Κάθοδος Θεοῦ ἄνοδος τοῦ ἀνθρώπου - π. Γρηγόριος Μουσουρούλης

Κυριακή Μετά τά Φῶτα

Ὁμιλία εἰς τόν Ἀπόστολον

Κάθοδος Θεοῦ ἄνοδος τοῦ ἀνθρώπου

 (Ἐφεσ. δ´7-13)

Α´ «Ὁ ἀναβάς ὑπεράνω τῶν οὐρανῶν»

Β´ Οἱ θαυμαστές διαστάσεις τοῦ πιστοῦ

                ˜˜˜˜˜˜˜˜  

        Ἡ πρώτη Κυριακή μετά τή μεγάλη ἑορτή τῶν Θεοφανείων      εἶναι γνωστή στήν ἐκκλησια­στι­κή μας γλώσσα ὡς «Κυριακή μετά τά Φῶτα». Αὐτή τήν Κυριακή οἱ θεοφόροι Πατέρες μας ὅρισαν τό Ἀποστολικό ἀνάγνωσμα τῆς Θ.Λειτουρ­γίας νά προέρχεται ἀπό τήν θεολογικώτατη ἐπι­στολή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου πρός τούς χριστι­ανούς τῆς Ἐφέσου. Σ’ αὐτό τό τμῆμα τῆς ἐπι­στολῆς του  ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος κάμνει λόγο γιά  τά δῶρα πού ἔφερεν ὁ Χριστός στόν κόσμο μέ τή θεία Του Ἐπιφάνεια καί τόν σκοπό γιά τόν ὁποῖο δόθηκαν στήν ἐκκλησία ὅλες αὐτές οἱ δωρεές.  Ἄς παρακολουθήσουμε λοιπόν μέ προσοχή τά λόγια τοῦ θείου Παύλου, γιατί θά μᾶς  βοηθήσουν πολύ στήν πνευματική μας ζωή.                                                                            

*****

Α´ «Ὁ ἀναβάς ὑπεράνω τῶν οὐρανῶν»

        Στήν ἀρχή τῆς περικοπῆς ὁ Ἀπόστολος ἀναφέρεται στή διανομή τῶν θείων χαρισμάτων μεταξύ τῶν πιστῶν καί λέγει: Ἀδελφοί, στόν καθένα ἀπό ἐμᾶς τούς πιστούς βαπτισμένους χριστιανούς δόθηκαν χαρίσματα. Χαρίσματα θεῖα, εὐγενῆ καί ζηλευτά.    Καί αὐτά τά χαρίσματα δέν δόθηκαν τυχαῖα καί μεροληπτικά. Δόθηκαν  «κατά τό μέτρον τῆς δωρεᾶς τοῦ Χριστοῦ». Σύμφωνα δηλαδή μέ τό μέτρο πού καθόρισε μέ τήν πανσοφία Του ὁ Χριστός. Αὐτή ἡ ἐνέργεια τοῦ Χριστοῦ μας, νά δώσει σέ ὅλους ἀνεξαιρέτως τούς ἀνθρώπους κάποιο ἤ κάποια χαρίσματα δέν εἶναι κάτι τό συνηθισμένο.

Ἡ χορηγία αὐτή ἔχει προφητευθεῖ στό βιβλίο τῶν ψαλμῶν (77ος  Ψαλμ.) ἑκατοντάδες χρόνια.  Ὁ Ψαλμωδός μέ τόν φωτισμό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος λέγει ὅτι ὁ «ἀνα­βάς εἰς ὕψος» Κύριος Ἰησοῦς Χριστός  μέ τήν Ἀνάληψή Του στούς οὐρανούς, «ἠχμαλώτευ­σεν αἰχμαλωσίαν». Αἰχμαλώτισε τούς ἐχθρούς Του, δηλαδή τόν διάβολο καί τόν θάνατο καί «ἔ­δωκε δώματα τοῖς ἀνθρώποις», ἔδωσε χαρί­σματα στούς ἀνθρώπους.

