Σάββατον τοῦ Ἀκαθίστου
Λόγος
Σάββατο τοῦ Ἀκαθίστου ὕμνου σήμερα καί πρόσωπο κεντρικό, πού τιμᾶται ἀπό τήν Ἐκκλησία εἶναι ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος. Καί ὅπως εἶναι φυσικό μέ τό Πανάγιο Πρόσωπό της θά ἀσχοληθεῖ καί ἡ σημερινή μας ὁμιλία.
Μέ προφητική ἔμπνευση λοιπόν ἡ Παναγία μας προλέγει ὅτι θά τήν μακαρίζουν ὅλες οἱ γενεές τῶν ἀνθρώπων.
Εἶχε λάβει ἤδη τό μήνυμα τοῦ Ἀρχαγγέλου, ὅτι μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ θά γινόταν μητέρα τοῦ Μονογενοῦς Υἱοῦ Του, ὁ ὁποῖος ἐπρόκειτο νά γεννηθεῖ ἐπί τῆς γῆς ὡς ἄνθρωπος. Καί γιά τήν μέγιστη αὐτή τιμή, ἦταν ἑπόμενο, ὅτι θά τήν μακαρίζουν οἱ γενεές τῶν ἀνθρώπων.
Ἐάν ἐμβαθύνουμε στά λόγια αὐτά τῆς θεοτόκου, θά κατανοήσουμε: ποιός εἶναι ὁ κύριος λόγος, γιά τόν ὁποῖο Ἐκείνη μακαρίζεται καί ὑμνεῖται, ἀλλά καί πῶς κάθε χριστιανός μπορεῖ νά γίνει μακάριος, καί μάλιστα μέτοχος τῆς αἰωνίου μακαριότητος.
Αὐτῆς τῆς ἐξαιρετικῆς τιμῆς καί τῆς μοναδικῆς θέσεώς της ὡς Μητέρας τοῦ Κυρίου προηγήθηκαν γεγονότα καί προϋποθέσεις, πού τήν κατέστησαν ἄξια γιά τήν ὕψιστη κλήση της ἀπό τόν Θεό, καί ἄξια μακαρισμοῦ ἀπό τούς ἀγγέλους καί τούς ἀνθρώπους.
Γι' αὐτό τό θέμα δόθηκαν εὐκαιρίες στόν Κύριο νά μιλήσει σχετικῶς.
Σέ μιά περίπτωση, ἐνῶ Ἐκεῖνος ἐκήρυττε πρός τόν λαό, καί τό πολυάριθμος ἀκροατήριό του θαύμαζε τή διδασκαλία Του, μιά ἁπλή γυναίκα τοῦ λαοῦ φώναξε μέσα ἀπό τό πλῆθος: "μακαρία ἡ κοιλία ἡ βαστάσασά σε καί μαστοί οὕς ἐθήλσας".
Τόν μακαρισμό ἐκεῖνο γιά τήν Μητέρα του τόν πρόσεξε ἀμέσως ὁ Κύριος καί τόν ἀποδέχθηκε. Ἀλλά καί τόν ἐσχολίασε. Τόν τοποθέτησε στίς ὀρθές διαστάσεις του. Δηλαδή τόν προεξέτεινε καί τόν γενίκευσε. Καί μέ τήν γενμίκευση αὐτή τόν ἐξηγεῖ, καί λέγει: "Μενοῦν γε". Μάλιστα, βεβαιότατα. Εἶναι "μακάριοι οἱ ἀκούοντες τόν λόγον τοῦ Θεοῦ καί φυλάσσοντες αὐτόν" (Λουκ. ια΄27-28). Διαβεβαιώνει δηλαδή ὅτι κάθε ἄνθρωπος πού ἔχει ἐνδιαφέρον νά γνωρίσει τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί προσπαθεῖ νά τό ἐφαρμόσει εἶναι μακάριος. Μέ τόν τρόπο αὐτό ἐξηγεῖ ὅτι ἡ Παναγία Μητέρα Του ἀξιώθηκε νά γίνει τό "σκεῦος ἐκλογῆς" τοῦ Θεοῦ καί ὄργανο τῆς εὐδοκίας Του γιά τήν σωτηρία τοῦ κόσμου, ἐπειδή ἔζησε πάντοτε μέ τόν ζῆλο γιά τήν γνώση τοῦ θελήματός Του καί μέ τήν προσπάθεια νά τό ἐμφανίζει ἐφαρμοσμένο στήν ζωή της καί νά τό ἐκφράζει μέ τήν προσωπική της ἁγιότητα.
Ἄλλοτε πάλιν, ὅταν εἰδοποίησαν τόν Χριστό ὅτι τόν ζητεῖ ἡ Μητέρα Του καί οἱ ἀδελφοί Του, ἔδωκε μιάν ἀπάντηση ἐκ πρώτης ὄψεως περίεργη. Ἔδειξε τούς Μαθητές Του καί εἶπε: "ἰδού ἡ μήτηρ μου καί οἱ ἀδελφοί μου" (Ματθ. ιβ΄49).
Ἤθελε νά εἰπεῖ ὅτι τή σχέση του μέ τήν Μητέρα Του τήν βλέπει πρωτίστως πνευματική. Γιά νά διδάξει μέ αὐτό τόν τρόπο, ὅτι ἔχει μαζί της καί μία ἄλλη συγγένεια ἀνώτερη ἀπό τήν συγγένεια τοῦ αἵματος. Μάλιστα τήν συγγένεια αὐτή τήν ἔχουν καί ὅλοι ὅσοι διατηροῦν μαζ΄ί του πνευματικούς δεσμούς. Αὐτούς θεωρεῖ οἰκείους Του. Γι' αὐτό εἶπε μέ τρόπο κατηγορηματικό, ὅτι κάθε ἄνθρωπος "ὅς ἄν ποιήσῃ τό θέλημα τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς, αὐτός μου ἀδελφός καί ἀδελφή καί μήτηρ ἐστί" ( Ματθ. ιβ΄50). Αὐτός εἶναι μητέρα μου καί ἀδελφή μου. Αὐτός ἔχει τήν ἀνώτερη συγγένεια μαζί μου.
Μέ τήν ἔννοια αὐτή εἶπε σχετικά τό Πνεῦμα τό Ἅγιο διά τοῦ Ἀποστόλου, ὅτι ὁ Κύριος δέν ἐντρέπεται νά μᾶς ὀνομάζει ἀδελφούς Του. "Οὐκ ἐπαισχύνεται (τούς χριστιανούς) ἀδελφούς αὐτοῦ καλεῖν"(Ἑβρ. β΄11).
Ὁ Χριστός ἐμᾶς τούς μικρούς ἀνθρώπους, ἐμᾶς τούς ἁπλούς χριστιανούς, καταδέχεται νά μᾶς ὀνομάζει ἀδελφούς του. Δέχεται καί μᾶς ἀναγνωρίζει ὅτι ἔχουμε ὅτι ἔχουμε μαζί του στενότατη συγγένεια, ὅσο στενή εἶναι καί ἡ συγγένεια ἀδελφῶν.
Τό ἐρώτημα εἶναι: Ἐμεῖς τιμοῦμε αὐτή τήν συγγένεια ἤ τήν ντροπιάζουμε; Μήπως δηλαδή συμβαίνει κάτι ἀνάλογο μέ τήν περίπτωση τῶν ἀνθρώπων, πού μέ τή ζωή τους καί τήν συμπεριφορά τους, ντρόπιασαν τό ὄνομά τους καί τήν οἰκογένειά τους;…
Πολλές φορές, δυστυχῶς, ὑπάρχουν στή ζωή μας κηλῖδες καί στίγματα, πού δέν δικαιώνουν τήν συγγένειά μας μέ τόν Χριστό (ὡς "χριστιανῶν" καί "ἀδελφῶν " Του) καί ἀμαυρώνουν τόν τίτλο πού ἔχουμε ὡς "υἱοί τοῦ ὑψίστου" (Λουκ. στ΄35).
Εἴμαστε "υἱοί τοῦ ὑψίστου" ἀλλά μέ τήν προϋπόθεση ὅτι θά φέρουμε ἐπάξια αὐτό τόν τίτλο.
Μᾶς δόθηκε μέ τό Βάπτισμα ὁ τίτλος αὐτός καί πήραμε τότε τήν ἐξουσία νά γίνουμε παιδιά τοῦ Θεοῦ ( Ἰω. α΄12). Ἀπό τήν ὥρα τοῦ Βαπτίσματος λοιπόν ὀνομαστήκαμε παιδιά τοῦ Θεοῦ κατά χάριν. Εἴμαστε ἑπομένως ἀδελφοί τοῦ Χριστοῦ καί παιδιά τῆς Παναγίας Μητέρας Του. Μπήκαμε κατά κάποιον τρόπο στήν οἰκογένεια τοῦ Θεοῦ. Καί αὐτή εἶναι ἡ μεγαλύτερη τιμή πού μπορεῖ νά ποθήσει ἄνθρωπος γιά τόν ἑαυτό του.
Αὐτοί οἱ ὑψηλοί τίτλοι καί ἡ τιμή συνεπάγονται εὐθύνες καί ὑποχρεώσεις. Καί μᾶς ἐπιβάλλουν τήν ὑποχρέωση νά φανοῦμε ἄξιοι, ὥστε νά μή τούς κατεντροπιάσουμε.
Ὀφείλουμε λοιπόν νά ἀποδείξουμε ἔμπρακτα ὅτι ἔχουμε οὐσιαστική, ὄχι τυπική καί συμβατική σχέση μέ τόν Χριστό. Μόνο ἐάν ἡ ζωή μας μαρτυρεῖ ὅτι ἀκολουθοῦμε τόν δρόμο τῆς ἀρετῆς, αὐτή ἡ πορεία πρός τήν ἁγιότητα μᾶς παρέχει τό δικαίωμα νά φέρουμε στά χείλη μας τό ὄνομα τῆς Παναγίας καί νά τήν ὀνομάζουμε Μητέρα μας. Καί ἐκείνη μέ τίς πρεσβεῖες της, εἴθε νά μᾶς ἀξιώσει νά γίνουμε μέτοχοι τῆς οὐράνιας μακαριότητας καί τῆς "δόξης τῶν τέκων τοῦ Θεοῦ" (Ρωμ. η΄21),
Λόγος
Οἱ ἄξιοι καί μακάριοι
Τοῦ μακαριστοῦ
Ἀρχιμανδρίτου π. Γρηγορίου Μουσουρούλη
Ἀρχιγραμματέως Ἱεράς Συνόδου
τῆς Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου
« Ἰδού γάρ ἀπό τοῦ νῦν μακαριοῦσί με
πᾶσαι αἱ γενεαί» (Ὠδή τῆς
Θεοτόκου)
*******
Σάββατο τοῦ Ἀκαθίστου ὕμνου σήμερα καί πρόσωπο κεντρικό, πού τιμᾶται ἀπό τήν Ἐκκλησία εἶναι ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος. Καί ὅπως εἶναι φυσικό μέ τό Πανάγιο Πρόσωπό της θά ἀσχοληθεῖ καί ἡ σημερινή μας ὁμιλία.
Μέ προφητική ἔμπνευση λοιπόν ἡ Παναγία μας προλέγει ὅτι θά τήν μακαρίζουν ὅλες οἱ γενεές τῶν ἀνθρώπων.
Εἶχε λάβει ἤδη τό μήνυμα τοῦ Ἀρχαγγέλου, ὅτι μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ θά γινόταν μητέρα τοῦ Μονογενοῦς Υἱοῦ Του, ὁ ὁποῖος ἐπρόκειτο νά γεννηθεῖ ἐπί τῆς γῆς ὡς ἄνθρωπος. Καί γιά τήν μέγιστη αὐτή τιμή, ἦταν ἑπόμενο, ὅτι θά τήν μακαρίζουν οἱ γενεές τῶν ἀνθρώπων.
Ἐάν ἐμβαθύνουμε στά λόγια αὐτά τῆς θεοτόκου, θά κατανοήσουμε: ποιός εἶναι ὁ κύριος λόγος, γιά τόν ὁποῖο Ἐκείνη μακαρίζεται καί ὑμνεῖται, ἀλλά καί πῶς κάθε χριστιανός μπορεῖ νά γίνει μακάριος, καί μάλιστα μέτοχος τῆς αἰωνίου μακαριότητος.
*******
«Ἰδού γάρ ἀπό τοῦ νῦν μακαριοῦσί με πᾶσαι αἱ γενεαί»
Αὐτῆς τῆς ἐξαιρετικῆς τιμῆς καί τῆς μοναδικῆς θέσεώς της ὡς Μητέρας τοῦ Κυρίου προηγήθηκαν γεγονότα καί προϋποθέσεις, πού τήν κατέστησαν ἄξια γιά τήν ὕψιστη κλήση της ἀπό τόν Θεό, καί ἄξια μακαρισμοῦ ἀπό τούς ἀγγέλους καί τούς ἀνθρώπους.
Γι' αὐτό τό θέμα δόθηκαν εὐκαιρίες στόν Κύριο νά μιλήσει σχετικῶς.
Σέ μιά περίπτωση, ἐνῶ Ἐκεῖνος ἐκήρυττε πρός τόν λαό, καί τό πολυάριθμος ἀκροατήριό του θαύμαζε τή διδασκαλία Του, μιά ἁπλή γυναίκα τοῦ λαοῦ φώναξε μέσα ἀπό τό πλῆθος: "μακαρία ἡ κοιλία ἡ βαστάσασά σε καί μαστοί οὕς ἐθήλσας".
Τόν μακαρισμό ἐκεῖνο γιά τήν Μητέρα του τόν πρόσεξε ἀμέσως ὁ Κύριος καί τόν ἀποδέχθηκε. Ἀλλά καί τόν ἐσχολίασε. Τόν τοποθέτησε στίς ὀρθές διαστάσεις του. Δηλαδή τόν προεξέτεινε καί τόν γενίκευσε. Καί μέ τήν γενμίκευση αὐτή τόν ἐξηγεῖ, καί λέγει: "Μενοῦν γε". Μάλιστα, βεβαιότατα. Εἶναι "μακάριοι οἱ ἀκούοντες τόν λόγον τοῦ Θεοῦ καί φυλάσσοντες αὐτόν" (Λουκ. ια΄27-28). Διαβεβαιώνει δηλαδή ὅτι κάθε ἄνθρωπος πού ἔχει ἐνδιαφέρον νά γνωρίσει τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί προσπαθεῖ νά τό ἐφαρμόσει εἶναι μακάριος. Μέ τόν τρόπο αὐτό ἐξηγεῖ ὅτι ἡ Παναγία Μητέρα Του ἀξιώθηκε νά γίνει τό "σκεῦος ἐκλογῆς" τοῦ Θεοῦ καί ὄργανο τῆς εὐδοκίας Του γιά τήν σωτηρία τοῦ κόσμου, ἐπειδή ἔζησε πάντοτε μέ τόν ζῆλο γιά τήν γνώση τοῦ θελήματός Του καί μέ τήν προσπάθεια νά τό ἐμφανίζει ἐφαρμοσμένο στήν ζωή της καί νά τό ἐκφράζει μέ τήν προσωπική της ἁγιότητα.
