Κυριακή Βαΐων – Υποδοχή και Αποδοχή - π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος

Κυριακή Βαΐων – Υποδοχή και Αποδοχή

π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος

Η Κυριακή των Βαΐων, όπως την ονομάζουμε, μοιάζει έντονα με τους θριάμβους των αρχαίων Ελλήνων και την υποδοχή που τους γινόταν όταν επέστρεφαν στην πόλη τους νικητές και τροπαιούχοι. Επευφημίες και εγκώμια γέμιζαν τότε την ατμόσφαιρα και γεννούσαν περιέργεια στους αγνοούντες να αναζητήσουν και να κινηθούν προς διερεύνηση της ποιότητας και των κατορθωμάτων του προσώπου.

Διαβάζοντας τους είκοσι στίχους από το δωδέκατο κεφάλαιο του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου, που αφορούν την εορτή, πρέπει και εμείς οπωσδήποτε να αναρωτηθούμε, αν και κατά πόσον και σε εμάς τους χριστιανούς γεννούν τα ίδια συναισθήματα, και το σπουδαιότερο, ποιοτικά αισθήματα, για το πρόσωπο του Χριστού.

Το Ευαγγέλιο περιγράφει αλληλοδιαδόχως δυο συμβάντα. Κατ’ αρχάς το επίσημο γεύμα που παρατίθεται στον Χριστό στο σπίτι του Λαζάρου, από τον Λάζαρο και τις αδερφές του, ως ευχαριστία για το μέγιστο και πελώριο δώρο της αναστάσεως. Και στη συνέχεια την είσοδο-υποδοχή στα Ιεροσόλυμα. Και τα δυο συμβαίνουν λίγες ημέρες προ του Εβραϊκού Πάσχα, το οποίο ο Χριστός με την θυσία του Σταυρού, θα μεταλλάξει σε Πάσχα της Εκκλησίας, δηλαδή όλων των ανθρώπων.

Τον Χριστό υποδέχονται ο Λάζαρος και οι αδερφές του, με αμέριστη αποδοχή του προσώπου Του, και εξ αιτίας, της ήδη υπαρχούσης φιλικής σχέσεως και επί πλέον με την αποθεωτική χαρά της αναστάσεως, που ο Χριστός έκανε στην ζωή τους! Και του Λαζάρου και των αδελφών του!

Τα δυο γεγονότα (ανάσταση και υποδοχή στο σπίτι και στην πόλη) είναι ιδιαιτέρως σημαντικά γιατί μας αποκαλύπτουν και φανερώνουν αλήθειες, με τις οποίες πρέπει να γεμίσουμε την καρδιά μας, και νοήματα, με τα οποία πρέπει να συγκροτήσουμε και να συγκρατήσουμε στη σκέψη και το μυαλό μας.

Υποδέχεται κανείς, από ανθρωπιά και μόνον, κάθε επισκέπτη, γνωστό ή άγνωστο! Η υποδοχή βεβαίως είναι δυναμική συνθήκη που μπορεί να εξελιχθεί ποικιλοτρόπως! Μπορεί να είναι μια ρουτίνα «καθήκοντος». Μπορεί να γίνει αφορμή ουσιαστικής γνωριμίας. Μπορεί να φέρει χαρά. Μπορεί όμως να γίνει και έναυσμα καβγά και απόρριψης. Να εξελιχθεί αρνητικά και να λήξει… άδοξα!

Η υποδοχή είναι βάση για όλα τα ενδεχόμενα που προαναφέραμε αλλά το σπουδαιότερο είναι θεμέλιο για να στηθεί αποδοχή του προσώπου του επισκέπτη. Υποδοχή και Αποδοχή είναι αμφίδρομη συνάρτηση. Μια υποδοχή που εξελίσσεται σε αποδοχή πλημμυρίζει χαρά τον άνθρωπο και τον «σπρώχνει», αφορμής δοθείσης όπως εδώ, σε εκφράσεις θυσιαστικής αγάπης, σαν της Μαρίας, που πλένει με ακριβό μύρο τα πόδια του Χριστού και σπογγίζει με τα μαλλιά της, εκφράσεις – δώρα λατρείας και αγαπητικής αυτοπροσφοράς.

