Κυριακή μετά την Χριστού Γέννησιν
α. Ακούγεται
συχνά-πυκνά ότι τα Χριστούγεννα είναι η πιο χαρούμενη γιορτή της Εκκλησίας. Και
παρουσιάζονται πολύ ρομαντικά και ειδυλλιακά. Ο Χριστός, όμως, δεν είναι ένα
μωρό- μπουλουκάκι, που περιστοιχίζεται απο αγγελούδια-μωρά, μπουλουκάκια κι
αυτά, που ακροζυγιάζονται σ'ένα ευδυλλιακό τοπίο, και που μας βοηθούν για λίγο
να εκτονωθούμε συναισθηματικά, μέσα σε μια καταναλωτική μανία, σ' ένα κυνήγι
της χαράς, που γεννιέται απο ένα καθημερινό μηδενισμό της ζωής και που πάλι
οδηγεί στον μηδενισμό, στην απαξίωση της ζωής. Στην εδραίωση της μελαγχολίας
και της κατάθλιψης.
β. Στα ευαγγέλια, τέτοια εικόνα, ειδυλλιακή δεν
καταγράφεται. Η δράση του Θεού προκαλεί την αντίδραση του αμαρτωλού κόσμου και
του κατεστημένου και μιας συνεχώς
αυξανόμενης σύγκρουσης ανάμεσα στον "προ αιώνων Θεό", που εμφανίζεται
" ως παιδίον νέον", και στον γερασμένο εκπρόσωπο της τυραννικής
εξουσίας, τον Ηρώδη.
Ο Χριστός,
γεννιέται σ' ένα βρώμικο σπήλαιο,στην ασήμαντη Βηθλεέμ, παρ'ότι απόγονος του
Δαβίδ.
Ο Ηρώδης,
μισοιουδαίος στο γένος και στη νοοτροπία, με τη σύμφωνη γνώμη και υπό την
προστασία των Ρωμαίων κατακτητών, ηγεμονεύει στην Παλαιστίνη,μένει στην
Ιερουσαλήμ, και στην άσκηση της εξουσίας του, που είναι απάνθρωπη και
τυραννική, βοηθείται και απο την
θρησκευτική ηγεσία των Ιουδαίων, αλλά και απο τον λαό.
Στην ιστορία
καταγράφεται ως ΜΕΓΑΣ. Και πράγματι κατάφερε με την διπλωματική του ευστροφία
και τα σπάνια χαρίσματά του, να δώσει στο Ισραήλ την έκταση και αίγλη που είχε επι βασιλείας
του Δαβίδ. Ξανάφτιαξε τον Ναό του Σολομώντα, μεγαλοπρεπέστερο και ομορφότερο,
προσφέροντας σε χιλιάδες άνεργους εργασία και
θρησκευτικές τελετές σε εκατομμύρια Ιουδαίους, αλλά και
θεολογική-δυστυχώς- κατοχύρωση της εξουσίας του.
Όταν
αισθανόταν ότι απειλείται ο θρόνος του, δεν δίσταζε να θυσιάσει ό,τι όσιο και
ιερό είχε. Φόνευσε την αγαπημένη του γυναίκα Μαριάμ, και εν ψυχρώ σκότωσε τους
τρεις γιούς του. Ο ίδιος ο αυτοκράτορας, Οκταβιανός Αύγουστος, είπε: είναι
καλύτερο να είναι κανείς γουρούνι (ύς), παρά γιός του Ηρώδη.
γ. Αγωνιά και ταράσσεται, αυτός ο τύραννος, όταν
μαθαίνει για τον τεχθέντα βασιλιά των Ιουδαίων. Και η αγωνία του αυτή
μετατρέπεται σε θηριωδία όταν αποτυγχάνει το σχέδιο χρησιμοποίησης των μάγων,
ως κατασκόπων.
Στην
αντίδραση του Ηρώδη, το Ευαγγέλιο μας δίνει το αιώνιο πορτρέτο της επίγειας
εξουσίας που σαν μοναδικό σκοπό έχει την διατήρηση, χρησιμοποίηση και
υπεράσπιση της δύναμης που κατέχει, ενάντια σε ό,τι πιθανώς απειλεί την ύπαρξή
της. Αυτό δεν επιβεβαιώνεται μέχρι σήμερα; Ο Ηρώδης πάνω απ'όλα ήταν
τρομαγμένος και φιλύποπτος. Εμείς αναρωτιόμαστε πώς ένα παιδί που γεννήθηκε σε
μια σπηλιά, μπορεί να απειλήσει την επίγεια εξουσία! Για τον Ηρώδη, όμως, ήταν
αρκετό κάποιος, έστω κι ένα ανίσχυρο βρέφος, να ονομαστεί "βασιλιάς"
κι έτσι να βάλει σε λειτουργία όλο τον μηχανισμό της εγκληματικής αναζήτησης,
έρευνας, ανάκρισης και εκτέλεσης. Είναι η ανασφάλεια που έχει κάθε εξουσία που
στηρίζεται στο ψέμμα, την αδικία και την καχυποψία. Γι' αυτό προσπαθεί,
χρησιμοποιώντας τους μάγους ως κατασκόπους να μάθει " πού ο Χριστός
γεννάται". Και στη συνέχεια επιστρατεύει το ψέμμα: " μόλις το βρείτε
( το βρέφος), να με ειδοποιήσετε, για να έρθω κι εγώ να το προσκυνήσω"
.(Ματθ,2,8).
Πόσες φορές
δεν έχομε δει αυτό το είδος του ψέμματος να διαμορφώνεται τόσο μεθοδικά, καθώς
προετοιμάζεται να εκτοξευθεί. Και τελικά
ακολουθεί η παράλογη και αιματοβαμένη αντεκδίκηση: για να καταστραφεί ο ένας
επικίνδυνος, δολοφονούνται εκατοντάδες. Χωρίς καμμιά εξαίρεση. Και όλα αυτά,
για να προστατευθεί η άπληστη εξουσία, που δεν έχει άλλο τρόπο να υπερασπίσει
τον εαυτό της, παρά την βία, την απανθρωπιά και την ετοιμότητα να δολοφονήσει.
Ο Χριστός είπε για κείνον τον πλούσιο νέο, πως όσοι έχουν επενδύσει την ελπίδα
της ζωής και της ύπαρξής τους στα αγαθά τους, δύσκολα μπαίνουν στη Βασιλεία του
Θεού.
Έτσι, το
φως των Χριστουγέννων συναντά το σκοτάδι
της κακόβουλης εξουσίας, που είναι διεφθαρμένη απο το φόβο και την
καχυποψία. Απο τη μια, οι χαρούμενοι
ύμνοι των Αγγέλων κι απο την άλλη μια τρομαχτική συνεχώς κακή βούληση, ο ρόγχος
ενός μισοπεθαμένου καθεστώτος που μισεί το φως, τον κόσμο, την ελευθερία, την
αγάπη και επιθυμεί να τα ξεριζώσει χωρίς έλεος. Γιατί να νοιαστεί αυτή η
εξουσία για τις κραυγές και το κλάμα των μητέρων που δεν θα βρούν καμμιά
παρηγοριά; Γιατί να νοιαστεί μια τέτοια εξουσία στη Συρία που χιλιάδες
χριστιανοί σφαγιάζονται, εξορίζονται, απάγονται, πυρπολούνται τα σπίτια τους,
καίγονται οι εκκλησίες τους; Κι όμως δηλώνουν με το στόμα των επισκόπων και ιερέων τους, ότι και σ' αυτή την τρομαχτική
κατάσταση, θα πάνε στους μισοκατεστραμμένους ναούς, για να τελέσουν την Θεία
Λειτουργία των Χριστουγέννων! Αλήθεια, πού γεννήθηκε φέτος ο Χριστός; Στην
καταματωμένη Συρία ή εδώ, σε μας, που βάζουμε το δίλημμα: να πάμε τα
Χριστούγεννα στην Εκκλησία ή να προτιμήσουμε τη "ρεβεγιόν"; Να πάμε
την πρωτοχρονιά στην Εκκλησία ή για να υποδεχθούμε το νέο χρόνο-δώρο του Θεού
σε μας-, να ξενυχτήσουμε: στα μπουζούκια, στα χαρτοπαίγνια, σε κάθε είδους
κραιπάλη;...Θα πάμε τα Θεοφάνεια, ναι θα πάμε, στην Εκκλησία, να πάρουμε κάτι
που λέγεται "αγιασμός", που μαγικά θα αλλάξει τη ζωή μας...
δ. Δυο χιλιάδες χρόνια πέρασαν, αλλά οι ίδιες
εξουσίες βρίσκονται συνεχώς σε αντιπαλότητα, πάνω στον πολυβασανισμένο πλανήτη
μας: απο τη μια, η εξουσία της γυμνής δύναμης, η τυφλωμένη απο τον φόβο και
τρομακτικά απάνθρωπη' και απο την άλλη, η ακτινοβόλα εξουσία του παιδιού της
Βηθλεέμ.
Φαίνεται,
όμως, πως όλη η εξουσία, όλη η δύναμη βρίσκεται στα χέρια αυτής της γήινης αρχής, στα χέρια της αστυνομίας της, στα
χέρια των ανακριτών της, στα χέρια αυτού του αθάνατου συστήματος των μυστικών,
κρυφών, νυχτερινών επιχειρήσεων, σ' ένα ανάλγητο κράτος!
