Ἡ ὁλόφωτος νεφέλη - π. Γρηγόριος Μουσουρούλης

Ἡ ὁλόφωτος νεφέλη

 (ἐκ τοῦ Οἴκου «Λάμψας ἐν τῇ Αἰγύπτῳ»)

«Χαῖρε σκέπη τοῦ κόσμου πλατυτέρα νεφέλης»

                ˜˜˜˜˜˜˜˜  

       

«Χαῖρε σκέπη τοῦ κόσμου πλατυτέρα νεφέλης»

        Ὁ ἱερός ὑμνογράφος τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου στέκεται μέ θαυμασμό καί δέος μπροστά στό πρόσωπο τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Μέ καρδιά πλημμυρισμένη ἀπό εὐγνωμοσύνη πρός τήν Ὑπέραγνο Κόρη τῆς Ναζαρέτ ἐπιχειρεῖ νά παρουσιάσει τίς ἀρετές της    μέσα ἀπό τούς στίχους τῶν γκυκύφθογγων ὕμνων του κατά τόν καλύτερο τρόπο. Βλέπει ὅμως ὅτι οἱ δικές του λέξεις εἶναι πολύ πτωχές γιά νά ἀνυμνήσει τό μεγαλεῖο τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ. Γι᾽αὐτό καταφεύγει στό αἰώνιο βιβλίο τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί δανείζεται ἀπό ἐκεῖ λέξεις καί φράσεις καί νοήματα γιά νά μεγαλύνει μέ αὐτά τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο. Περιστατικά καί γεγονότα θαυμαστά τῆς Ἱερᾶς Ἱστορίας πλέκονται μέ τρόπο ὑπέροχο γιά νά ἀποτελέσουν ὕμνους καί χαιρετισμούς τῆς Παναγίας μας.   Ἕνα ἀπό τά πολυάριθμα αὐτά περιστατικά μᾶς ὑπενθυμίζει ὁ στίχος τῶν Χαιρετισμῶν, πού ἀκούσαμε ἀπόψε, πού ὀνομάζει τήν Θεοτόκο «σκέπην τοῦ κόσμου πλατυτέραν νεφέλης». Ἐκτός αὐτοῦ καί σ᾽ἕνα τροπάριο τῆς Στ´ὠδῆς τοῦ Κανόνος τοῦ Ἀκαθίστου πάλιν ὁ ὑμνογράφος χαιρετίζει τήν Παναγία μας μέ τά λόγια «χαῖρε, νεφέλη ὁλόφωτε, ἡ τούς πιστούς ἀπαύστως ἐπισκιάζουσα».

        Οἱ φράσεις αὐτές μᾶς μεταφέρουν στά χρόνια τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τότε πού ὁ ἰσραηλιτικός λαός ἐγκατέλιπε, μέ ἐντολή τοῦ Θεοῦ, τήν χώρα τῆς δουλείας, τήν Αἴγυπτο, καί πορευόταν πρός τήν γῆ τῆς ἐπαγγελίας. Νά δοῦμε ὅμως μέ προσοχή τό περιστατικό καί τά διδάγματα πού μᾶς προσφέρει.

*****

«Χαῖρε σκέπη τοῦ κόσμου πλατυτέρα νεφέλης»

