Θεατρική πρόταση - π. Εφραίμ Τριανταφυλλόπουλος

"Ἡ μικρή μας πόλη" (Our Town) τοῦ Θόρντον Γουάιλντερ-1938

Αὐτὸ τὸ βιβλίο, νεαρὸ κάποτε, μοῦ τὸ ἔδωσε κάποιος φίλος, σπουδαστὴς τῆς Δραματικῆς Σχολῆς τοῦ Ἐθνικοῦ Θεάτρου, τὸ διάβασα ἀπνευστί, μπῆκα στὸν πειρασμὸ νὰ τὸ κρατήσω, ἀλλὰ μετανοημένος τὸ ἐπέστρεψα.

6-7 φορὲς ἔχει παιχθεῖ καὶ στὴν Ἑλλάδα.

Στὸ ἔργο δὲν ὑπάρχουν καθόλου σκηνικά, ἐκτὸς ἀπὸ τραπέζια καὶ καρέκλες, χρησιμοποιεῖται δὲ ἡ μεταθεατρικὴ τεχνικὴ τοῦ Διευθυντῆ ἀφήγησης, ὁ ὁποῖος μᾶς εἰσάγει στὴν πλοκὴ χωρὶς φυσικὰ νὰ γίνεται ἀντιληπτὸς ἀπὸ τοὺς ἥρωες, ἂν καὶ βρίσκεται ἀνάμεσά τους. Τὸ πλύσιμο τῶν πιάτων, τὸ ράψιμο ἢ τὸ διάβασμα τῆς ἐφημερίδας ἀποδίδονται ἀπὸ τὶς κινήσεις τῶν ἠθοποιῶν πολὺ ἄνετα, δεῖγμα ἐξαιρετικῆς κιναισθητικῆς ἀγωγῆς καὶ διδασκαλίας (μιλῶ γιὰ τὴν τηλεοπτικὴ μεταφορὰ τῆς παράστασης τὸ 1978, μὲ τὸν ἐξαιρετικὸ Χατζίσκο στὸν ρόλο τοῦ Διευθυντῆ ἀφήγησης).

Τὸ ἀφήγημα καλύπτει 12 χρόνια (1901-1913) χωρισμένα σὲ τρεῖς πράξεις. Ἡ πρώτη καὶ ἡ δεύτερη πράξη εἶναι συνηθισμένες ἀναφορὲς στὴν καθημερινὴ ζωὴ τῶν κατοίκων αὐτῆς τῆς ὄχι πραγματικῆς ἀμερικανικῆς πόλης, ὅπως καὶ στὸν ἔρωτα καὶ τὸν γάμο τοῦ Τζὸρτζ καὶ τῆς Ἔμιλυ.

Ἡ τρίτη πράξη ὅμως, ἀφοῦ προηγεῖται ἐκτενὲς σχόλιο περὶ αἰωνιότητας τοῦ Διευθυντῆ ἀφήγησης, εἶναι ξενάγηση στὸ νεκροταφεῖο, ὅπου οἱ νεκροὶ σχολιάζουν τὴ ζωὴ τὴ δική τους καὶ τῶν ζωντανῶν. Ἀνάμεσά τους βρίσκουμε καὶ τὴν Ἔμιλυ νὰ ἔχει πεθάνει στὸν τοκετὸ τοῦ δεύτερου παιδιοῦ της ἀπὸ τὸν Τζόρτζ, ἡ ταφή της νὰ ἔχει γίνει μόλις πρὶν ἀπὸ λίγο καὶ νὰ συζητάει μὲ τοὺς ἄλλους νεκροὺς γιὰ τὸ ὅτι πρέπει νὰ ζοῦμε τὴ ζωή μας κάθε λεπτὸ στὸ παρόν, τόσο ὄμορφη ποὺ εἶναι. Νὰ τὴν ἐκτιμοῦμε, κάθε, μά, κάθε στιγμή. Αὐτὸ τὸ ἀνακάλυψε μᾶλλον μετὰ τὸ θάνατό της...

Ἀποφασίζει δὲ ἡ ἴδια, παρὰ τὶς ἀντιρρήσεις μιᾶς ἄλλης νεκρῆς, νὰ ἐπισκεφθεῖ τὸν κόσμο τῶν ζωντανῶν (!), μάλιστα καί τὸ πατρικό της σπίτι στὰ δωδέκατα γενέθλιά της, ἐμφανιζόμενη μπροστά τους, ἀνάμεσά τους, καθὼς ἐκεῖνοι φιλονικοῦν ἢ προβληματίζονται ὑπὲρ τὸ δέον, γιὰ νὰ τοὺς λέει καὶ νὰ προσπαθεῖ νὰ τοὺς τὸ μεταδώσει κιόλας, πὼς ἡ ζωὴ εἶναι πολὺ ὄμορφη καὶ δὲν ἀξίζει νὰ τὴν κατασπαράζουμε μὲ τὰ πάθη μας. Ἐκεῖνοι ὅμως δὲν τὴν ἀκοῦν, οὔτε οἱ γονεῖς της, γιατὶ στὸν κόσμο τους δὲν ὑπάρχει ἡ Ἔμιλυ. Κατόπιν, μᾶλλον ἀπογοητευμένη ἀπὸ τοὺς "ζωντανοὺς" ἐπιστρέφει πάλι στὸν κόσμο τῶν νεκρῶν ρωτώντας τὸν Διευθυντὴ τῆς ἀφήγησης: "Μά, ὑπάρχει κάποιος ποὺ τελικὰ νὰ συνειδητοποιεῖ τὶ εἶναι ἡ ζωή, ἐνόσῳ ζεῖ";

Γιὰ νὰ λάβει τὴν ἀπάντηση: "Ὄχι. Λίγο οἱ ἅγιοι καί ... οἱ ποιητὲς ἴσως ...".

Ἀξίζει νὰ τὸ διαβάσετε, ἢ καὶ νὰ τὸ παρακολουθήσετε. Ἴσως ὑπάρχει στὸ ἀρχεῖο τῆς ΕΡΤ, στὴ συλλογὴ τῶν ἔργων τοῦ (ἐκπληκτικοῦ τότε) Θεάτρου τῆς Δευτέρας.

π. Εφραίμ Τριανταφυλλόπουλος