Πατρικές νουθεσίες - π. Γρηγόριος Μουσουρούλης

Κυριακή ΛΒ´

Ὁμιλία εἰς τόν Ἀπόστολον

Πατρικές νουθεσίες

 (Α´Τιμ. δ´ 9-15)

        ˜˜˜˜˜˜˜˜  

Α´ Τό παράδειγμα διδάσκει

Β´ Μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς

        Πάντοτε ὁ πατέρας ὁμιλεῖ μέ πολλή οἰκειότητα στό παιδί του, ὅπως καί ὁ δάσκαλος στόν μαθητή του. Μέ τό ἴδιο θάρρος καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἀπευθύνεται στόν  μαθητή καί συνεργάτη του Τιμόθεο καί τόν συμβουλεύει μέ πατρική στοργή καί τρυφερότητα. Ὅμως οἱ συμβουλές τοῦ θείου Ἀποστόλου δέν ἐνδιαφέρουν μόνο τόν Τιμόθεο καί τούς κληρικούς ἐν γένει τῆς Ἐκκλησίας. Ἐνδιαφέρουν καί τόν κάθε χριστιανό.

        Στούς ἀμέσως προηγούμενους στίχους τοῦ σημερινοῦ ἀναγνώσματος εἶχε συστήσει στόν Τιμόθεο νά ἀσκεῖ καί νά γυμνάζει τόν ἑαυτό του  στήν ἐφαρμογή τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Τό νά γυμνάζει κανείς τό σῶμα του εἶναι καί αὐτό ὠφέλιμο. Ἡ ὠφέλεια ὅμως ἀπό τήν ἄσκηση αὐτή εἶναι μικρή, γιατί ἀποβλέπει μόνο στό σῶμα, τό ὁποῖο εἶναι φθαρτό. Ἐάν ὅμως γυμνάζει κανείς καί συνηθίζει τόν ἑαυτό του στό νά ἐφαρμόζει τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ καί νά ζεῖ εὐσεβῶς, ἡ ὠφέλεια εἶναι ἀσυγκρίτως μεγαλύτερη., διότι μέ τό τρόπο αὐτό θά ἀμειφθεῖ ἀπό τόν Θεόν καί στήν παρούσα καί στήν μέλλουσα ζωή. Αὐτές τίς συμβουλές εἶχε δώσει προηγουμένως ὁ θεῖος Παῦλος. Μέ αὐτά δέ πού ἀκούσαμε σήμερα προσθέτει τά ἑξῆς:

        Αὐτό πού σοῦ γράφω, Τιμόθεε, ὅτι δηλαδή οἱ ἀγῶνες γιά ζωή εὐσέβειας καί πίστης εἶναι πάντοτε ὠφέλιμοι καί γιά τήν παρούσα καί γιά τήν μέλλουσα ζωή. Καί αὐτός ὁ λόγος εἶναι «πιστός καί πάσης ἀποδοχῆς ἄξιος». Εἶναι λόγος ἀληθινός καί ἀξιόπιστος καί πρέπει νά τόν παραδεχθεῖ κάθε πιστός μέ ὅλη τήν καρδιά του. Γι’ αὐτό καί προσθέτει στή συνέχεια, καί ἐμεῖς  «κοπιῶμεν καί ὀνειδιζόμεθα, ὅτι ἠλπίκαμεν ἐπί Θεῷ ζῶντι». Ἐπειδή ἀκριβῶς ὁ λόγος αὐτός εἶναι ἀξιόπιστος, γι’ αὐτό καί ἐμεῖς ὑπομένουμε κόπους καί δεχόμαστε ὀνειδισμούς, ἐπειδή ἔχουμε στηρίξει τίς ἐλπίδες μας στόν ζωντανό Θεό.  «Ὅς ἐστι σωτήρ πάντων ἀνθρώπων, μάλιστα πιστῶν». Στόν Θεόν ὁ ὁποῖος εἶναι σωτήρας ὅλων τῶν ἀνθρώπων τούς ὁποίους συντηρεῖ μέ τήν πρόνοιά του, προ παντός ὅμως τῶν πιστῶν, τούς ὁποίους σώζει ἀπό τόν αἰώνιο θάνατο.

        Συνεχίζει δέ ὁ θεῖος Ἀπόστολος μέ τήν παραγγελία: «παράγγελλε ταῦτα καί δίδασκε» ὡς ἐπίσκοπος πού εἶσαι. Νά διδάσκεις αὐτές τίς ἀλήθειες στούς πιστούς καί νά τούς προτρέπεις νά τίς ἐφαρμόζουν στή ζωή τους.  Ἐπειδή δέ ἦταν νέος στήν ἡλικία ὁ Τιμόθεος συνεχίζει·  «μηδείς σου τῆς νεότητος καταφρονείτω». Ἄς μή περιφρονεῖ κανεῖς τή νεότητά σου. Γιά νά γίνεται ὄμως αὐτό, νά σέ σέβονται οἱ πιστοί καί νά δέχονται τίς προτροπές καί τίς συμβουλές σου γιά ζωή πνευματική, ζωή θεοσεβείας φρόντιζε νά γίνεσαι  «τύπος τῶν πιστῶν». Παράδειγμα καί ὐπόδειγμα τῶν χριστιανῶν σέ ὅλα. Στά λόγια σου, στή συμπεριφορά σου, στήν ἀγάπη σου πρός ὅλους, στήν πνευτματική ζωή πού θά ζεῖς, στήν πίστη, τήν καθαρότητα καί ἁγνότητα τῆς ζωῆς σου.  «Ἐν λόγῳ, ἐν ἀναστροφῇ, ἐν ἀγάπῃ, ἐν πνεύματι, ἐν πίστει, ἐν ἁγνείᾳ». Ἔτσι μόνο θά γίνεσαι σεβαστός καί ἀγαπητός στούς πιστούς καί θά μπορεῖς νά τούς ἐπηρεάζεις στό θέλημα τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία τους.

*****

Α´ Τό παράδειγμα διδάσκει

        Ἀλλά αὐτά δέν ἴσχυαν μόνο γιά τόν Τιμόθεο, ἀδελφοί μου. Ἰσχύουν γιά ὅλους μας. Ὅλοι ἀνεξαιρέτως ἔχουμε καθῆκον νά παρέχουμε τόν ἑαυτό μας τύπο καί ὑπόδειγμα σέ κάθε ἐκδήλωση τῆς ζωῆς μας. Νά παρέχουμε τόν ἑαυτό μας παράδειγμα ζωῆς καί συμπεριφορᾶς χριστιανικῆς, κατά τόν καλύτερο καί τελειότερο τρόπο. Μόνο ὅταν τό παράδειγμά μας εἶναι ἀληθινά χριστιανικό, μόνο τότε θά μποροῦμε νά ὠφελοῦμε τούς ἄλλους ἀνθρώπους καί νά τούς βοηθοῦμε νά κερδίσουν τή σωτηρία τῆς ψυχῆς τους. Μόνο τότε τά λόγια τῆς πίστεως, οἱ συμβουλές καί οἱ παρακινήσεις μας νά ἀκολουθοῦν τόν Χριστόν θά φέρουν ἀποτελέσματα καί θά ἔχουν κύρος. Ὅλοι ξεύρουμε ὅτι ὅταν κάποιος δέν ἔχει παράδειγμα χριστιανικό, ὅσα καί ἄν εἰπεῖ δέν γίνονται εἰσακουστά. Καί ὅσα ὡραῖα λόγια  κι’ ἄν λέγει, ὅταν ἡ ζωή του δέν εἶναι ὅπως τήν θέλει ὀ Θεός, μᾶλλον βλάπτει, παρά ὠφελῖ. Γίνεται ὁ ἄνθρωπος αὐτός αἰτία νά βλασφημεῖται ὀ Θεός καί ὄχι νά δοξάζεται. Ὅπως καί τό ἀντίθετο. Ὅπου ὑπάρχει παράδειγμα χριστιανικό, ἐκεῖ ὅλοι παραδέχονται τόν χριστιανό καί τήν πίστη. Καί δοξάζουν τόν Θεόν. Πόσες φορές δέν λένε: «αὐτός μάλιστα εἶναι χριστιανός». Γιατί; Γιατί ζεῖ χριστιανικά. Διότι προσέχει τά λόγια του, εἶναι τίμιος, εἶναι δίκαιος, εἶναι σώφρων στή ζωή του, ἔχει ἀγάπη πρός ὅλους, ἔχει ζωή πνευματική. Αὐτοῦ τό παράδειγμα ἀξίζει νά ἀντιγράψουμε στή ζωή μας.

