Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ - Μητροπολίτης Νικοπόλεως Μελέτιος

Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ 

(Ματθ. 6, 14-21)

Μητροπολίτης Νικοπόλεως Μελέτιος

Μόνιμες αποκριές

Η περασμένη Κυριακή και η σημερινή, είναι Κυριακές που έχουμε απόκριες. Απόκριες βέβαια στην εκκλησιαστική γλώσσα σημαίνει ότι τρώμε για τελευταία φορά καταλύσιμα φαγητά και ειδικά για σήμερα, ψάρια και τυριά. Από αύριο έχουμε την νηστεία και την περισσότερη προσευχή.

Εμείς όμως τις Απόκριες κάνουμε άλλα. Φοράμε μάσκες και έτσι αστειευόμαστε μεταξύ μας. Πειράζουμε τον κόσμο, καλυπτόμενοι κάτω από το προσωπείο που φοράμε. Και ο άλλος ψάχνει να δει ποιός ήταν αυτός που τον κορόιδευσε και δεν μπορεί να το βρει εύκολα, όταν μάλιστα ο μεταμφιεσμένος παραποιεί την φωνή του.

Είναι έθιμο, να γίνονται τέτοιου είδους μασκαρέματα τις ημέρες αυτές. Αλλά το μεγαλύτερο κακό είναι ότι κάποιοι άνθρωποι, έχουν μασκαρέματα και απόκριες όλο τον χρόνο. Πώς γίνεται αυτό; Να πούμε ένα απλό παράδειγμα. Μερικές γυναίκες βάφονται. Βάφουν τα χείλη. Βάφουν τα μάτια τους, βάφουν τα μαλλιά τους. Εκείνες βέβαια που το κάνουν. Γιατί υπάρχουν και πολλές άγιες γυναίκες.

Λέγει ένας σοφός άνθρωπος: «Μας αρέσει, ν’ ακούμε ψεύτικα λόγια. Και τα συνηθίσαμε τόσο πολύ, ώστε την μάσκα που φορούμε, ακούγοντας ψεύτικα λόγια, την θεωρούμε πραγματικό μας πρόσωπο. Και δεν μπορούμε πια να ξεχωρίσουμε, ούτε εμείς οι ίδιοι, ποιός είναι ο αληθινός εαυτός μας και ποιό είναι το μασκάρεμά μας με ένα προσωπείο, που το «ντυνόμαστε» και προσπαθούμε να φερνόμαστε σύμφωνα με τα λόγια που μας αρέσει να ακούμε. Και που όταν μας τα λένε, τρίβουμε το στήθος μας και λέμε: ‘’τί ωραία, τι καλά’’».

Οι πνευματικές μάσκες

Ο άνθρωπος πρέπει να είναι, απέναντι του εαυτού του πρώτα, ειλικρινής. Να αγαπάει την αλήθεια και να θέλει να ξέρει για τον εαυτό του την αλήθεια. Και το δεύτερο είναι, να θέλει να ακούει την αλήθεια.

Γιατί αδελφοί μου; Όταν ακούμε την αλήθεια έχουμε πρώτα απ' όλα σωστή εικόνα για τον εαυτό μας. Δεν έχουμε μάσκα. Και αν η αλήθεια είναι λιγάκι δυσάρεστη, θα φροντίσουμε να διορθωθούμε, να γίνουμε καλύτεροι. Ξέρετε ποιό είναι το πιο ευχάριστο πράγμα στον άνθρωπο;

Είναι ο καθρέφτης. Είτε είμαστε παιδιά, είτε έχουμε μεγαλώσει, ο καθρέφτης μας αρέσει. Θέλουμε να βλέπουμε το πρόσωπό μας. Μας αρέσει να το βλέπουμε ωραίο. Και προπαντός, ακόμη περισσότερο, μας αρέσει να βλέπουμε το πρόσωπό μας να έχει κάποια καλωσύνη. Τα μάτια μας να είναι καθαρά. Γιατί μας αρέσει να είναι ο εαυτός μας καλός. Περισσότερο από όμορφος εξωτερικά, μας αρέσει να είναι καλός στην ψυχή. Έτσι μας έχει φτειάξει ο Θεός. Η μέσα καλωσύνη, να μας είναι πιο ευχάριστη και πολύ πιο ποθητή από την έξω καλωσύνη, την ομορφιά και την λεβεντιά.

Τι κρίμα όμως! Επειδή μας είναι πολύ δυσάρεστο να βλέπουμε τον εαυτό μας άσχημο εσωτερικά, καταντάμε να φοράμε ένα πνευματικό προσωπείο και να υποκρινόμαστε. Να παρουσιάζουμε τον εαυτό μας διαφορετικό. Επί παραδείγματι: Κάνω ένα σωρό αμαρτίες. Αλλά όταν με ρωτήσουν απαντώ, «Εγώ δεν ξέρω τίποτε. Α, μπα. Τι είναι αυτά τα πράγματα που κάνει εκείνος εκεί. Αυτά είναι απαράδεκτα». Μα τα ίδια κάνεις!

Φοράω λοιπόν το προσωπείο, της αρετής.

Πηγαίνω στην Εκκλησία και στέκομαι -όπως πρέπει να γίνεται- με ευλάβεια. Θα πεις «κακό είναι;» Αντιθέτως είναι πολύ καλό! Όπως και πολύ καλό είναι να στιγματίζουμε το κακό. Αλλά όχι με τη σκέψη ότι θα το συνεχίσω. Αλλά με την σκέψη ότι από τώρα και πέρα το διορθώνω. Γιατί όταν φορώ το προσωπείο για να σκεπάσω την αμαρτία μου, και να τη συνεχίσω, τότε είμαι, μασκαράς. Αλλά κάποτε οι μάσκες πέφτουν.

Τι ακούσαμε την περασμένη Κυριακή; Θα έλθη ο Υιός του ανθρώπου και «θα καθήσει επί θρόνου δόξης αυτού». Και θα μαζευτούν έμπροσθέν Του όλοι οι άνθρωποι. Από την εποχή του Αδάμ μέχρι και την δευτέρα Παρουσία. Και τότε θα ξεχωρίσει καλούς και κακούς, με την ευκολία που ξεχωρίζει ο τσοπάνης τα πρόβατα από τα κατσίκια. Δηλαδή τι σημαίνει αυτό; Δεν θα μπορέσουμε τότε να του παραστήσουμε τον καλό. Δεν θα γελαστεί από το τι θα πούμε για τον εαυτό μας.

Όταν στις συναλλαγές μας, μιλάμε για τον εαυτό μας ισχύει:

-Τι είσαι στο ρωμέικο;

-Ο καθένας είναι ό,τι δηλώσει.

Τότε, δεν θα ισχύει αυτό που θα δηλώσεις. Θα πέσουν οι μάσκες. Και τι θα γίνει; Θα γελάσουν με την καρδιά τους οι άνθρωποι και οι άγγελοι για μερικούς, που θα πέσει η μάσκα τους την ημέρα την φοβερά της δευτέρας Παρουσίας. Αλλά και τώρα πέφτει μερικές φορές η μάσκα, όταν βλέπεις έναν άνθρωπο, να τρελαίνεται από κάποιο πάθος και να μη συγκρατιέται με τίποτε. Πού να μπορέσει να συγκρατηθεί το ταλαίπωρο το παιδί ή ο ταλαίπωρος ο γέρος, από εκείνα που λαχταράει και τα βλέπει μπροστά του. Χάνει τον εαυτό του. Τότε είναι που πέφτει η μάσκα.

Ο σκοπός είναι, να μην πέσει η μάσκα με εξευτελισμό δικό μας, και μάλιστα ενώπιον των αγίων και των αγγέλων και το χειρότερο, ενώπιον του Κυρίου της δόξης, του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Ο οποίος έγινε άνθρωπος και σταυρώθηκε για μας, για ένα και μοναδικό σκοπό: Να μας φρονηματίσει. Να μας φωτίσει να διορθωθούμε μόνοι μας. Για να γίνει το ξεμασκάρεμά μας, όχι εξευτελισμός, αλλά τιμή και δόξα. Ακόμη και εδώ στη γη. Υπάρχει μεγαλύτερη τιμή για έναν άνθρωπο, να κουβεντιάζουν οι άλλοι και να λένε: «Είχε μερικά ελαττώματα κι αυτός, όπως όλοι μας. Αλλά διορθώθηκε. Και πώς διορθώθηκε! Έκανε αγώνα παιδάκι μου, πολύ αγώνα. Νήστευσε, προσευχήθηκε, πάλαιψε. Είναι λεβεντιά πνευματική».

Μάνα μείνε όπως σε ήξερα

Ένας νέος, χωριατόπαιδο, έγινε καλόγηρος. Πήγε στο Μοναστήρι, και έζησε εκεί, αγωνιζόμενος με νηστείες και με προσευχές. Έπειτα έγινε και καλός κληρικός. Όταν πέθανε ο αρχιεπίσκοπος του τόπου, τον εκλέξανε διάδοχό του. Και ακούστηκε ότι το παιδί αυτό έγινε δεσπότης, και την τάδε ημέρα ενθρονίζεται.

Τόμαθε και η μητέρα του, που είχε να το δει απ' όταν έφυγε, και είπε: «Πάω να καμαρώσω το παιδί μου. Αλλά πώς να πάω με αυτά τα παλιόρουχα, η φτωχή;»

Πήγε σε κάτι φιλενάδες της, πλούσιες γυναίκες, και τις παρακάλεσε να της δώσουν κανά ρουχαλάκι να βάλει επάνω της. Της έδωσαν τα καλύτερα που είχαν. Ντύθηκε σαν αρχόντισσα. Πήγε στην τελετή, και όταν ο Δεσπότης βρισκόταν στο θρόνο του, πήγε να τον προσκυνήσει.

Εκείνος την γνώρισε, και της λέει:

-Ποιά είσαι;

Του απάντησε με λαχτάρα:

-Η μητέρα σου παιδάκι μου. Η μητέρα σου.

-Η μητέρα μου, της λέει, ήταν μια φτωχή γυναίκα. Και δουλεύει μέρα-νύχτα να βγάλει λίγα χρηματάκια. Και εγώ βλέποντας την αρετή, και την θυσία της, έγινα καλόγηρος, για να υπηρετήσω με τον ίδιο τρόπο τον Θεό. Όπως υπηρετούσε εκείνη το σπίτι της και τους άλλους. Εσύ ποιά είσαι; Πού τα βρήκες αυτά τα ρούχα;

-Μου τα έδωσαν παιδάκι μου, για να φανώ και εγώ επίσημα, σε μια τέτοια τελετή.

-Πέταξέ τα από πάνω σου μητέρα μου, να σε δω όπως σε ήξερα. Να σε καμαρώσω, όπως σε καμάρωνα σε όλη μου τη ζωή. Για να θαυμάσω για μια ακόμη φορά την καλωσύνη σου και την ταπείνωσή σου, που με δίδαξες να αγαπάω τον Θεό.

Τα πέταξε από επάνω της και τότε κατέβηκε από τον θρόνο ο δεσπότης, την αγκάλιασε την φίλησε και εφίλησε και το χέρι της λέγοντας: «Εσύ με έκανες αυτό που είμαι. Εσύ με τα έμπρακτα διδάγματά σου, ταπείνωσης, αγάπης, ευσέβειας και καλωσύνης. Σε όλη σου τη ζωή ήσουνα εκείνο που φαινόσουνα και κάτι περισσότερο και κάτι βαθύτερο. Δεν ήθελα μαννούλα μου, να σε δω μασκαρεμένη».

Και ο Χριστός έτσι μας θέλει. Απλούς και ταπεινούς. Διαφανείς. Να βλέπει την καρδιά μας. Να του την δείχνουμε την καρδιά μας, με την προσευχή μας, που τον επικαλούμαστε και λέμε:

«Θεέ μου, συγχώρεσέ με τον αμαρτωλό. Εγώ τα ξέρω τα αμαρτήματά μου. Εσύ τα ξέρεις. Σου τα ομολογώ και σε επικαλούμαι. Λυπήσου με». Και μετά, είναι η τάξη της Εκκλησίας, αυτή την αγία περίοδο που λέγεται Σαρακοστή, πάμε και εξομολογούμεθα, για να βγάλουμε την μάσκα μας ενώπιον του Χριστού.

Αυτή είναι η εξομολόγηση. Βγάζουμε την μάσκα ενώπιον του Χριστού. Λέμε τα αμαρτήματά μας στον πνευματικό. Ζητούμε συγχώρηση. Μετά νηστεύουμε με ταπείνωση. Προσευχόμαστε με ταπείνωση. Και πάμε να συναντήσουμε τον Χριστό, στη Θεία Κοινωνία. Ιδιαίτερα αυτή την αγία περίοδο της Σαρακοστής.

Να μας αξιώσει ο Θεός, να πετάξουμε την αμαρτία από πάνω μας.

Να μην μείνουμε για όλη μας τη ζωή μασκαράδες. Να μη χρειαστεί να μας βγάλει την μάσκα ο Χριστός την ημέρα της δευτέρας Παρουσίας. Να την βγάλουμε τώρα εμείς. Και να παρουσιαστούμε ενώπιόν Του όπως είμαστε. Για να μας δώσει στολή δόξης, την χάρη Του, την αγάπη Του, την ευλογία Του.

Είθε τα λόγια αυτά να βρουν απήχηση στις καρδιές όλων. Και με τη δύναμη του Χριστού να βαδίσουμε την αγία Σαρακοστή και να φτάσουμε στην αγία Ανάσταση. Αμήν.-

(Διασκευή ομιλίας στην Άνω Ράχη, στις 9/3/1997)

Πηγή: Ι. Μ. Πρ. Ηλιού