Επιστημονική Ημερίδα «Σχέσεις Κύπρου-Ρωσία»

        Η Εταιρεία Κυπριακών Σπουδών, το Ρωσικό Πολιτιστικό Κέντρο και η Κυπριακή Επιτροπή Βυζαντινών Σπουδών συνδιοργάνωσαν το Σάββατο 7 Δεκεμβρίου 2013 την Επιστημονική Ημερίδα «Σχέσεις Κύπρου-Ρωσία» στην Αίθουσα Διαλέξεων της Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών (Μέγαρο Παλαιάς Αρχιεπισκοπής έναντι Παγκυπρίου Γυμνασίου). Σκοπός της πρώτης Επιστημονικής Ημερίδας, η οποία έγινε κατορθωτή χάρη και στη στήριξη της  Ρωσικής Πρεσβείας στην Κύπρο, του Κυπρο-Ρωσικού επιχειρηματικού Συνδέσμου και του Κυπρο-Ρωσικού Συνδέσμου Φιλίας, ήταν η ανάδειξη των μακραίωνων δεσμών των δύο ομόδοξων χωρών και να παρουσιαστούν επιστημονικές μελέτες σχετικά με τις πολιτισμικές αλληλεπιδράσεις και τη διαχρονική προσφορά της Ρωσίας στην Κύπρο. Σε χαιρετισμό του, ο Πρέσβης της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Κύπρο κ. Stanislav V. Osadchiy ανέφερε πως οι σχέσεις Ρωσίας - Κύπρου στηρίζονται από μια σταθερή ιστορική βάση και τόνισε ότι οι δύο χώρες έχουν ένα υψηλό επίπεδο σχέσεων μεταξύ τους, που βασίζονται στην αφοσίωση, στις κοινές αξίες και στην κοινή ορθόδοξη θρησκεία.

Ο Υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων κ. Τάσος Μητσόπουλος στον χαιρετισμό του ανέφερε πως η πρωτοφανής οικονομική δοκιμασία, που περνά σήμερα η Κύπρος αποτέλεσε την αφορμή για να αναδειχθούν για άλλη μια φορά οι μακραίωνοι, ουσιαστικοί και ακατάλυτοι δεσμοί μεταξύ Ρωσίας και Κύπρου. Σε χαιρετισμό του Μακαριoτάτου Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ.κ. Χρυσοστόμου Β΄, το οποίο ανέγνωσε εκ μέρους του το μέλος του Δ.Σ. της Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών δρ Ελευθέριος Αντωνίου, ευχήθηκε την περαιτέρω οικοδόμηση ειλικρινών και εγκάρδιων σχέσεων μεταξύ των δύο λαών και πως επιβαλλόταν η διοργάνωση μιας τέτοιας ημερίδας, η οποία θα καλύψει το υπάρχον επιστημονικό κενό, καθώς η παρουσία του ρωσικού στοιχείου στον τόπο δεν περιορίζεται στις σύγχρονες εμπορικές, τουριστικές και επιχειρηματικές δραστηριότητες, αλλά επεκτείνεται στον πολιτισμό, στην ιστορία, στη διπλωματία, στην τέχνη και στις εκκλησιαστικές σχέσεις. Ο Πρόεδρος της Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών δρ Χαράλαμπος Χοτζακόγλου έκανε μια αναδρομή στις σχέσεις Ρωσίας - Κύπρου, αναφερόμενος περαιτέρω στις πολιτικές σχέσεις που σημάδεψαν τις δύο χώρες, στις ρωσικές επιδράσεις στη εκκλησιαστική τέχνη της Κύπρου, στις σχέσεις τους κατά τη σύγχρονη περίοδο και γενικότερα στις οικονομικές, πνευματικές και εκκλησιαστικές τους σχέσεις. Τέλος, ο Γενικός Γραμματέας της Κυπριακής Επιτροπής Βυζαντινών Σπουδών δρ Ιωάννης Ηλιάδης είπε πως η συγκεκριμένη ημερίδα μπορεί να αναδείξει πολλές επιμέρους πτυχές των κυπρο-ρωσικών σχέσεων από τη βυζαντινή έως τη σύγχρονη περίοδο.

Μετά τους χαιρετισμούς ακολούθησε μουσική παρέμβαση με κομμάτια από τη Ρωσική και Ελληνική δημιουργία που εκτέλεσαν οι Αννίνη Τσιούτη στο πιάνο, ο Μάριος Παύλου στο βιολί και η Καίτη Οικονομίδου  στο τραγούδι.

Την Επιστημονική Ημερίδα άνοιξε με την ανακοίνωση του Μητροπολίτη Ταμασού και Ορεινής, κ. Ησαΐα, που ανέγνωσε εκπρόσωπός του, λόγω της αναγκαιότητας να παραστεί στην κήδευση του πατρός Γαβριήλ, Ηγουμένου της Μονής Αποστόλου Βαρνάβα, παρουσιάστηκαν οι εκκλησιαστικές σχέσεις Κύπρου-Ρωσίας. Στην ανακοίνωση του δρος Χαράλαμπου Χοτζάκογλου, που ακολούθησε παρουσιάστηκαν ρωσικές εικόνες και κειμήλια στην Κύπρο από Μουσεία, Σκευοφυλάκια και ιδιωτικές Συλλογές τα οποία καταδεικνύουν ότι η Κύπρος και συγκεκριμένα η Μονή Κύκκου αποτελεί σημαντικό προσκύνημα για τους Ρώσους, ενώ ρωσικές εικόνες και άλλα κειμήλια έφτασαν στην Κύπρο και από Μικρασιάτες πρόσφυγες. Ο δρ Ιωάννης Ηλιάδης στη δική του παρουσίαση παρουσίασε την περίπτωση του Κύπριου ζωγράφου Λεοντίου Ιερομονάχου (17ος αιώνας) ο οποίος σπούδασε στη Μόσχα σε αγιογραφικό εργαστήριο και με την επιστροφή του στο νησί εισάγει ρωσικά στοιχεία στις εικόνες του. Για τη ρωσική αγιογραφία και τις ρωσικές επιρροές ασχολήθηκε και ο Αντώνιος Γραίκος, ο οποίος επικεντρώθηκε στην ελλαδική και κυπριακή εκκλησιαστική ζωγραφική του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα.

Ιδιαίτερα διαφωτιστική υπήρξε η ανακοίνωση του δρος Ανδρέα Γιακόβλεβιτς, ο οποίος ανακάλυσε σε έγγραφα της Μονής Αγίου Νεοφύτου στην Πάφο στοιχεία σχετικά με τη ρωσική συνεισφορά στη Μονή του Τιμίου Σταυρού στο Όμοδος, όπου από τον 19^ο αιώνα το εικονοστάσιό του κοσμείται με τέσσερις μεγάλων διαστάσεων ρωσικές εικόνες. Οι Νάσα Παταμίου και ο Αλέξης Μιχαηλίδης σε δύο πλήρως εμπεριστατωμένες ανακοινώσεις παρουσίασαν τη δράση του Ρωσικού Προξενείου στη Λάρνακα στον 18^ο και 19^ο αιώνα. Ο γνωστός ζωγράφος Ανδρέας Χαραλάμπους παρουσίασε το έργο του Ρώσου ποιητή και ζωγράφου Συμεὼν Βολτσκώφ (1919-2003) ο οποίος έζησε στην Κύπρο τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια της ζωής του και απεικόνισε το νησί με ένα ιδιαίτερα ρομαντικό ύφος. Τέλος, η ανακοίνωση του  δρος Ελευθέριου Αντωνίου παρουσίασε από κοινωνιολογική σκοπιά τις σχέσεις Ρώσων-Κυπρίων μετά την κάθοδό τους στη χώρα μας. Ο Διευθυντὴς του Ρωσικού Πολιτιστικού Κέντρου στη Λευκωσία, κ. Alexey Rogalev, έκανε τη  Σύνοψη Συμπερασμάτων της Ημερίδος, η οποία όπως τόνισε ήταν ο πρόδρομος του μεγάλου Συνεδρίου που θα γίνει το Φθινόπωρο με συμμετοχή και Ρώσων Επιστημόνων σε θέματα που άπτονται της αρχαιολογίας, της βυζαντινής και μεταβυζαντινής τέχνης, των εκκλησιαστικών σχέσεων, της κοινωνιολογίας, της μεσαιωνικής, νεώτερη και σύγχρονης ιστορίας, καθώς επίσης και της σύγχρονης εικαστικής δημιουργίας.