        Αὐτή ἡ ἄνοδος τοῦ Χριστοῦ στούς οὐρα­νούς  μᾶς λέγει στή συνέχεια τό ἀποστολικό ἀνά­γνωσμα προϋποθέτει τήν κατάβαση· τήν κάθοδο τοῦ Κυρίου στή γῆ.   Μέ τήν ἐνανθρώπηση καί τή σταύρωσή Του ὄχι ἁπλῶς κατέβηκε, ἀλλά κατέ­βηκε στά πιό χαμηλά μέρη τῆς γῆς. Αὐτός λοιπόν πού κατέβηκε εἶναι ὁ ἴδιος πού ἀνέβηκε «ὑπερά­νω πάντων τῶν οὐρανῶν, ἵνα πληρώσῃ τά πάν­τα». Ἀνέβηκε παρά πάνω ἀπό ὅλους τούς οὐρα­νούς. Ξεπέρασε σέ δόξα ὅλα τά τάγματα τῶν ἀγγέλων, ὥστε νά γεμίσει μέ τήν παρουσία του καί τίς χάριτές Του τά πάντα, ὁλόκληρη τή κτίση. Τήν ὁρατή καί τήν ἀόρατη.

        Μπροστά σ᾽αὐτή τήν μεγαλειώδη πραγμα­τικότητα ὁ ἀνθρώπινος νοῦς ἰλιγγιᾶ. Σταματᾶ τό μυαλό τοῦ ἀνθρώπου καθώς ἀτενίζει τό μεγαλεῖο τῆς θείας Οἰκονομίας, καί τό ὕψος, στό ὁποῖο ἀναβιβάστηκε ἡ ἀνθρώπινη φύση. Θαυμάζει ἐκ­στατικός τό μυστήριο τῆς θείας Ἐπιφανείας καί προσκυνεῖ τόν Σωτήρα καί Λυτρωτή τοῦ κόσμου, τόν Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν.

        Στόν Ἰορδάνη, ἀρχίζοντας τή δημόσια δρά­ση Του φάνηκε σάν ἁπλός ἄνθρωπος. Καί ὡς ἁ­πλός ἄνθρωπος ἔζησε πάνω στή γῆ, συγκακοπά­θησε μαζί μας, ἐδίδαξε, εὐεργέτησε τόν λαό καί τελικά ἀνέβηκε στόν Σταυρό γιά χάρη μας.

        Μέ αὐτή ὅμως τήν ἄφατη συγκατάβασή Του μᾶς ἀνέβασε. Μᾶς ἐχάρισε πλούσια «δόματα», θησαυρούς πνευματικούς. «Ὑπεράνω πάντων τῶν οὐρανῶν» ὁδήγησε τό ἀνθρώπινο γένος. Ἀνέβασε ὁλόκληρο τό ἀνθρώ­πινο γένος πάνω ἀπό τόν οὐρανό. Σκόρπισεν ἁ­πλόχερα σέ ὅλους ἄφεση ἁμαρτιῶν, υἱοθεσία, εἰ­ρήνη καί χα­ρά, ἐλπίδα καί πρόγευση τοῦ Παρα­δείσου. Ἀλλά τό σημαντικότερο εἶναι ὅτι τά χαρί­σματα πού μᾶς προσφέρει ὁ Χριστός ἔχουν παγ­κόσμιες διαστά­σεις, διότι μᾶς τά ἐχορήγησε, ὅταν καί ὡς ἄνθρω­πος ἔγινε κυρίαρχος τοῦ σύμπαντος καί ἐγέμισε μέ τήν παρουσία Του καί τίς δωρεές Του τά πάντα.

        Ὅλα αὐτά σημαίνουν ὅτι ὀφείλουμε δοξο­λογία  καί εὐγνωμοσύνη βαθύτατη πρός τόν εὐ­εργέτη μας Χριστό. Μᾶς ἄνοιξε τόν δρόμο τῆς ἀληθινῆς ζωῆς. Καί ὄχι μόνο νά τόν εὐχα­ριστοῦμε, ἀλλά καί νά μένουμε εὐχα­ριστημένοι ἀπό τήν προσφορά τῶν χαρισμάτων Του. Καί τοῦτο διότι πολλοί ἄνθρωποι τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ συνήθως τά θεωροῦν μικρά καί ἀσήμαντα. Ἀντί τῶν χαρισμάτων τοῦ Θεοῦ θαυμάζουν ἄλλα χαρίσματα, μέ τά ὁποῖα προβάλλονται καί ἐντυ­πωσιάζουν οἱ ἄνθρωποι τοῦ κόσμου. Κάθε χάρι­σμα, πού λαμβάνουμε, ἀδελφοί μου, μέσα στήν Ἐκκλησία, ἔχει ἀσύλληπτη δύναμη, ἀκόμη καί τό πιό μικρό, καί τό πιό συνηθισμένο. Ἀφοῦ αὐτό τό ἐλάχιστο μᾶς τό προσφέρει ὄχι ἄνθρωπος ἀλλά αὐτός ὁ Χριστός, ὁ Κυρίαρχος τοῦ Σύμπαντος.

****

 Β´ Οἱ θαυμαστές διαστάσεις τοῦ πιστοῦ

        Στή συνέχεια τῆς περικοπῆς μας ὁ θεῖος Παῦλος ἀπαριθμεῖ ὡρισμένα ἀπό τά χαρίσματα πού δίνει ὁ Χριστός καί λέγει ὅτι Αὐτός ὁ ἴδιος ὁ Θεάνθρωπος Κύριος, ἔδωσε στήν Ἐκκλησία καί τούς Ἀποστόλους καί τούς Προφῆτες καί τούς Κήρυκες τοῦ Εὐαγγελίου καί τούς Ποιμένες καί τούς Διδασκάλους μέ ὥστε νά καταρτίζονται οἱ χριστιανοί καί νά κτίζεται σάν ἄλλο λαμπρό οἰκοδόμημα ἡ Ἐκκλησία. Μέχρις ὅτου φθάσουμε νά ἔχουμε ὅλοι μία καί τήν ἴδια ἀληθινή πίστη καί τέλεια γνώση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ καί νά προοδεύουμε πνευματικά, μέχρις ὅτου γίνουμε ἕνας τέλειος ἄνθρωπος καί νά ἀποκτήσουμε τό μέτρο τῆς πνευματικῆς ὡριμότητος καί τελειότητος τοῦ Χριστοῦ, δηλαδή νά ἔχουμε πλήρεις τίς δωρεές καί τήν πνευματική τελειότητά του.

        Τή φράση τοῦ ἀποστόλου: «εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ» τήν ἑρ­μηνεύσαμε μέ τά λόγια: «νά ἀποκτήσουμε τό μέτρο τῆς πνευματικῆς ὡριμότητος καί τελειό­τητος τοῦ Χριστοῦ». Ἡ λέξη «ἡλικία» σημαίνει κυρίως τό ἀνάστημα. Σημαίνει ὅμως καί τά «χρό­νια», τήν ἡλικία, σημαίνει ἐπίσης καί ὡριμότητα.

        Ἔτσι ἀρχίζουμε νά καταλαβαίνουμε κάπως καλύτερα τό νόημα.Τό νά φθάσουμε λοιπόν «εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ», γίνεται φανερό ὅτι σημαίνει νά φθάσουμε στήν πνευματική ὡρι­μότητα καί τελειότητα πού εἶχεν ὁ Χριστός, νά ἀποκτήσουμε κι ἐμεῖς τό πνευματικό ἀνά­στη­μα τοῦ Χριστοῦ.

        Ἡ ἔννοια αὐτή δέν εἶναι  ἁπλῶς συγκλονι­στική. Ἔχει ἐκρηκτικές διαστάσεις. Διότι ξέρουμε ὅτι τό πνευματικό ἀνάστημα τοῦ Χριστοῦ μας εἶναι ἀσύλληπτο. Οἱ διαστάσεις του εἶναι ἄπειρες καί αἰώνιες. Ἴλιγγος μᾶς καταλαμβάνει καί μόνο πού τολμοῦμε νά τό σκεφθοῦμε. Τί εἶναι ὁ Χριστός; Πῶς ἔζησε καί ἀναστράφηκε ὡς ἄνθρωπος πάνω στή γῆ;  Τά πάντα στόν Χριστό εἶναι τέλεια. Καί ὅμως καί ἐμεῖς ἐκεῖ καλούμαστε νά φθάσουμε. Νά γίνουμε τέλειοι, ὅπως τέλειος εἶναι καί ὁ Πατέρας μας ὁ οὐράνιος. Καί ἡ Ἐκκλησία γι᾽αὐτό ὑπάρχει. Ὁ σκοπός τῆς ὕπαρξής της εἶναι νά αὐτός εἶναι. Καί στήν πραγματοποίηση αὐτοῦ τοῦ σκοποῦ συντελοῦν ὅλα τά χαρίσματα πού χορηγοῦνται ἀπό τόν Κύριο μέσα στήν Ἐκκλησία Του. Οἱ ἱερεῖς, οἱ Ἀρχιερεῖς, οἱ κήρυκες τοῦ θείου λόγου, οἱ ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ πού κάμνουν θαύματα ἐνῶ ἀκόμη ζοῦν πάνω σρτή γῆ, ὅλοι μά ὅλοι αὐτό τόν ὑπέρτατο σκοπό ὀφείλουν νά ὑπηρετοῦν. Νά βοηθοῦν δηλαδή τούς πιστούς νά ὡριμάζουν πνευματικά καί νά γίνονται ὅμοιοι μέ τόν Χρι­στόν, νά γίνονται ὅ,τι εἶναι καί ὁ Χριστός. Θεοί κατά Χάριν, ὅπως εἶναι Ἐκεῖνος κατά φύσιν.

