Ἐξασφάλιση τοῦ μέλλοντος - π. Γρηγόριος Μουσουρούλης

Ἐξασφάλιση τοῦ μέλλοντος

Κυριακή Θ´Λουκᾶ

«Ψυχή, ἔχεις πολλά ἀγαθά κείμενα εἰς ἔτη πολλά » (Λουκ. ιβ´ 19)

Δέν περιοριζόταν μόνο στό παρόν ὁ πλούσιος τοῦ σημερινοῦ εὐαγγελικοῦ ἀναγνώσματος. Ὁ νοῦς του ἄγρυπνος καί ἀεικίνητος προσπαθοῦσε νά προβλέψει καί νά διασφαλίσει τό μέλλον του. Αὐτή τήν ἄγνωστη καί ἀβέβαιη περίοδο τῆς ζωῆς, πού τήν ἤθελε νά εἶναι εὐχάριστη καί εὐτυχισμένη.

Παρόμοια ἔντονη ἀπασχόληση χαρακτηρίζει καί τόν ἄνθρωπο τῆς ἐποχῆς μας. Σκέπτεται καί προσπαθεῖ μέ κάθε τρόπο, ἰδιαίτερα τώρα μέ τή λεγόμενη οἰκονομική κρίση καί τήν ἀβεβαιότητα πού ἐπικρατεῖ στόν κόσμο, νά ἀσφαλίσει τό αὔριο. Νά ἀποτρέψει πιθανούς κινδύνους καί νά διατηρήσει τήν ἄνεση καί τήν εὐημερία στή ζωή.

Εἶναι πολύ ἐπίκαιρο, λοιπόν, νά ἀσχοληθοῦμε μέ τό θέμα ἐξασφάλιση τοῦ μέλλοντος. Θά δοῦμε πῶς τό ἀντιμετωπίζουν συνήθως οἱ ἄνθρωποι καί πῶς πρέπει νά τό ἀντιμετω-πίζουμε ὡς πιστοί χριστιανοί.

****

«Ψυχή, ἔχεις πολλά ἀγαθά κείμενα εἰς ἔτη πολλά »

          Τό νά ἐνδιαφέρεται κανείς γιά τό μέλλον του ὁπωσδήποτε δέν εἶναι κακό. Ἡ κοινή λογική ὑποδεικνύει καί συνιστᾶ νά λάβουμε ἐγκαίρως κάποια μέτρα γιά νά τό ἀντιμετωπίσουμε ἑτοιμασμένοι. Τό λάθος πολλῶν συνανθρώπων μας ὅμως σ᾽ αὐτό ἀκριβῶς ἔγκειται. Στό ὅτι δηλαδή δέν ἐνεργοῦν μέ ὁδηγό τήν λογική. Δέν ἐπισημαίνουν κανένα συγκεκριμένο κίνδυνο ἤ ἀνάγκη, οὔτε λαμβάνουν εἰδικά μέτρα γι᾽ αὐτό. Ἁπλῶς παρασύρονται ἀπό τήν πλεονεξία καί τούς ἀόριστους παθολογικούς φόβους, πού εἶναι συνυφασμένοι μ᾽ αὐτήν. Διακατέχονται ἀπό τήν ἔντονη καί βαθιά ἐπιθυμία νά δοῦν καί αὐτοί «πολλά ἀγαθά» συναγμένα καί μαζί μέ τόν ἄφρονα πλούσιο νά ποῦν στόν ἑαυτό τους: «Ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου». Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος αὐτή τή φροντίδα τήν ὀνομάζει «πρόνοιαν τῆς σαρκός εἰς ἐπιθυμίας» (Ρωμ.-ιγ´14). Δηλαδή ψευδώνυμη, κίβδηλη προνοητικότητα, πού σχετίζεται μέ τόν κατώτερο ἄνθρωπο καί κίνητρό της ἔχει τίς ἀκό¬ρεστες ὑλιστικές ἐπιθυμίες. Ἐπειδή λοιπόν ἡ πρόνοια αὐτή δέν ἔχει σχέση μέ τήν λογική, συμβαίνει τό ἑξῆς τραγικό. Οὔτε τό μέλλον οὐσιαστικά ἐξασφαλίζεται, ἀλλά καί τό παρόν χάνεται σέ ἐξοντωτικές προσπάθειες, ἄγχος, ἔνταση καί ἀγωνίες, πού ὁδηγοῦν κυριολεκτικά τόν ἄνθρωπο «εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειαν», σέ ὄλεθρο καί καταστροφή, ὅπως γράφει πάλιν ὁ θεῖος Παῦλος στό μαθητή του Τιμόθεο (Α´Τιμ. στ´9). Καί ὁ ὄλεθρος αὐτός εἶναι διπλός: ψυχικός καί σωματικός.

          Ἐκτός αὐτοῦ ὅμως ὁ ἄνθρωπος αὐτῆς τῆς τακτικῆς καί νοοτροπίας διαπράττει καί δεύτερο κεφαλαιῶδες λάθος. Ἐπηρεάζεται ἀπό τόν ἐγωϊσμό του καί φαντάζεται ὅτι ὅλα μπορεῖ νά τά κάνει μόνος του, μέ τίς δικές του δυνάμεις. Φουσκώνει ἀπό αὐτοπεποίθηση καί μέ κομπασμό διακηρύττει: τό μέλλον μοῦ ἀνήκει, ἡ ἐπιτυχία εἶναι δική μου καί νιώθοντας ὑγιής καί ἔξυπνος, βλέποντας τίς πολλές ἐπιτυχίες του λέγει. «Γνώσεις ἔχουμε, τεχνολογία διαθέτουμε, χρῆμα ἄφθονο, - τουλάχιστο μέχρι σήμερα εἴχαμε,- ἄρα μποροῦμε νά προκαθορίσουμε καί τό αὔριο». Σέ τελευταία ἀνάλυση λέει τά ἴδια μέ τόν ἄφρονα πλούσιο: «καθελῶ ...., οἰκοδομήσω...., συνάξω». Θά γκρμίσω τίς παλιές ἀποθῆκες, θά κτήσω καινούργιες, θά συνάξω τά ἀγαθά μου καί τελείωσεν ἡ ὑπόθεση. «Τό μέλλον θά εἶναι δικό μου». Καί ὅμως τά γεγονότα τόν ἄνθρωπο τῆς παραβολῆς τόν διέψευσαν φοβερά. Σέ μιά νύχτα ἀπροειδοποίητα τά ἔχασε ὅλα. Τό μέλλον πού τό περίμενε φορτωμένος ὄνειρα καί προσδοκίες, ἔγινε ὁ τάφος του.

 Καί τοῦτο διότι λησμόνησε πόσο εἶναι «μάταιοι οἱ υἱοί τῶν ἀνθρώπων» (Ψαλμ. ξα´10). Οἱ ἄνθρωποι περνοῦν, φεύγουν καί χάνονται σάν σκιά. Ὁ ἄνθρωπος αὐτός θέλησε νά στηριχθεῖ ἀποκλειστικά καί μόνο στίς «κνῆμες» του, στά ταχυκίνητα καί γερά πόδια του, δηλαδή στίς δικές του δυνάμεις, ὅπως λέγει ὁ προφήτης τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης (Ψαλμ. ρμστ´10). Καί κατέρρευσε παταγωδῶς.

          Πόσο διαφορετικά ὅμως εἶναι τά πράγματα γιά τούς ἀνθρώπους τοῦ Θεοῦ! Γι᾽ αὐτούς τό μέλλον εἶναι καί ρόδινο καί εὐχάριστο. Παράξενος ὁ λόγος, θά μοῦ πεῖτε. Καί ὅμως εἶναι ἀληθινός. Ὁ πιστός ἄνθρωπος κρατεῖ σφικτά στό χέρι του τήν «λυδία λίθο» μέ τήν ὁποία μετρᾶ καί κρίνει τά πάντα.

****

          Κι᾽αὐτή εἶναι ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἐμπιστοσύνη στήν πανάγαθη Πρόνοιά Του. Ὁ  πιστός ἄνθρωπος ἔχει βρεῖ τό μόνο ἀληθινό στήριγμα πάνω στό ὁποῖο θεμελιώνει τή ζωή του. Στηρίζεται καί προσκολλᾶται ὁλόψυχα στόν πανάγαθο καί παντοδύναμο Θεό  καί Πατέρα μας. Οἱ πιστοί καταλαβαίνουμε καί αἰσθανόμαστε βαθιά ὅτι Ἐκεῖνος, πού φροντίζει ἀκόμη καί γιά τά «στρουθία» (Ματθ. ι´29), δέν πρόκειται ποτέ νά ἐγκαταλείψει τά πλάσματά του καί μάλιστα τούς «ἀγαπῶντας Αὐτόν» (Ψαλμ. ρμδ´20), ἐκείνους πού τόν ἀγαποῦν καί ἐλπίζουν καί στηρίζονται στό ἄπειρο ἔλεός του (Ψαλμ. λβ´18). Ὁ πιστός ἄνθρωπος δέν πορεύεται γιά τό μέλλον μόνος του. Συμπορεύεται καί στηρίζεται στόν μόνο Δυνατό. Ὁ πιστός καθημερινά μαζί μέ τήν μητέρα του Ἐκκλησία, προφέρει τόν βαθύ λόγο τῆς πίστεως: «ἑαυτούς καί ἀλλήλους καί πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα». Τόν ἑαυτό του, τούς δικούς του, ὅλη του τή ζωή, τήν παραδίδει καί τήν ἀναθέτει στόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό.            

