Εσφαλμένη παράθεση χωρίου του Αγ.
Ιωάννου του Χρυσοστόμου στο ανακοινωθέν της Δ.Ι. Συνόδου
Στὸ ἀπὸ 1ης Ἀπριλίου
2020 Ἀνακοινωθὲν τῆς Δ.Ἱ. Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀναπτύσσονται καὶ τὰ
ἑξῆς:
«... Γι᾿ αυτό το λόγο η Ιερά
Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος παρακαλεί πατρικά όλους τους πιστούς να μη
λησμονούν όσα ο αυθεντικός ερμηνευτής των Γραφών και μεγάλος Πατέρας και
Διδάσκαλος της Εκκλησίας μας Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος διδάσκει: «Μπορεί ο
άνθρωπος, ο οποίος από ανάγκη δεν πηγαίνει στην Εκκλησία, να κάνει τον εαυτό
του Θυσιαστήριο, με το να προσεύχεται». Ο ίδιος ιερός Πατήρ αναφερόμενος στην
ανάγκη της κενωτικής αγάπης προς τον πλησίον και μάλιστα προς τον δοκιμαζόμενο,
επισημαίνει τα εξής σημαντικά: «Εσύ σέβεσαι το τωρινό Θυσιαστήριο, γιατί
δέχεται το Σώμα του Χριστού, αλλά συμπεριφέρεσαι περιφρονητικά σ’ αυτόν που
είναι ο ίδιος σώμα του Χριστού και τον βλέπεις με αδιαφορία να χάνεται. Αυτό το
θυσιαστήριο μπορείς να το δεις στημένο παντού, και σε στενούς δρόμους και σε
αγορές, και μπορείς να τελείς θυσίες πάνω σ’ αυτό κάθε ώρα». (Ομιλία 20 εις
Β΄ Κορινθ. ΕΠΕ τόμος 19, σελ. 527-531).
Ἐπειδὴ κάθε ἀπομονωμένο χωρίο
παραποιεῖ τὸ στόχο τοῦ ὅλου κειμένου καὶ «ὁ αὐθεντικός ἑρμηνευτὴς
τῶν Γραφῶν καὶ μεγάλος Πατέρας καὶ Διδάσκαλος τῆς Ἐκκλησίας μας» -τοῦ ὁποίου οἱ
Ἕλληνες Χριστιανοὶ δὲν θὰ ζήσουν τὴ Λειτουργία οὔτε θὰ ἀκούσουν τὴν πασχάλιον εὐχή- σίγουρα
δὲ θὰ εἶναι ἱκανοποιημένος μὲ τὴν ἐξ Ἀνθολογίου τινὸς χρήση τῶν
γραφομένων του, παραθέτομε τὰ κάτωθι:
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος στὴν
20η ἀπὸ τὶς «Ὁμιλίες εἰς τὴν Β΄ Πρὸς Κορινθίους Ἐπιστολήν»
( PG 61,
535/536 - 539/540) , σχολιάζοντας τὸ χωρίο «... αὐξήσαι
τὰ γεννήματα τῆς δικαιοσύνης ὑμῶν.» ( 2 Κορ. 9,10) τονίζει τὴ σημασία τῆς ἐλεημοσύνης
καὶ ὄχι τὸν ἐκκλησιασμό.
Γιὰ νὰ πετύχει τὸ στόχο του καὶ νὰ
ἐντυπωσιάσει τὸν ἀκροατή του χρησιμοποιεῖ δύο ρητορικὰ μέσα γνωστὰ ἀπὸ
τὴν ἀρχαιότητα: τὴ σύγκριση καὶ τὴν ὑπερβολή. Γράφει λοιπὸν σὲ ἕνα σημεῖο ὅτι ὁ
ἐλεήμων γίνεται ἀνώτερος ἀπὸ τὸν ἱερέα τῶν Ἰουδαίων διότι ἐλεῶν θυσιάζει σὲ
θυσιαστήριο ἐνώπιον τῆς οἰκουμένης.
Τὸ δικό του θυσιαστήριο εἶναι ἀνώτερο
ὄχι μόνο ἀπὸ τὸ παλαιὸ ἐκεῖνο θυσιαστήριο ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὸ νέο Θυσιαστήριο τῆς ἀναιμάκτου
Θυσίας. Αὐτὸ συμβαίνει διότι ἡ ἐλεημοσύνη γίνεται πρὸς ἄνθρωπο, ἄρα ἡ θυσία
προσφέρεται πάνω σὲ ἕνα μέλος τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, δηλαδὴ πάνω στὴν ἴδια τὴ
σάρκα τοῦ Κυρίου. Τὸ νέο χριστιανικὸ θυσιαστήριο εἶναι λίθινο ἀλλὰ ἁγιάζεται
«διὰ τὴν ἐπιτιθεμένην ἐν αὐτῷ θυσίαν». Τὸ θυσιαστήριο τοῦ ἐλεήμονος εἶναι ἡ ἴδια
ἡ θυσία, ἐπειδὴ ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἐλεεῖται εἶναι αὐτὸ τὸ ἴδιο τὸ σῶμα
τοῦ Χριστοῦ. «Ἐσὺ ὁ ἐλεήμων λαϊκὸς παρίστασαι ἐνώπιον ἑνὸς φρικωδεστέρου
θυσιαστηρίου», γράφει ὁ ἅγιος Ἱεράρχης, τὸ ὁποῖο συγκρινόμενο ἀκόμη καὶ μὲ τὸ
θυσιαστήριο ποὺ δέχεται τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ φαίνεται λαμπρότερο. Ἂν
λοιπὸν τιμᾷς τὸ ἅγιο Θυσιαστήριο διότι δέχεται τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ εἶναι δυνατὸν
νὰ περιφρονεῖς καὶ νὰ βλέπει νὰ καταστρέφεται ὁ ἄνθρωπος ποὺ εἶναιτὸ ἴδιο τὸ σῶμα
τοῦ Χριστοῦ; Τοῦτο τὸ θυσιαστήριον (τὸν ἔχοντα ἀνάγκη ἐλεημοσύνης ἄνθρωπο)
μπορεῖς νὰ τὸν δεῖς νὰ κεῖται παντοῦ, «καὶ ἐν στενωποῖς καὶ ἐν ἀγοραῖς», καὶ
μπορεῖς νὰ προσφέρεις πάνω του θυσία κάθε ὥραν· καὶ σὲ αὐτὴ τὴν
περίπτωση τελεῖται θυσία.
Καὶ ὅπως ὁ ἱερεὺς στέκεται ἐπικαλούμενος τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ἔτσι κι ἐσὺ τὸ καλεῖς ἀλλὰ ὄχι διὰ φωνῆς, ἀλλὰ μὲ ἔργα. Καὶ ἐσὺ στέκεσαι σιωπηλὸς ἀλλὰ ἡ δόξα καὶ ἡ εὐχαριστία φθάνει στὸν οὐρανὸ ὡς θυμίαμα ποὺ δὲν φαίνεται. Ὅταν λοιπὸν «ἴδῃς πένητα πιστὸν, θυσιαστήριον ὁρᾷν νόμιζε».
Καὶ ὅπως ὁ ἱερεὺς στέκεται ἐπικαλούμενος τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ἔτσι κι ἐσὺ τὸ καλεῖς ἀλλὰ ὄχι διὰ φωνῆς, ἀλλὰ μὲ ἔργα. Καὶ ἐσὺ στέκεσαι σιωπηλὸς ἀλλὰ ἡ δόξα καὶ ἡ εὐχαριστία φθάνει στὸν οὐρανὸ ὡς θυμίαμα ποὺ δὲν φαίνεται. Ὅταν λοιπὸν «ἴδῃς πένητα πιστὸν, θυσιαστήριον ὁρᾷν νόμιζε».
Ν. Θεοτοκάτος
1 σχόλιο:
Ευχαριστούμε τον κύριο Θεοτοκάτο για την επισήμανση.
Δημοσίευση σχολίου