ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΙΣ
ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ
ΧΙΟΥ, ΨΑΡΩΝ ΚΑΙ ΟΙΝΟΥΣΣΩΝ κ. ΜΑΡΚΟΥ
ΕΙΣ ΤΗΝ ΙΕΡΑΝ ΝΕΑΝ ΜΟΝΗΝ
Ἐπί τῇ ἐπισκέψει εἰς τήν Χίον
τῆς Α. Θ. Π. τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου
κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ
Παναγιώτατε,
Ἑορτάζει σήμερον τὸ γεραρόν, ὄλβιον καὶ πολυμαρτυρικὸν τοῦτο ἀκριτικὸν
προγεφύρωμα τοῦ Ὀρθοδόξου Ἑλληνισμοῦ, ἑορτὴν ὑπέρλαμπρον, ἐπὶ τῇ παρουσίᾳ Ὑμῶν.
Ἐκλάμπει μεῖζον φῶς ὁ ἐπὶ χίλια σχεδόν ἔτη ἄσβεστος, ἀκροτελεύτειος
πνευματικὸς φάρος καὶ ἀήττητος προμαχὼν τῆς πολυπαθοῦς ἡρωϊκῆς Χίου, ἡ Ἱερὰ
Πατριαρχική καὶ Σταυροπηγιακή Νέα Μονὴ, ἐπὶ τῇ ἐπισκέψει τῆς Ὑμετέρας
Παναγιότητος.
Βαθυτάτη συγκίνησις καὶ ἀγαλλίασις συνέχει ἅπαντα τὸν εὐλογημένον Ὀρθόδοξον
λαὸν τῆς μαρτυρικῆς καὶ ἱστορικῆς ταύτης κοιτίδος τοῦ Αἰγαίου Πελάγους διὰ τὸ
μέγα γεγονὸς τῆς ἐνταῦθα ἀφίξεως καὶ παρεπιδημήσεως τῆς Ὀρθοδόξου Θείας Κεφαλῆς.
Ἡ παρὰ τὸ Προβάτειον Ὄρος κειμένη Νέα Μονὴ τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν
Θεοτόκου καὶ ἀειπαρθένου Μαρίας ἔχει πλείστους λόγους νὰ πανηγυρίζει καὶ ἀγαλλιᾷ
διὰ τὴν δευτέραν ἐνταῦθα παρουσίαν Ὑμῶν, διότι ἀπετέλει ἀνέκαθεν ἓν ἀναπόσπαστον
μέλος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου τῆς Βασιλευούσης τῶν πόλεων, ὅπερ
συνεπορεύετο εἰς τὴν πολυκύμαντον πορείαν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ὑπὸ τὴν
σκέπην, προστασίαν καὶ Πατρικὴν αὐτοῦ εὐλογίαν.
Ἀπό τά πρῶτα ἔτη τῆς ἱδρύσεως τῆς Ἐκκλησίας ἐδημιουργήθη μεταξύ
τῶν μελῶν αὐτῆς ἡ τάσις διά τήν ἐπιδίωξιν αὐστηροτέρας ἀσκήσεως,
ἐγκρατείας καί ἑκουσίας πτωχείας πρός ἐπίτευξιν ὑψηλοτέρων ἐπιπέδων
πνευματικῆς καί ὁλοκληρωτικῆς ἀφιερώσεως εἰς τόν Θεόν. Οὕτως σύν
τῷ χρόνῳ ἀνεπτύχθη ἐντός τῶν κόλπων τῶν χριστιανικῶν κοινοτήτων τό ἀσκητικόν
καί μοναχικόν ἰδεῶδες, τό ὁποῖον σαφῶς ἐρείδεται ἐπί τῆς Εὐαγγελικῆς
προτροπῆς «Εἰ θέλεις τέλειος εἶναι ὕπαγε πώλησόν σου τὰ ὑπάρχοντα
καὶ ἔξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανῷ καί δεῦρο ἀκολούθει μοι» (Ματθ. 19, 21).
