Στις 2 Αυγούστου είναι η ημέρα μνήμης του "ξεχασμένου" ολοκαυτώματος: των Τσιγγάνων. - Παναγιώτης Ασημακόπουλος

 

Στις 2 Αυγούστου είναι η ημέρα μνήμης του "ξεχασμένου" ολοκαυτώματος: των Τσιγγάνων.

Στις 2 Αυγούστου 1944, 2.897 άντρες, γυναίκες και παιδιά Ρομά και Σίντι, Τσιγγάνοι στην καθομιλουμένη, βρήκαν φριχτό θάνατο στους θαλάμους αερίων του Άουσβιτς – Μπιρκενάου, θύματα μαζί με τους Εβραίους και άλλους «εχθρούς του γερμανικού έθνους» της ναζιστικής φυλετικής κοσμοθεωρίας.

Η ημέρα αυτή καθιερώθηκε μόλις το 2015 ως ημέρα μνήμης του Αφανισμού («Ποράιμος») των Τσιγγάνων. Οι διώξεις ωστόσο των Σίντι και των Ρομά προϋπήρχαν του ναζιστικού καθεστώτος. Ηταν το αποτέλεσμα μιας μακράς διαδικασίας διακρίσεων, εξευτελισμού, βασανιστηρίων και περιθωριοποίησης, καθώς για αιώνες οι Ευρωπαίοι θεωρούσαν τους Τσιγγάνους κοινωνικά απόκληρους, άτομα με ξενική εμφάνιση, γλώσσα και έθιμα.

Η γενοκτονία των Τσιγγάνων βασίστηκε σε ψευδοεπιστημονικά πειράματα τα οποία διεξήγαγαν ο παιδοψυχολόγος Ρόμπερτ Ρίτερ (στη φωτογραφία παίρνει αίμα Τσιγγάνας για… ανάλυση) και η βοηθός του Εύα Τζάστιν (στην άλλη φωτογραφία). 

Στη διδακτορική της διατριβή, η οποία βασίστηκε στη μελέτη 39 παιδιών Τσιγγάνων από το ορφανοτροφείο της πόλης Mulfingen, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι Τσιγγάνοι είναι ακοινώνητοι εξαιτίας του πρωτόγονου τρόπου σκέψης τους και οι προσπάθειες να εκπαιδευτούν θα πρέπει να σταματήσουν.

Η Τζάστιν πρότεινε στείρωση για τους Τσιγγάνους, εκτός από αυτούς που είχαν καθαρό τσιγγάνικο αίμα. Ηταν παρούσα, όταν έγιναν οι εκτοπίσεις των παιδιών που μελέτησε στο Άουσβιτς.

Αριθμητικά οι Ρομά ήταν η τρίτη μεγαλύτερη ομάδα εκτοπισμένων στο στρατόπεδο του Άουσβιτς, μετά τους Εβραίους και τους μη Εβραίους Πολωνούς. Στους 17 συνολικά μήνες που έμειναν στο Άουσβιτς οι περισσότεροι Τσιγγάνοι εξοντώθηκαν είτε στους θαλάμους αερίων είτε από εξάντληση, πείνα και ασθένειες όπως ο τύφος, η ανεμοβλογιά, η νομά – μια ασθένεια που προσομοίαζε στη λέπρα.

Πολλά τσιγγανόπουλα πέθαναν ως αποτέλεσμα φριχτών ιατρικών πειραμάτων του δρα Γιόζεφ Μένγκελε και άλλων Ες Ες ιατρών.

Το στρατόπεδο των Τσιγγάνων διαλύθηκε τη νύχτα της 2-3 Αυγούστου 1944, όταν 2.897 Ρομά και Σίντι εξοντώθηκαν στους θαλάμους αερίων. Οι περίπου 1.400 που επέζησαν μεταφέρθηκαν στο Μπούχενβαλντ και στο Ράβενσμπρουκ για καταναγκαστική εργασία. 

Παναγιώτης Ασημακόπουλος