ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΝ ΠΟΥ ΑΠΕΒΙΩΣΑΝ - Πάπα Φραγκίσκου

ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΝ ΠΟΥ ΑΠΕΒΙΩΣΑΝ

Πάπα Φραγκίσκου

Βασιλική του Αγίου Πέτρου

Τετάρτη, 2 Νοεμβρίου 2022

Τα αναγνώσματα που ακούσαμε προκαλούν μέσα μας, μέσα μου, δύο λέξεις: προσδοκία και έκπληξη.

Α. Η προσδοκία εκφράζει το νόημα της ζωής, διότι ζούμε με την προσδοκία της συνάντησης: της συνάντησης με τον Θεό, η οποία είναι ο λόγος της σημερινής μας μεσιτικής προσευχής, ιδιαίτερα για τους καρδινάλιους και τους επισκόπους που πέθαναν κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, για τους οποίους προσφέρουμε αυτή την Ευχαριστιακή θυσία σε ένδειξη αγάπης.

Όλοι ζούμε με την προσδοκία, με την ελπίδα ότι μια μέρα θα ακούσουμε τα λόγια του Ιησού: "Ελάτε, ευλογημένοι του Πατέρα μου" (Ματθ. 25:34). Βρισκόμαστε στην αίθουσα αναμονής του κόσμου για να εισέλθουμε στον ουρανό, για να λάβουμε μέρος σε εκείνο το "συμπόσιο για όλους τους λαούς" για το οποίο μας μίλησε ο προφήτης Ησαΐας (βλ. 25:6). Λέει κάτι που ζεσταίνει τις καρδιές μας, επειδή θα εκπληρώσει ακριβώς τις μεγαλύτερες προσδοκίες μας: ο Κύριος θα "εξαφανίσει τον θάνατο για πάντα" και "θα σκουπίσει τα δάκρυα από κάθε πρόσωπο" (εδ. 8). Είναι καλό όταν ο Κύριος έρχεται να σκουπίσει τα δάκρυα! Αλλά είναι τόσο κακό όταν ελπίζουμε ότι είναι κάποιος άλλος, και όχι ο Κύριος, που τα σκουπίζει. Και ακόμα πιο άσχημο, να μην έχεις δάκρυα.

Τότε μπορούμε να πούμε: "Αυτός είναι ο Κύριος στον οποίο ελπίσαμε, αυτός που σκουπίζει τα δάκρυά μας- ας χαρούμε, ας αγαλλιάσουμε για τη σωτηρία του" (εδ. 9). Ναι, ζούμε με την προσδοκία να λάβουμε αγαθά τόσο μεγάλα και όμορφα που δεν μπορούμε καν να τα φανταστούμε, γιατί, όπως μας υπενθύμισε ο Απόστολος Παύλος, "είμαστε κληρονόμοι του Θεού, συγκληρονόμοι με τον Χριστό" (Ρωμ. 8:17) και "περιμένουμε να ζήσουμε αιώνια, περιμένουμε την απολύτρωση του σώματός μας" (πρβλ. εδ. 23).

Αδελφοί και αδελφές, ας θρέψουμε την αναμονή μας για τον ουρανό, ας ασκήσουμε την επιθυμία μας για τον ουρανό. Μας κάνει καλό σήμερα να αναρωτηθούμε αν οι επιθυμίες μας έχουν σχέση με τον Ουρανό. Διότι κινδυνεύουμε να επιδιώκουμε συνεχώς πράγματα που περνούν, να συγχέουμε τις επιθυμίες με τις ανάγκες, να βάζουμε τις προσδοκίες του κόσμου πάνω από την προσδοκία του Θεού. Αλλά το να χάσετε από τα μάτια σας αυτό που έχει σημασία για να κυνηγήσετε τον άνεμο θα ήταν το μεγαλύτερο λάθος της ζωής. Ας κοιτάζουμε προς τα πάνω, γιατί βρισκόμαστε στο δρόμο μας προς τα πάνω, ενώ τα πράγματα εδώ κάτω δεν θα πάνε εκεί πάνω: οι καλύτερες καριέρες, οι μεγαλύτερες επιτυχίες, οι πιο διάσημοι τίτλοι και διακρίσεις, ο συσσωρευμένος πλούτος και τα γήινα κέρδη, όλα θα εξαφανιστούν σε μια στιγμή, τα πάντα. Και κάθε προσδοκία που έχει τεθεί σε αυτούς θα απογοητευτεί για πάντα. Ωστόσο, πόσο χρόνο, πόση προσπάθεια και ενέργεια ξοδεύουμε ανησυχώντας και θρηνώντας γι' αυτά τα πράγματα, αφήνοντας την ένταση της επιθυμίας για το «πατρικό σπίτι» να ξεθωριάσει, χάνοντας από τα μάτια μας το νόημα του ταξιδιού, τον στόχο του ταξιδιού, το άπειρο προς το οποίο τείνουμε, τη χαρά για την οποία αναπνέουμε! Ας αναρωτηθούμε: ζω αυτό που λέω στο Σύμβολο της Πίστεως: Δηλαδή "περιμένω την ανάσταση των νεκρών και τη ζωή του μέλλοντος κόσμου"; Και πώς πάει η αναμονή μου; Είμαι σε θέση να προχωρήσω στα ουσιώδη ή αποσπάται η προσοχή μου από πολλά περιττά πράγματα; Καλλιεργώ την ελπίδα, ή συνεχίζω να παραπονιέμαι, επειδή εκτιμώ υπερβολικά πολλά πράγματα που δεν έχουν σημασία και θα περάσουν;

Β. Καθώς περιμένουμε το αύριο, μας βοηθάει το σημερινό Ευαγγέλιο. Και εδώ αναδύεται η δεύτερη λέξη που θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας: έκπληξη. Γιατί η έκπληξη είναι μεγάλη κάθε φορά που ακούμε το κεφάλαιο 25 του Ματθαίου. Είναι παρόμοια με εκείνη των πρωταγωνιστών, οι οποίοι λένε: "Κύριε, πότε σε είδαμε πεινασμένο και σου δώσαμε τροφή, ή διψασμένο και σου δώσαμε να πιεις; Πότε σας είδαμε ξένο και σας καλωσορίσαμε, ή γυμνό και σας ντύσαμε; Πότε σε είδαμε άρρωστο ή στη φυλακή και ήρθαμε να σε επισκεφτούμε;" (εδ. 37-39). Πότε το κάναμε αυτό; Έτσι εκφράζεται η έκπληξη όλων, η κατάπληξη των δικαίων και ο αποτροπιασμός των αδίκων.

Πότε ποτέ; Και εμείς θα μπορούσαμε να το πούμε: θα περιμέναμε η κρίση για τη ζωή και τον κόσμο να γίνει υπό τη σημαία της δικαιοσύνης, ενώπιον ενός αποφασιστικού δικαστηρίου που, κοσκινίζοντας κάθε στοιχείο, θα έριχνε φως σε καταστάσεις και προθέσεις για πάντα. Αντίθετα, στο θείο δικαστήριο, το μόνο κριτήριο και της ποιότητας αλλά και της κατηγορίας, είναι το έλεος προς τους φτωχούς και τους απορριπτόμενους: "Ό,τι κάνατε σε έναν από αυτούς τους ελάχιστους αδελφούς μου, το κάνατε σε μένα"!

Ο Ύψιστος φαίνεται να κατοικεί στους ελάχιστους από αυτούς. Αυτός που κατοικεί στους ουρανούς κατοικεί ανάμεσα στους πιο ασήμαντους για τον κόσμο. Τι έκπληξη! Αλλά η κρίση θα γίνει με αυτόν τον τρόπο, επειδή θα είναι ο Ιησούς, ο Θεός της ταπεινής αγάπης, Αυτός που, γεννημένος και πεθαμένος φτωχός, έζησε ως δούλος. Το μέτρο Του είναι μια αγάπη που υπερβαίνει τα δικά μας μέτρα, και το κριτήριό Του για κατάκριση είναι η αχαριστία. Έτσι, για να προετοιμαστούμε, ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε: να αγαπάμε αφιλοκερδώς και χωρίς να περιμένουμε ανταπόδοση, αυτούς που είναι στον κατάλογο των προτιμήσεών Του, αυτούς που δεν μπορούν να μας δώσουν τίποτα πίσω, αυτούς που δεν μας ελκύουν, αυτούς που υπηρετούν τους μικρούς.

Σήμερα το πρωί έλαβα μια επιστολή από έναν προτεστάντη, λουθηρανό ιερέα σε ένα ίδρυμα για παιδιά στην Ουκρανία. Παιδιά ορφανά από πόλεμο, μοναχικά παιδιά, εγκαταλελειμμένα. Μου γράφει: "Αυτή είναι η υπηρεσία μου: να συνοδεύω αυτούς τους απορριπτόμενους, επειδή έχασαν τους γονείς τους, ο σκληρός πόλεμος τους άφησε μόνους". Αυτός ο άνθρωπος κάνει αυτό που του ζητάει ο Ιησούς: να φροντίζει τα μικρά παιδιά που βρίσκονται σε τραγωδία. Και όταν διάβασα αυτό το γράμμα, γραμμένο με τόσο πόνο, συγκινήθηκα, γιατί είπα: "Κύριε, βλέπω ότι συνεχίζεις να εμπνέεις τις αληθινές αξίες της Βασιλείας".

Πότε;", θα πει αυτός ο πάστορας όταν συναντήσει τον Κύριο. Αυτό το έκπληκτο "όταν", που επανέρχεται τουλάχιστον τέσσερις φορές στις ερωτήσεις που απευθύνει η ανθρωπότητα στον Κύριο (πρβλ. εδ. 37.38.39.44), έρχεται αργά, μόνο "όταν ο Υιός του ανθρώπου έρθει με τη δόξα του" (εδ. 31).

Αδελφοί, αδελφές, ας μην εκπλαγούμε. Ας είμαστε πολύ προσεκτικοί ώστε να μην κάνουμε… «γλυκερή» τη γεύση του Ευαγγελίου. Συχνά, από ευκολία ή άνεση, τείνουμε να μετριάζουμε το μήνυμα του Ιησού, να αποδυναμώνουμε τα λόγια του! Ας το παραδεχτούμε, έχουμε γίνει αρκετά καλοί στο να συμβιβαζόμαστε με το Ευαγγέλιο! Πάντα και από εδώ, και από εκεί – συμβιβασμοί! Να ταΐζετε τους πεινασμένους ναι, αλλά το ζήτημα της πείνας είναι πολύπλοκο και σίγουρα δεν μπορώ να το λύσω! Βοηθώντας τους φτωχούς ναι, αλλά τότε οι αδικίες πρέπει να αντιμετωπίζονται με έναν ορισμένο τρόπο και έτσι είναι καλύτερα να περιμένετε, επίσης επειδή αν δεσμευτείτε τότε κινδυνεύετε πάντα να σας ενοχλούν και ίσως συνειδητοποιήσετε ότι θα μπορούσατε να είχατε κάνει κάτι καλύτερο, είναι καλύτερα να περιμένετε λίγο. Να είμαι κοντά στους ασθενείς και τους φυλακισμένους, ναι, αλλά στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υπάρχουν άλλα πιο πιεστικά προβλήματα, οπότε γιατί να ενδιαφερθώ γι' αυτά; Λαμβάνοντας τους μετανάστες ναι, φυσικά, αλλά είναι ένα περίπλοκο γενικό ερώτημα, αφορά την πολιτική... Δεν εμπλέκομαι σε αυτά τα πράγματα... Πάντα οι συμβιβασμοί: "ναι, ναι..." αλλά "όχι, όχι". Αυτοί είναι οι συμβιβασμοί που κάνουμε με το Ευαγγέλιο. Όλα "ναι" αλλά, τελικά, όλα "όχι". Και έτσι, με το "αλλά" και το "ωστόσο" - τόσες πολλές φορές είμαστε άνδρες και γυναίκες του "αλλά" και του "ωστόσο" - κάνουμε τη ζωή μας έναν συμβιβασμό με το Ευαγγέλιο. Από απλοί μαθητές του Διδασκάλου γινόμαστε κύριοι της πολυπλοκότητας, που διαφωνούμε πολύ και κάνουμε λίγα, που αναζητούμε απαντήσεις περισσότερο μπροστά στον υπολογιστή παρά μπροστά στον Εσταυρωμένο, στο διαδίκτυο παρά στα μάτια των αδελφών μας- χριστιανοί που σχολιάζουν, συζητούν και εκθέτουν θεωρίες, αλλά δεν γνωρίζουν καν έναν φτωχό με το όνομά του, δεν έχουν επισκεφθεί έναν άρρωστο για μήνες, δεν έχουν ποτέ ταΐσει ή ντύσει κάποιον, δεν έχουν γίνει φίλοι με κάποιον που έχει ανάγκη, ξεχνώντας ότι "το πρόγραμμα του χριστιανού είναι μια καρδιά που βλέπει" (Βενέδικτος ΙΣΤ', Deus caritas est, 31).

Πότε το έκαναν ποτέ; - η μεγάλη έκπληξη: έκπληξη από τη σωστή και την άδικη πλευρά - Πότε ποτέ; Τόσο οι δίκαιοι όσο και οι άδικοι αναρωτιούνται έκπληκτοι. Η απάντηση είναι μόνο μία: το πότε είναι τώρα, σήμερα, στην έξοδο αυτής της Ευχαριστίας. Τώρα, σήμερα. Είναι στα χέρια μας, στα έργα του ελέους μας: όχι σε γυαλισμένα σημεία και αναλύσεις, όχι σε ατομικές ή κοινωνικές δικαιολογίες. Στα χέρια μας, και είμαστε υπεύθυνοι. Σήμερα ο Κύριος μας θυμίζει ότι ο θάνατος έρχεται για να κάνει την αλήθεια της ζωής και αφαιρεί όλα τα ελαφρυντικά για το έλεος.

Αδελφοί, αδελφές, δεν μπορούμε να πούμε ότι δεν ξέρουμε. Δεν μπορούμε να συγχέουμε την πραγματικότητα της ομορφιάς με το τεχνητό μακιγιάζ. Το Ευαγγέλιο εξηγεί πώς να ζήσουμε την αναμονή: πηγαίνουμε να συναντήσουμε τον Θεό αγαπώντας, επειδή Εκείνος είναι αγάπη. Και, την ημέρα του αποχαιρετισμού μας, η έκπληξη θα είναι ευτυχής αν επιτρέψουμε στον εαυτό μας να εκπλαγεί από την παρουσία του Θεού, ο οποίος μας περιμένει ανάμεσα στους φτωχούς και τους πληγωμένους του κόσμου. Ας μη φοβηθούμε αυτή την έκπληξη: ας προχωρήσουμε σε όσα μας λέει το Ευαγγέλιο, για να κριθούμε στο τέλος δίκαιοι. Ο Θεός περιμένει να τον χαϊδέψετε όχι με λόγια, αλλά με πράξεις.

Πηγή: Ενοριακό info