Σκοπός τῆς μοναχικῆς ζωῆς εἶναι ἡ ἁγιότης. Εἰς τήν ἁγιότητα ὅμως
καλοῦνται καί ὅλα τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας. Ὅλοι οἱ πιστοί, μοναχοί καί
κοσμικοί, καλοῦνται νά γίνουν Ἅγιοι, ὅπως Ἅγιος εἶναι καί ὁ Θεός καί
Πατήρ αὐτῶν. Ἐνῷ ὅμως ὁ κοσμικός ἀρκεῖται συνήθως εἰς μίαν περιορισμένην
εὐσέβειαν, ὁ μοναχός ἀντιμετωπίζει μετά σοβαρότητος τήν κλήσιν
αὐτήν πρός τήν ἁγιότητα καί προσπαθεῖ νά τήν πραγματοποιήσῃ. Δι' αὐτό
ὁ μοναχός θεωρεῖται εἰς τήν ὀρθόδοξον παράδοσιν ὡς πρότυπον ζωῆς
διά τόν κοσμικόν.
Οἱ κορυφαῖοι μοναχοί τῆς Ἐκκλησίας χαρακτηρίζονται καί ὡς
"Πατέρες παγκόσμιοι". Ὁ χαρακτηρισμός αὐτός δέν ὑποδηλώνει
μόνο τήν ἐμβέλειαν τῆς διδασκαλίας αὐτῶν ἀλλά καί τήν ἰδιότητα τοῦ
προσώπου των. Ἀκριβέστερα ὑποδηλώνει τήν ἰδιότητα τοῦ προσώπου
των, ἡ ὁποία ἐκφράζεται διά τῆς ἐπιρροῆς τῆς διδασκαλίας καί τοῦ
παραδείγματός των. Ὁ ἀληθινός μοναχός εἶναι ἄνθρωπος παγκόσμιος.
Καί ὁ σκοπός τοῦ μοναχισμοῦ εἶναι ἡ τελείωση τοῦ ἀνθρώπου, ἡ ὁποία
συμπίτει μετά τοῦ ἐξαγιασμοῦ τοῦ ἰδίου ἀλλά καί ὁλοκλήρου τοῦ κόσμου.
Ἡ ἀλήθεια αὕτη φαίνεται ἴσως παράδοξος ἀλλά εἶναι ἡ μυστική δύναμις
τοῦ μοναχισμοῦ. Ἐνῷ καλλιεργεῖ τήν φυγήν ἐκ τοῦ κόσμου καί τήν ἀπομόνωσιν,
ὑψώνει τόν μοναχόν, ὁ ὁποῖος εἶναι, καθώς ὅλοι, δημιούργημα "κατ'
εἰκόνα καί καθ' ὁμοίωσιν" Θεοῦ εἰς ἕν ἄνθρωπον ἀδιάσπαστον
εἰς τό βάθος τῆς καρδίας τοῦ ὁποίου θάλλει ἡ προσευχή του διά τόν κόσμον.
