Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΖΩΗΝ ΤΩΝ ΝΕΩΝ - Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας

Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΖΩΗΝ ΤΩΝ ΝΕΩΝ

1. Εὐχαριστῶ, ἀγαπητοί μου, τόν Παναγιώτατον Ποιμενάρχην τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, Κον Κον ΑΝΘΙΜΟΝ, διότι μοῦ ἔδωσε τήν ἄδεια καί τήν εὐλογία νά μετέχω στήν Ἱερά αὐτή Σύναξη, τήν ὁποία διοργανώνουν μέ τήν εὐλογία Του οἱ νέοι τῆς Μητροπόλεώς Του.

Ἐπειδή ὁ χρόνος γιά τήν ὁμιλία εἶναι σύντομος εἰσέρχομαι κατ᾽ εὐθεῖαν στό θέμα μου, τό ὁποῖο εἶναι περί τοῦ ἁγίου Δημητρίου, σημεῖα ἀπό τόν βίο του γιά τήν χριστιανική ζωή τῶν νέων.

2. Κατά πρῶτον, ἀδελφοί χριστιανοί, εἰσαγωγικά ἔχω νά πῶ ὅτι ὁ ἅγιος Δημήτριος θεωρεῖται ὡς μεγάλος, ὡς πολύ μεγάλος ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας, ὡς ἅγιος τῆς οἰκουμένης, καί ἡ ἑορτή του ἔχει προεόρτια καί μεθεόρτια. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς λέγει γιά τόν ἅγιο Δημήτριο: «Τά πάντα σοφός καί δίκαιος καί ἀπόστολος καί παρθένος καί πάναγνος». Ὁ δέ Ἰσίδωρος Θεσσαλονίκης, σέ κάποια ἑορτή τῶν Μοναχῶν τούς καλεῖ νά μιμηθοῦν τίς μοναχικές ἀρετές, τίς ὁποῖες εἶχε – λέγει – ὁ θεῖος Δημήτριος σέ μεγάλο βαθμό: «Περί πλείονος ὁ θεῖος ἅγει Δημήτριος»! Εἶναι ὁ «σύν Θεῷ καί μετά Θεόν, προμηθεύς, χορηγός, εὐεργέτης»!

Θά ἤθελα νά ἀναφέρω τρεῖς λόγους γιά τούς ὁποίους ὁ ἅγιος Δημήτριος θεωρεῖται ὡς μεγάλος ἅγιος:

(α) Ὁ πρῶτος λόγος εἶναι νομίζω ὅτι τό μαρτύριό του σχετίστηκε μέ τό μαρτύριο τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὁ Κύριός μας ἐλογχίσθη ἐπί τοῦ Σταυροῦ· ἀλλά καί γιά τόν ἅγιό μας ὁ Μαξιμιανός ἔστειλε στρατιῶτες νά τόν κατατρυπήσουν μέ λόγχες καί παρέδωσε τήν ἁγία του ψυχή μέ αὐτό τό μαρτύριο.

(β) Δεύτερον, ὁ ἅγιος θεωρεῖται ὡς μεγάλος, γιατί ἦταν παρθένος καί τό ὄνομά του σχετίζεται μέ τήν Παρθένο Παναγία μας. Θά τό ἐξηγήσω αὐτό, γιατί ἔχει μία ὡραία ἑρμηνεία τό θέμα. Τό ὄνομα «Δημήτριος» εἶναι παλαιό. Ἀρχικά ἦταν «Δη-μῆτερ», «Δημήτριος». Οἱ παλαιοί τήν γῆ τήν ἔλεγαν «μητέρα», γιατί ἀπ᾽ αὐτήν καταγόμεθα (χῶμα εἶναι τό σῶμα μας), ἀπ᾽ αὐτήν τρεφόμεθα (ὅλοι οἱ καρποί εἶναι ἀπό τήν γῆ) καί σ᾽ αὐτήν ἐπανερχόμεθα μέ τήν ταφή μας. Γι᾽ αὐτά τά τρία οἱ παλαιοί ἔλεγαν τήν γῆ «τρισαγάθη» καί «μητέρα». «Γῆ-μῆτερ», ἔλεγαν. Ἀπό αὐτό εἶναι καί τό ὄνομα «Δημήτριος». Γιά μᾶς ὅμως «Γῆ-Μητέρα» εἶναι ἡ Παναγία, ἡ Ὁποία, ὅπως ἡ γῆ στήν ἀρχή ἐβλάστησε παρθενικά διά μόνου τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ (βλ. Γεν. 1,11), ἔτσι καί Αὐτή παρθενικά, διά Πνεύματος Ἁγίου, συνέλαβε καί ἔτεκε τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ. Γι᾽ αὐτό καί λέγουμε στήν Ἀκολουθία τῶν Χαιρετισμῶν: «Χαῖρε ἄρουρα (= γῆ) βλαστάνουσα εὐφορίαν οἰκτιρμῶν». Μέ αὐτή, λοιπόν, τήν ἑρμηνεία ὁ ἅγιος Δημήτριος συνδέεται μέ τήν Θεοτόκο, ὅπως καί διά τό μαρτύριό του συνδέεται μέ τόν Ἐσταυρωμένο Κύριο.

(γ) Ἀλλά καί κάτι ἄλλο ἤθελα νά πῶ, τό ὁποῖο παρακαλῶ νά προσεχθεῖ. Τόν ἅγιο τόν θεωροῦμε ὡς ἔχοντα στρατιωτικά καί πολιτικά ἀξιώματα καί εἶχε βέβαια. Ἀπό τόν αὐτοκράτορα Μαξιμιανό ἔγινε ἀνθύπατος τῆς Ἑλλάδος. Ἀλλά ἄκουσα καί τό ἄλλο περί τοῦ ἁγίου Δημητρίου, τό ὁποῖο ἑρμηνεύει πολλά ἀπό τόν βίο του: Ὁ ἅγιος ἦταν Ἐπίσκοπος ἤ τοὐλάχιστον ἦταν ἱερεύς! Εἶχε ἱερωσύνη. Γι᾽ αὐτό καί ἐπιδόθηκε περισσότερο στήν Κατήχηση τοῦ λαοῦ τῆς Θεσσαλονίκης, ὅπου ἔδρασε καί ὡς ἱερεύς ἤ Ἐπίσκοπος εἶχε κύκλο μαθητῶν. Γι᾽ αὐτό καί ὁ Νέστορας κατέφυγε σ᾽ αὐτόν γιά νά λάβει εὐχή – στόν ἱερέα πηγαίνουμε γιά εὐχή – καί γι᾽ αὐτό πάλι ὁ ἅγιος Δημήτριος τόν ἐσταύρωσε ἀπό τήν φυλακή· ὁ ἱερεύς σταυρώνει. Καί ὁ Νέστορας πάλι, τόν Ἰησοῦ Χριστό στό στάδιο τόν ἐπικαλέστηκε ὡς «Θεό τοῦ Δημητρίου»! «Θεέ τοῦ Δημητρίου βοήθει μοι», φώναξε. Τόν Θεό τοῦ Ἐπισκόπου μας δηλαδή, ὅπως ἔτσι ἔλεγαν καί οἱ Χριστιανοί στά χρόνια τοῦ ἁγίου Ἀθανασίου: «Τόν Χριστό τοῦ ἁγίου Ἀθανασίου δέχομαι», ἔλεγαν καί ὄχι τοῦ Ἀρείου.

Ἔτσι, λοιπόν, ἀδελφοί, ὁ ἅγιος Δημήτριος διά τά τρία αυτά, ἀλλά καί διά τό νεαρόν τῆς ἡλικίας του ὅταν ἐμαρτύρησε, ἔγινε ὁ δημοφιλέστερος ἅγιος, γιά τόν ὁποῖο οἱ ἅγιοι Πατέρες ἔχουν ἐκφωνήσει πολλούς ἐγκωμιαστικούς λόγους καί οἱ ποιητές ἔχουν συνθέσει πολλές ὑμνωδίες.

3. Τό θέμα μου πρέπει νά ἀναφέρεται ἰδιαίτερα στήν ζωή τοῦ ἁγίου ὡς πρότυπο διά τούς νέους, ὅπως καί αὐτό περίπου εἶναι τό θέμα τῶν ἄλλων ὁμιλητῶν ἀπό διάφορη πτυχή ὁ καθένας. Στό μικρό περιθώριο χρόνου πού διαθέτω θά ἀναφερθῶ στήν οὐσία τοῦ θέματος αὐτοῦ. Ἀκοῦστε με, παρακαλῶ, τί θέλω νά καταθέσω:

(α) Τό Συναξάριο τοῦ ἁγίου κάνει λόγο γιά τό βάπτισμά του. Γνωστόν δέ ὅτι ἐβαπτίζοντο τότε σέ μεγάλη ἡλικία. Ἐδιδάσκοντο πρῶτα, ἐκατηχοῦντο πρῶτα καί ἔπειτα ἐβαπτίζοντο. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς λέγει σύντομα γιά τό βάπτισμα τοῦ Δημητρίου, «ἀναγεννηθείς τήν θείαν καί ἄχραντον γέννησιν τοῦ θείου λουτροῦ». Ναί, τό βάπτισμα εἶναι «ἀναγέννηση». Δυό φορές γεννιόμαστε. Τήν μία φορά ἀπό τήν μάνα μας, γιά νά πεθάνουμε, ἀλλά μᾶς παίρνει ἡ Μάνα Ἐκκλησία καί μᾶς βάζει στήν δική Της κοιλιά, τήν Κολυμβήθρα – σάν κοιλιά δέν μοιάζει ἡ Κολυμβήθρα; – γιά νά μή πεθάνουμε, ἀλλά νά ζήσουμε τήν αἰώνιο καί ἀθάνατο ζωή. Μέ το θεῖο λουτρό τοῦ ἱεροῦ Βαπτίσματος καί τοῦ ἄλλου, τοῦ ἑνωμένου μέ τό Βάπτισμα, τοῦ μυστηρίου τοῦ ἱεροῦ Χρίσματος, ἔπειτα, λαμβάνουμε θεῖα Χαρίσματα, τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὅλη ἡ ἁγία καί θαυμαστή ζωή τοῦ ἁγίου Δημητρίου ἦταν ἀπ᾽ αὐτό πού λέγω τώρα, ἀπό τό ὅτι διατήρησε τά θεῖα Χαρίσματα πού ἔλαβε κατά τό βάπτισμά του, γιατί οἱ νέοι μας σήμερα καί ὅλοι δέν τά διατηροῦμε, ἀλλά τά χάνουμε. Γιατί; Γιατί τό Ἅγιο Πνεῦμα, πού τίς δωρεές Του ἐλάβαμε κατά τό βάπτισμά μας μέ το ἱερό Χρίσμα, εἰκονίζεται μέ περιστερά. «Καί τό Πνεῦμα ἐν εἴδει περιστερᾶς». Τό δέ περιστέρι ἀγαπάει τήν καθαριότητα. Ὅταν ὅμως οἱ νέοι μας σήμερα, ἀλλά καί οἱ μεγάλοι, μολύνονται μέ τά σαρκικά ἁμαρτήματα δέν μπορεῖ νά μένει τό Ἅγιο Πνεῦμα στίς ψυχές τους. Εἶναι πολύ χαρακτηριστικός ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ πρίν ἀπό τόν κατακλυσμό: «Οὐ μή καταμείνει τό Πνεῦμα μου ἐν τοῖς ἀνθρώποις τούτοις διά τό εἶναι αὐτούς σάρκας» (Γεν. 6,3)!... Τό κακό, ἀδελφοί, πού παθαίνουμε στήν πνευματική μας ζωή εἶναι ὅτι μέ τίς ἁμαρτίες μας χάνουμε τήν καθαρότητα καί τήν Χάρη τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος. Καί ὅλο - κι ὅλο ἡ πνευματική μας ζωή εἶναι μέ τόν ἀσκητικό μας ἀγώνα νά ἀποκτήσουμε πάλι τήν ἀπωλεσθεῖσα Χάρη τοῦ Βαπτίσματός μας. Ὅσοι ὅμως διατηροῦν τήν καθαρότητα τοῦ Βαπτίσματος, αὐτήν «τήν ἄχραντον γέννησιν τοῦ θείου λουτροῦ», ὅπως μᾶς τήν εἶπε ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, αὐτοί λαμβάνουν ἀκόμη περισσότερα χαρίσματα καί ἐπιτελοῦν μεγάλα καί θαυμαστά ἱερά κατορθώματα.

(β) Αὐτό συνέβηκε στόν ἅγιο Δημήτριο. Διατηρήθηκε ἁγνός καί καθαρός, ὥστε ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς τόν λέει «παρθένο», καί «πάναγνο». Γιά τόν ἁγνότητά του, λοιπόν, αὐτή, ἔλαβε πλείονα χαρίσματα καί ὁ ἅγιος Παλαμᾶς τονίζει τό χάρισμα τῆς θεολογίας. Ὁ ἅγιος Δημήτριος ἀνεδείχθη ἔξοχος διδάσκαλος. Τό χάρισμά του αὐτό τό  τονίζουν μαζί μέ τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ ὅλοι οἱ μετ᾽ αὐτόν «μυστικοί» λεγόμενοι θεολόγοι. Γιά τήν ἁγνότητά του, τήν καθαρότητά του, ὁ ἅγιος Δημήτριος ξαναλέω, εἶχε πολλή οἰκειότητα μέ τόν Θεό, ἔμαθε τόν Θεό – γιατί «οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ τόν Θεόν ὄψονται» (Ματθ. 5,8) – ἐγνώρισε ἐμπειρικά τόν Θεό, τήν δόξα Του, τόν γλυκασμό Του, τήν Χάρη Του καί τήν χαρά πού ἔχει ἡ ζωή μέ τόν Θεό. Αὐτό εἶναι τό χάρισμα τῆς θεολογίας, ξαναλέγω, καί αὐτό τό χάρισμα ἔλαβε ὑπερ-ἐκπερισσοῦ ὁ ἅγιος Δημήτριος γιά τήν οἰκειότητά του μέ τόν Θεό, λόγῳ τῆς ἁγνότητάς του ὁ παρθένος αὐτός και πάναγνος, ὅπως μᾶς τόν εἶπε ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς. Εἶπα ὅτι τό χάρισμα τῆς θεολογίας ὁ ἅγιος Δημήτριος ἔλαβε «ὑπερ-ἐκπερισσοῦ», γιατί ὁ ἅγιος Γρηγόριος πάλι τόν λέγει «κατά πάντα σοφόν»! 

Μιλώντας λοιπόν σέ Σύναξη νέων, οἱ ὁποῖοι μοῦ ἐζήτησαν νά παρουσιάσω τόν ἅγιο Δημήτριο ὡς πρότυπο ζωῆς τους, τούς εὔχομαι αὐτό. Τούς εὔχομαι νά ἀποκτήσουν πλουτισμό θεολογίας, τήν ὁποία εἶχε ὁ ἀγαπημένος τους ἅγιος. Εἶναι πολύ σημαντικό πᾶς χριστιανός, ἀλλά ἰδιαίτερα ὁ νέος καί ἡ νέα νά ἔχουν θεολογία, γιά νά μποροῦν νά σταθοῦν καί νά προοδεύσουν στήν πνευματική τους ζωή. Πρέπει οἱ νέοι μας νά μάθουν τά θεῖα, τά ἱερά δόγματα τῆς πίστης μας, νά γλυκαθοῦν ἀπό τήν βιβλική καί πατερική θεολογία, νά τά ἐρωτευθοῦν αὐτά – «πάντες οἱ τῶν λόγων αὐτῶν ἐρασταί», λέγουμε –, ὥστε νά θαυμάσουν από τά ἱερά μας κείμενα τό μεγαλεῖο τῆς πίστης, γιά νά τό βιώσουν ἔπειτα μέ γλυκασμό στήν ζωή τους. Τό κακό ὅμως εἶναι ὅτι σήμερα ἀπουσιάζει ἡ θεολογία, δέν θεωρεῖται ὡς οὐσιαστικό τῆς πνευματικῆς ζωῆς, ἀπόρροια αὐτό τῆς περιφρόνησής της ἀπό τήν σημερινή γενεά. Γιά τήν ἐποχή μας ἁρμόζει ἡ θρηνωδία τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, «τεχνολογοῦσι καί οὐ θεολογοῦσι οἱ ἄνθρωποι»!... Οἱ νέοι μας ὅλο κάνουν λόγο γιά τίς τέχνες καί ὄχι γιά τά θεῖα μυστήρια, ὄχι γιά τά οὐράνια καί τά ὑπερπέραν, γιά τά ὁποῖα καί εἴμαστε ἰδιαίτερα πλασμένοι καί γι᾽ αὐτό λεγόμαστε «ἄνθρωποι», νά θρώσκουμε δηλαδή πρός τά ἄνω.

4. Πλουτισμό θεολογίας, λοιπόν, ἀπέκτησε ὁ ἅγιος Δημήτριος. Ἀλλά εἶναι δεῖγμα τῶν ἁγίων ἀνθρώπων αὐτό τό ὡραῖο πού ἔχουν καί γεύονται αὐτοί νά μήν τό κρατοῦν ἀποκλειστικά γιά τόν ἑαυτό τους, ἀλλά νά κάνουν καί ἄλλους μετόχους τῆς δικῆς τους χαρᾶς καί εὐτυχίας. Καί γίνονται κήρυκες καί ἱεραπόστολοι. Ὁ Ψαλμωδός ἔλεγε: «Διδάξω ἀνόμους τάς ὁδούς σου καί ἀσεβεῖς ἐπί σέ ἐπιστρέψουσι» (Ψαλμ. 51,15). Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς μιλώντας γιά τόν ἅγιο Δημήτριο τόν ὀνομάζει ὄχι μόνο «παρθένο» καί «πάναγνο», ἀλλά καί «ἀπόστολο». Ὁ ἅγιος ἔστρεφε τό ἐνδιαφέρον του ἰδιαίτερα πρός τούς νέους. Εἶχε κύκλο μαθητῶν, ἀπό τούς ὁποίους γνωρίζουμε ἰδιαίτερα τόν Νέστορα. Τά μαθήματα τοῦ κύκλου αὐτοῦ πρέπει νά ἦταν πολύ ὑψηλά, θά ἦταν μελέτη ἀπό τήν Ἁγία Γραφή, γιατί λέγεται περί τοῦ ἁγίου «ἑρμηνεύων τε καί δεικνύς». Ἦταν ἑρμηνευτικά μαθήματα! Αὐτό πάλιν εἶναι ἕνα ὡραῖο παράδειγμα γιά τούς χριστιανούς νέους μας πρός μίμηση τοῦ ἁγίου Δημητρίου. Ἱεραποστολή! Ὁ χριστιανός νέος πρέπει ἀπό ἀγάπη νά σκέπτεται τούς ἄλλους νέους πού ζοῦν μακρυά ἀπό τόν Χριστό, πού ζοῦν στήν ἁμαρτία, καί νά προσεύχεται γι᾽ αὐτούς. Καί νά τούς πλησιάζει μέ ἀγάπη μιλώντας τους γιά τήν λυτρωτική θυσία τοῦ Χριστοῦ, πού τό Αἷμα Του πλένει καί σβήνει ὅλα τά ἁμαρτήματα καί χαρίζει ὄμορφη καί μέ νόημα ζωή σ᾽ ὅσους πιστεύουν σ᾽ Αὐτόν. Ἰδιαίτερα δέ οἱ χριστιανοί νέοι ἄς μή λησμονοῦν τούς κύκλους μελέτης Ἁγίας Γραφῆς, πού ἔκανε ὁ ἅγιος Δημήτριος, ὅπως εἴπαμε, καί ἄς κάνουν καί αὐτοί τό ἴδιο. Νά συγκροτήσουν Κύκλους Μελέτης Ἁγίας Γραφῆς. Ἀλλά, νά γίνετα στούς Κύκλους αὐτούς πραγματικά μελέτης τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἑρμηνευτική μελέτη, ὁ διδάσκων νά εἶναι «ἑρμηνεύων τε καί δεικνύς», ὅπως λέγεται γιά τόν ἅγιο Δημήτριο. «Δεικνύς» τό ἑρμηνευόμενο χωρίο καί ἀποδεικνύων ἐξ αὐτοῦ τήν ἀλήθεια τῆς πίστεως.

5. Ὁ ἅγιος Δημήτριος, ἀγαπητοί μου, μέ τήν ὅλη του ἁγία ζωή ἔδωσε στά χρόνια πού ζοῦσε μιά θαυμαστή μαρτυρία γιά τόν Ἰησοῦ Χριστό, ὅτι εἶναι ὁ ἀληθινός Θεός, ἐνῶ τά εἴδωλα εἶναι ψέμματα. Ἡ μαρτυρία του ὅμως αὐτή ἐρέθισε τούς εἰδωλολάτρες καί πρό παντός τόν αὐτοκράτορα Μαξιμιανό. Ἰδιαίτερα μάλιστα πρέπει νά ἐρέθισε τόν Μαξιμιανό ὁ διάλογός του μέ τόν ἅγιο «περί Θεοῦ ἀληθινοῦ καί τῶν εἰδώλων», ὅπως τόν περιγράφει ὁ Δημήτριος Χρυσολωρᾶς. Καί ἡ δυναμική αὐτή μαρτυρία τοῦ ἁγίου ἔφερε τό μαρτύριό του. Ὁ ἅγιος Δημήτριος ὑπῆρξε μεγαλομάρτυς. Τόν συνέλαβαν στήν Χαλκευτινή Στοά, κάτω ἀπό τίς ὑπόγειες καμάρες, ἐκεῖ ὅπου ὁ ἅγιος συνήθιζε νά κάνει τίς συγκεντρώσεις τῶν χριστιανῶν γιά διδασκαλία. Τόν συνέλαβαν τήν ὥρα πού ἐδίδασκε. Ὁδηγήθηκε διά τῆς λεωφόρου πρός τόν Μαξιμιανό, μπροστά στόν ὁποῖο ὁμολόγησε θαρρετά καί δυνατά λέγοντας ὅτι «πιστεύει στόν Χριστό καί μόνο στόν Χριστό»! Γιά τήν ὁμολογία του αὐτή φυλακίστηκε καί μαρτύρησε «χριστομίμητο» μαρτύριο. Θανατώθηκε μέ λόγχες.

Μιλώντας πρός νέους μέ τό θέμα μιμήσεως τοῦ ἁγίου, θά πρέπει βέβαια νά πῶ ὅτι ἄν οἱ περιστάσεις τό καλέσουν, νά μιμηθοῦμε ὅλοι μας καί μαρτυρικά τόν ἅγιο. Ναί, ἀδελφοί! Θά εἶναι φρικτό νά ἔρθει ὥρα μαρτυρίου γιά τήν πίστη μας καί νά ἀρνηθοῦμε τόν Χριστό. Τί νά τήν κάνουμε τότε τήν ζωή! Ἀλλά δέν εἶναι καθόλου εὔκολοι οἱ πόνοι τοῦ μαρτυρίου. Τούς ἀντέχουν μόνο ὅσοι ἔχουν τήν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα τους. Καί τό Ἅγιο Πνεῦμα σκηνώνει σέ καθαρή καρδιά. Ἀλλά «τίς καυχήσεται ἁγνήν ἔχειν καρδίαν;», λέγει ἡ Ἁγία Γραφή (Παροιμ. 20,9). Εἶναι αἴτημα καί τῶν πλέον εὐσεβῶν χριστιανῶν τό «καρδίαν καθαράν κτίσον ἐν ἐμοί ὁ Θεός» (Ψαλμ. 51,12). Γι᾽ αὐτό δέν πρέπει νά εἴμαστε θαρρετοί καί τολμηροί στό μαρτύριο, ἀλλά νά λέμε ταπεινά: «Χριστέ μου, μήν μοῦ ἐπιτρέψεις μαρτύριο, γιατί εἶμαι ἁμαρτωλός καί δέν ξέρω ἄν θά τό ἀντέξω». Νά λέμε ὅμως καί στήν συνέχεια: «Ἀλλά, ἄν, Χριστέ μου, μοῦ ἔλθει μαρτύριο, ἱκάνωσέ με ἔκτακτα ἐκείνη τήν ὥρα νά τό ὑπομείνω, γιατί σέ ἀγαπῶ καί δέν τό ἀντέχω νά σέ ἀρνηθῶ». Ἀλλά ὑπάρχει καί τό καθημερινό «λευκό» μαρτύριο, στό ὁποῖο πρέπει νά γυμνάζεται ὁ νέος καί κάθε χριστιανός, ὥστε, γυμνασμένοι ἀπ᾽ αὐτό, θά εἴμαστε ἱκανοί, θά ἔχουμε τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, γιά νά ὑποστοῦμε καί τοῦ αἵματος τό μαρτύριο. Ποιό εἶναι τό «λευκό» μαρτύριο; Ἀκοῦστε: Στήν καθημερινή μας ζωή, ἀγαπητοί μου, μᾶς ἔρχεται ὕπουλα καί προκλητικά ἡ ἁμαρτία ἐνώπιόν μας: Νά θυμώσουμε, νά κατηγορήσουμε τόν ἄλλο, νά ἀπατήσουμε καί νά ἀδικήσουμε τόν ἄλλο, νά σκεφτοῦμε πονηρά καί νά πράξουμε τά πονηρά, κ.ἄ κ.ἄ., πού παρουσιάζονται στήν καθημερινότητα τῆς ζωῆς. Στίς προκλήσεις αὐτές τῆς ἁμαρτίας, ὅσο καί ἄν φαίνονται ἡδονικές καί εὐχάριστες καί εὔκολες, ὁ νέος καί κάθε πιστός χριστιανός πρέπει νά ἀπαντᾶ ἀρνητικά. Καί βέβαια δέν εἶναι εὔκολο νά ἀρνεῖται κανείς τήν ἡδονική ἁμαρτία. Ἀλλά κάνοντας τήν προσευχή του καί λέγοντας σάν τόν Νέστορα τήν κραυγή «Θεέ τοῦ Δημητρίου βοήθει μοι», θά τό πετύχει. Ἔτσι, ἔρχεται ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ μέσα του, γιατί κρατήθηκε καθαρός καί μέ τήν καθημερινή αὐτή ἄσκηση στόν πνευματικό ἀγώνα δυναμώνεται ἡ πνευματική θέληση, καί κλίνει ἡ ψυχή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ· σταθεροποιεῖται ἔπειτα, μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, ἡ κλίση αὐτή καί ὅταν ἔλθει τό μαρτύριο τοῦ αἵματος τόν βρίσκει ἔπειτα γιά σταθερή ὁμολογία καί θάνατο.

6. Τελευταῖα, ὦ ἐκλεκτοί νέοι, ἔχω νά σᾶς εὐχηθῶ νά μοσχοβολήσετε, γιατί ὁ ἅγιος Δημήτριος λέγεται «Μυροβλύτης». Καί βέβαια μυρόβλησε γιατί εἶχε καθαρότητα ζωῆς, εἶχε ἁγνότητα, ἔγινε δοχεῖο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τό δέ Ἅγιο Πνεῦμα ἐκφράζεται παραστατικά στήν λατρεία μας μέ τό μοσχοβολητό θυμίαμα.* Γιά τήν μοσχοβολητή αὐτή ζωή, ὦ ἐκλεκτοί νέοι τῆς Ἐκκλησίας τῆς Θεσσαλονίκης, θά ἀρχίσετε μέ τό νά ποθεῖτε καί νά ζητᾶτε στήν προσευχή σας νά ἀγαπήσετε τόν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό. Ὁ δέ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι τό «Μύρον», τό ἐπιθυμητόν καί μοσχοβολητόν «ὑπέρ πάντα τά ἀρώματα» (Ἆσμ. Ἀσμ. 1,3). Πρίν ἀπό τόν ἐρχομό Του στόν κόσμο, προτοῦ δηλαδή νά γεννηθεῖ ὁ Χριστός, τό Μύρον αὐτό ἦταν «Μύρον ἀφ᾽ ἑαυτοῦ μένον». Μέ τήν γέννηση ὅμως τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ  χύθηκε τό Μύρον Χριστός καί «ἐπληρώθη ἡ οἰκία», ἡ οἰκουμένη ὅλη, «ἐκ τῆς ὀσμῆς τοῦ μύρου» (Ἰωάν. 12,3). Ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ σαρκώθηκε καί σώθηκε ὁ κόσμος καί τόν «ἠγάπησαν νεάνιδες» (Ἆσμ. Ἀσμ. 1,3) τόν Χριστόν, «Ὅν παῖδες εὐλογεῖτε, ἱερεῖς ἀνυμνεῖτε, λαός ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τούς αἰῶνας». ΑΜΗΝ!

Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΖΩΗΝ ΤΩΝ ΝΕΩΝ

1. Εὐχαριστῶ, ἀγαπητοί μου, τόν Παναγιώτατον Ποιμενάρχην τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, Κον Κον ΑΝΘΙΜΟΝ, διότι μοῦ ἔδωσε τήν ἄδεια καί τήν εὐλογία νά μετέχω στήν Ἱερά αὐτή Σύναξη, τήν ὁποία διοργανώνουν μέ τήν εὐλογία Του οἱ νέοι τῆς Μητροπόλεώς Του.

Ἐπειδή ὁ χρόνος γιά τήν ὁμιλία εἶναι σύντομος εἰσέρχομαι κατ᾽ εὐθεῖαν στό θέμα μου, τό ὁποῖο εἶναι περί τοῦ ἁγίου Δημητρίου, σημεῖα ἀπό τόν βίο του γιά τήν χριστιανική ζωή τῶν νέων.

2. Κατά πρῶτον, ἀδελφοί χριστιανοί, εἰσαγωγικά ἔχω νά πῶ ὅτι ὁ ἅγιος Δημήτριος θεωρεῖται ὡς μεγάλος, ὡς πολύ μεγάλος ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας, ὡς ἅγιος τῆς οἰκουμένης, καί ἡ ἑορτή του ἔχει προεόρτια καί μεθεόρτια. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς λέγει γιά τόν ἅγιο Δημήτριο: «Τά πάντα σοφός καί δίκαιος καί ἀπόστολος καί παρθένος καί πάναγνος». Ὁ δέ Ἰσίδωρος Θεσσαλονίκης, σέ κάποια ἑορτή τῶν Μοναχῶν τούς καλεῖ νά μιμηθοῦν τίς μοναχικές ἀρετές, τίς ὁποῖες εἶχε – λέγει – ὁ θεῖος Δημήτριος σέ μεγάλο βαθμό: «Περί πλείονος ὁ θεῖος ἅγει Δημήτριος»! Εἶναι ὁ «σύν Θεῷ καί μετά Θεόν, προμηθεύς, χορηγός, εὐεργέτης»!

Θά ἤθελα νά ἀναφέρω τρεῖς λόγους γιά τούς ὁποίους ὁ ἅγιος Δημήτριος θεωρεῖται ὡς μεγάλος ἅγιος:

(α) Ὁ πρῶτος λόγος εἶναι νομίζω ὅτι τό μαρτύριό του σχετίστηκε μέ τό μαρτύριο τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὁ Κύριός μας ἐλογχίσθη ἐπί τοῦ Σταυροῦ· ἀλλά καί γιά τόν ἅγιό μας ὁ Μαξιμιανός ἔστειλε στρατιῶτες νά τόν κατατρυπήσουν μέ λόγχες καί παρέδωσε τήν ἁγία του ψυχή μέ αὐτό τό μαρτύριο.

(β) Δεύτερον, ὁ ἅγιος θεωρεῖται ὡς μεγάλος, γιατί ἦταν παρθένος καί τό ὄνομά του σχετίζεται μέ τήν Παρθένο Παναγία μας. Θά τό ἐξηγήσω αὐτό, γιατί ἔχει μία ὡραία ἑρμηνεία τό θέμα. Τό ὄνομα «Δημήτριος» εἶναι παλαιό. Ἀρχικά ἦταν «Δη-μῆτερ», «Δημήτριος». Οἱ παλαιοί τήν γῆ τήν ἔλεγαν «μητέρα», γιατί ἀπ᾽ αὐτήν καταγόμεθα (χῶμα εἶναι τό σῶμα μας), ἀπ᾽ αὐτήν τρεφόμεθα (ὅλοι οἱ καρποί εἶναι ἀπό τήν γῆ) καί σ᾽ αὐτήν ἐπανερχόμεθα μέ τήν ταφή μας. Γι᾽ αὐτά τά τρία οἱ παλαιοί ἔλεγαν τήν γῆ «τρισαγάθη» καί «μητέρα». «Γῆ-μῆτερ», ἔλεγαν. Ἀπό αὐτό εἶναι καί τό ὄνομα «Δημήτριος». Γιά μᾶς ὅμως «Γῆ-Μητέρα» εἶναι ἡ Παναγία, ἡ Ὁποία, ὅπως ἡ γῆ στήν ἀρχή ἐβλάστησε παρθενικά διά μόνου τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ (βλ. Γεν. 1,11), ἔτσι καί Αὐτή παρθενικά, διά Πνεύματος Ἁγίου, συνέλαβε καί ἔτεκε τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ. Γι᾽ αὐτό καί λέγουμε στήν Ἀκολουθία τῶν Χαιρετισμῶν: «Χαῖρε ἄρουρα (= γῆ) βλαστάνουσα εὐφορίαν οἰκτιρμῶν». Μέ αὐτή, λοιπόν, τήν ἑρμηνεία ὁ ἅγιος Δημήτριος συνδέεται μέ τήν Θεοτόκο, ὅπως καί διά τό μαρτύριό του συνδέεται μέ τόν Ἐσταυρωμένο Κύριο.

(γ) Ἀλλά καί κάτι ἄλλο ἤθελα νά πῶ, τό ὁποῖο παρακαλῶ νά προσεχθεῖ. Τόν ἅγιο τόν θεωροῦμε ὡς ἔχοντα στρατιωτικά καί πολιτικά ἀξιώματα καί εἶχε βέβαια. Ἀπό τόν αὐτοκράτορα Μαξιμιανό ἔγινε ἀνθύπατος τῆς Ἑλλάδος. Ἀλλά ἄκουσα καί τό ἄλλο περί τοῦ ἁγίου Δημητρίου, τό ὁποῖο ἑρμηνεύει πολλά ἀπό τόν βίο του: Ὁ ἅγιος ἦταν Ἐπίσκοπος ἤ τοὐλάχιστον ἦταν ἱερεύς! Εἶχε ἱερωσύνη. Γι᾽ αὐτό καί ἐπιδόθηκε περισσότερο στήν Κατήχηση τοῦ λαοῦ τῆς Θεσσαλονίκης, ὅπου ἔδρασε καί ὡς ἱερεύς ἤ Ἐπίσκοπος εἶχε κύκλο μαθητῶν. Γι᾽ αὐτό καί ὁ Νέστορας κατέφυγε σ᾽ αὐτόν γιά νά λάβει εὐχή – στόν ἱερέα πηγαίνουμε γιά εὐχή – καί γι᾽ αὐτό πάλι ὁ ἅγιος Δημήτριος τόν ἐσταύρωσε ἀπό τήν φυλακή· ὁ ἱερεύς σταυρώνει. Καί ὁ Νέστορας πάλι, τόν Ἰησοῦ Χριστό στό στάδιο τόν ἐπικαλέστηκε ὡς «Θεό τοῦ Δημητρίου»! «Θεέ τοῦ Δημητρίου βοήθει μοι», φώναξε. Τόν Θεό τοῦ Ἐπισκόπου μας δηλαδή, ὅπως ἔτσι ἔλεγαν καί οἱ Χριστιανοί στά χρόνια τοῦ ἁγίου Ἀθανασίου: «Τόν Χριστό τοῦ ἁγίου Ἀθανασίου δέχομαι», ἔλεγαν καί ὄχι τοῦ Ἀρείου.

Ἔτσι, λοιπόν, ἀδελφοί, ὁ ἅγιος Δημήτριος διά τά τρία αυτά, ἀλλά καί διά τό νεαρόν τῆς ἡλικίας του ὅταν ἐμαρτύρησε, ἔγινε ὁ δημοφιλέστερος ἅγιος, γιά τόν ὁποῖο οἱ ἅγιοι Πατέρες ἔχουν ἐκφωνήσει πολλούς ἐγκωμιαστικούς λόγους καί οἱ ποιητές ἔχουν συνθέσει πολλές ὑμνωδίες.

3. Τό θέμα μου πρέπει νά ἀναφέρεται ἰδιαίτερα στήν ζωή τοῦ ἁγίου ὡς πρότυπο διά τούς νέους, ὅπως καί αὐτό περίπου εἶναι τό θέμα τῶν ἄλλων ὁμιλητῶν ἀπό διάφορη πτυχή ὁ καθένας. Στό μικρό περιθώριο χρόνου πού διαθέτω θά ἀναφερθῶ στήν οὐσία τοῦ θέματος αὐτοῦ. Ἀκοῦστε με, παρακαλῶ, τί θέλω νά καταθέσω:

(α) Τό Συναξάριο τοῦ ἁγίου κάνει λόγο γιά τό βάπτισμά του. Γνωστόν δέ ὅτι ἐβαπτίζοντο τότε σέ μεγάλη ἡλικία. Ἐδιδάσκοντο πρῶτα, ἐκατηχοῦντο πρῶτα καί ἔπειτα ἐβαπτίζοντο. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς λέγει σύντομα γιά τό βάπτισμα τοῦ Δημητρίου, «ἀναγεννηθείς τήν θείαν καί ἄχραντον γέννησιν τοῦ θείου λουτροῦ». Ναί, τό βάπτισμα εἶναι «ἀναγέννηση». Δυό φορές γεννιόμαστε. Τήν μία φορά ἀπό τήν μάνα μας, γιά νά πεθάνουμε, ἀλλά μᾶς παίρνει ἡ Μάνα Ἐκκλησία καί μᾶς βάζει στήν δική Της κοιλιά, τήν Κολυμβήθρα – σάν κοιλιά δέν μοιάζει ἡ Κολυμβήθρα; – γιά νά μή πεθάνουμε, ἀλλά νά ζήσουμε τήν αἰώνιο καί ἀθάνατο ζωή. Μέ το θεῖο λουτρό τοῦ ἱεροῦ Βαπτίσματος καί τοῦ ἄλλου, τοῦ ἑνωμένου μέ τό Βάπτισμα, τοῦ μυστηρίου τοῦ ἱεροῦ Χρίσματος, ἔπειτα, λαμβάνουμε θεῖα Χαρίσματα, τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὅλη ἡ ἁγία καί θαυμαστή ζωή τοῦ ἁγίου Δημητρίου ἦταν ἀπ᾽ αὐτό πού λέγω τώρα, ἀπό τό ὅτι διατήρησε τά θεῖα Χαρίσματα πού ἔλαβε κατά τό βάπτισμά του, γιατί οἱ νέοι μας σήμερα καί ὅλοι δέν τά διατηροῦμε, ἀλλά τά χάνουμε. Γιατί; Γιατί τό Ἅγιο Πνεῦμα, πού τίς δωρεές Του ἐλάβαμε κατά τό βάπτισμά μας μέ το ἱερό Χρίσμα, εἰκονίζεται μέ περιστερά. «Καί τό Πνεῦμα ἐν εἴδει περιστερᾶς». Τό δέ περιστέρι ἀγαπάει τήν καθαριότητα. Ὅταν ὅμως οἱ νέοι μας σήμερα, ἀλλά καί οἱ μεγάλοι, μολύνονται μέ τά σαρκικά ἁμαρτήματα δέν μπορεῖ νά μένει τό Ἅγιο Πνεῦμα στίς ψυχές τους. Εἶναι πολύ χαρακτηριστικός ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ πρίν ἀπό τόν κατακλυσμό: «Οὐ μή καταμείνει τό Πνεῦμα μου ἐν τοῖς ἀνθρώποις τούτοις διά τό εἶναι αὐτούς σάρκας» (Γεν. 6,3)!... Τό κακό, ἀδελφοί, πού παθαίνουμε στήν πνευματική μας ζωή εἶναι ὅτι μέ τίς ἁμαρτίες μας χάνουμε τήν καθαρότητα καί τήν Χάρη τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος. Καί ὅλο - κι ὅλο ἡ πνευματική μας ζωή εἶναι μέ τόν ἀσκητικό μας ἀγώνα νά ἀποκτήσουμε πάλι τήν ἀπωλεσθεῖσα Χάρη τοῦ Βαπτίσματός μας. Ὅσοι ὅμως διατηροῦν τήν καθαρότητα τοῦ Βαπτίσματος, αὐτήν «τήν ἄχραντον γέννησιν τοῦ θείου λουτροῦ», ὅπως μᾶς τήν εἶπε ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, αὐτοί λαμβάνουν ἀκόμη περισσότερα χαρίσματα καί ἐπιτελοῦν μεγάλα καί θαυμαστά ἱερά κατορθώματα.

(β) Αὐτό συνέβηκε στόν ἅγιο Δημήτριο. Διατηρήθηκε ἁγνός καί καθαρός, ὥστε ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς τόν λέει «παρθένο», καί «πάναγνο». Γιά τόν ἁγνότητά του, λοιπόν, αὐτή, ἔλαβε πλείονα χαρίσματα καί ὁ ἅγιος Παλαμᾶς τονίζει τό χάρισμα τῆς θεολογίας. Ὁ ἅγιος Δημήτριος ἀνεδείχθη ἔξοχος διδάσκαλος. Τό χάρισμά του αὐτό τό  τονίζουν μαζί μέ τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ ὅλοι οἱ μετ᾽ αὐτόν «μυστικοί» λεγόμενοι θεολόγοι. Γιά τήν ἁγνότητά του, τήν καθαρότητά του, ὁ ἅγιος Δημήτριος ξαναλέω, εἶχε πολλή οἰκειότητα μέ τόν Θεό, ἔμαθε τόν Θεό – γιατί «οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ τόν Θεόν ὄψονται» (Ματθ. 5,8) – ἐγνώρισε ἐμπειρικά τόν Θεό, τήν δόξα Του, τόν γλυκασμό Του, τήν Χάρη Του καί τήν χαρά πού ἔχει ἡ ζωή μέ τόν Θεό. Αὐτό εἶναι τό χάρισμα τῆς θεολογίας, ξαναλέγω, καί αὐτό τό χάρισμα ἔλαβε ὑπερ-ἐκπερισσοῦ ὁ ἅγιος Δημήτριος γιά τήν οἰκειότητά του μέ τόν Θεό, λόγῳ τῆς ἁγνότητάς του ὁ παρθένος αὐτός και πάναγνος, ὅπως μᾶς τόν εἶπε ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς. Εἶπα ὅτι τό χάρισμα τῆς θεολογίας ὁ ἅγιος Δημήτριος ἔλαβε «ὑπερ-ἐκπερισσοῦ», γιατί ὁ ἅγιος Γρηγόριος πάλι τόν λέγει «κατά πάντα σοφόν»!

Μιλώντας λοιπόν σέ Σύναξη νέων, οἱ ὁποῖοι μοῦ ἐζήτησαν νά παρουσιάσω τόν ἅγιο Δημήτριο ὡς πρότυπο ζωῆς τους, τούς εὔχομαι αὐτό. Τούς εὔχομαι νά ἀποκτήσουν πλουτισμό θεολογίας, τήν ὁποία εἶχε ὁ ἀγαπημένος τους ἅγιος. Εἶναι πολύ σημαντικό πᾶς χριστιανός, ἀλλά ἰδιαίτερα ὁ νέος καί ἡ νέα νά ἔχουν θεολογία, γιά νά μποροῦν νά σταθοῦν καί νά προοδεύσουν στήν πνευματική τους ζωή. Πρέπει οἱ νέοι μας νά μάθουν τά θεῖα, τά ἱερά δόγματα τῆς πίστης μας, νά γλυκαθοῦν ἀπό τήν βιβλική καί πατερική θεολογία, νά τά ἐρωτευθοῦν αὐτά – «πάντες οἱ τῶν λόγων αὐτῶν ἐρασταί», λέγουμε –, ὥστε νά θαυμάσουν από τά ἱερά μας κείμενα τό μεγαλεῖο τῆς πίστης, γιά νά τό βιώσουν ἔπειτα μέ γλυκασμό στήν ζωή τους. Τό κακό ὅμως εἶναι ὅτι σήμερα ἀπουσιάζει ἡ θεολογία, δέν θεωρεῖται ὡς οὐσιαστικό τῆς πνευματικῆς ζωῆς, ἀπόρροια αὐτό τῆς περιφρόνησής της ἀπό τήν σημερινή γενεά. Γιά τήν ἐποχή μας ἁρμόζει ἡ θρηνωδία τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, «τεχνολογοῦσι καί οὐ θεολογοῦσι οἱ ἄνθρωποι»!... Οἱ νέοι μας ὅλο κάνουν λόγο γιά τίς τέχνες καί ὄχι γιά τά θεῖα μυστήρια, ὄχι γιά τά οὐράνια καί τά ὑπερπέραν, γιά τά ὁποῖα καί εἴμαστε ἰδιαίτερα πλασμένοι καί γι᾽ αὐτό λεγόμαστε «ἄνθρωποι», νά θρώσκουμε δηλαδή πρός τά ἄνω.

4. Πλουτισμό θεολογίας, λοιπόν, ἀπέκτησε ὁ ἅγιος Δημήτριος. Ἀλλά εἶναι δεῖγμα τῶν ἁγίων ἀνθρώπων αὐτό τό ὡραῖο πού ἔχουν καί γεύονται αὐτοί νά μήν τό κρατοῦν ἀποκλειστικά γιά τόν ἑαυτό τους, ἀλλά νά κάνουν καί ἄλλους μετόχους τῆς δικῆς τους χαρᾶς καί εὐτυχίας. Καί γίνονται κήρυκες καί ἱεραπόστολοι. Ὁ Ψαλμωδός ἔλεγε: «Διδάξω ἀνόμους τάς ὁδούς σου καί ἀσεβεῖς ἐπί σέ ἐπιστρέψουσι» (Ψαλμ. 51,15). Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς μιλώντας γιά τόν ἅγιο Δημήτριο τόν ὀνομάζει ὄχι μόνο «παρθένο» καί «πάναγνο», ἀλλά καί «ἀπόστολο». Ὁ ἅγιος ἔστρεφε τό ἐνδιαφέρον του ἰδιαίτερα πρός τούς νέους. Εἶχε κύκλο μαθητῶν, ἀπό τούς ὁποίους γνωρίζουμε ἰδιαίτερα τόν Νέστορα. Τά μαθήματα τοῦ κύκλου αὐτοῦ πρέπει νά ἦταν πολύ ὑψηλά, θά ἦταν μελέτη ἀπό τήν Ἁγία Γραφή, γιατί λέγεται περί τοῦ ἁγίου «ἑρμηνεύων τε καί δεικνύς». Ἦταν ἑρμηνευτικά μαθήματα! Αὐτό πάλιν εἶναι ἕνα ὡραῖο παράδειγμα γιά τούς χριστιανούς νέους μας πρός μίμηση τοῦ ἁγίου Δημητρίου. Ἱεραποστολή! Ὁ χριστιανός νέος πρέπει ἀπό ἀγάπη νά σκέπτεται τούς ἄλλους νέους πού ζοῦν μακρυά ἀπό τόν Χριστό, πού ζοῦν στήν ἁμαρτία, καί νά προσεύχεται γι᾽ αὐτούς. Καί νά τούς πλησιάζει μέ ἀγάπη μιλώντας τους γιά τήν λυτρωτική θυσία τοῦ Χριστοῦ, πού τό Αἷμα Του πλένει καί σβήνει ὅλα τά ἁμαρτήματα καί χαρίζει ὄμορφη καί μέ νόημα ζωή σ᾽ ὅσους πιστεύουν σ᾽ Αὐτόν. Ἰδιαίτερα δέ οἱ χριστιανοί νέοι ἄς μή λησμονοῦν τούς κύκλους μελέτης Ἁγίας Γραφῆς, πού ἔκανε ὁ ἅγιος Δημήτριος, ὅπως εἴπαμε, καί ἄς κάνουν καί αὐτοί τό ἴδιο. Νά συγκροτήσουν Κύκλους Μελέτης Ἁγίας Γραφῆς. Ἀλλά, νά γίνετα στούς Κύκλους αὐτούς πραγματικά μελέτης τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἑρμηνευτική μελέτη, ὁ διδάσκων νά εἶναι «ἑρμηνεύων τε καί δεικνύς», ὅπως λέγεται γιά τόν ἅγιο Δημήτριο. «Δεικνύς» τό ἑρμηνευόμενο χωρίο καί ἀποδεικνύων ἐξ αὐτοῦ τήν ἀλήθεια τῆς πίστεως.

5. Ὁ ἅγιος Δημήτριος, ἀγαπητοί μου, μέ τήν ὅλη του ἁγία ζωή ἔδωσε στά χρόνια πού ζοῦσε μιά θαυμαστή μαρτυρία γιά τόν Ἰησοῦ Χριστό, ὅτι εἶναι ὁ ἀληθινός Θεός, ἐνῶ τά εἴδωλα εἶναι ψέμματα. Ἡ μαρτυρία του ὅμως αὐτή ἐρέθισε τούς εἰδωλολάτρες καί πρό παντός τόν αὐτοκράτορα Μαξιμιανό. Ἰδιαίτερα μάλιστα πρέπει νά ἐρέθισε τόν Μαξιμιανό ὁ διάλογός του μέ τόν ἅγιο «περί Θεοῦ ἀληθινοῦ καί τῶν εἰδώλων», ὅπως τόν περιγράφει ὁ Δημήτριος Χρυσολωρᾶς. Καί ἡ δυναμική αὐτή μαρτυρία τοῦ ἁγίου ἔφερε τό μαρτύριό του. Ὁ ἅγιος Δημήτριος ὑπῆρξε μεγαλομάρτυς. Τόν συνέλαβαν στήν Χαλκευτινή Στοά, κάτω ἀπό τίς ὑπόγειες καμάρες, ἐκεῖ ὅπου ὁ ἅγιος συνήθιζε νά κάνει τίς συγκεντρώσεις τῶν χριστιανῶν γιά διδασκαλία. Τόν συνέλαβαν τήν ὥρα πού ἐδίδασκε. Ὁδηγήθηκε διά τῆς λεωφόρου πρός τόν Μαξιμιανό, μπροστά στόν ὁποῖο ὁμολόγησε θαρρετά καί δυνατά λέγοντας ὅτι «πιστεύει στόν Χριστό καί μόνο στόν Χριστό»! Γιά τήν ὁμολογία του αὐτή φυλακίστηκε καί μαρτύρησε «χριστομίμητο» μαρτύριο. Θανατώθηκε μέ λόγχες.

Μιλώντας πρός νέους μέ τό θέμα μιμήσεως τοῦ ἁγίου, θά πρέπει βέβαια νά πῶ ὅτι ἄν οἱ περιστάσεις τό καλέσουν, νά μιμηθοῦμε ὅλοι μας καί μαρτυρικά τόν ἅγιο. Ναί, ἀδελφοί! Θά εἶναι φρικτό νά ἔρθει ὥρα μαρτυρίου γιά τήν πίστη μας καί νά ἀρνηθοῦμε τόν Χριστό. Τί νά τήν κάνουμε τότε τήν ζωή! Ἀλλά δέν εἶναι καθόλου εὔκολοι οἱ πόνοι τοῦ μαρτυρίου. Τούς ἀντέχουν μόνο ὅσοι ἔχουν τήν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα τους. Καί τό Ἅγιο Πνεῦμα σκηνώνει σέ καθαρή καρδιά. Ἀλλά «τίς καυχήσεται ἁγνήν ἔχειν καρδίαν;», λέγει ἡ Ἁγία Γραφή (Παροιμ. 20,9). Εἶναι αἴτημα καί τῶν πλέον εὐσεβῶν χριστιανῶν τό «καρδίαν καθαράν κτίσον ἐν ἐμοί ὁ Θεός» (Ψαλμ. 51,12). Γι᾽ αὐτό δέν πρέπει νά εἴμαστε θαρρετοί καί τολμηροί στό μαρτύριο, ἀλλά νά λέμε ταπεινά: «Χριστέ μου, μήν μοῦ ἐπιτρέψεις μαρτύριο, γιατί εἶμαι ἁμαρτωλός καί δέν ξέρω ἄν θά τό ἀντέξω». Νά λέμε ὅμως καί στήν συνέχεια: «Ἀλλά, ἄν, Χριστέ μου, μοῦ ἔλθει μαρτύριο, ἱκάνωσέ με ἔκτακτα ἐκείνη τήν ὥρα νά τό ὑπομείνω, γιατί σέ ἀγαπῶ καί δέν τό ἀντέχω νά σέ ἀρνηθῶ». Ἀλλά ὑπάρχει καί τό καθημερινό «λευκό» μαρτύριο, στό ὁποῖο πρέπει νά γυμνάζεται ὁ νέος καί κάθε χριστιανός, ὥστε, γυμνασμένοι ἀπ᾽ αὐτό, θά εἴμαστε ἱκανοί, θά ἔχουμε τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, γιά νά ὑποστοῦμε καί τοῦ αἵματος τό μαρτύριο. Ποιό εἶναι τό «λευκό» μαρτύριο; Ἀκοῦστε: Στήν καθημερινή μας ζωή, ἀγαπητοί μου, μᾶς ἔρχεται ὕπουλα καί προκλητικά ἡ ἁμαρτία ἐνώπιόν μας: Νά θυμώσουμε, νά κατηγορήσουμε τόν ἄλλο, νά ἀπατήσουμε καί νά ἀδικήσουμε τόν ἄλλο, νά σκεφτοῦμε πονηρά καί νά πράξουμε τά πονηρά, κ.ἄ κ.ἄ., πού παρουσιάζονται στήν καθημερινότητα τῆς ζωῆς. Στίς προκλήσεις αὐτές τῆς ἁμαρτίας, ὅσο καί ἄν φαίνονται ἡδονικές καί εὐχάριστες καί εὔκολες, ὁ νέος καί κάθε πιστός χριστιανός πρέπει νά ἀπαντᾶ ἀρνητικά. Καί βέβαια δέν εἶναι εὔκολο νά ἀρνεῖται κανείς τήν ἡδονική ἁμαρτία. Ἀλλά κάνοντας τήν προσευχή του καί λέγοντας σάν τόν Νέστορα τήν κραυγή «Θεέ τοῦ Δημητρίου βοήθει μοι», θά τό πετύχει. Ἔτσι, ἔρχεται ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ μέσα του, γιατί κρατήθηκε καθαρός καί μέ τήν καθημερινή αὐτή ἄσκηση στόν πνευματικό ἀγώνα δυναμώνεται ἡ πνευματική θέληση, καί κλίνει ἡ ψυχή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ· σταθεροποιεῖται ἔπειτα, μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, ἡ κλίση αὐτή καί ὅταν ἔλθει τό μαρτύριο τοῦ αἵματος τόν βρίσκει ἔπειτα γιά σταθερή ὁμολογία καί θάνατο.

6. Τελευταῖα, ὦ ἐκλεκτοί νέοι, ἔχω νά σᾶς εὐχηθῶ νά μοσχοβολήσετε, γιατί ὁ ἅγιος Δημήτριος λέγεται «Μυροβλύτης». Καί βέβαια μυρόβλησε γιατί εἶχε καθαρότητα ζωῆς, εἶχε ἁγνότητα, ἔγινε δοχεῖο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τό δέ Ἅγιο Πνεῦμα ἐκφράζεται παραστατικά στήν λατρεία μας μέ τό μοσχοβολητό θυμίαμα.* Γιά τήν μοσχοβολητή αὐτή ζωή, ὦ ἐκλεκτοί νέοι τῆς Ἐκκλησίας τῆς Θεσσαλονίκης, θά ἀρχίσετε μέ τό νά ποθεῖτε καί νά ζητᾶτε στήν προσευχή σας νά ἀγαπήσετε τόν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό. Ὁ δέ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι τό «Μύρον», τό ἐπιθυμητόν καί μοσχοβολητόν «ὑπέρ πάντα τά ἀρώματα» (Ἆσμ. Ἀσμ. 1,3). Πρίν ἀπό τόν ἐρχομό Του στόν κόσμο, προτοῦ δηλαδή νά γεννηθεῖ ὁ Χριστός, τό Μύρον αὐτό ἦταν «Μύρον ἀφ᾽ ἑαυτοῦ μένον». Μέ τήν γέννηση ὅμως τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ  χύθηκε τό Μύρον Χριστός καί «ἐπληρώθη ἡ οἰκία», ἡ οἰκουμένη ὅλη, «ἐκ τῆς ὀσμῆς τοῦ μύρου» (Ἰωάν. 12,3). Ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ σαρκώθηκε καί σώθηκε ὁ κόσμος καί τόν «ἠγάπησαν νεάνιδες» (Ἆσμ. Ἀσμ. 1,3) τόν Χριστόν, «Ὅν παῖδες εὐλογεῖτε, ἱερεῖς ἀνυμνεῖτε, λαός ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τούς αἰῶνας». ΑΜΗΝ!

† Ὁ Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας

*«Θυμίαμά Σοι προσφέρομεν... ὅ προσδεξάμενος ἀντικατάπεμψον ἡμῖν τήν Χάριν τοῦ Ἁγίου Σου Πνεύματος».*«Θυμίαμά Σοι προσφέρομεν... ὅ προσδεξάμενος ἀντικατάπεμψον ἡμῖν τήν Χάριν τοῦ Ἁγίου Σου Πνεύματος».