Καθένας μας πρέπει να ξέρει, για την δική του ζωή, τι σημαίνει πολυτέλεια ή τι είναι απαραίτητο. Τι «κρατώ» από τα πολυτελή και απαραίτητα και τι «αφήνω»! Για τί, για ποιόν, και πώς θυσιάζω! Η καρδιά τις αλήθειες που «κατέχει» πώς τις εκφράζει; Και το μυαλό τις σκέψεις από τις οποίες κυριαρχείται πώς τις υλοποιεί;

Η Μαρία αγαπάει τον Χριστό όχι ως ένα φετίχ, το οποίο ανταποδίδει τα δώρα, αλλά ως ένα πρόσωπο που επιδοτεί χαρά στους αγαπημένους ακόμα και όταν λέει ότι… μετά από μια βδομάδα θα πεθάνει…

Ο Χριστός με την ανάσταση του Λαζάρου μας «λέει» – επισημαίνει – επεξηγεί ότι δεν θα αφήσει στα χέρια του θανάτου τους αγαπημένους Του. Το Ευαγγέλιο γράφει ότι αγαπούσε τον Λάζαρο, πράγμα που επισημαίνουν και παρευρισκόμενοι. Στο πρόσωπο του Λαζάρου υπάρχει όλο το ανθρώπινο γένος, αφού Λάζαρος (εξελληνισμένο το Εβραϊκό όνομα Ελεάζαρ) σημαίνει βοήθεια Θεού!! Γι’ αυτό και στην προσευχή – απολυτίκιο της εορτής, οι χριστιανοί λέμε… Σοὶ τῷ νικητῇ τοῦ θανάτου βοῶμεν· Ὠσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος, ἐν ὀνόματι Κυρίου.

Με την προσευχή αυτή φωνάζουμε την αποδοχή εκ μέρους μας του προσώπου του Χριστού… εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος….! Πού έρχεται; Στο σπίτι μας! Ποιο και τι είναι «το σπίτι» μας; Η καρδιά και το μυαλό της ύπαρξης μας. Η γιορτή των Βαΐων με το περιεχόμενο και την εξέλιξη της στην ακολουθούσα εβδομάδα, μας υπογραμμίζει αυτό που ο ποιητής επισημαίνει όμορφα και έξυπνα: «Προσοχή στο κενό μεταξύ καρδιάς και λογικής. Επόμενη στάση η γνώριμη αίσθηση άγνωστη πάλι» (Από την ποιητική συλλογή του Τασ. Ζαρκάδη: Εξιτήριο, εκδ. Διάνοια, από το ποίημα Επίμετρο, σελ. 69)

Όταν η υποδοχή δεν μεταλλαχτεί σε αποδοχή, τότε βιαστικά και επιπόλαια, συμπαρατασσόμαστε με τον κάθε ισχυρό της ημέρας και ανοηταίνοντας και φανερώνοντας την ανυπαρξία αυτογνωσίας, απορρίπτουμε τον κάθε αδύναμο, υπόδουλοι όντας, στην αγχώδη ψυχολογία του να φανταζόμαστε ότι με αυτή την λάθος στάση θα καταφέρουμε την «αποβολή» της δικής μας αδυναμίας!

Καταλήγουμε έτσι και εμείς: Από το Ωσσανά στο Σταυρωθήτω, αφού υπάρχει «Κενό μεταξύ καρδιάς και λογικής».

Εύχομαι σε όλους να το γεμίσουμε με την παρουσία του Αγαπημένου, που ενοποιεί και σώζει από τον θάνατο.

π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος