Ο γάμος είναι μια ωραία περιπέτεια που μας βοηθά να ανακαλύψουμε τον Θεό| π. Δημήτριος Αθανασίου | Σοφία Χατζή

Ο γάμος είναι μια ωραία περιπέτεια που μας βοηθά 

να ανακαλύψουμε τον Θεό

 π. Δημήτριος Αθανασίου 

 Σοφία Χατζή

Ο π. Δημήτριος Αθανασίου, έγγαμος κληρικός, συγγραφέας και εκπαιδευτικός, δίνει χρήσιμες συμβουλές σε μελλόνυμφους και εξηγεί πώς τα ζευγάρια μπορούν να αποφύγουν τη διένεξη.

Είτε στον μοναχισμό είτε στη συζυγία, η αγάπη δεν είναι ατομικό κατόρθωμα. Είναι συντροφικό. Ο άνθρωπος που δεν μοιράζεται τη ζωή του με κάποιον την καθιστά κλεμμένη όπως περιγράφει γνωστός στιχουργός και συνθέτης. Ωστόσο το μοίρασμα θέλει και τόλμη. Μετά την τόλμη χρειάζεται η σύνεση, να συμβουλευτεί κανείς πνευματικούς ανθρώπους. Η συμβολή των πνευματικών στους μελλόνυμφους είναι καίριας σημασίας. Συναντήσαμε τον πατέρα Δημήτριο Αθανασίου έγγαμο κληρικό, συγγραφέα και εκπαιδευτικό, έναν ποιμένα που κατανοεί και συμβουλεύει προσγειωμένα τα νέα παιδιά που ετοιμάζονται να παντρευτούν. Οι απαντήσεις του για τον σκοπό του γάμου, για τα βάσανα και τις χαρές του είναι θεραπευτικής φύσεως συμβουλές.

Πώς πρέπει να σκεφτεί ένας νέος που ετοιμάζεται να παντρευτεί, δεδομένου ότι με το πέρασμα των τελευταίων δεκαετιών τα διαζύγια και η χαλαρή σχέση των ανθρώπων με τον χριστιανισμό, δείχνουν τη ζωή «με οικογένεια» μια δύσκολη ιστορία.

Η ζωή είναι μία σοβαρή υπόθεση. Είναι ένας πνευματικός αγώνας, μία πορεία προς ένα τέρμα, τον ουρανό. Ο γάμος αποτελεί μυστήριο γιατί περιέχει τη θεία Χάρη, αποτελεί προτύπωση της ενώσεως του Χριστού με την Εκκλησία και διά του γάμου πραγματοποιείται η αγαπητική ένωση των ψυχών ανδρός και γυναικός. Έτσι ο κύριος σκοπός του γάμου βρίσκεται στην κοινωνία της αγάπης των συναπτομένων προσώπων. Όπως ο Χριστός αγάπησε την Εκκλησία έτσι και ο άνδρας οφείλει να αγαπά τη γυναίκα του. Και με αυτόν τον τρόπο μέσω της ευλογίας και του αγιασμού της «εις γάμον κοινωνίας», αγιάζεται η αρχή του ανθρωπίνου γένους.

Ο γάμος είναι μία πορεία πόνου, είναι συμπόρευση στον πόνο αλλά βέβαια και στη χαρά, είναι μία πορεία αγάπης, καθώς δημιουργείται ένας άνθρωπος. Ο Θεός ενώνει δύο ανθρώπους και τους κάνει έναν. Είναι μία πορεία προς τον ουρανό, μία κλήση του Θεού. Ο γάμος είναι ένας δρόμος· Αρχίζει από τη γη και τερματίζει στον ουρανό. Είναι μια σύναψη, ένας σύνδεσμος μαζί με τον Χριστό, που μας βεβαιώνει ότι θα πάμε κάποτε στον ουρανό. Είναι μία διαρκής, αλλά ωραία περιπέτεια, που βοηθάει να ανακαλύπτουμε τον αληθινό εαυτό μας, τον ψυχικό κόσμο του συντρόφου μας και να γνωρίσουμε το Θεό.

«Ακούστε τον σύντροφό σας. Σεβαστείτε την άποψή του. Ανταποκριθείτε με στοργικό τρόπο. Είναι σημαντικό να μάθουν οι σύζυγοι πως να χειρίζονται τις διαφωνίες με ειρηνικό τρόπο»

Λίγο μετά τον γάμο αρχίζουν να διακρίνονται τα πρώτα σύννεφα στον άλλοτε ανέφελο ουρανό. Αυτό προφανώς το προέβλεψαν οι σοφοί της Εκκλησίας μας. Αν συζητήσουμε για καθορισμένους ρόλους, τι προτείνει η αγία Γραφή στους άπειρους νέους που επιχειρούν κάτι μεγαλειώδες όπως η ένωση για πάντα μ’ έναν άνθρωπο;

Η Αγία Γραφή έχει πολύ καλά καθορίσει τον ρόλο του άντρα και της γυναίκας μέσα στην οικογένεια. Για τη θέση του άντρα μέσα στην οικογένεια ο Απόστολος Παύλος λέει:

"Οι άνδρες να αγαπάτε τις γυναίκες σας καθώς και ο Χριστός αγάπησε την Εκκλησία" (Εφεσίους 5:25).

Αλλά πώς ο Χριστός αγάπησε την εκκλησία; Ο Χριστός για την εκκλησία Του παραιτήθηκε από δικαιώματα και εξουσίες που είχε, καθώς και από τη δόξα που Τον περιέβαλε, ταπείνωσε τον εαυτό του και πήρε μορφή δούλου, υπηρέτησε με αυτοθυσία και τέλος, θυσιάστηκε για την εκκλησία Του. Τέτοια αγάπη (θυσιαστική αγάπη) θα πρέπει να δείχνουν οι άντρες στις γυναίκες τους. Αγάπη με ταπεινή καρδιά και όχι εγωκεντρική. Αγάπη που υπηρετεί, που κοπιάζει, που μοχθεί, που φτάνει στο σημείο να θυσιαστεί για το καλό της γυναίκας του.

Που αγωνίζεται για να δημιουργήσει μια άνετη ζωή για την οικογένειά του και μια ευλογημένη πνευματική ατμόσφαιρα στο σπίτι του. Αγάπη που εκδηλώνεται με στοργή, φροντίδα και προστασία της γυναίκας του. Όταν αληθινά αγαπάς κάποιον, δεν μπορείς συγχρόνως να τον τυραννάς. Οι άντρες οφείλουν ν’ αγαπούν τόσο πολύ τις γυναίκες τους όσο πολύ αγαπούν το ίδιο τους το σώμα. Πρέπει μ’ άλλα λόγια, ο άντρας να θεωρεί τη γυναίκα του σαν ένα κομμάτι του εαυτού του και να φροντίζει γι’ αυτήν όπως φροντίζει για τον ίδιο του τον εαυτό.

Η θέση του άντρα σαν «κεφαλή της γυναίκας του», είναι θέση ευθύνης για την προστασία και ευημερία της. Δεν σημαίνει κυριαρχία, αλλά ηγεσία. Δεν είναι θέση εξουσίας, όπως την αντιλαμβάνονται μερικοί, αλλά καθοδήγησης της γυναίκας και των παιδιών του.

Για τη θέση της γυναίκας μέσα στην οικογένεια η Αγία Γραφή μάς λέει τα εξής: "Οι γυναίκες να υποτάσσεσθε στους άνδρες σας όπως εις τον Κύριο" (Εφεσ., ε:22).

Ο ρόλος της γυναίκας μέσα στην οικογένεια είναι ρόλος υποταγής στον άντρα της που με την αγάπη του την καλύπτει, την προστατεύει, τη φροντίζει και αγωνίζεται καθημερινά για να τροφοδοτεί το σπίτι με τα απαραίτητα αγαθά για μια άνετη υλική ζωή σ’ ένα ευχάριστο περιβάλλον. Όσα γράφει ο Απ. Παύλος για την υποταγή-υπακοή της γυναίκας στον άντρα ηχούν ίσως κάπως παράξενα στην εποχή μας. Αν όμως εμβαθύνει κανείς στα λόγια του Αποστόλου, θα διαπιστώσει ότι δεν υπάρχει υποβιβασμός της γυναίκας. Ο άντρας προνοεί και φροντίζει για τη γυναίκα, που η μεγάλη του αγάπη για αυτή τον κάνει να μην υπολογίζει κόπους, κινδύνους· πρόκειται για τον άντρα που τιμά τη γυναίκα του και με πραγματική αυταπάρνηση προβαίνει και σε πράξεις θυσίας.

Επομένως η υπακοή της γυναίκας στον άντρα, η αφοσίωση και ο σεβασμός της προς αυτόν δεν είναι δουλοπρέπεια, δεν είναι δουλική απάντηση σε οποιαδήποτε μορφή καταπίεσης και τυραννικής εξουσίας του άντρα, αλλά εμπιστοσύνη, αποδοχή και ανταπόκριση στην αγάπη του. Η υπακοή που οφείλει η γυναίκα στον άντρα μεταφράζεται ως ισχυρή αγάπη προς αυτόν και έχει την έννοια παραχώρησης του προβαδίσματος, ενώ η αγάπη του άντρα προς τη γυναίκα μεταφράζεται ως αυτοπροσφορά και θυσία, ξένη προς οποιαδήποτε αυταρχικότητα.

Οι παρεμβάσεις των πεθερικών και οι κανόνες που πρέπει να θέσει πρώτα το ίδιο ζευγάρι

Η εμπειρία όσον αφορά τη σχέση ενός ζευγαριού με τους γονείς, δείχνει ότι υπάρχει μια γνώριμη πιεστική πρακτική συνήθως από τους γονείς που κάθε άλλο παρά διευκολύνει τους νεότερους.

Ομολογουμένως, ένα σύνηθες και διαχρονικό πρόβλημα των νέων ζευγαριών θεωρείται η σχέση με την πατρική τους οικογένεια και τα πεθερικά. Το πρόβλημα εμφανίζεται όταν οι ρόλοι συγχέονται, τα όρια απουσιάζουν και οι ισορροπίες, λόγω έντονων προστριβών, χάνονται. Πλήθος αιτιών πυροδοτούν οικογενειακά θέματα και αρκετές φορές δρουν συνδυαστικά εναντίον της σχέσης του ζευγαριού. Για να αντιμετωπίσουμε το θέμα πρέπει πρώτα το ζευγάρι να θέσει τους δικούς του κανόνες και όρους ζωής.

Πρώτα οι αποφάσεις λαμβάνονται από το ζευγάρι και μετά συζητιούνται με την πατρική οικογένεια. Και όταν θα χρειαστούμε τη συμβουλή τους, να είναι ξεκάθαρο σε εκείνους ότι θέλετε τη "συμβουλή" και όχι την "παρέμβαση". Όσο δύσκολο κι αν είναι, εξηγήστε τους ότι συνεχίζετε να τους αγαπάτε, να τους εκτιμάτε και να τους σέβεστε, παρόλο που ακολουθείτε διαφορετικό δρόμο από εκείνους. Τα "πεθερικά" μπορεί να ερμηνεύσουν ως απόρριψη τη δική σας κοινή οριοθέτηση, αλλά το δικό σας χρέος απέναντι στον εαυτό σας είναι να τους υπενθυμίζετε συνεχώς, ότι η αυτονόμησή σας είναι ευλογία και για εκείνους. Οι Ρόλοι άλλαξαν ... όχι τα Συναισθήματα ...!!

«Όταν οι ρόλοι συγχέονται, τα όρια απουσιάζουν και οι ισορροπίες χάνονται λόγω έντονων προστριβών»

Κατά κανόνα, δεν υπάρχουν ιδανικές συνθήκες στη ζωή. Ούτε απόλυτες βεβαιότητες. Τι προτείνετε στα ζευγάρια, όταν σας μιλούν για τις δυσκολίες που εμφανίζονται στη διάρκεια της κοινής ζωής τους;

Τρία είναι τα βήματα για να εκτονωθεί μια διένεξη:

Ακούστε τον σύντροφό σας.

Σεβαστείτε την άποψή του.

Ανταποκριθείτε με στοργικό τρόπο.

Είναι σημαντικό να μάθουν οι σύζυγοι πώς να χειρίζονται τις διαφωνίες με ειρηνικό τρόπο.

Όχι φωνές και καυγάδες. Ο Απ. Παύλος έγραψε στους Χριστιανούς: «Κραυγή και υβριστικά λόγια ας αφαιρεθούν από εσάς». (Εφεσίους 4:31).

Μια άλλη πτυχή στον χειρισμό διαφωνιών φαίνεται στα λόγια του Ιησού: «Να δίνετε προσοχή στο πώς ακούτε» (Λουκάς 8:18). Αντί να υποτιμάτε την άποψη του/της συζύγου σας, να αγωνίζεστε να δείχνετε «κατανόηση».

Να επικεντρώνονται στην αιτία του προβλήματος. Να τους απασχολεί περισσότερο το τι είναι δίκαιο παρά για το ποιος έχει δίκιο. Να είναι προσεκτικοί ώστε τα λόγια τους να μη ρίχνουν λάδι στη φωτιά της λογομαχίας.

Βέβαια, θα υπάρξουν περιπτώσεις που θα ειπωθούν πράγματα για τα οποία θα μετανιώσουν αργότερα. Όταν συμβαίνει αυτό, να ζητάνε συγνώμη από τον άλλο.

Ενώ, ο Πατέρας της παραβολής του Ασώτου λέει “Όλα τα εμά σα εστί”, πολλά ζευγάρια έχουν κρατούμενα, ζητώντας να διαχωριστούν τα οικονομικά τους. Τι συστήνετε;

Ο τρόπος με τον οποίο διαχειρίζεται ένα ζευγάρι τα οικονομικά του καθορίζει σε πολύ μεγάλο βαθμό την ποιότητα της μεταξύ τους σχέσης. Είναι αδιανόητο για τους συζύγους που θέλουν να βιώσουν τη σχέση τους ως ένα διαρκές μοίρασμα να διατηρούν ξεχωριστά πορτοφόλια. Δεν γίνεται δύο άνθρωποι που μοιράζονται τα σώματά τους, τα συναισθήματά τους, τις σκέψεις τους, το μέλλον τους και τα όνειρά τους να διατηρούν ατομικούς ή κρυφούς τραπεζικούς λογαριασμούς. Όταν οι σύζυγοι θεωρούν αυτονόητη στάση τη διατήρηση ατομικών ιδιοκτησιών ή ατομικών λογαριασμών, τότε η συγκεκριμένη στάση τους δεν αφορά τα χρήματα αλλά την ίδια τη σχέση τους. Αυτό συνεπάγεται ότι οι περισσότεροι σύζυγοι που δεν διατηρούν κοινό ταμείο μέσα στη σχέση τους δεν διαφωνούν απλά στην οικονομική διαχείριση αλλά έχουν δυσκολία και στη μεταξύ του ψυχική επαφή.

«Διαχωρίστε το σπίτι από την εργασία και διδάξτε τα παιδιά με το παράδειγμά σας!»

Πώς θα μπορέσει το αντρόγυνο να ζήσει στην ευαίσθητη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής;

Όσον αφορά σε αυτό θα πρέπει να λαμβάνει το ζευγάρι κάποια απλά αλλά αποτελεσματικά μέτρα ώστε να πετυχαίνουμε καλύτερα στην εργασία και να διαφυλάσσουμε ποιοτικό χρόνο που είναι τόσο απαραίτητος για μια υγιή συζυγική και οικογενειακή ζωή.

Υπάρχουν πολλά που μπορεί κάποιος να κάνει ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της δικής του περίπτωσης. Αφού πρώτα έχει πάρει την απόφαση, ότι πρέπει να υπάρχει σαφής διαχωρισμός μεταξύ της εργασίας και του σπιτιού, θα προσπαθεί να μη μιλά για επαγγελματικά θέματα αλλά για οικογενειακά ζητήματα. Η τήρηση αυτής της συνήθειας θα έχει σημαντικές θετικές προεκτάσεις.

Δεν είναι επίσης άσχημη ιδέα, να κλείνουν τα τηλέφωνα όταν αφιερώνεται χρόνος για την οικογένεια, τον ή τη σύζυγο και τα παιδιά.

Παράλληλα δεν πρέπει να χρησιμοποιείται από τον εργαζόμενο, η δικαιολογία των επαγγελματικών υποχρεώσεων για να μη λαμβάνει μέρος στις δουλειές και υποχρεώσεις του σπιτιού.

Μια σημαντική παρατήρηση είναι ότι ο εργαζόμενος είναι απαραίτητο να τηρεί το κανονικό του ωράριο και να μην παραμένει περισσότερες ώρες εκτός της οικογενειακής εστίας για λόγους εργασίας. Επίσης πρέπει να ξέρει ότι διακοπές και αργίες είναι απαραίτητες όχι μόνο για τη δική του καλή υγεία αλλά και την ισορροπία και καλή λειτουργικότητα της οικογένειάς του.

Οι σύζυγοι γίνονται γονείς. Το βέβαιο είναι ότι αγαπούν τα παιδιά τους. Πώς θα τους εξηγήσουν για τις αληθινές απώλειες και τα πραγματικά κέρδη αυτής της ζωής;

Ως γονείς διδάσκουμε στα παιδιά μας καθημερινά αξίες και ηθική με άμεσους κι έμμεσους τρόπους. Οι γονείς καθορίζουν ποιες είναι οι κατηγορίες συμπεριφοράς που ορίζονται ως καλές, και επομένως θα επιβραβευθούν και θα ενθαρρυνθούν. Και τέλος, ποιες θεωρούνται κακές, και κατά συνέπεια θα αποθαρρυνθούν και θα κατασταλούν.

Διδάξτε τα μέσα από παραδείγματα.

Αν λέτε στο παιδί σας πως η ειλικρίνεια είναι σημαντική, να είστε κι εσείς ειλικρινείς.

Εξηγήστε τους λόγους για τις αποφάσεις σας που στηρίζονται στην ηθική.

Διδάσκετε στο παιδί σας πώς να νοιάζεται για τον συνάνθρωπο.

Δώστε στα παιδιά ευκαιρίες να εφαρμόσουν τις οικογενειακές αξίες στην πράξη.

Διδάξτε στα παιδιά αξίες μέσα από άμεσα, στοχευμένες πρακτικές που συμμετέχετε. Συνδέστε τα παιδιά σας με την Ορθόδοξη Εκκλησία και τα σωστικά της Μυστήρια.

* * *

Ευχαριστούμε τον πατέρα Δημήτριο και να ευχόμαστε πάντα για τους έγγαμους, έστω και μέσα από τη δυσαρμονία των αντιθέσεων να μην περιμένουμε άλλη διέξοδο από τη χάρη του Θεού.

_________

Σοφία Χατζή
δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα
ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, 31.03.2021