Επιτίμιο Ακοινωνησίας (Μητροπολίτου Αττικής και Μεγαρίδος Νικοδήμου Γκατζιρούλη)

Πριν δυο χρόνια, στις 17-8-07, διαβάσαµε στην εφηµερίδα “Εστία” ένα (άρθρο του πρώην προέδρου του Αρείου Πάγου κ. Β. Α. Κοκκίνου, που εκτός των άλλων, αναφέρεται στην ανάγκη άρσεως του επιτιµίου ακοινωνησίας, το οποίο, ως γνωστόν, έχει επιβληθεί σε τρεις Μητροπολίτες εδώ και 15 χρόνια. Κάποια τµήµατα του άρθρου έχουν ως εξής:
“Η δοκιμασία (της ασθενείας του Αρχιεπισκόπου) ας γίνει αφορμή να επανεκτιμήσει η Ιεραρχία της Εκκλησίας την ανάγκη επιδείξεως αγάπης, συγκαταβάσεως, επιεικείας, αυτοκριτικής, μετριοπαθείας και σύμπνοιας, με ενέργειες μεγαλόπνοες και αρμόζουσες στο λειτούργημα των Ιεραρχών. Και πρώτη μεταξύ τούτων θα πρέπει να είναι η άρση των επιτιμίων της ακοινωνησίας, που είχε επιβάλει η αυτή Ιεραρχία, “δια βοής και ελαφρά τη καρδία” κατά έκφραση μέλους της-σε τρεις
Μητροπολίτες, για την αποκατάσταση της μνήμης δύο τούτων, που έχουν φύγει από τη ζωή, και την πλήρη δικαίωση του τρίτου και μόνου επιζώντος ... "Η επιείκεια αξίζει περισσότερο από τη δικαιοσύνη... ”.
Το άρθρο απέσπασε ευµενή σχόλια από εκκλησιαστικά έντυπα. Χαιρετίζουµε και εµείς το άρθρο (έστω και µε καθυστέρηση), ως µία προσπάθεια από ένα έγκριτο λειτουργό της Θέµιδος να ανακινηθεί το θέµα, που επί 33 χρόνια ταλανίζει σα γάγγραινα την ελλαδική Εκκλησία. Ας µας επιτραπεί, όµως, να προσθέσουµε κάποια δικά µας σχόλια.

Υπό επιτίµιο ακοινωνησίας παραµένουν σήµερα όχι τρεις Μητροπολίτες, αλλά µμόνον ένας, ο Αττικής κ. Νικόδηµος. Στον µμακαριστό Λαρίσσης κυρό Θεολόγο το επιτίµιο ήρθη µεταθανατίως, στον δε επίσης μακαριστό Θεσσαλιώτιδος κυρό Κωνσταντίνο ήρθη όταν βρισκόταν στην επιθανάτια κλίνη του, (...ίσως για να “διευκολυνθεί” ο Ύψιστος να τους δεχθεί κοινωνούς στο επουράνιο θυσιαστήριο!...). Η άρση του επιτιµίου στους δύο γέροντες ήταν εξ ίσου τραγελαφική όσο και ή επιβολή του. Πράγµατι, εάν η επιβολή του επιτιµιου ήταν κανονική και έγκυρη, τότε δεν ήταν δυνατόν να αρθεί µε δεδοµένο ότι οι δύο µακαριστοί ούτε ζήτησαν την άρση του, ούτε ανεγνώρισαν την ισχύ του, ούτε ποτέ έδειξαν διάθεση “μετανοίας”(!), αφού δεν είχαν κάνει κανένα παραπτωµα. Εάν πάλι η 'Ιεραρχία έχει την εσωτερική πληροφορία ότι το είχε επιβάλει, όχι απλώς “δια βοής και ελαφριά τη καρδία”, αλλά κακώς, σκόπιµα και χωρίς αιτία για να εκδιώξει τρεις Μητροπολίτες από τη διοίκηση της Εκκλησίας, γνωρίζει ότι το επιτίµιο ήταν ευθύς εξ αρχής ανύπαρκτο. Τότε η άρση πράγµατος ανύπαρκτου αποτελεί πρόκληση και εµπαιγµό της κοινής λογικής. Και επειδή έχουµε να κάνουµε µε το χώρο της Εκκλησίας, χώρο ιερό, αποτελεί βλασφηµία. Αντί για άρση, λοιπόν, του επιτιµίου η 'Ιεραρχία οφείλει να ονοµάσει τα πράγµατα µε το όνοµά τους και να ακυρώσει διαχρονικές αποφάσεις της ως προς το θέµα αυτό.
Ο κ. Κ. αναφερόµενος στον µόνο επιζώντα υπό επιτίµιο κ. Νικόδηµο, οµιλεί για “πλήρη δικαίωση”. Δεν είναι σαφές τι ακριβώς εννοεί, προσυπογράφουµε πάντως τη διατύπωση. Και αυτό ισχύει και για τους 12 Μητροπολίτες, που χωρίς δίκη κηρύχθηκαν έκπτωτοι το 1974. Δικαίωση “κατ' επιείκεια”, χωρίς δίκη η ακύρωση ποινής, που εξωδίκως επιβλήθηκε δε νοείται. Ο Σεβασµιώτατος κ. Νικόδηµος έχει “στεντορεία τη φωνή” δηµοσίως ζητήσει: “Δικάστε µε. Απαγγείλατε κάποια κατηγορία εναντίoν µου, (και εναντίον των συγκαταδίκων µου). Δώστε µου τη δυνατότητα να απολογηθώ και να αντικρούσω τις κατηγορίες. Αν µετά από τέλεια δίκη κριθώ ένοχος, ας καταδικασθώ”. Η σεπτή Ιεραρχία οφείλει να δώσει στο λαό απάντηση “αρµόζουσα στο λειτούργηµα των Ιεραρχών”.
Θα µπούµε στα χωράφια του κ. Κ., όμως, νοµίζουµε (αν κάνουµε λάθος ας µας διορθώσει), στη συγκατάβαση, επιείκεια, µετριοπάθεια µπορεί να δείξει ο δικαστής προκειµένου να εκδώσει καταδικαστική απόφαση για κάποιον, που κατά τη δίκη κρίθηκε ένοχος ή το συµβούλιο χαρίτων για κάποιον κατάδικο, που ζήτησε χάρη. Προκειµένου για “ποινές”, που επιβλήθηκαν εκτός δικαστικής διαδικασίας, δηλαδή στο κενό, οι παραπάνω αρετές δεν έχουν θέση. Θα συμφωνήσουμε με τον κ. Πρόεδρο ότι “η επιείκεια αξίζει περισσότερο από τη δικαιοσύνη”. Φρονούμε, όμως, ότι η δικαιοσύνη αξίζει περισσότερο από την αδικία και την άδικη δίωξη.
Η δικαοσύνη αποτελεί προϋπόθεση για να δείξει ο κάθε υπεύθυνος ή μη, την επιείκειά του.

Μακκαβαίος