          Ἄλλωστε ὁ Ἐνανθρωπήσας Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, ὁ Θεάνθρωπος Λυτρωτής μας Χριστός, ὀνομάζεται ἀπό τόν προφήτη Ἡσαΐα θεμέλιο ἐκλεκτό, ἔντιμο, ἀγκωνάρι πού στηρίζει τήν ὅλη οἰκοδομή καί συνδέει σέ ἕνα τούς τοίχους της (Ἡσ. κη´16). Εἶναι ὁ παντοκράτωρ, Ἐκεῖνος πού ἄγει καί φέρει τά σύμπαντα κατά τήν θεία βουλή καί θέλησή του. Καί ἑπομένως κανένα θέμα τῆς ζωῆς τῶν δικῶν του δέν τόν ἀφήνει ἀδιάφορο.                Αὐτή τήν πίστη διέθεταν οἱ πρῶτοι ἐκεῖνοι χριστιανοί τῆς Καισάρειας τῆς Παλαιστίνης, γι᾽ αὐτό καί ἔλεγαν γιά τόν ἀγαπημένο δάσκαλό τους, τόν Ἀπόστολο Παῦλο πού ἐπέμενε νά μεταβεῖ στά Ἱεροσόλυμα, «ἄς γίνει τό θέλημα τοῦ Κυρίου» (Πράξ. καί 14).

          Παράλληλα βέβαια καί προνοοῦν οἱ πιστοί. Ὅ,τι περνᾶ ἀπό τό χέρι τους δέν τό παραλείπουν. Μέ τό καθαρό μυαλό καί τήν ἠρεμία πού τούς χαρίζει ἡ πίστη, παίρνουν τά ἀνάλογα μέτρα, τά ὁποῖα σύμφωνα μέ τήν ἀνθρώπινη λογική καί πρόβλεψη χρειάζονται, γιά νά ἐξασφαλιστεῖ τό μέλλον. Πρότυπό τους ἔχουν τόν πάγκαλο Ἰωσήφ, ὁ ὁποῖος θετικά καί συστηματικά, χωρίς ἄγχος, πλεονεξία ἤ καί πανικό ἐπί ἑπτά χρόνια ἀποθήκευε καί  προνοοῦσε γιά τίς δύσκολες μέρες τῆς πείνας πού θά ἐπακολουθοῦσαν (Γεν. μα´46-49). Δέν σπαταλοῦν χωρίς λόγο ἀλλά ἀποταμιεύουν. Ἀγρυπνοῦν στούς κινδύνους καί τούς προλαμ-βάνουν. Οἱ πιστοί ἄνθρωποι στηρίζονται στήν Πρόνοια καί τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ, ταυτόχρονα ὅμως στηρίζονται καί στήν τίμια ἐργασία τους, στόν τίμιο ἱδρώτα τους. Δέν ξανοίγονται σέ τυχοδιωκτισμούς γιά εὔκολο κέρδος. Ζοῦν μετρημένα καί συνετά καί ἔτσι αἰσιόδοξα ἀτενίζουν καί κυριολεκτικά προκαθορίζουν τό μέλλον.

******

« Ψυχή, ἔχεις πολλά ἀγαθά κείμενα εἰς ἔτη πολλά »

          Ὁ πλούσιος τῆς παραβολῆς ἀσφαλῶς φανταζόνταν τόν ἑαυτό του πολύ ἔξυπνο καί ἐπιτήδειο στό νά προβλέπει καί νά ἐξασφαλίζει τό μέλλον του. Νά ὅμως πού ὁ Θεός τόν ὀνόμασε, ἀλλά καί τά πράγματα τόν ἀπέδειξαν «ἄφρονα», δηλαδή ἄμυαλο, ἀνόητο.

          Ἀδελφοί ἄς παραδειγματισθοῦμε ἀπό τά λάθη του κι ἄς στραφοῦμε ὁλοπρόθυμα καί ἀποφασιστικά στόν δρόμο τῆς πίστεως. Ἀνεπηρέαστοι ἀπό τό ἄγχος τῆς ἐποχῆς, εἰρηνικοί καί νηφάλιοι. Ἐπιτελώντας τό καθημερινό καθῆκον μας καί στηριζόμενοι στήν πατρική Πρόνοια τοῦ Θεοῦ. Θά διαπιστώνουμε τότε πλούσια τήν προστασία καί τήν εὐλογία Του, τήν ἐξασφάλιση γιά κάθε «αὔριο» τῆς ζωῆς μας. Τό ἐπίγειο καί, πολύ περισσότερο, τό αἰώνιο καί οὐράνιο. 

Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Μουσουρούλης