Κέλευσον Δέσποτα… - Γ. Ι. Ανδρουτσόπουλος

Γ. Ι. Ανδρουτσόπουλος*

Κέλευσον Δέσποτα…**

Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως…  Έφτασε ήδη το μέσον της Μ. Τεσσαρακοστής.  Στον κατάμεστο νέο ναό του πολιούχου, σε αυτό το σέμνωμα και αγλάισμα της εκκλησίας των Πατρέων, ιερουργείται το μυστήριο της θείας ευχαριστίας και η φθαρτότητα της γης συναντάται με την αιωνιότητα του ουρανού. Φανερώνεται το σημείο ενότητας μεταξύ ουρανού και γης. Μεταμορφώνεται το «νυν», το «τώρα» της πραγματικότητας στο «αεί», το «πάντα» της αιωνιότητας. Στο κέντρο του ναού στέκεται επιβλητικό μέσα στην απλότητά του Τίμιο ξύλο, πάνω στο οποίο αποτυπώνεται με τον πλέον εύγλωττο και αποκαλυπτικό τρόπο το μυστήριο της πίστεως και το μήνυμα της σωτηρίας. Ο ερχομός του υψηλού επισκέπτη οφείλεται στην ευγενική προσφορά της Σιωνίτιδος Εκκλησίας προς την αποστολική πόλη και εκκλησία των Πατρών. Βραχύ το διάστημα της παραμονής του, μεγάλη η ωφέλεια της ευλογίας του…

Η θεία λειτουργία συνεχίζεται. Η στιγμή του καθαγιασμού των τιμίων δώρων πλησιάζει… Λίγο πριν την τέλεση του μυστηρίου, προτού ο αμνός του Θεού, «ο πάντοτε εσθιόμενος και μηδέποτε δαπανώμενος», θυσιαστεί αναιμάκτως, ο προεστώς της ευχαριστιακής συνάξεως, ο οικείος ποιμενάρχης της εκκλησίας των Πατρών (προς)καλεί τον διάκονο των μυστηρίων του Θεού να εισέλθει, μετά φόβου και πίστεως, στα άγια των Αγίων· να ζήσει το μυστήριο της δικής του Πεντηκοστής. Κλήρος και λαός προσεύχονται γονυπετείς η θεία Χάρη, «η πάντοτε τα ασθενή θεραπεύουσα και τα ελλείποντα αναπληρούσα», να  έλθει επʼ αυτού και να (επι)σκιάσει την ιερατική διακονία του φερέλπιδος κληρικού.

Είναι γεγονός ότι η ιερωσύνη, ως λειτούργημα, τελείται μεν στη γη, έχει όμως, κατά τον χρυσορρήμονα Χρυσόστομο, «τάξιν … επουρανίων … ταγμάτων». Δεν υπάρχει, νομίζω, καλύτερος τρόπος για να περιγράψει κανείς τον ορθόδοξο παπά, την ευθύνη και την αποστολή του από το να δώσει τον λόγο σε κάποιον που, μέχρι να σφαλίσει, πριν δέκα ακριβώς χρόνια , τα μάτια του σʼ αυτόν τον κόσμο, υπηρέτησε επί σχεδόν μία πεντηκονταετία τον κλήρο. Τον Οκτώβριου 2004, με την ευκαιρία της συμπληρώσεως 30 χρόνων αρχιερατικής διακονίας (1974-2004) του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χριστοδούλου Α´, του από Δημητριάδος, εκδόθηκε Χαριστήριος Τόμος, ο οποίος τού επιδόθηκε σε τιμητική εκδήλωση που έλαβε χώρα στην αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός». Στην ομιλία του, υπό τον τίτλο «Εμπειρίες από τη ζωή μου ως Επισκόπου», - μία από τις καλύτερες, νομίζω, αρχιεπισκοπικές ομιλίες -, ο μακαριστός πρωθιεράρχης αφιερώνει οφειλετικώς τον λόγο του «σε κάθε παπά, που αναλώνεται στη διακονία, που τρέχει για τους ενορίτες του πολύ πιο γρήγορα απʼ όσο για τα παιδιά του, που γίνεται ο ίδιος κεράκι αναμμένο στην εκκλησιά, να φωτίζει κι όταν φύγουν οι πιστοί για τα σπίτια τους, να τρέμει ανάλαφρα προ του Κυρίου, παρακαλώντας Τον να ανακουφίζει το ποίμνιό Του από τη οδύνη, και να μετατρέπει την έρημο της μέριμνας σε παράδεισο προσφοράς».

Μας προσκαλεί να  «κρυφοκοιτάξουμε αυτόν τον παπά στην άδεια από κόσμο, όχι όμως κι από Θεό, εκκλησιά» και του λέει παραινετικά και συνάμα εξομολογητικά: «Δεν μπορείς να είσαι μια τέτοια μορφή, δεν μπορείς να είσαι αληθινά αφοσιωμένος στη διακονία του Κυρίου, αν νιώθεις πως κάνεις “πάλι τα ίδια”. Δεν μπορείς να βλέπεις τον κόσμο γύρω σου ως αμπελώνα του Κυρίου που σου τον έχει εμπιστευθεί, αν σου αφαιρεί τους ορίζοντες η συνήθεια. Δεν μπορείς να ανοίγεσαι στο ποίμνιο αν είσαι κλεισμένος μέσα στη φυλακή της ρουτίνας. Ο μεγάλος εχθρός, η μεγάλη νίκη του Πονηρού πάνω στον ιερωμένο δεν είναι να τον σπρώξει σε κάποιαν αμαρτία, σε μια κακή πράξη, αλλά θάταν να τον σπρώξει να πέσει στη συνήθεια, να μην τον αφήσει να νιώσει πως ακόμη μια φορά, μπροστά στην άγια Τράπεζα, είναι και πάλι μάρτυρας ενός θαύματος, και μάλιστα ταπεινός συνεργός. Ακόμη μια φορά, μπροστά στα μάτια του τα ανθρώπινα, το κρασί και το νερό και το φτωχό ψωμάκι, τα τυλίγει με το φέγγος της η αιωνιότητα».

Και καταλήγει ελπιδοφόρα ο αείμνηστος Ιεράρχης: «Αλλά μόνος ο άνθρωπος, δεν μπορεί να σηκώσει το βάρος της αιωνιότητας. Και θαύμα να τη λέει τη μετουσίωση, δεν θα μπορεί να το νιώθει, καθώς η αίσθησή μας φθείρεται μέσα στην επανάληψη. Είναι δώρο Κυρίου, ευλογία προς τον υπηρέτη Του ανεκτίμητη, να μη τον αφήσει να βυθισθεί στη συνήθεια, να μη τον αφήσει να νιώσει ποτέ “δουλειά” την ετοιμασία της θείας Ευχαριστίας». 

Η θεία λειτουργία φτάνει στο τέλος της. Ο δεξιός χορός των ψαλτών ψάλλει «Τον Δεσπότην και Αρχιερέα ημών, Κύριε φύλαττε» Ο σεβάσμιος Επίσκοπος βάζει το «Διʼ ευχών…». Στο δεσποτικό στέκεται ήδη ο νεοχειροτονημένος κληρικός, φορώντας τα λιτά λειτουργικά του άμφια, το μοναχικό καλλυμαύχι και τον επιστήθιο σταυρό. «Αύτη η αλλοίωσις της δεξιάς του Υψίστου»… Περιμένει την Απόλυση… Σήμερα είναι η στιγμή του. Θα μοιράσει αυτός για πρώτη φορά το αντίδωρο στον λαό του Θεού. Κι αυτός θα του ευχηθεί το «Άξιος» και θα προσευχηθεί στον Ύψιστο ώστε στον νέο λειτουργό του να διακρίνει κανείς ευκολότερα τα αποτυπώματα της παρουσίας του Θεού παρά τα σημάδια της ανάγκης του ανθρώπου· το άρωμα της θείας χάριτος παρά την αίσθηση της ανθρώπινης δυνάμεως. Μνήσθητι Κύριε του δούλου σου, του ευλαβεστάτου μοναχού και πρεσβυτέρου…

ΥΓ. Στον κατά σάρκα αδελφό μου, Ιερόθεο, ο οποίος λαμβάνει σήμερα, δια των τιμίων χειρών του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πατρών κ. Χρυσοστόμου, τον δεύτερο βαθμό της ιεροσύνης, εύχομαι τα δέοντα κατʼ άνθρωπον και προσεύχομαι για τα βέλτιστα παρά Θεού…       

Ο κ. Γεώργιος Ι. Ανδρουτσόπουλος είναι Λέκτορας του Εκκλησιαστικού Δικαίου στη Νομική Σχολή Αθηνών και Δικηγόρος.

Δημοσιεύθηκε στην «Πελοπόννησο της Κυριακής» της 11.3.2018, σ. 20.