Ἐάν οὖν ὁ ὀφθαλμός σου ἁπλοῦς ᾖ, ὅλον τό σῶμά σου φωτεινόν ἔσται· - π. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΗΝΑ

Ἐάν οὖν ὁ ὀφθαλμός σου ἁπλοῦς ᾖ, ὅλον τό σῶμά σου φωτεινόν ἔσται·

ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΗΝΑ

Τό σῶμα ἔχει πέντε αἰσθήσεις. Ὅραση, ἀκοή, γεύση, ὄσφρηση καί ἀφή. Ἡ ψυχή ἔχει ἰσάριθμες πέντε αἰσθήσεις. Νοῦ, λογικό, νοερή αἴσθηση, γνώση καί ἐπιστήμη. Οἱ πέντε αὐτές αἰσθήσεις τῆς ψυχῆς συγκεντρώνονται σέ τρεῖς ἐνέργειες: Στόν νοῦ, στό λογικό, καί στή νοερή αἴσθηση. Μέ τόν νοῦ συλλαμβάνουμε τά διανοήματα, μέ τό λογικό τίς ἐρμηνεῖες καί μέ τήν αἴσθηση, τήν θείαν ἐπιστήμην καί γνῶσιν. Γνωρίζουμε ὅτι ἡ οὐσία τοῦ νοῦ εἶναι δική μας καί ὄχι ἀπό ἐμᾶς.

Συνεπῶς, ἡ οὐσία τοῦ νοῦ, εἶναι πάντοτε λίαν καλή, ὅπως τήν ἔπλασε ὁ Πλάστης. Ἡ ἐνέργεια ὅμως τοῦ νοῦ εἶναι δική μας καί ἀπό ἐμᾶς. Καί μέ ἀγαθή κλήση τοῦ αὐτεξουσίου, συνεργείᾳ τῆς Χάριτος, κινεῖται ἐάν θέλουμε στήν κατά φύσιν κατάστασιν, ἀποφεύγοντας τήν παρά φύσιν καί μέ τήν ἀρετή, προοδεύει στήν ὑπέρ φύσιν γνῶσιν καί σοφίαν, ἀποφεύγοντας τό σκοτάδι καί τήν πλάνη.

Εἶπεν ὁ Κύριος: Ἐάν ὁ ὀφθαλμός εἶναι ἁπλοῦς, δηλαδή ἄδολος, ἄκακος, ὅλον τό σῶμα, φωτεινόν ἔσται καί βλέπει τό φῶς τῆς θεϊκῆς ζωῆς καί λαμβάνει τήν γνώση τῶν κρυμμένων μυστηρίων τοῦ Θεοῦ. Ὅπως δηλαδή βλέπουμε καθαρά μέ τόν ὀφθαλμό τοῦ σώματος ὅταν εἶναι ὑγιής χωρίς σκουπίδια, ἔτσι μέ τήν ἀρετή καί τή σύνεση τῆς ψυχῆς, μέσῳ τοῦ ὀφθαλμοῦ της, πού εἶναι ὁ νοῦς, βάζουμε στήν καρδιά μας, τίς ἀναβάσεις τῶν λογισμῶν μέ γνώση καί ξεχωρίζουμε μέ διάκριση τούς καλούς λογισμούς ἀπό τούς κακούς.Ὁ Ἅγιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης ἔλεγε: Ὅποιος κερδίσει τήν μάχη τῶν λογισμῶν φθάνει γρήγορα καί μέ ἀσφάλεια τήν τελειότητα. Ὁ Κύριος μᾶς συμβουλεύει στό Εὐαγγέλιο σήμερα νά ζητᾶμε, πρῶτα τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ καί τήν Δικαιοσύνη Αὐτοῦ. Γνωρίζουμε ὅτι ἡ Δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ καί τοῦ Χριστοῦ, συνοδεύεται πάντοτε ἀπό δύο φυσικές ἀρετές: Τήν διάκριση καί τά σπλάχνα οἰκτιρμῶν. Οἱ ἄλλες τρεῖς θυγατέρες τῆς Βασιλείας εἶναι ἡ φρόνηση, ἡ σωφροσύνη καί ἡ ἀνδρεία. Καί αὐτές συνοδεύονται ἡ καθεμιά ἐξίσου ἀπό δύο φυσικές ἀρετές.

Ἔτσι μᾶς λένε οἱ θείοι Πατέρες μέ τήν διάκριση δοκιμάζουμε τά εἴδη τῶν νοημάτων καί ἀποκτοῦμε σπλάχνα οἰκτιρμῶν. Καί ὅσα εἴδη φυτρώνουν ἀπό πικρή ρίζα, ἤ τά μεταποιοῦμε σέ γλυκά, χωνεύοντάς τα μέσα στή ψυχή, ἤ τά ἀποβάλλουμε  ὁλοκληρωτικά(Ἅγιος Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης).

Ὅσα πάλι φυτρώνουν ἀπό ἅγιο φυτό κατάλληλο καί ἀκμαῖο τά οἰκειοποιούμαστε ὥστε κάθε νόημα νά ὑπακούει στόν Χριστό.(Β’ Κοριν.10,5) Ἐκεῖνος λοιπὀν πού μέ τήν Χάριν καί τήν καλή προαίρεσιν ἀπέκτησε ὀφθαλμόν ἁπλοῦν, ἔχει τόν νοῦν γεμάτον φῶς Χριστοῦ πού φαίνει πᾶσι καί μέ καθαρότητα καί φωτεινότητα διακρίνει σωστά τά διανοήματα τῶν λογισμῶν καί προσλαμβάνει καθαρά τά θεϊκά νοήματα τῆς Βασιλείας καί τῆς Δικαιοσύνης τοῦ Θεοῦ καί Σωτῆρος Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ἡ νοερή του αἴσθηση τότε, δέχεται διά τοῦ Παρακλήτου, τήν ἐπιστήμη τῆς οὐράνιας σοφίας καί γνώσεως καί μέ τίς ἐλλάμψεις τοῦ Ἡλίου τῆς Δικαιοσύνης, ξεπέρασε ὅλα τά αἰσθητά καί ἔφθασε στά ὑπέρ τήν αἴσθησιν, δηλαδή στά δεξιά τοῦ Θεοῦ,κατά χάριν καί κοινωνεῖ μέ τούς Ἀγγέλους τοῦ Θεοῦ καί τούς Θεολόγους ὥστε νά ἀπολαμβάνει τήν τερπνότητα τῶν ἀοράτων. Αὐτήν τήν ἐμπειρία βίωναν σύμφωνα μέ ἀδιάψευστες μαρτυρίες καί οἱ Ἅγιοι τῶν ἡμερῶν μας, Πορφύριος, Ἰάκωβος, Παΐσος καί ἄλλοι( …Ὅταν ἔλθη ὁ Χριστός στόν ἄνθρωπο, στήν ψυχή μας, ἡ ψυχή γίνεται ἀλλιῶς, ζεῖ παντοῦ, ζεῖ στ’ ἄστρα, ζεῖ στόν κόσμο τόν πνευματικό, ζεῖ στό χάος, ζεῖ στό σύμπαν ).

Ὅλοι αὐτοί οἱ Ἅγιοι, στήν ὀρθόδοξη ἐκκλησία, μέ καθαρότητα ζωῆς καί ὑπακοή στίς ἐντολές, ταπεινά ἀσκοῦνταν στήν ταπείνωση τοῦ Χριστοῦ καί μέ πολύ ὑπομονή καί δάκρυα δοξολογίας καί εὐχαριστίας, εὐχαριστοῦσαν τόν Θεόν καί Σωτῆρα Χριστόν, διότι ὁ νόμος τοῦ πνεύματος τῆς ζωῆς, τούς ἐλευθέρωσε ἀπό τόν νόμο καί τήν δουλεία τοῦ θανάτου(Ρωμ. 8,2).

Ἔχοντας ἀγαθή ὑπόληψη γιά ὅλους, ζητοῦντες τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ καί τήν Δικαιοσύνην Αὐτοῦ, μέ διηνεκή βία καί ἄσκηση στήν ἀρετή, σκέπτονταν γιά ὅλους καλά, ἔβλεπαν ὅλους ἁγίους καί τούς ἑαυτούς τους τελευταίους ὅλων καί εἶχαν ὀρθόδοξη κρίση γιά τά θεία καί ἀνθρώπινα πράγματα. Μέ ἀσκητικούς ἀγῶνες, δέν ἀγαποῦσαν τίποτε ἀπό τά ὑλικά πράγματα τοῦ κόσμου, γιά τά ὁποῖα ἀγωνιοῦν τόσο πολύ οἱ ἄνθρωποι, φτάνοντας ἀλλοίμονον!!! σέ ἀδικίες ἀκόμη καί σέ φόνους. Ἀφήνονταν οἱ Ἅγιοι στήν ἀγαθή πρόνοια τοῦ Ἀγαθοῦ Πατέρα, βλέποντες τό θεῖον κάλλος καί τήν πρώτη ὡραιότητα. Εἰσχωροῦσαν θεοπρεπῶς στούς θείους τόπους τῆς μακαρίας δόξας τοῦ μακαρίου Θεοῦ καί τοῦ Χριστοῦ μέ ἀνέκφραστη σιγή καί χαρά καί ὡς ἐπίγειοι ἄγγελοι καί οὐράνιοι ἄνθρωποι, μέσα σέ ὑλικό σῶμα, συναναστρέφονταν μέ τούς ἀνθρώπους, ἔχοντες ἐντούτοις τό φρόνημα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ( Τοῦτο φρονείσθω ἐν ὑμῖν ὅ καί ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ... ).

Ἐν τέλει, σεβαστή γερόντισσα, ἀς ἀποφύγουμε τόν σκοτασμό τῆς ψυχῆς καί τοῦ νοῦ μέ ἀποφυγή ἐνεργειῶν πάσης κακίας καί πονηρίας. Γνωρίζουμε καλά ἀδελφοί μου τήν αἰτία τοῦ σκότους πού εἶναι ἡ ὑπερηφάνεια, δηλαδή τό ἔνδυμα τοῦ Σατανᾶ. Συνεπῶς, ἀς μάθουμε σύν Θεῷ ἐπιπλέον καί τοῦτο: Ὁ ὑπερήφανος ἄνθρωπος, εἶναι ἀνόητος, μάλιστα καί ἄθεος καί ὁμοιάζει, ὄχι μόνον ἐκείνου τοῦ Φαρισαίου, ἀλλά καί αὐτοῦ τοῦ διαβόλου· ὅτι ἀπό τήν ὑπερηφάνειαν καί ἀνοησίαν του ἠθέλησεν νά γίνει ἰσόθεος· διά τοῦτο ἀπό φῶς ὅπου ἧτο ἔγινε σκότος(Ἅγιος Ἰωάννης Χρυσόστομος).

Στῶμεν καλῶς ἀδελφοί μου καί ἀς μείνουμε στήν ἀρετή, στίς ἐντολές τοῦ Χριστοῦ μας, μέ ἁπλότητα τοῦ ὀφθαλμοῦ τῆς ψυχῆς μας πού μᾶς κρατᾶ στήν πρώτην εὐγένεια καί ὡραιότητα καί θυμίζει σέ ὅλους τήν ἰδική μας συγγένειαν μέ τόν Θεόν καί τήν γλυκιάν οὐράνια πατρίδα, γιατί ὅπως τονίσαμε, ὅποιοι ἔστρεψαν πρός τά μέσα τους τίς ἐνέργειες τῶν πέντε αἰσθήσεων, ἅπλωσαν δηλαδή, τήν ὅραση πρός τόν νοῦ πού βλέπει τό φῶς τῆς ζωῆς, τήν ἀκοή πρός τή σύνεση τῆς ψυχῆς, τήν γεύση πρός τήν διάκριση τοῦ λογικοῦ, τήν ὄσφρηση πρός τήν διανοητική δύναμη τοῦ νοῦ καί τήν ἀφή στήν ἐγρήγορση τῆς καρδιᾶς, αὐτοί διάγουν ἀγγελική ζωή πάνω στή γῆ. Φαίνονται καί εἶναι ἄνθρωποι, ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους, ὅμως συναναστρέφονται τούς Ἀγγέλους καί σάν ἄγγελοι νοοῦνται, ζητοῦντες τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ καί τήν Δικαιοσύνη Του, πού εἴθε νά ἀξιωθοῦμε κι ἐμεῖς.

Σ’ αὐτόν τόν Μεσσίαν Ἰησοῦν , ἀνήκει ἡ Βασιλεία, ἡ Δικαιοσύνη καί τό Κράτος εἰς τούς αιῶνας. Ἀμήν.