        Εἶναι συγκονιστικό, ἀδελφοί μου, τό ποῦ τελικά μᾶς καλεῖ ὁ Κύριός μας, ὁ Χριστός μας νά φθάσουμε. Μᾶς καλεῖ νά γίνουμε μέ τή Χάρη Του ὄχι δοῦλοι καί ὑπηρέτες Του, ἀλλά ὅμοιοί Του, συγκληρονόμοι τῆς πατρικῆς Του περιουσίας, συγκυβερνῆτες Του στό νέο σύμπαν τοῦ Θεοῦ, στούς «καινούς οὐρανούς καί τήν καινήν γῆν» πού σύμφωνα μέ τό «ἐπάγγελμα», τήν ὐπόσχεσή Του προσδοκοῦμε. Καλούμααστε νά γίνουμε κάτι πού ὁ νοῦς μας δέν τό χωράει. Κάτι πού ἴσως νά μᾶς φαίνεται καί ... ἀπίστευτο. Ἐμεῖς, ἀδελφοί μου, σέ τέτοια κατάσταση καί κατάντια πού βρισκόμαστε.

        Ὅλο λοιπόν τό πρόβλημα βρίσκεται ἐδῶ. Στό νά πιστέψουμε στή μεγάλη μας κλήση, τήν κλήση τῆς θέωσής μας, τῆς ἀνάδειξής μας σέ υἱούς καί θυγατέρες Θεοῦ, σέ κατά χάριν θεούς. Ἐδῶ βρίσκεται τό πρόβλημα καί αὐτή εἶναι στήν οὐσία ἡ αἰτία τῆς κακοδαιμονίας καί τῆς ραθυμίας μας. Ἀκριβῶς στό ὅτι δέν πιστεύουμε στήν ὑψηλή κλήση τοῦ Θεοῦ καί κατεβάζουμε τόν πῆχυ. Ἀρνούμαστε δηλαδή νά κάνουμε τό ἅλμα στό ὕψος πού μᾶς δείχνει ὁ Χριστός. Λέμε πώς αὐτά δέν εἶναι γιά μᾶς τούς κοινούς θνητούς. Ἄν ὅμως δέν εἶναι γιά μᾶς «ὑπέρ ὧν Χριστός ἀπέ­θανε», τότε γιά ποιούς εἶναι; Γιατί ἦλθεν ὁ Χρι­στός στή γῆ;

****

        Ἀδελφοί μου ἀγαπητοί, Εἶναι εὐλογημένοι ὅσοι πιστεύουν σ᾽αὐτή τήν ὑψηλή, τήν ἀσύλλη­πτη κλήση τοῦ Θεοῦ.  Εἶναι εὐλογημένοι ὄχι μόνο ἄν πιστεύουν, ἀλλά κυρίως ἄν προσφέρουν τόν ἑαυτό τους μέ τόλμη καί ἐμπιστοσύνη στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Ἄν ἀγωνίζονται νά ζήσουν ὅπως ἔζησε Ἐκεῖνος καί ὡς ἐκ τούτου θέλει νά ζήσει καί ὁ καθένας ἀπό ἐμᾶς. Νά ζήσουμε δηλαδή μέ ἁγιότητα καί μέ τήν ἀπόφαση νά τηροῦμε τίς ἐντολές Του μέχρι θανάτου.  

Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Μουσουρούλης    

Ἱερός Καθεδρικός Ναός  Ἁγίου Ἰωάννου Λευκωσίας,

  Κυριακή  10.01.2016