Ίσως την
σχέση κρατικής εξουσίας, όπως φαίνεται στα παραπάνω, και του βρέφους της
Βηθλεέμ, να το εκφράζει κατά τον καλύτερο τρόπο,ο Ρουμάνος λογοτέχνης και βαθιά
ορθόδοξος χριστιανός, Βιργκίλ Γκεωργκίου, γιός ιερέα, που ο πατέρας του μαζί με
το ποίμνιό του, σ'ένα χωριιό της Μολδαβίας, εξαφανίστηκαν απο μια τέτοια γήινη
εξουσία. Λέει, λοιπόν, ο ιερέας-ήρωας στο βιβλίο "Δερμάτινοι
Χιτώνες", στον αστυνικό διευθυντή που του ζητάει να συνεργαστεί, και το
οφείλει ως ιερέας (σύμφωνα με την αντίληψη της εξουσίας), στην ανακάλυψη, ενός,
κατά την νοοτροπία του άθεου καθεστώτος, επικίνδυνου
κακοποιού:"...ακριβώς, επειδή είμαι ιερέας κάθε συνεργασία με την
αστυνομία είναι αδύνατη. Η αστυνομία ψάχνει να βρει στον κάθε άνθρωπο έναν
δολοφόνο. Αυτή είναι η δουλειά της. Εμεις, οι ιερείς γυρεύουμε αντίθετα, σε
κάθε δολοφόνο έναν άνθρωπο. Και μέσα σε ΚΑΘΕ άνθρωπο γυρεύουμε τον Θεό".
Όμως, η
δύναμη των γήινων εξουσιών, είναι φαινομενική: Σ' αυτό το ζοφερό σκοτάδι δεν
παύουν να λάμπουν το αστέρι και η εικόνα της μητέρας με το βρέφος. Ο ύμνος
"Δόξα εν υψίστοις", δεν έχει σιγήσει' η ελπίδα κι η αγάπη ζούν. Τα
Χριστούγεννα ήλθαν και έφυγαν, αλλά η λάμψη τους μένει.
ε. Ο Ηρώδης, το σύμβολο του ΥΠΕΡΑΝΘΡΩΠΟΥ, ξεψυχά
λίγα χρόνια αργότερα, στην Ιεριχώ, απο καρκίνο των εντέρων και υδροπικία. Ο
Θεάνθρωπος Χριστός, επιστρέφει απο την εξορία της Αιγύπτου, που έφυγε
διωκόμενος, αφού πια ο Ηρώδης, που ζητούσε τον θάνατό του, πέθανε.
Στην εικόνα
της Γεννήσεως, ο ζωγράφος την φάτνη που είναι μέσα το θείο βρέφος, την
ζωγραφίζει ως λάρνακα, (τάφο), λέγοντάς μας ότι αυτό το παιδί συνεχώς θα
διώκεται και εν τέλει θα υποφέρει και θα ταφεί.
Αλλά ο τάφος
δεν θα είναι το τέλος. Θα τελειώσει την επίγεια πορεία του, μετά την Ανάσταση
στο όρος της Γαλιλαίας, με τη φράση:" να, εγώ, θα είμαι μαζί σας, συνεχώς,
έως το τέλος του κόσμου".
Ένα
πρωτοχριστιανικό κείμενο λέει: " ο Χριστός που φάνηκε ως καινούργιος, ενώ
βρέθηκε ταυτόχρονα να είναι παλαιός (δηλ. αιώνιος, ως Θεός), γεννιέται πάντοτε
ως νέος, στις καρδιές των ανθρώπων".
(" ο
καινός φανείς και παλαιός ευρεθείς και πάντοτε νέος εν αγίων καρδίαις
γεννώμενος" -Προς Διόγνητον επιστολή).
Μακάρι να
αξιωθούμε όλοι αυτής της χαράς που καμμιά δύναμη και εξουσία δεν μπορεί να μας
αφαιρέσει. Αμήν.
Πρωτοπρεσβύτερος Παναγιώτης Ρόδης
4 σχόλια:
Καταπληκτικό ως κήρυγμα, ως ιδέα, ως πραγματικότητα.
Είναι αστέρι αυτός ο κληρικός στο θεολογικό λόγο.
Δυνατό, ουσιαστικό, πραγματικό.
Αυτός ο συσχετισμός (του μέγα ισχυρού και του φαινομενικά ανίσχυρου) σου δίνει δύναμη και ελπίδα για αγώνα.
Ο ΛΟΓΟΣ ΚΑΝΕΙ ΘΑΥΜΑΤΑ.
Έχει όμορφο τρόπο απόδοσης ο ιερέας αυτός στο γράψιμο του. Τον διάβασα με άνεση γιατί έχει μια αμεσότητα. Καλό θα κάνει να παρεμβαίνει όταν όποτε μπορεί για να μας κάνει κοινωνούς των σκέψεών του.
Δημοσίευση σχολίου