Ο πολιτισμός στον οποίο ζούμε και που φορμάρει τις ποικίλες αντιλήψεις μας για τον κόσμο, στην πραγματικότητα δεν περιλαμβάνει την έννοια της αμαρτίας. Γιατί αν αμαρτία είναι, πρώτα απ' όλα, η πτώση του ανθρώπου από ένα απίστευτα ανώτερο ύψος και η άρνηση της «υψίστης κλήσεώς» του, τι μπορεί όλα τούτα να σημαίνουν σ' έναν πολιτισμό ο οποίος αγνοεί και αρνείται αυτό το «ανώτερο ύψος» και αυτή την «κλήση»; Σ' έναν πολιτισμό που ορίζει τον άνθρωπο όχι από «άνω» αλλά από «κάτω»; Σ' έναν πολιτισμό που, ακόμα και όταν δεν αρνείται ανοιχτά το Θεό, είναι ουσιαστικά υλιστικός από την κορυφή ως τα νύχια; Σ' έναν πολιτισμό που σκέπτεται για τη ζωή του ανθρώπου μόνο σε σχέση με τα υλικά αγαθά και αγνοεί τη μεταφυσική κλήση; Αμαρτία για έναν τέτοιο πολιτισμό θεωρείται, επομένως, η φυσική «αδυναμία» που οφείλεται συνήθως σε «ανωμαλία» και που, με τη σειρά της, έχει κοινωνικές ρίζες και, έτσι, μπορεί να αντιμετωπιστεί από μια καλύτερη κοινωνική και οικονομική οργάνωση.
Για το λόγο αυτό ο σύγχρονος άνθρωπος, ακόμα και όταν εξομολογείται τις αμαρτίες του, δε μετανοεί. Ανάλογα με το πώς καταλαβαίνει τη θρησκεία, ή απαριθμεί εξωτερικά τις τυπικές παραβάσεις των νόμων ή φορμάρει τα «προβλήματά» του ανάλογα με τον εξομολόγο, περιμένοντας από τη θρησκεία κάποια θεραπευτική αγωγή η οποία θα τον κάνει πάλι ευτυχισμένο και καλοβολεμένο. Σε καμιά από αυτές τις περιπτώσεις δεν έχουμε μετάνοια• μια μετάνοια— shock για τον άνθρωπο που βλέποντας στον εαυτό του την «εικόνα της αρρήτου δόξης», αναγνωρίζει ότι την έχει αμαυρώσει, την έχει προδώσει και την έχει αρνηθεί στη ζωή του• μια μετάνοια– λύπη που να πηγάζει από το έσχατο βάθος της συνείδησης του ανθρώπου• μια μετάνοια– επιθυμία για επιστροφή, παράδοση στην αγάπη και το έλεος του Θεού. Να γιατί δεν είναι δυνατόν να πούμε: «αμάρτησα». Αυτή η ομολογία θα γίνει ουσιαστική και αποτελεσματική μόνο όταν καταλάβουμε την αμαρτία και τη βιώσουμε σ' όλο το βάθος και την ελεεινότητά της.
Πρωτοπρεσβύτερος Αλέξανδρος Σμέμαν
Επιμέλεια: Μισκιν
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου