Πρωτ. Σπυρίδων Βασιλάκος: «Όταν ο Χριστός θεραπεύει, τότε ο άνθρωπος ανασταίνεται»

Του Σταμάτη Μιχαλακόπουλου

Κατανυκτική ιερά αγρυπνία με Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία, τελέστηκε στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, το βράδυ της Τρίτης 17 Μαρτίου. Στην ιερά αγρυπνία προεξήρχε και μίλησε ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Σπυρίδων Βασιλάκος, από την Ιερά Μητρόπολη Θηβών και Λεβαδείας. Η ιερά αγρυπνία και η ομιλία, πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων «Ευαγγελίστρια 2015».

Καθ’ όλη τη διάρκεια της αγρυπνίας, οι πιστοί που συμμετείχαν, είχαν την μεγάλη ευλογία να προσκυνήσουν την θαυματουργή ιερά Εικόνα της Παναγίας της Αρμενιώτισσας, από το χωριό Αρμένιο της Λάρισας και το ιερό λείψανο του Αγίου Ιωάννου του Ελεήμονος, που μεταφέρθηκε από την Ιερά Μονή Προφήτου Ηλιού Θήρας, που φιλοξενούνται και θα παραμείνουν στο Ναό μέχρι τις 29 Μαρτίου.

Ο π. Σπυρίδων επικέντρωσε τον πνευματικό του λόγο, που απηύθυνε προς τους πιστούς μετά το πέρας της ακολουθίας, στα εμπόδια και τα εφόδια της περιόδου που διανύουμε, της πορείας της ψυχής, προς το ανέσπερο φως της Αναστάσεως του Κυρίου. Η Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι ο δρόμος και η ψυχή καλείται να πορευτεί τον δρόμο αυτό για να καθαρθεί με τα εφόδια τα πνευματικά και να μπορέσει να φτάσει και να προσκυνήσει την Αγία Ανάσταση.

Όπως είπε στην αρχή, ο δρόμος αυτός ξεκινά με ένα γεγονός το οποίο συναντούμε την 1^ηΚυριακή των Νηστειών. Ένα απλό γεγονός, με ιδιαίτερο όμως βάθος και ουσία. Ο Κύριος συναντά τον Απόστολο Του, τον Φίλιππο και ο Φίλιππος ενημερώνει το Ναθαναήλ, τον φίλο του, για την παρουσία του Κυρίου η οποία γέμισε την ύπαρξη του. Και ο Ναθαναήλ προσεγγίζει για να δει και για να πειστεί σε όσα του έλεγε ο Φίλιππος. Και όταν προσεγγίζει τον Χριστό, τότε ο Κύριος του λέει ότι «σε είδα όταν καθόσουν κάτω από το δένδρο». Και ο Ναθαναήλ ομολογεί ότι «εσύ είσαι ο Χριστός, ο Υιός του Θεού, ο Βασιλέας του Ισραήλ».

Γιατί όμως ο Ναθαναήλ έρχεται να ομολογήσει εκείνη την στιγμή αυτό το οποίο αισθάνθηκε; Γιατί πολύ απλά, απάντησε ο ομιλητής, η θέση στην οποία βρισκόταν δεν ήταν απλά ένας τόπος, αλλά ήταν μία πνευματική κατάσταση. Ο Ναθαναήλ βρισκόταν σε θέση προσευχής, σε μία θέση που μπορεί να μας δει ο Θεός.

«Όταν ο άνθρωπος βρίσκεται στην θέση της αγάπης, της ταπείνωσης, της άσκησης, της αρετής, της προσευχής, της αυτογνωσίας, τότε βρίσκεται στην θέση εκείνη που μπορεί να τον δει ο Θεός, αλλά και ο ίδιος να δει τον Θεό.

Έτσι λοιπόν ξεκινάει ο βηματισμός της ψυχής μέσα στην Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Αναζητάει η ψυχή αυτήν την θέση, όπου θα αποκτήσει την θέα του Θεού και θα νιώσει το έλεος Του.»

Μπαίνοντας στην 2^η Κυριακή των Νηστειών, συνέχισε ο π. Σπυρίδων, συναντάμε μία σπουδαία αγιασμένη ασκητική προσωπικότητα, τον θαυμαστό εκείνο ποιμένα της Θεσσαλονίκης, τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά. Πως προσεγγίζουμε έναν Άγιο, αναρωτήθηκε; Γνωρίζοντας τον βίο του, τιμώντας τον και προσπαθώντας να μιμηθούμε στοιχεία της πνευματικής πορείας του, της αγιασμένης ζωής του. Όταν λοιπόν πλησιάζουμε τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά είναι βέβαιο ότι θα αφουγκραστούμε, θα ακούσουμε με την ακοή της ψυχής, την κραυγή του: Κύριε, φώτισον μου το σκότος.

Από ποια θέση ο Άγιος δίνει, προσφέρει αυτήν την κραυγή της ψυχής στον Χριστό; Από τη θέση του Ναθαναήλ, απαντά, δηλαδή την θέση της βαθειάς ταπείνωσης, της πραγματικής και της γνήσιας άσκησης, της καρδιακής προσευχής. Ο Άγιος, όπως και ο Απόστολος Ναθαναήλ, έχουν μπει στον πνευματικό θάλαμο της ψυχής τους. Εκεί μέσα βλέπουν το σκοτάδι που είχαν ως άνθρωποι και καλούν το φως, που δεν είναι άλλο από τον Χριστό, αυτό το φως το ανέσπερο.

«Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή, αναζήτηση του δρόμου προς την ψυχή, πορεία που στόχο και σκοπό έχει την συνάντηση με τον Χριστό. Γιατί τον Χριστό, στην ψυχή τον συναντούμε. Χώρος συνάντησης, γνωριμίας, επαφής, κοινωνίας, είναι η ψυχή.»

 Με αφορμή λοιπόn αυτήν την πορεία, παρουσίασε στη συνέχεια στοιχεία που γίνονται εμπόδια της πορείας, αλλά και στοιχεία πνευματικά που αποτελούν εφόδια της πορείας.

Εμπόδια και εφόδια

Ένα εμπόδιο στην πορεία προς την ψυχή, τόνισε ο π. Σπυρίδων, είναι η φαντασία μας. Σύμφωνα με τον Γέροντα Καλλίνικο τον ησυχαστή, που έζησε στο Άγιο Όρος πριν από πολλές δεκαετίες, η φαντασία «είναι ταλαντούχος ζωγράφος, ζωγραφίζει με φανταχτερά χρώματα μέσα στην ψυχή και τη διάνοια μας».

Και βέβαια η φαντασία τονίζει ότι δεν αξίζει, ότι δεν έχει ουσία και ότι δεν υπάρχει. Είναι μια αρρωστημένη μεταπτωτική κατάσταση. Όταν λοιπόν αφήνομαι στην φαντασία, όταν ανεβαίνω στο άρμα της φαντασίας, είναι βέβαιο ότι θα με οδηγήσει μακριά από την πορεία προς την ψυχή. Είναι βέβαιο ότι θα με παραπλανήσει. Είναι βέβαιο ότι εκείνο που θα μου υπαγορεύσει δεν έχει ούτε αλήθεια, ούτε ουσία, ούτε αξία, αλλά είναι μία πλάνη.

Ένα δεύτερο εμπόδιο στην πορεία μας, είναι η υπόνοια. Σύμφωνα με έναν άλλον μεγάλο ασκητή του Αγίου Όρους, τον Γέροντα Δανιήλ τον Κατουνακιώτη, η υπόνοια είναι «ένας επιδέξιος φωτογράφος, ο οποίος πρώτα φωτογραφίζει με προσοχή και μετά αλλοιώνει την μορφή ή το γεγονός». Πολλές φορές η υπόνοια γίνεται ένα μονοπάτι και είναι βέβαιο ότι μας μεταφέρει μακριά από τον δρόμο εκείνο τον πνευματικό που μας οδηγεί στην ψυχή και στον Χριστό.

Όπως τόνισε ο ομιλητής:

«Υπόνοια και φαντασία έχουν κάτι που δεν το έχουμε εμείς: πολύ υπομονή. Χτίζουν διακριτικά και υπομονετικά τείχη, τα τείχη της πλάνης και του ψεύδους τα οποία μας χωρίζουν και από τον αδελφό, επομένως και από τον Χριστό.»

Ένα άλλο στοιχείο στην πορεία μας προς τον Χριστό το οποίο μπορεί να γίνει ή εμπόδιο ή εφόδιο, είναι ο σεβασμός στον κόπο του άλλου. Ας είμαστε προσεκτικοί, προέτρεψε ο π. Σπυρίδων, γιατί όταν σεβόμαστε τον κόπο, σεβόμαστε το πρόσωπο. Όταν τιμούμε το πρόσωπο του αδελφού, τότε πραγματικά λατρεύουμε τον ίδιο τον Χριστό.

Ακολούθως, αναφέρθηκε στο μεγάλο εφόδιο της προσευχής. Η αληθινή προσευχή, τόνισε, εκείνη η οποία έχει τα πνευματικά συστατικά της συναίσθησης, της ταπείνωσης, της μετανοίας, της λατρείας στον Χριστό, της αγάπης στον αδελφό, της συγχωρητικότητας στον εχθρό, τότε η προσευχή αυτή έχει την δύναμη να ταπεινώσει και ψυχή και σώμα και ταπεινώνοντας τα, να τα ανυψώσει σε ένα ύψος πνευματικό.

«Όταν προσευχόμαστε, ας προσέξουμε τις οχιές εκείνες που μας προσεγγίζουν και δεν είναι άλλες από τους ίδιους μας τους λογισμούς. Που έρχονται να μας δηλητηριάσουν εκείνη την στιγμή και να μας αποσπάσουν από την επικοινωνία μας με τον Θεό.

Να είμαστε βέβαιοι ότι εάν η προσευχή μας έχει τα στοιχεία εκείνα τα πνευματικά, που κάνουν ψυχή και σώμα να ταπεινωθούν και να ανυψωθούν, το δηλητήριο των λογισμών δεν θα επηρεάσει την πράξη, τον λόγο αλλά και δεν θα μας αποσπάσει ο λογισμός ο φαρμακερός από την προσευχή μας.»

Κλείνοντας τον εμπνευσμένο πνευματικό του λόγο, ο π. Σπυρίδων επεσήμανε ότι τον δρόμο για την ψυχή, τον ακολούθησαν οι Άγιοι, οι Πατέρες μας. Και τόνισε με έμφαση ότι τον δρόμο αυτό, είναι βέβαιο πως όταν τον ανακαλύψει ο άνθρωπος θα νιώσει ότι έχει την ωραιότερη θέα. Γιατί ο δρόμος προς την ψυχή θα μας γεμίσει συναίσθηση, θα μας δώσει ταπείνωση και η ταπείνωση θα μας οδηγήσει σε μεγαλύτερο βάθος, στο βάθος εκείνο όπου θα μπορέσουμε μαζί με το σκοτάδι μας και ολόκληρη τη ζωή μας, να συναντήσουμε τον Χριστό. Και αυτό το σκοτάδι και την παραλυσία την πνευματική να την εναποθέσουμε στα δικά του πόδια, έχοντας όχι την ελπίδα, αλλά την πεποίθηση της θεραπείας μας. Και όταν ο Χριστός θεραπεύει, τότε ο άνθρωπος ανασταίνεται.