Είστε Άγιος; - π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος

Είστε Άγιος;

 (Κυριακή Α΄ Ματθαίου (των Αγίων Πάντων),

π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος

Σήμερα, Κυριακή μετά την Πεντηκοστή, είναι η Κυριακή των Αγίων Πάντων. Η Εκκλησία δεν γιόρταζε όλους τους αγίους με την έννοια όπως την έχουμε τώρα στο μυαλό μας. Γιόρταζε όλους τους Μάρτυρες, οι οποίοι είχαν θυσιάσει τη ζωή τους πεθαίνοντας στα αμφιθέατρα και στα στάδια τα ρωμαϊκά ή από τα δικαστήρια τα ρωμαϊκά, τα πρώτα τριακόσια χρόνια της ζωής της Εκκλησίας. Τα αίματα εκείνων των ανθρώπων συντηρούν την Εκκλησία και θα την συντηρούν μέχρι που θα υπάρχει αυτός ο κόσμος.

Μάρτυρας λοιπόν σημαίνει κάποιος ο οποίος βεβαιώνει για την αλήθεια. Την αλήθεια των λόγων, και το σπουδαιότερο, των γεγονότων και των έργων. Είναι η ίδια λέξη που χρησιμοποιείται και στα δικαστήρια. Δηλαδή, πάει ένας άνθρωπος και λέει-βεβαιώνει για την αλήθεια των γεγονότων ή των λεχθέντων. Και βέβαια η προσωπική ποιότητα του μάρτυρα είναι επικύρωση ή αμφισβήτηση και της ποιότητος των λεγομένων και των πραττομένων. «Κανένας δεν μαρτυρεί για τον μάρτυρα», όπως λέει ένας ποιητής. Δηλαδή, πρέπει ο μάρτυρας να έχει ποιότητα ο ίδιος για να δεχθούμε την μαρτυρία του. Η ποιότητα, φυσικά, δεν συναρτάται με την κοινωνική προέλευση και θέση.

Στους αγίους Μάρτυρες, που γιορτάζουμε, η ποιότητά τους επισφραγιζόταν-υπογραφόταν με το δικό τους αίμα, γιατί η μαρτυρία τους δεν ήταν λόγια. Οι παπάδες από λόγια είμαστε εύκολοι, όλοι οι άνθρωποι γενικότερα είμαστε πολύ εύκολοι στα λόγια. Η πράξη είναι πολύ δύσκολη, ακόμα πιο δύσκολη όταν έρχεται κάποιος και σου λέει: «Αυτό το βεβαιώνεις με το αίμα σου;». Και εσύ δέχεσαι να υπογράψεις με το αίμα σου αυτή τη βεβαίωση, να πεθάνεις γι’ αυτό το οποίο λες και πιστεύεις…

Αυτούς τους αγίους Μάρτυρας, που πέθαναν για αυτό που αγαπούσαν (τον Χριστό και την Εκκλησία), γιορτάζουμε σήμερα. Πρώτος μάρτυρας είναι ο Χριστός. Εκείνος μάς βεβαίωσε πρώτος για την αγάπη του Θεού για μας, και δέχτηκε να υπογράψει αυτή την αγάπη με το Αίμα Του πάνω στον Σταυρό. Υπάρχει και ένα πανέμορφο τροπάριο την ημέρα της γιορτής του Σταυρού που λέει: «Με τα τρυπημένα χέρια Σου, από το δικό Σου Αίμα, υπέγραψες σ’ εμάς τη συγχώρηση, “τάς ἀφεσίμους λύσεις”». Δηλαδή, παρέγραψες τα λάθη μας, έπλυνες με το Αίμα Σου εμάς. Είναι αυτό που λέει ο Απόστολος Ιωάννης  με άλλη αφορμή στους χριστιανούς «Τό αἷμα Ἰησοῦ Χριστοῦ καθαρίζει ἡμᾶς ἀπό πάσης ἁμαρτίας» (Α΄ Επιστ. κεφ.1,7). Αλλά και τα αίματα των Μαρτύρων είναι για μας ακριβώς το ίδιο, μια βεβαίωση και μια προσευχή αγάπης, που μας καθαρίζει.

Όμως, περνώντας τα χρόνια, ερχόμενη η διψυχία των χριστιανών, των κληρικών ακόμα περισσότερο, φτάνοντας στο σήμερα, σιγά-σιγά ένας άνθρωπος όταν ακούει σήμερα τη λέξη «άγιος» ή την παίρνει στα αστεία και κοροϊδεύει ή του φαίνεται πολύ περίεργη. Δεν μπορεί να καταλάβει τι μπορεί να «λέει» μια τέτοιου είδους λέξη-έννοια, κατάσταση σήμερα. Εμείς περιορίσαμε τους αγίους σε εξειδίκευση ασχολίας. Μέσα στην… μάντρα του ναού, με μόνη ασχολία την προσευχή και τα… οράματα! Κάτι τέτοιο είναι καρικατούρα. Άγιος δεν είναι άτομο με ειδικές… ασχολίες. Άγιος είναι ο άνθρωπος που στην καθημερινότητά του έχει μέτρο και ζυγαριά το θέλημα του Θεού. Στην συμπεριφορά στον ανάποδο γείτονα. Στην αγάπη στον(στην) απαράδεκτο(η) σύζυγο. Στην κατανόηση της εξυπνακίστικης συμπεριφοράς των παιδιών. Στον αχαρακτήριστο προϊστάμενο ή συνάδελφο του επαγγελματικού χώρου. Στην υπομονή στα θέματα υγιείας, και τα δικά του και των άλλων (κατάκοιτοι – ανοϊκοί…!). Στην χαρά μέσα στα απρόοπτα και τις δυσκολίες. Στην διάθεση και απόφαση να γίνει «τοῖς πᾶσι τά πάντα».

Δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ότι αγιασμός και άγιος είναι η σχέση με τον Χριστό, είναι το να Του μοιάσουμε. Άγιος σημαίνει αυτός που έχει χωριστεί από κάθε τι το οποίο είναι νοσηρό, άρρωστο και αμαρτωλό. Και αυτός ο χωρισμός βεβαίως έχει επίπεδα. Γιατί και την αρετή και την αμαρτία, σταδιακά τις προσοικειωνόμαστε. Ποτέ πακέτο. Αυτό ισχύει ακόμα και για τον… διάβολο. Έχει αυτή η πορεία ένα αρχικό στάδιο, ένα μέσο και ένα τελικό, το καθένα με πολλά υποσύνολα και υποπεριπτώσεις. Δηλαδή, δεν είναι τα πράγματα ή μαύρα ή άσπρα, ή μαζί με την Παναγία ή στο χάος… Είναι λάθος αυτό. Όταν κανείς συνειδητοποιεί τα πράγματα, όταν αρχίζει σιγά-σιγά να δουλεύει αυτή τη σχέση του με τον Θεό, αρχίζει να αντιλαμβάνεται πού είναι οι ευαισθησίες του, σε ποια πράγματα μπορεί να καταφέρει κάτι και σε ποια αδυνατεί (σε κάποια ίσως… τα κάνει θάλασσα), και όλη αυτή η διαδρομή είναι μία διαδρομή προς τον αγιασμό.

Πρέπει εννοείται να καταλάβουμε, γινόμενοι χριστιανοί, ότι ο αγιασμός είναι δική μας μέριμνα, θέμα ποιότητάς μας, «μάς συμφέρει», και είναι υπόθεση δική μας και όχι του Θεού. Οι άγιοι δεν ήταν ιδιότυπα πρόσωπα, με περίεργες συνήθειες και επιλογές, στην τελική κάποιοι χαζούληδες, που τους φτιάξαμε εικόνα να τους βλέπουμε και απ’ αυτούς πάντοτε κάτι γυρεύουμε όταν μας ταλαιπωρούν καρκίνοι ή κάτι άλλο δύσκολο. Κάτι τέτοιο είναι μία τελείως συναλλακτική σχέση, που την καταντάμε πολλές φορές κωμική. Δεν είναι βέβαια οπωσδήποτε απαράδεκτη! Έτσι πρέπει! Σ’ αυτούς που αγαπάει κανείς καταφεύγει στην οδύνη του, αλλά δεν πρέπει να καταφεύγει με τη λογική μιας συναλλαγής, η οποία κάνει την προσφυγή στην βοήθεια του Αγίου ψεύτικη σχεδόν.

Αδελφοί μου, σήμερα των Αγίων Πάντων θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε μέσα στο μυαλό μας ότι πρέπει να αρχίσουμε να βαθαίνουμε τη σχέση μας με τον Θεό. Να συνειδητοποιήσουμε ότι χωρίς τον προσωπικό αγιασμό «οὐδείς ὄψεται τόν Κύριον». Κανένας δεν θα συναντήσει τον Χριστό. Να καταλάβουμε ότι όταν ο απόστολος Παύλος σε όλες τις επιστολές προσφωνεί τους χριστιανούς, στους οποίους απευθύνει το γράμμα (η επιστολή, γράμμα είναι), με τον προσδιορισμό «αδελφοί άγιοι», εννοεί ακριβώς αυτούς οι οποίοι έχουν στόχο, στοχοθέσιο, σκοπό, τρόπο ζωής, ποιότητα για τη ζωή τους, το να μοιάσουν στον Χριστό. Αγιασμός είναι να μοιάσω στον Χριστό. Στην αγάπη, στην καλωσύνη, στην κατανόηση, στην θυσία, στο γεγονός τού να μη σκέφτομαι τον εαυτό μου πριν απ’ όλους και όλα, όπως επίσης στο να μάθω να κάνω μια θυσία, όχι βέβαια τόσο μεγάλη σαν του Χριστού, αλλά να ξεκινήσω έστω από μια μικρή. Δεν ξεκινάει κανείς απ’ τα μεγάλα, ξεκινάει απ’ τα μικρά. Τα μικρά μεγαλώνουν σταδιακά και φτάνει κανείς σε καλύτερο επίπεδο και καλύτερη σχέση.

Υπάρχει μια ωραία εικόνα, που λέει η Παλαιά Διαθήκη, ότι όλα τα αστέρια στον ουρανό, διαφέρουν απ’ τη λάμψη τους. Άλλη η λάμψη του ηλίου, άλλη η λάμψη της σελήνης, άλλη η λάμψη των μικρών αστέρων, άλλη των μεγαλύτερων. Με τον ίδιο τρόπο είμαστε κι εμείς στο στερέωμα της Βασιλείας του Θεού. Ο καθένας είναι ένα αστέρι που διαρκώς πρέπει να δυναμώνει το φως του.