Μία συνηθισμένη ερώτηση από
επισκέπτες (κυρίως Προτεστάντες) στον Ναό του Αποστόλου Λουκά στο Χονγκ Κονγκ
είναι το ποιά μετάφραση της Αγίας Γραφής χρησιμοποιούμε και αν έχουμε δική μας
«Ορθόδοξη» μετάφραση. Η ερώτηση αυτή έχει σχέση και με την πρακτική τοπικών
Προτεσταντών Παστόρων οι οποίοι θέλουν να έχουν δικές τους μεταφράσεις και
εκδόσεις της Βίβλου ώστε να αξιώνουν περισσότερο κύρος και να οριοθετούν την
σπουδαιότητα της δικής τους δικαιοδοσίας.
Είναι αλήθεια πως τα πρώτα χρόνια σκεπτόμουν
σοβαρά για το πως θα μπορούσε να εκπονηθεί μία Κινεζική μετάφραση. Όσο
περνούσαν όμως τα χρόνια και η εμπειρία αυξανόταν κατέληξα στο συμπέρασμα πως
δεν χρειαζόμαστε μία «Ορθόδοξη Κινεζική μετάφραση» της Αγίας Γραφής.
Δεν ζούμε στα χρόνια των Αποστόλων, ούτε και στα χρόνια των Μεθοδίου και Κυρίλλου. Δεν ξεκινάμε από το μηδέν… Σήμερα πρέπει να αποδεχθούμε εμείς οι Ορθόδοξοι πως στην Ασία άλλοι έχουν εργασθεί πολύ σκληρά και μας έχουν δώσει καλές μεταφράσεις της Αγίας Γραφής. Μερικές από τις εν χρήσει σήμερα μεταφράσεις είναι οι εξής:
Μάνταριν/Πουτόγκουα
1. Chinese
Union Version (CUV):
Η πιο διαδεδομένη μετάφραση στην Κίνα και
χρησιμοποιείται ευρέως από Προτεστάντες. Είναι γνωστή για τη γλωσσική της
απλότητα και την πιστότητά της στο πρωτότυπο κείμενο.
2. Modern Chinese Version (MCV):
Αυτή η μετάφραση είναι πιο σύγχρονη και προσιτή,
χρησιμοποιώντας καθημερινή γλώσσα. Χρησιμοποιείται συχνά από τους
Ρωμαιοκαθολικούς.
3. Chinese New Version (CNV):
Μια άλλη σύγχρονη μετάφραση που είναι δημοφιλής
μεταξύ Ρωμαιοκαθολικών και Προτεσταντών.
Καντονέζικα (Γκουαντγκόγκ και Χονγκ Κονγκ)
1. Cantonese Bible (和合本):
Παραλλαγή της Chinese Union Version, η μετάφραση αυτή είναι προσαρμοσμένη στη
Καντονέζικη διάλεκτο. Χρησιμοποιείται κυρίως από Προτεσταντικές κοινότητες.
1. Modern Cantonese Version:
Είναι δημοφιλής στους Ρωμαιοκαθολικούς.
Στα Καντονέζικα υπάρχει και μία σύγχρονη μετάφραση
που εκπόνησε η Αγγλικανική Εκκλησία και περιλαμβάνει όλα τα βιβλία της Αγίας
Γραφής μαζί με αυτά που υπάρχουν στον Κανόνα που δέχεται η Ορθόδοξη Εκκλησία.
Προσωπικά ως Επίσκοπος δεν βλέπω την ανάγκη να
εκπονήσουμε μία νέα μετάφραση. Αυτό που χρειάζεται να κάνουμε είναι να
επισημάνουμε λάθη, αποκλίσεις, και θεολογικές παρανοήσεις. Αυτή η εργασία είναι
μεγαλύτερη προσφορά στο ιεραποστολικό έργο από την εκπόνηση μίας νέας
μεταφράσεως της Αγίας Γραφής.
Δίνω μερικά παραδείγματα.
Υπάρχουν αρκετές προτάσεις για το ποιές λέξεις θα
χρησιμοποιήσουμε για τους όρους Θεός και Λόγος.
Οι Ρωμαιοκαθολικοί ιεραπόστολοι ήδη από τον 16ο
αιώνα χρησιμοποίησαν τον όρο "天主" (Tiānzhǔ) για το Θεός και τον όρο Dao (道) για το Λόγος.