*****

Β´ Μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς

        Ἀλλ’ὁ Ἀπόστολος δίνει καί μερικές ἀκόμη σπουδαῖες συμβουλές καί ὁδηγίες, χρήσιμες ὄχι μόνο γιά τόν Τιμόθεο ἀλκλά καί γι΄ἐμᾶς.  «Μέχρις ὅτου ἔλθω, τοῦ λέγει, νά δίνεις προσοχή στήν ἀνάγνωση τῶν Ἁγίων Γραφῶν, στήν παράκληση καί παρηγοριά τῶν πονεμένων, στή διδασκαλία ὅλων τῶν πιστῶν». Αὐτά ἦταν καθήκοντα τοῦ Τιμοθέου ὡς ἐπισκόπου καί ἔπρεπε νά τά ἐπιτελεῖ κατά τόν καλύτερο τρόπο, γιά νά ἀνταποκρίνεται στό μεγάλο ἀξίωμα καί τήν ὐψηλή κλήση, πού τοῦ εἶχε κάμει ὁ Θεός. Τοῦ τό ὑπενθυμίζει ὁ Ἀπόστολος. «Μή ἀμέλει τοῦ ἐν σοί χαρίσματος..». Σοῦ δόθηκε τοῦ λέγει τό χάρισμα νά εἶσαι ἐπίσκοπος μέ προφητική ἀποκάλυψη. Καί κατόπιν αὐτῆς μέ τό νά θέσουν ἐπί τῆς κεφαλ[ης τά χέρια των τό σῶμα τῶν πρεσβυτέρων. Δηλαδή τῶν Ἀποστόλων πού ἦσαν μαζί μέ τόν Παῦλο. Καταλήγει δέ ὁ Ἀπόστολος:   «ταῦτα μελέτα, ἐν τούτοις ἴσθι, ἵνα σου ἡ προκοπή φανερά ἦ ἐν πᾶσι». Ὅλα ὅσα σοῦ ἔγραψα, νά τά μελετᾶς πολύ. Ὅλη σου ἡ ψυχή νά εἶναι δοσμένη σ’αὐτά καί μέ αὐτά νά ἀσχιολεῖσαι. Ἔτσι θά προοδεύεις πνευματικά καί ἡ πρόοδός σου θά εἶναι φανερή σέ ὅλους.

        Αὐτή ἡ προτροπή τοῦ Ἀποστόλου ἀφορᾶ καί ἐμᾶς, ἀγαπητοί μου. Νά μελετοῦμε τά λόγια τοῦ Θεοῦ. Ὅλα ὅσα κατέγραψε τό Πνεῦμα τό Ἅγιον διά τῶν ἀνθρώπων του τόσο στήν Παλαιά ὅσο καί στήν Καινή Διαθήκη. Νά τά μελετοῦμε πολύ. Νά τά μελετοῦμε συχνά. Νά γεμίζει ὁ νοῦς καί ἡ ψυχή μας ἀπό αὐτά, ὥστε νά κυκλοφοροῦν πάντοτε μέσα μας. Νά εἶναι αὐτά πού θά κανονίζουν τή ζωή μας καί τίς διάφορες ἐνέργειές μας. Νά ποτίζεται ὀλόκληρη ἡ ὕπαρξή μας ἀπό αὐτά καί τό πνεῦμα τῶν λόγων τῆς Γραφῆς. Διότι ὅταν γίνεται αὐτό, τότε ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ γεμίζει τόν πιστό καί τόν κάμνει θεοκίνητο. Τόν ἀξιώνει νά ζεῖ μέσα στό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ. Τοῦ χαρίζει θεῖο φωτισμό καί τόν καθοδηγεῖ ὥστε σέ κάθε περίσταση νά φέρεται μέ τρόπο θεάρεστο. Αὐτή ἡ μελέτη ἐπιπλέον ἀποκαλύπτει στήν ψυχή τά μυστήρια τῆς ἀγάπης τοῦ θεοῦ πρός τόν ἄνθρωπο. Τήν θρμαίνει καί τήν γεμίζει μέ εὐγνωμοσύνη.. Καθαρίζει τό ἐσωτερικό μας ἀπό κάθε σκέψη καί λογισμό ἄσχημο καί γεμίζει τήν ψυχή μέ νοήματα ἱερά καί ἅγια. Στρέφει τόν ἄνθρωπο πρός τόν Θεόν καί τόν οὐρανόν. Καί ἔτσι σιγα –σιγά τόν ἁγιάζει καί τόν ἑνώνει μέ τόν Χριστόν.

****

        Νά μελετοῦμε λοιπόν, νά μελετοῦμε μέ τρόπο πλούσιο τά λόγια τοῦ Θεοῦ εἴτε στήν παλαιά εἴτε στήν Καινή Διαθήκη, εἴτε στά συγγράμματα τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας, εἴτε σέ βιβλία καί περιοδικά ὀρθόδοξα. Μέ τόν τρόπο αὐτό θά σθμβαίνει καί σ’ ἐμᾶς ὅ,τι γινόταν στόν τιμόθεο. Ἡ πνευματική μας πρόοδος καί προκοπή θά αὐξάνει. Θά ὁλοκληρώνεται καί θά γίνεται φανερή σέ ὅλους γιά δική μας σωτηρία καί πρός δόξαν τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ μας.

Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Μουσουρούλης

Ἱερός Καθεδρικός Ναός  Ἁγίου Ἰωάννου Λευκωσίας,

  Κυριακή  31.01.2016