   Οἱ Ἰσραηλίτες λοιπόν μέ ἀρχηγό τόν Μωϋσῆ       βαδίζουν γρήγορα γιά νά ἀπομακρυνθοῦν ὅσο γίνεται περισσότερο ἀπό τήν χώρα τῆς δουλείας.Πρέπει νά βαδίζουν συνέχεια χωρίς καμμιά διακοπή τῆς πορείας. Μετανοημένος ὁ Φαραώ γιά τήν ἄδεια πού ἔδωσε στούς ἑβραίους νά φύγουν ἀπό τήν Αἴγυπτο ἑτοιμάζει στρατό πολύ γιά νά τούς κυνηγήσει καί νά τούς ἀναγκάσει νά γυρίσουν πίσω στήν χώρα τοῦ Νείλου. Ὁ Θεός ὅμως, πού παρακολουθεῖ τά πάντα καί θά στηρίζει πάντοτε τό βλέμμα Του προστατευτικό πάνω στούς εὐσεβεῖς ἀνθρώπους, πού σέβονται καί προσκυνοῦν τό ἅγιο Ὄνομά Του καί θά συμβαδίζει μαζί τους, ἐπεμβαίνει γιά ἄλλη μιά φορά ὑπέρ τοῦ ἐκλεκτοῦ λαοῦ Του. Στέλλει μιά νεφέλη νά βοηθήσει τόν λαό του πού κινδυνεύει. «Ὁ τιθείς νέφη τήν ἐπίβασιν αὐτοῦ» χρησιμοποιεῖ ἕνα σύννεφο  γιά νά σώσει τούς ἰδικούς Του.

   Ἡ νεφέλη αὐτή ἔδειχνε στόν λαό τό δρόμο πού ἔπρεπε νά βαδίζουν γιά νά μή χαθοῦν στήν ἔρημο καί τούς ὅριζε τό πότε, ποῦ καί πόσο χρόνο ἔπρεπε νά στρατοπεδεύουν. Ἐκάλυπτε περίπου ἑνάμισυ ἑκατομμύριο ὁδοιπόρων. Κατέβαινε ἀπό τόν οὐρανό καί στεκόταν ἄλλοτε μπροστά καί ἄλλοτε πίσω ἀπό τόν λαόν. Ἦταν φαινόμενο θαυμαστό, πού προκαλοῦσε ἱερό φόβο καί γεννοῦσε αἰσθήματα ἀσφαλείας στόν λαό. Ἡ ἴδια νεφέλη  τήν νύκτα ὡσάν στήλη πυρός ἐφώτιζε τόν δρόμο τους γιά νά μποροῦν νά προχωροῦν.

       Αὐτό τό θαῦμα  μᾶς ὑπενθυμίζει ὁ ἐμνευσμένος ὑμνωδός καί πρός αὐτή τήν ὁλόφωτη νεφέλη παρομοιάζει τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο.  Τί κοινό ὑπάρχει μεταξύ τῆς νεφέλης καί τῆς Παναγίας Μητέρας τοῦ Κυρίου μας;     

        Ἐκείνη ἡ νεφέλη ἐπροστάτευε, ὅπως εἴπαμε,  τούς Ἑβραίους στήν ἔρημο ἀπό τίς καυστικές ἀκτίνες τοῦ ἥλιου. Ἡ Θεοτόκος, ἡ «Προστάτις τῶν χριστιανῶν» μᾶς προστατεύει μέ τήν χάρη καί τήν παρρησία πού ἔχει ἐνώπιον τοῦ Υἱοῦ της, τοῦς Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀπό «τά πεπυρωμένα βέλη τοῦ πονηροῦ». Γίνεται γιά ὅλους τούς πιστούς «σκέπη καί κραταίωμα, τεῖχος καί ὀχύρωμα», πού καλύπτει καί ἀσφαλίζει τήν ψυχή μας στόν ἀόρατο πόλεμο πού διεξάγουμε ἐναντίον τῶν πνευμάτων τοῦ σκότους γιά τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς μας. Μέ τήν χάρη της ἡ Παναγία μας γίνεται «τῶν ἀοράτων ἐχθρῶν ἀμυντήριον». Μᾶς βοηθεῖ νά ἀμυνόμεθα καί νά ἀποκρούομε τίς λυσσαλέες ἐπιθέσεις τῶν δαιμόνων, πού ὁρμοῦν μέ μανία ἐναντίον μας.

        Ἔπειτα οἱ Ἰσραηλίτες, κάτω ἀπό τήν φωτεινή νεφέλη τοῦ Θεοῦ τότε, ἐδοκίμαζαν μέσα στήν καυστική ἀτμόσφαιρα τῆς ἐρήμου ἀναψυχή. Καί ἡ ὁλόφωτος νεφέλη, ἡ Παναγία μας δροσίζει, χαρίζει ἀναψυχή στούς πιστούς πού ταξιδεύουν πρός τήν ἄνω Ἱερουσαλήμ. Καί ἡ δική μας πορεία στήν καθημερινή ζωή συνοδεύεται ἀπό κόπωση, κούραση πνευματική. Τό καμίνι τοῦ πόνου καί τῶν θλίψεων φλογίζει τήν ψυχή μας. Ἡ πονεμένη καρδιά μας ζητεῖ τήν πνευματική δροσιά, τό βάλσαμο τῆς παρηγοριᾶς. Τό λιοπύρι τῆς ἁμαρτίας καταπονεῖ κάθε ἀγωνιστή χριστιανό. Καί ὁ κουρασμένος ὁδοιπόρος ζητεῖ δροσιά, ψυχική καί πνευματική τόνωση. Μιά πνευματική ξεκούραση. Ἡ Παναγία μας μᾶς χαρίζει αὐτή τήν πνευματική ἀναψυχή μέ τήν προσευχή της πρός τόν ΥἹόν καί θεόν της τήν «πηγήν τοῦ ζῶντος ὕδατος» τόν Χριστόν πού κρατεῖ στά χέρια της.

        Ἡ νεφέλη τότε ὁγηοῦσε τούς Ἰσραηλίτες μέσα στήν ἔρημο. Τούς ἔδειχνε τόν δρόμο πρός τήν γῆ τῆς ἐπαγγελίας. Καί ἡ Κυρία Θεοτόκος ὁδηγεῖ, καθοδηγεῖ τούς πιστούς ἀκαταπαύστως μέ τό φωτεινό καί ἅγιο παράδειγμά της. Προπορεύεται καί τούς δείχνει τόν δρόμο πρός τόν Υἱόν της γιά νά σωθοῦν δι᾽Αὐτοῦ. Ὁλόφωτος νεφέλη ἡ Παναγία ὡς «τόν Ἥλιον φέρουσα Χριστόν», ὡς «Φωτός κατοικητήριον» ὁδηγεῖ ὅσους βρίσκονται στό πνευματικό σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας εἰς τόν Χριστόν, τόν Υἱόν της, ὁ Ὁποῖος εἶναι τό «Φῶς τοῦ κόσμου». Ἡ Παναγία μας εἶναι ἡ Ὁδηγήτρια τῶν πιστῶν καί ἔτσι τήν ἐγκωμιάζει ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας.              

****

«Χαῖρε σκέπη τοῦ κόσμου πλατυτέρα νεφέλης»

        Ἀδελφοί μου! Ἡ προστασία, ὁ φωτισμός καί ἡ καθοδήγηση, πού χαρίζει ἡ Κυρία Θεοτόκος, στούς πιστούς πού ἀγωνίζονται τόν κ«καλόν ἀγῶνα» καί ἐπικαλοῦνται τήν χάρη της  εἶναι κατά πολύ ἀνώτερα ἀπό ὅσοα ἐχάριζεν ἠ νεφέλη στόν ἀρχαῖον Ἰσραήλ. Ἐκείνη ἐβοηθοῦσε ἕνα μόνο λαό καί γιά λίγο διάστημα χρόνου. Ἐνῶ ἡ Παναγία εἶναι ἡ «σκέπη τοῦ κόσμου ἡ πλατυτέρα νεφέλης». Προστατεύει, φωτίζει καί καθοδηγεῖ αἰωνίως ὅλους τούς πιστούς. Εὐτυχισμένοι καί μακάριοι εἶναι ὅσοι εὑρίσκονται κάτω ἀπό τήν σκέπη της. Ἀνάμεσά τους εὐτυχισμένους θέλει  κι ἐμᾶς ἡ Παναγία μας.   

Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Μουσουρούλης

Ἐκφωνήθηκε  στόν Ἱερό Καθεδρικό Ναό  Ἁγίου Ἰωάννου Λευκωσίας