Ο όρος "天主" (Tiānzhǔ) προήλθε από τη σύνθεση των δύο
χαρακτήρων: "天" (Tiān), που σημαίνει «ουρανός», και "主" (Zhǔ), που
σημαίνει «κύριος» ή «δεσπότης». Αυτή η σύνθεση τονίζει τη θεϊκή φύση και την
κυριαρχία του Θεού.
Το πρόβλημα που υπάρχει στην Κινεζική κουλτούρα
είναι ότι με τον Θεό σχέση είχε μόνο ο Αυτοκράτορας. Αυτός μόνος προσέφερε
θυσίες στον θεό του Ουρανού και ήταν εκπρόσωπός του. Οι αξιωματούχοι και ο λαός
ήταν στραμμένοι στην προγονολατρία, στις θεότητες του Ταοϊσμού, και στους
Μποντισάτβα του Βουδδισμού. Η έννοια του Θεού όπως την γνωρίζουμε εμείς οι
χριστιανοί δεν υπάρχει στην Κίνα. Οπότε η μετάφραση του Θεός θα πρέπει να είναι
τέτοια ώστε να μην συγχέεται με τις θεότητες που ήδη λάτρευαν οι Κινέζοι και
φυσικά να έχει όλα τα ιδιώματα που αποδίδει η χριστιανική θεολογία στον Θεό
(και μάλιστα στον Τριαδικό Θεό).
Το Dao το οποίο χρησιμοποιήθηκε για να μεταφρασθεί ο όρος Λόγος έχει και αυτό τα
προβλήματά του. Στον Ταοϊσμό είναι απρόσωπη φυσική δύναμη και δεν σχετίζεται με
την έννοια του Θεού ή μίας αρχής η οποία ενσαρκώνεται. Στον Κινεζικό χώρο θα
πρέπει να εξηγηθεί ότι το Dao είναι η αιώνια, προσωπική αρχή που δημιουργεί τον κόσμο και ενσαρκώνεται
στον Ιησού Χριστό.
Η περίπτωση του Dao είναι και ένα παράδειγμα για το πόσο προσεκτικοί
πρέπει να είμαστε όλοι εμείς οι Δυτικοί που ερχόμαστε στην Άπω Ανατολή για να
διακονήσουμε το Ευαγγέλιο του Χριστού. Οφείλουμε πρώτα να μελετήσουμε σε βάθος
την τοπική κουλτούρα, φιλοσοφία, και θρησκευτική λατρεία. Και μετά να
προχωρήσουμε σε υιοθέτηση όρων και συνηθειών. Στη σύγχρονη εποχή οι
Ρωμαιοκαθολικοί αποφεύγουν να χρησιμοποιούν τον όρο Dao διότι δημιουργεί σύγχυση με τις Ταοϊστικές
δοξασίες και προτιμούν τον όρο 言 (Yán) (λόγος, λέξη, γλώσσα). Συνήθως το
συνδυάζουν με το Shen: Shen Yán (Θεός Λόγος ή Άγιος
Λόγος).
Τα τελευταία χρόνια ο π.Ιωνάς Μούρτος, ο οποίος
διακονεί στην Ταϊβάν, κάνει με τους συνεργάτες του εξαιρετική εργασία στον
τομέα αυτό, δηλαδή στην αποσαφήνιση όρων και θεολογικών εννοιών. Όλο το σχετικό
υλικό είναι δημοσιευμένο σε βίντεο και άρθρα (κυρίως στην Κινεζική γλώσσα).
Επίσης, αυτό που πραγματικά έχουμε ανάγκη είναι η
μετάφραση των λειτουργικών κειμένων. Και σε αυτόν τον τομέα έχουμε κάνει πολλά.
Πάνω από τις δυνάμεις μας. Και το λέγω αυτό διότι αυτή η εργασία απαιτεί
χρόνια, ανθρώπους και φυσικά χρηματοδότηση. Δυστυχώς οι Ορθόδοξοι δεν είμαστε
ενωμένοι και δεν υπάρχει συνεργασία. Δεν μπορεί να γίνει σοβαρή και αξιόλογη
εργασία σε αυτούς τους τομείς αν η εκκλησιολογική προσέγγιση της ιεραποστολής
είναι «χωριό σου και χωριό μου»…
Μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου