Η ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ - ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

Η  ΕΞΟΔΟΣ  ΑΠΟ  ΤΗΝ  ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ  ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

     Τέταρτη Κυριακή των Νηστειών, του Αγίου Ιωάννης της Κλίμακας, απλά, της σκάλας πνευματικής ανάβασης στο Θεό ! Με το Ευαγγέλιο της ημέρας να παραπέμπει σε τρόπο και στάση ζωής, κάθε άλλο παρά άσχετη με της δικής μας εποχής. Σε μια συγγένεια ή σύμπτωση πνευματική, θαρρείς, πάμπολλων σημερινών ανθρώπων και χριστιανών, με εκείνην του δύστυχου πατέρα της σημερινής ευαγγελικής περικοπής. Και αυτή είναι η ελλειμματική πίστη, αν μη η περισσή αμφιβολία για καίρια πράγματα ζωής. Απλά και καθαρά ως  εύστοχα έχει επισημανθεί. «Η ψυχή εκατομμυρίων ανθρώπων της σήμερον μετεωρίζεται και ταλανίζεται ανάμεσα στην πίστη και την απιστία. Το δράμα τους συνίσταται στο ότι πιστεύουν τόσο μόνο, όσο χρειάζεται για να μη φανούν άπιστοι, δεν πιστεύουν όμως τόσο, όσο χρειάζεται για να θεωρηθούν πραγματικά πιστοί».

      Το ίδιο συμβαίνει με τον πατέρα της σημερινής ευαγγελικής ιστορίας που φέρνει το δύστυχο παιδί του στον Ιησού Χριστό. «Κύριε, του λέει, το παιδί μου έχει καταληφθεί από πνεύμα δαιμονικό, που το έχει καταστήσει άλαλο. Και όχι μόνο, όταν το πιάνει η κρίση, πέφτει καταγής, το στόμα του αφρίζει, τα δόντια του τρίζουν, και μένει ακίνητο σαν νεκρό. Το παρουσίασα στους μαθητές σου, αλλά δεν μπόρεσαν να κάνουν τίποτα. Αν εσύ μπορείς να κάνεις κάτι, σπλαχνίσου μας, και κάνε το παρακαλώ».

     Τον ακούει με προσοχή και άμετρη συμπάθεια ο Χριστός, κι ακούγεται με τη σειρά του να βγάζει απ’ τα χείλη καημό. «Άπιστη γενιά ! Έως πότε θα είμαι μαζί σας ! Πόσον καιρό θα σας ανέχομαι πια» ! Με άλλα λόγια, τόσα θαυμαστά έχετε ακούσει, τόσα και τόσα θαύματα έχετε δει, αλλά εσείς εκεί, μακριά από μένα, κολλημένοι στην απιστία, στην πίστη σε Μένα τη λειψή ! «Φέρτε μου εδώ το παιδί». Εκείνοι του το έφεραν. Και μόλις που είδε τον Ιησού το δαιμονικό, τάραξε το παιδί παρευθύς, κι έπεσε κείνο καταγής, και κυλιόταν, κι έβγαζε αφρούς.

     Ως ιατρός των ψυχών και των σωμάτων ο Χριστός ξεκαθαρίζει το πρόβλημα από την πλευρά του πατέρα για το παιδί. «Πόσος καιρός είναι που του συμβαίνει αυτό»; «Από μικρό παιδί», απαντάει ο πατέρας με πόνο και αγωνία όση πολλή. «Και πολλές φορές το έριξε στη φωτιά, και στα νερά να το εξολοθρέψει», προσθέτει, και προχωρεί στην παράκληση για θεραπεία, αποκαλύπτοντας συνάμα τον πνευματικό του κόμπο, κόμπο που από την αρχή έχει καταλάβει ο Χριστός, αλλά περιμένει να τον ακούσει να τον ξαγορεύει ο πατέρας, να τον ομολογεί. «Αλλ’ ει τι δύνασαι βοήθησον ημίν σπλαχνισθείς εφ’ ημάς».  «Αλλά αν μπορείς να κάνεις κάτι, λυπήσου μας, βοήθησέ μας».

    «Αν μπορείς να πιστέψεις, όλα είναι δυνατά γι αυτόν που πιστεύει». Του επισημαίνει ο Χριστός. «Πιστεύω Κύριε ! Αλλά βοήθησέ με, γιατί η πίστη μου δεν είναι δυνατή», φώναξε με όλη του τη δύναμη ο πατέρας του παιδιού. Ο Ιησούς κατάλαβε, το πράγμα είχε φτάσει στα δυνατά ανθρώπινα όρια, η ολιγοπιστία είχε ομολογηθεί, νικηθεί. Το απομένον χάρισμα ολοκλήρωσης της θα ερχόταν ως της Αγάπης Του δωρεά ! Ο Χριστός θεράπευσε το παιδί !  

    Αλλά ! Επειδή άρχισε να μαζεύεται κόσμος στο μεταξύ, και ο Χριστός απέφευγε επευφημίες και άλλα σχετικά, αποτραβήχτηκε σε σπίτι με τους μαθητές του, βέβαια για μέρος δεύτερο, να εξηγηθεί και ο δικός τους πνευματικός κόμπος εδώ.  «Γιατί εμείς δεν μπορέσαμε να βγάλουμε από το παιδί το δαιμονικό» ! «Αυτό το δαιμονικό πνεύμα δεν μπορεί να βγει, παρά με προσευχή και νηστεία», θα ακούσουν να τους εξηγεί. Προσευχή σταθερή και θερμή, και νηστεία, πνευματική αποξένωση από το κακό και αποκοπή !

******   ***   ******

       Να πούμε τώρα ότι αυτό που τραβάει την προσοχή πιο πολύ σ’ αυτή την ιστορία είναι η ευδιάκριτη αμφιβολία του πατέρα για το αν μπορεί ο Χριστός να θεραπεύσει από το δαιμονικό το παιδί, εκείνο το. «Αλλ’ ει τι δύνασαι βοήθησον ημίν σπλαχνισθείς εφ΄ημάς». Αν μπορείς να κάνεις κάτι, αν έχεις τη δυνατότητα να θεραπεύσεις το παιδί, λυπήσου μας και κάντο. Η αμφιβολία που μένει ατόφια και ακέραιη ως το τέλος. Κατά έναν τρόπο, το έχω πίστη, Κύριε, αλλά όχι όση χρειάζεται. Αναγνωρίζει ότι δεν είναι η πίστη του αυτή που θα έπρεπε, ομολογεί ότι δεν μπορεί να την αποκτήσει μόνος του, τη ζητάει από τον Ιησού ως θείο δώρο, «Βοήθει μου τη απιστία». «Βοήθα με γιατί δεν είναι δυνατή».

     Επίσης τραβάει πολύ την προσοχή μας η αδυναμία εδώ των μαθητών. Μη νομίσει κανείς ότι δεν είχαν πίστη, και ότι δεν είχαν κάνει θαύματα. Πριν λίγο καιρό είχαν επιστρέψει χαρούμενοι από περιοδεία και είχαν διηγηθεί στο Χριστό πόσα θαύματα είχαν κάνει, κι ανάμεσα σ’ αυτά θεραπείες δαιμονισμένων. Όμως φαίνεται πως δεν είχαν ακόμη στην πίστη σταθεροποιηθεί. Γι αυτό και ο Χριστός είδαμε τι τους απαντά, τι τους εξηγεί, τι τους συνιστά για  ενίσχυση της πίστης.

      Ας αφήσουμε όμως τώρα και τον πατέρα και τους μαθητές, κι ας έρθουμε στη δική μας εποχή. Υπάρχουν σήμερα πολλοί καλοπροαίρετοι άνθρωποι, και χριστιανοί, που δεν πιστεύουν μεν ότι όλα γύρω τους έγιναν στην τύχη, κι ακόμα ότι πέρα από αυτή τη ζωή δεν υπάρχει τίποτε ! Δε θέλουν όμως να πιστέψουν σε Θεό Πατέρα όλων των ανθρώπων, που τόσο πολύ  αγαπά, ώστε να θυσιάζει ακόμα και το παιδί του για να σωθούν. Πιστεύουν απλώς ότι εκτός από τον άνθρωπο και τον κόσμο υπάρχει και κάτι άλλο, έτσι αόριστα κάποιο ον όντως ανώτερο. Δε θέλουν να θεωρηθούν τόσο καθυστερημένοι, ώστε να χαρακτηριστούν άθεοι, ο αθεϊσμός μεσουράνησε το 19^ο αιώνα, αλλά στην εποχή μας  δεν έχει θεωρητική ζήτηση πια. 

      Οι ίδιοι όμως αυτοί καλοπροαίρετοι άνθρωποι, και χριστιανοί-προσέχουμε το δεύτερο- δε θέλουν να προχωρήσουν στην αληθινή πίστη, είτε γιατί φοβούνται μήπως δεν θεωρηθούν τόσο σύγχρονοι, με το να ακολουθούν μια πίστη παραδομένη στην ανθρωπότητα πριν είκοσι τόσους αιώνες, ίσως γιατί αυτή η πίστη συνεπάγεται και ορισμένες υποχρεώσεις για μια  ζωή με ήθος άξιο λόγου και καθαρή. Κι αυτοί θέλουν κάτι τέτοιο να αποφύγουν. Γιατί εντάσσονται ως φαίνεται στο λεγόμενο από τη Γραφή. «Κάθε άνθρωπος που πράττει έργα φαύλα μισεί το φως, και δεν έρχεται στο φως, γιατί φοβάται μήπως αποκαλυφθούν τα έργα του και κριθούν»-Ιω.3,20. Έτσι αποφεύγουν να κάνουν το βήμα του δύστυχου πατέρα που θα τους έκανε πιστούς. Μένουν και κινούνται στα θολά νερά, στης αμφιβολίας, μπλεγμένοι στα δίχτυα τα πλανερά.

      Υπάρχουν και άλλοι που αμφιταλαντεύονται ενώ έχουν κάποια πίστη.  Ζουν για ορισμένο καιρό κάτω από της πίστης το φως, απολαμβάνουν την ειρήνη, της πίστης τη χαρά. Ακούν κάποια αντίθετη γνώμη, συναντούν κάποια δυσκολία στη ζωή. Κλονίζονται, χάνουν την πίστη τους. Παραδέρνουν κι αυτοί στον τρομερό σάλο ασάφειας και αβεβαιότητας. Περίπτωση για την οποία λέει ο Κύριος στους μαθητές του, η πίστη τους χρειάζεται ενίσχυση με προσευχή και πνευματική άσκηση νηστευτική, άσκηση εσωτερικού αυτοσεβασμού. Αλλά δε φτάνουν να βγάλουν εκ βαθέων, από την καρδιά, το νου, τα χείλη τους εκείνο το. «Βοήθει μου τη απιστία», του πατέρα, «Κύριε πρόσθες ημίν πίστιν», των μαθητών, έχουν κολλήσει στο τώρα και εδώ !

     Και για τις δυο περιπτώσεις το φάρμακο είναι η συγκεκριμένη πίστη. Κι αυτή αποκτάται με θαρραλέα έξοδο από την αμφιβολία. Είναι ανάγκη να πειστούν ότι το ανώτερο ον για το οποίο κάνουν λόγο, δεν είναι μια ψυχρή και ασυγκίνητη δύναμη, πάνω κάτω σαν τις φυσικές, είναι ο παντοδύναμος, συνάμα και πανάγαθος Θεός Πατέρας όλων που Αγάπη εστί ! Πατέρας που αγαπάει μέχρι τρέλας, αν μπορούσε να το πει έτσι κανείς. Όλα τα παιδιά του, κι αυτά που τον αμφισβητούν, κι αυτά που τον πικραίνουν, κι αυτά που έχουν φτάσει κι επιμένουν να τον πολεμούν !

     Αυτό θα είναι το πρώτο βήμα. Μια πρώτη γνωριμία μετά. Υπάρχει και η Εκκλησία Του, και είναι εδώ, και είναι εκεί, και Αυτός ο Ίδιος παρών και μαζί ! Τον προσμένει με απλωμένο το χέρι στο δικό του, να του ολοκληρώσει το απομένον της πίστης της λειψής ! Δικό του όμως πάντα εκείνο το. «Πιστεύω Κύριε, βοήθει μου τη ολιγοπιστία» του δύστυχου πατέρα. Και κείνο το. «Κύριε πρόσθες ημίν πίστιν» των μαθητών. Ήγουν θέμα αυστηρώς και αποκλειστικώς δικό του ο κόμπος της πνευματικής αμφιβολίας να λυθεί ! Η πύλη της εξόδου από την αμφιβολία να ανοιχτεί ! Αμήν.

Αθανάσιος Κοτταδάκης

ΥΓ.  Δ΄ Κυριακή των Νηστειών
24  Μαρτίου 1963
Πανλεσβιακό  Προσκύνημα
Παναγίας της  Αγιάσου