοῦ προσανατολισμοῦ πρός τήν προστασίαν τῆς ἀνθρωπίνης ἀξιοπρεπείας.

Τά δικαιώματα τοῦ ἀνθρώπου ἀμφισβητοῦνται εἰς τήν ἐποχήν μας ἐκ μέρους τῶν μή χριστιανικῶν θρησκειῶν, αἱ ὁποῖαι τά θεωροῦν ἀπειλήν τῶν παραδοσιακῶν ἀξιών των. Πολλά διά τό μέλλον τῆς ἀνθρωπότητος ἐξαρτῶνται ἀπό τήν μετάβασιν ἐκ τοῦ ἀντιλόγου εἰς τόν διάλογον θρησκειῶν καί δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου.

Ἡ στάσις τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν εἰς τό θέμα τῶν δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου δέν εἶναι ἑνιαία. Καί ἐκ μέρους τῆς Ὀρθοδοξίας διατυπώνεται ἡ ἄποψις ὅτι τά ‘δυτικά’ δικαιώματα τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἀσύμβατα μέ τήν ὀρθόδοξον ἀνθρωπολογίαν καί ὅτι ἀπειλοῦν τήν ταυτότητα τῶν Ὀρθοδόξων. Ἡ Α.Θ. Παναγιότης ἐτόνισεν ὅτι αἱ ἐνστάσεις τῆς Ὀρθοδοξίας ἔναντι τῶν δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου δέν ὀφείλονται πρωτίστως εἰς θεολογικούς λόγους, ἀλλ’ εἰς ἀρνητικάς ἐμπειρίας μέ τήν Δύσιν εἰς τήν πορείαν τῶν σχέσεων τῶν δύο μερῶν.

Ὁ Πατριάρχης ὑπεγράμμισεν ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία δίδει ἰδιαιτέραν ἔμφασιν εἰς τήν κοινωνικήν καί κοινοτικήν διάστασιν τῆς ἐλευθερίας. Κεντρική ἔννοια τῆς ὀρθοδόξου ἀνθρωπολογίας εἶναι τό ‘πρόσωπον’. Ἐπί τῇ βάσει τῆς προσωποκεντρικῆς ἀνθρωπολογίας της, ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἠμπορεῖ νά συμβάλῃ οὐσιαστικῶς εἰς τήν ἀντιμετώπισιν τῶν τάσεων μετατροπῆς τῶν δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου εἰς ἀτομικάς διεκδικήσεις.

Ὁ Παναγιώτατος ἔκλεισε τήν ὁμιλίαν Του ὑπενθυμίσας ὅτι ἡ ὀρθόδοξος θεώρησις καί κλῆσις τοῦ ἀνθρώπου ὑπερβαίνει τόν ὁρίζοντα τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων. Ὁ χριστιανός δύναται νά παραιτῆται ἐν ἐλευθερίᾳ ἀπό τήν διεκδίκησιν τῶν ἀτομικῶν του δικαιωμάτων ἐν ὀνόματι τῆς ἀγάπης καί τοῦ πλησίον.   

Ἀκολούθως ὁ Πατριάρχης μετέβη εἰς τό Προεδρικόν Μέγαρον, ἔνθα καί ἔσχε κατ’ ἰδίαν συνάντησιν μετά τοῦ Ἐξοχ. κ. Frank-Walter Steinmeier, Προέδρου τῆς Ὁμοσπονδιακῆς Δημοκρατίας τῆς Γερμανίας, τόν ὁποῖον καί συνεχάρη καί ἐκ τοῦ σύνεγγυς διά τήν πρόσφατον ἐκλογήν του εἰς τό ὕπατον πολιτειακόν ἀξίωμα τῆς χώρας. Κατά τάς περί τήν μίαν καί ἡμίσειαν ὥραν συνομιλίας, αἵτινες διεξήχθησαν ἐντός ἐγκαρδίου ἀτμοσφαίρας, ὁ σεπτός Προκαθήμενος τῆς Ὀρθοδοξίας ἐξέφρασε πρός τόν ὕπατον Πολιτειακόν Ἄρχοντα τῆς χώρας τάς θερμάς εὐχαριστίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου διά τήν παρεχομένην ὑπο τῆς Χώρας του συμπαράστασιν πρός τούς ἐν αὐτῇ διαβιοῦντας Ὀρθοδόξους καί τόν Ποιμένα αὐτῶν, Σεβ. Μητροπολίτην κ. Αὐγουστῖνον, τονίσας ὅτι τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον καταδικάζει κατά τόν ἐντονώτερον τρόπον πᾶσαν μορφήν βίας, φανατισμοῦ, μίσους καί τρομοκρατίας.

Ὁ Ἐξοχ. Πρόεδρος, ἀφοῦ ἐξῄρε τάς Πατριαρχικάς πρωτοβουλίας ὑπέρ τῆς προαγωγῆς τοῦ διαχριστιανικοῦ καί τοῦ διαθρησκειακοῦ διαλόγου καί τῆς ἀντιμετωπίσεως τῆς οἰκολογικῆς καί τῆς προσφυγικῆς κρίσεως, ἐπέδειξεν ἐνδιαφέρον νά πληροφορηθῇ τά ἀπασχολοῦντα τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον προβλήματα, τά ὁποῖα καί ἐξέθεσεν αὐτῷ ὁ Πατριάρχης.

Ὁ Παναγιώτατος, τέλος, ἐνημέρωσε τόν Ἐξοχ. κ. Πρόεδρον διά τάς ἀποφάσεις τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ὡς καί διά τάς ἀγαστάς σχέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μετά τῆς ΡΚαθολικῆς Ἐκκλησίας καί τῆς ΕΚD.

Tό ἑσπέρας τῆς ἰδίας, ὁ Πατριάρχης ηὐλόγησε τό ὑπό τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Γερμανίας παρατεθέν ἀποχαιρετιστήριον δεῖπνον ἐν τῷ ἑστιατορίῳ «Facil», κατά τήν διάρκειαν τοῦ ὁποίου ἐγένετο ὁ ἀπολογισμός τῆς πενθημέρου ἱεραποδημίας τοῦ Πατριάρχου εἰς Γερμανίαν, ὡς παρασχούσης τήν εὐκαιρίαν τό μέν πρός ἄμεσον ἐπικοινωνίαν μετά τοῦ χριστεπωνύμου ποιμνίου τῆς ἐκεῖ Ἱερᾶς Μηρροπόλεως, τό δέ πρός ἀξιολόγησιν τοῦ κατά τήν τελευταίαν τριακονταεπταετίαν ἐπιτελεσθέντος ἔργου τοῦ Ποιμενάρχου καί τῶν κληρικῶν αὐτῆς.

Τήν μεσημβρίαν τῆς Παρασκευῆς, 2ας Ἰουνίου, ὁ Πατριάρχης, προπεμφθείς ἐν τῷ ἀερολιμένι Tegel τιμητικῶς ὑπό τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Γερμανίας κ. Αὐγουστίνου, μετά συνεργατῶν αὐτοῦ, καί τοῦ Ἐξοχ. Πρέσβεως κ. Θεοδώρου Δασκαρόλη, ἐπέστρεψεν εἰς τήν Πόλιν, ὑπαντηθείς ἐν τῷ ἀεροδρομίῳ, ἐκ μέρους τοῦ Πατριαρχικοῦ Αὐτοῦ Ἐπιτρόπου, Σεβ. Μητροπολίτου Καλλιουπόλεως καί Μαδύτου κ. Στεφάνου, ὑπό τοῦ Πανοσιολ. Μ. Ἀρχιδιακόνου κ. Ἀνδρέου.