Ὁ μοναχός καλλιεργεῖ τήν ἐσωτερικήν αὐτοῦ ἑνότητα ἐπαναφέρων
τόν νοῦν εἰς τήν καρδίαν του· εἰς τήν καρδίαν ὄχι μόνον ὡς σαρκικόν ἀλλά
καί ὡς πνευματικόν κέντρον τῆς ὑπάρξεώς του. Διά νά ἐπιτύχῃ αὐτό,
χωρίζεται ἐκ τοῦ κόσμου καί στρέφεται εἰς τόν ἑαυτόν του. Ἡ πρᾶξις αὕτη
φαίνεται ἐγωιστική καί διασπαστική εἰς σχέσιν μετά τοῦ ἐγωκεντρικοῦ
καί διασπασμένου κόσμου. Ἡ ἀγάπη τοῦ ἑαυτοῦ, ἡ "καλή φιλαυτία",
ὑπαγορεύει εἰς τόν μοναχόν τήν κίνησιν αὐτήν τῆς συστολῆς καί τοῦ
χωρισμοῦ, προκειμένου νά εὕρῃ τήν ἐσωτερικήν του ἑνότητα. Ὅταν ὅμως
εὕρει τήν ἐσωτερικήν του ἑνότητα, διαπιστώνει καί τήν ἑνότητά του
μεθ' ὁλοκλήρου τῆς ἀνθρωπότητος. Τότε ἀκολουθεῖ ἡ ἄλλη κίνησις· ἡ
κίνησις τῆς διαστολῆς καί τῆς προσλήψεως ὁλοκλήρου τοῦ κόσμου, ἡ κίνησις
διά τήν ἀληθινήν παγκοσμιότητα. Ὁ μοναχός χωρίζεται ἐξ ὅλων, διά
νά ἑνωθῇ μεθ' ὅλα, εὑρίσκεται μεθ' ὅλων διότι βλέπει εἰς τόν καθένα
τόν ἑαυτόν του. Τελικός σκοπός τοῦ μοναχοῦ εἶναι ἡ θέσις, ὄχι ἡ ἄρνησις,
ἡ ἕνωσις, ὄχι ὁ χωρισμός. Διά νά πραγματοποιηθῇ ὅμως ἡ ἕνωσις μεθ'
ὅλων, πρέπει νά προηγηθῇ ὁ χωρισμός ἐξ ὅλων. Μόνον τότε ὁ ἄνθρωπος ἑνώνεται
μετά τοῦ Θεοῦ. Ἐάν δέν ἀφανισθῇ τό ἀτομοκεντρικόν, δέν δύναται νά φανερωθῇ
τό παγκόσμιον.
Ἡ μοναχική ζωή εἶναι πορεία διαρκοῦς πνευματικῆς ἀνόδου καί ἁγιασμοῦ.
Ἐνῷ ὁ κόσμος προχωρεῖ εἰς ὁριζόντιαν πορείαν καί οἱ πιστοί διά τῶν
δεσμεύσεων καί τῶν περισπασμῶν τοῦ κόσμου προσπαθοῦν νά κρατηθοῦν εἰς
τά θεσμικά ὅρια τῆς ἐκκλησαστικῆς παραδόσεως, ὁ μοναχισμός στρέφεται
εἰς ἄλλην κατεύθυνσιν, τήν κατακόρυφον. Παραμερίζει τήν συμβατότητα
καί ζητεῖ τό ἀπόλυτον. Πραγματοποιεῖ κίνησιν "ἀπογειώσεως"
ἤ ἐξόδου ἐκ τοῦ κόσμου μέ ἄμεσον σκοπόν τήν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἡ ὁποία
ἀποτελεῖ τόν σκοπόν τῆς Ἐκκλησίας. Εἰς τάς Ἱεράς Μονάς ἔχομεν τήν
πληρεστέραν μορφήν τῆς φανερώσεως τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ ἐν τῷ κόσμῳ.
Εἰς αὐτάς φανεροῦται σαφέστερον ἡ Ἐκκλησία ὡς κοινωνία ἐξόδου ἤ
ὡς ἐσχατολογική κοινωνία, ἡ ὁποία κατευθύνεται ἐκ τοῦ Εὐαγγελίου
καί φροντίζει διά τήν ἀσυμβίβαστον τήρησιν τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Διά
τοῦ τρόπου αὐτοῦ παρέχεται εἰς τόν κόσμον ἡ μαρτυρία ὅτι τό Εὐαγγέλιον
μπορεῖ νά ἐφαρμόζεται ὑπό τῶν ἀνθρώπων καί αἱ ἐντολαί αὐτοῦ νά τηροῦνται
εἰς τήν καθημερινήν ζωήν.
Ταχύτατα ἐξηπλώθη ὁ Μοναχισμός εἰς ὅλα τά μήκη καί τά πλάτη τῆς
ἀνά τήν Οἰκουμένην Ἁγίας Ἐκκλησίας, ἤκμασε δέ ἰδιαιτέρως κατά
τήν περίοδον τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας, μέ κέντρον τά περίφημα
Μοναστήρια τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Καί κατά τήν ζοφεράν ὅμως περίοδον
τῆς Τουρκοκρατίας δέν ἦσαν ὀλίγαι αἱ ἱδρυθεῖσαι καί ἀκμάσασαι Μοναί,
αἱ ὁποῖαι καί ἀπετέλουν συνήθως τά εὐλογημένα καταφύγια τῶν Χριστιανῶν
διά τήν σωτηρίαν των ἐκ τῶν δυναστευόντων τούτους σκληρῶν κατακτητῶν
ἀλλά καί διά τήν καλλιέργειαν τῆς πίστεως καί τῆς ἐθνικῆς των αὐτοσυνειδησίας.
Εἰς τήν χορείαν τούτων συγκαταλέγεται καί ἡ παροῦσα Ἱερά Νέα Μονή,
ἥτις ἱδρύθη εἰς τά μέσα τοῦ 11ου αἰῶνος μὲ αὐτοκρατορικήν
χορηγίαν καὶ ἐτιμίθη διὰ τῆς Πατριαρχικῆς Σταυροπηγιακῆς αἴγλης.
Τὸ μοναστηριακόν συγκρότημα τῆς Ἱερᾶς Νέας Μονῆς ἀποτελεῖ καὶ μνημεῖον
παγκοσμίου πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς καὶ προστατεύεται ἀπό τὴν UNESCO, κυρίως
λόγῳ τῶν ἀπαραμίλλου ἀξίας βυζαντινῶν ψηφιδωτῶν τὰ ὁποῖα ὑπάρχουν σ’ αὐτήν. Ἀποτελεῖ
τὸ σημαντικώτερον βυζαντινόν μνημεῖον τῶν μεσαιωνικῶν χρόνων τῆς νήσου Χίου καὶ
ἴσως ὁλοκλήρου τοῦ Αἰγαίου.
Ταπεινῶς σήμερον καλούμεθα, ὅπως συνεχίσωμεν ἐπαξίως τάς Ἱερὰς Παραδόσεις τῶν
προαπελθόντων Πατέρων ἡμῶν καὶ διασώσωμεν μίαν ἀνεκτίμητον πολιτισμικὴν
κληρονομίαν δέκα καὶ πλέον αἰώνων μοναστικῆς παραδόσεως καὶ βιοτῆς.
Ὑπὸ βαθυτάτης συγκινήσεως δὲ συνεχομένη ἅπασα ἡ Χιακή Ἐκκλησία χαίρει
σήμερον ἐκ βάθους ψυχῆς ὅτι ἐν τῷ προσώπῳ Ὑμῶν ἐπευλογηθήσεται ὁ ἱερός καὶ ἱστορικώτατος
χῶρος τῆς Νέας Μονῆς, ὁ ὁποῖος μᾶς ἀνάγει εἰς τὴν παρουσίαν ἀφανῶν καὶ ἐπιφανῶν
Ἁγίων, ἐν οἷς οἱ κτήτορες Ἅγιοι Ἰωσήφ, Νικήτας καὶ Ἰωάννης, ἀλλὰ καὶ πλείστων Ἀρχιερέων,
Ἡγουμένων, κληρικῶν, μοναχῶν.
Μετά σεβασμοῦ καὶ υἱικῆς εὐγνωμοσύνης εὐχόμεθα, ὅπως Κύριος ὁ Θεὸς διατηρῇ Ὑμᾶς
ἐν ἀμεταπτώτῳ ὑγιείᾳ μέχρι βαθυτάτου γήρατος ἑδραίως καὶ ἀκλονήτως ἐπὶ τὸν ἁγιώτατον
Οἰκουμενικὸν Πατριαρχικὸν Θρόνον, ἵνα ἡμέραν ἐξ ἡμέρας ἐργάζησθε τὸ σωτήριον τῶν
ψυχῶν ἡμῶν ἀναβιβαζόμενος ἐπὶ τὰ ὑψηλότερα, πηδαλιουχῆτε δὲ πανσόφως τὸ σκάφος
τῆς Ἐκκλησίας, καὶ ὁδηγῆτε αὐτὸ εἰς τὸν γαληνότατον καὶ εὔδιον λιμένα τῶν αἰωνίων
καὶ ἀφθάρτων ἀγαθῶν. Ἀμήν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου