“Ιδού αναβαίνομεν εις Ιεροσόλυμα…” - Χρήστος Κ. Τσούβαλης

 Ε΄ Κυριακή των Νηστειών

 “Ιδού αναβαίνομεν εις Ιεροσόλυμα…”       

(Μάρκος ι΄, 32-45)

Με τα λόγια αυτά, Αιδεσιμολογιώτατε Πάτερ, αγαπητοί μου αδελφοί, άρχισε να προλέγει ο Κύριος και Διδάσκαλος Ιησούς Χριστός, στους δώδεκα μαθητές Του, τα όσα επρόκειτο να υποστεί μέχρι θανάτου, θανάτου δε Σταυρού, από τους αρχιερείς και γραμματείς των Ιουδαίων για τη σωτηρία των ανθρώπων.

Αλλά οι μαθητές Του δεν πρόσεξαν και δεν κατανόησαν τα όσα τους είπε για τά ταπεινωτικά πάθη και το θάνατο, πάνω στο Σταυρό, που θα υφίστατο στα Ιεροσόλυμα, αλλά πρόσεξαν μόνο τις τελευταίες λέξεις Του, που αναφέρονταν στο ότι ύστερα από τρείς μερες θα αναστηθεί. Γοητεύθηκαν από την Ανάσταση και τη νίκη Του εναντίον των Ρωμαϊκών Αρχών και των Ιουδαίων, επειδή θα εξασφάλιζαν, μετά την Ανάστασή Του, κάποια προνόμια στη Μεσσιανική Βασιλεία Του. Πρώτοι από τους δώδεκα, Τον πλησίασαν οι Ιάκωβος και Ιωάννης και του είπαν: Κύριε «όταν θα εγκαταστήσεις την ένδοξη Βασιλεία σου, βάλε μας να καθίσουμε ο ένας στα δεξιά σου κι ο άλλος στα αριστερά σου».

Η εσφαλμένη αυτή επιδίωξη της εγκόσμιας δόξας από τους δώδεκα μαθητές έδωσε την αφορμή στον Κύριο να τους εξηγήσει ότι στη Βασιλεία Του, που δεν είναι παρά μία βασιλεία διακονίας, δεν έχουν θέση νοοτροπίες εξουσίας και κυριαρχίας. Γι’ αυτό και τους απάντησε με πόνο: « Ουκ οίδατε τι αιτείσθε» Δεν ξέρετε τι ζητάτε. Εγώ σας μιλώ για θυσίες και εσείς λαχταράτε πρωτοκαθεδρίες. Mάθετε όμως, ότι : « όποιος ανάμεσά σας θέλει να γίνει μεγάλος, θα είναι υπηρέτης σας, και όποιος από σας θέλει να είναι πρώτος, πρέπει να γίνει δούλος όλων. Γιατί κι ο Υιός του Ανθρώπου, δεν ήρθε για να Τον υπηρετήσουν, αλλά για να υπηρετήσει και να προσφέρει τη ζωή Του λύτρο για όλους». Έτσι ο Χριστός διόρθωσε την εσφαλμένη τους πίστη, για τη Βασιλεία Του και τη λαθεμένη πεποίθησή τους για την εξουσία και τις πρωτοκαθεδρίες.

Αλλά και σε μας, αγαπητοί μου αδελφοί, διδάσκει σήμερα ο Κύριος, ότι ο δρόμος προς την πραγματική και αιώνια δόξα, ξεκινάει από τα ανηφορικά μονοπάτια της ταπείνωσης, της αγιότητας και της θυσίας. Άλλωστε αυτό έκανε και ο Ίδιος. Γεννήθηκε σ’ ένα πενιχρό σπήλαιο, μεγάλωσε στο ταπεινό σπίτι του Ιωσήφ, βαπτίστηκε, όπως όλοι οι άνθρωποι στον Ιορδάνη, συνέφαγε με τους τελώνες και αμαρτωλούς και στο τέλος της επίγειας ζωής Του έπλυνε τα πόδια των μαθητών Του. Έγινε άνθρωπος όχι για να Τον υπηρετούν οι άλλοι, αλλά για να μας υπηρετήσει. Έλαβε μορφή δούλου για να μας διακονήσει. Έγινε άνθρωπος, για να μας προσφέρει την ύψιστη διακονία, να δώσει τη ζωή Του για να σωθούμε όλοι εμείς οι αμαρτωλοί. Άρα το πραγματικό μεγαλείο βρίσκεται μόνο στην ταπεινόφρονα αγάπη και στη σεμνή διακονία του πλησίον χωρίς καμία απαίτηση ανταπόδοσης και αναγνώρισης.

Η Bασιλεία του Θεού λοιπόν είναι βασιλεία διακονίας και όχι εξουσίας και κυριαρχίας. Αυτό πρέπει να το προσέξουμε όλοι μας. Δεν έχουμε δικαίωμα να επιζητούμε προβολή και κυριαρχία πάνω σε άλλους, αλλά έχουμε καθήκον να υπηρετούμε τους άλλους. Να είμαστε πρόθυμοι και για τις πιο ταπεινές διακονίες αγάπης προς τους αδελφούς μας. Ετσι θα οικοδομήσουμε ο ένας τον άλλον. Μεγάλοι, στην Ορθόδοξη Εκκλησία μας, δεν είναι όσοι έχουν κάποια περίοπτη θέση, αλλά οι ταπεινοί, αυτοί που δέχονται να είναι παραγκωνισμένοι για το καλό των άλλων. Αυτούς τιμά ο Θεός και αυτούς θα δοξάσει.

Σήμερα η Εκκλησία μας προβάλλει και τιμά την ιερά μνήμη της Οσίας Μητρός ημών Μαρίας της Αιγυπτίας, (6ος αιών) που ξεκίνησε ἀπό τήν περιθωριακή ζωή, έζησε το χάος της αμαρτίας, και αποκάλυψε το νόημα της αληθινής μετάνοιας και συγνώμης με άσκηση. Η μνήμη της μας κάνει να εμβαθύνουμε στο μυστήριο της σωτηρίας μας. 

Η κόλαση, αγαπητοί μου αδελφοί, δεν είναι για τους αμαρτωλούς αλλά για τους αμετανόητους. Πολλές φορές ο Ιησούς Χριστός, μέσα στο Ευαγγέλιο, επαναλαμβάνει ότι «οι τελώναι και αι πόρναι προάγουσιν υμάς εις την βασιλείαν του Θεού»,(Ματθ. 21,31) και η άποψη αυτή ξενίζει τους φαρισαίους κάθε εποχής, οι οποίοι σκανδαλίζονται, γιατί ο Ιησούς δεν περιφρονεί τους αμαρτωλούς, αλλά τους αγκαλιάζει. Ο Κύριος παραμερίζει όλα τα ανθρώπινα τεκμήρια και απευθύνεται στον κρυπτό της καρδίας άνθρωπο. Έτσι Τον βλέπουμε, στο Ευαγγέλιο του Ιωάννου,    (8, 1-11) να αντιμετωπίζει την μοιχαλίδα γυναίκα πέρα από τα φαινόμενα. Η μοιχαλίδα έπρεπε, σύμφωνα με το Νόμο, να πεθάνει με λιθοβολισμό. Ο Χριστός την ελευθερώνει. Και τούτο επειδή είδε την καρδιά της. Μίλησε στον βαθύτερο εαυτό της. Τα φαινόμενα ξεπεράσθηκαν από μια μεγάλη και σωτηριώδη αλήθεια: την αγάπη του Θεού και την μετάνοια της μοιχαλίδας.

Αυτό συνέβη και με την Οσία Μαρία την Αιγυπτία, που ήταν απόλυτα δουλωμένη στα εγωϊστικά πάθη της ματαιοδοξίας, της άνετης ζωής και της σωματικής ηδονής. Η Οσία Μαρία έθεσε ως μοναδικό σκοπό της ζωής της την μετάνοια και την συγγνώμη και εκείνο που τελικά την έσωσε ήταν η άπειρη αγάπη του Θεού.

Ο Ιησούς Χριστός προβαίνει στην προσφορά ενός νέου Νόμου χάριτος και φιλανθρωπίας. Αποκαλύπτει στον λαό Του ένα Θεό αγάπης και συγγνώμης. Ενα Θεό που σώζει τον κόσμο. Ένα Θεό, που είναι ο πατέρας, ο φίλος, ο αδελφός και ο υπερασπιστής κάθε ανθρώπου.

Σε ολόκληρη την πατερική παράδοση και διδασκαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, τονίζεται, ότι η μετάνοια δεν εξαντλείται σε ορισμένες αντικειμενικές βελτιώσεις της συμπεριφοράς, ούτε σε τύπους και σχήματα εξωτερικά, αλλά αναφέρεται σε μια βαθύτερη και καθολική αλλαγή στην ζωή του ανθρώπου. Αλλά, για να μετανοήσει κανείς αληθινά, πρέπει να ακολουθήσει τα ανηφορικά μονοπάτια της ταπείνωσης της αγιότητας και της θυσίας. Πρέπει να ζητήσει έλεος και συγνώμη από τον φιλεύσπλαχνο Θεό. «πλησιάστε το Θεό και θα σας πλησιάσει κι εκείνος» γράφει ο Απόστολος Ιάκωβος. (Ιακώβου 4,8). Πρέπει κάθε ένας από μας για να ακούσει το «τέκνον αφέωνταί σοι αι αμαρτίαι σου» να φωνάξει εσωτερικά με όλη τη δύναμη της ψυχής του το «ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ»

Άρα μετάνοια σημαίνει αλλάζω νου, αλλάζω τρόπο σκέψης, γίνομαι καινούργιος άνθρωπος και επομένως αλλάζω πορεία. Άρα δεν ακολουθώ αυτό που νόμιζα εγώ ότι είναι το συμφέρον μου, αλλά εμπιστεύομαι και παραδίδω τον εαυτό μου στο Θεό για να με καθοδηγήσει. Κι είναι φανερό πως δεν μπορούμε να εμπιστευθούμε τον εαυτό μας σε κάποιον αν δεν τον εμπιστευόμαστε και δεν τον αγαπάμε.

Ο Απόστολος Παύλος στην α΄ Κορινθίους (11.28) μας προτρέπει: για να μη μεταλαμβάνουμε αναξίως το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου «πρέπει να εξετάζει κανείς προσεκτικά τον εαυτό του και τότε να μεταλαμβάνουμε».

Γι αυτό, αγαπητοί μου αδελφοί, ας προσέλθουμε στο Μυστήριο της Εξομολογήσεως, που είναι έκφραση αγάπης και φιλανθρωπίας του Θεού, για να ξαναβαπτιστούμε ουσιαστικά στην κολυμβήθρα του Αγίου Πνεύματος και με καθαρότητα να επανέλθουμε στην ουράνιο Βασιλεία του Θεού, στο ζωντανό Σώμα του Χριστού, που είναι η Εκκλησία, η κοινωνία με το Θεό, δηλαδή η Θεία Κοινωνία. Έτσι μόνο θα έχουμε το ευεργέτημα, που είπε ο Κύριος : «ο τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου το αίμα εν εμοί μένει καγώ εν αυτώ» (Ιωάννου 6,56). «Ιδού (λοιπόν) νυν καιρός ευπρόσδεκτος, ιδού νυν ημέρα σωτηρίας». (β΄Κορινθ. 6,2)              Αμήν. 

       Χρήστος Κ. Τσούβαλης

       Άρχων Οστιάριος του Οικουμ. Θρόνου

Άγιοι Ανάργυροι Πατρών, 06.04.2014