Ἄλλοτε πάλιν, ὅταν εἰδοποίησαν τόν Χριστό ὅτι τόν ζητεῖ ἡ Μητέρα Του καί οἱ ἀδελφοί Του, ἔδωκε μιάν ἀπάντηση ἐκ πρώτης ὄψεως περίεργη. Ἔδειξε τούς Μαθητές Του καί εἶπε: "ἰδού ἡ μήτηρ μου καί οἱ ἀδελφοί μου" (Ματθ. ιβ΄49).
Ἤθελε νά εἰπεῖ ὅτι τή σχέση του μέ τήν Μητέρα Του τήν βλέπει πρωτίστως πνευματική. Γιά νά διδάξει μέ αὐτό τόν τρόπο, ὅτι ἔχει μαζί της καί μία ἄλλη συγγένεια ἀνώτερη ἀπό τήν συγγένεια τοῦ αἵματος. Μάλιστα τήν συγγένεια αὐτή τήν ἔχουν καί ὅλοι ὅσοι διατηροῦν μαζ΄ί του πνευματικούς δεσμούς. Αὐτούς θεωρεῖ οἰκείους Του. Γι' αὐτό εἶπε μέ τρόπο κατηγορηματικό, ὅτι κάθε ἄνθρωπος "ὅς ἄν ποιήσῃ τό θέλημα τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς, αὐτός μου ἀδελφός καί ἀδελφή καί μήτηρ ἐστί" ( Ματθ. ιβ΄50). Αὐτός εἶναι μητέρα μου καί ἀδελφή μου. Αὐτός ἔχει τήν ἀνώτερη συγγένεια μαζί μου.
*******
Μέ τόν τρόπο αὐτό μᾶς διδάσκει ὁ Κύριος μιάν ἀλήθεια
πού ἀξίζει πολύ νά τήν προσέξουμε. Ὅτι δηλαδή ὑπάρχει μιά σχέση μαζί Του ὕψιστης
πνευματικῆς συγγένειας, τήν ὁποία εἶχε πρωτίστως ἡ Παναγία Μητέρα Του. Καί αὐτή
τήν ὕψιστη συγγένεια μποροῦμε, καί ὀφείλουμε, νά τήν ἀποκτήσουμε καί ἐμεῖς, ὥστε,
ὅπως ἐκείνη μακαρίστηκε, καλοτυχίστηκε καί μακαρίζεται, καί ἐμεῖς νά γίνουμε ἄξιοι
ἀνάλογου μακαρισμοῦ.Μέ τήν ἔννοια αὐτή εἶπε σχετικά τό Πνεῦμα τό Ἅγιο διά τοῦ Ἀποστόλου, ὅτι ὁ Κύριος δέν ἐντρέπεται νά μᾶς ὀνομάζει ἀδελφούς Του. "Οὐκ ἐπαισχύνεται (τούς χριστιανούς) ἀδελφούς αὐτοῦ καλεῖν"(Ἑβρ. β΄11).
Ὁ Χριστός ἐμᾶς τούς μικρούς ἀνθρώπους, ἐμᾶς τούς ἁπλούς χριστιανούς, καταδέχεται νά μᾶς ὀνομάζει ἀδελφούς του. Δέχεται καί μᾶς ἀναγνωρίζει ὅτι ἔχουμε ὅτι ἔχουμε μαζί του στενότατη συγγένεια, ὅσο στενή εἶναι καί ἡ συγγένεια ἀδελφῶν.
Τό ἐρώτημα εἶναι: Ἐμεῖς τιμοῦμε αὐτή τήν συγγένεια ἤ τήν ντροπιάζουμε; Μήπως δηλαδή συμβαίνει κάτι ἀνάλογο μέ τήν περίπτωση τῶν ἀνθρώπων, πού μέ τή ζωή τους καί τήν συμπεριφορά τους, ντρόπιασαν τό ὄνομά τους καί τήν οἰκογένειά τους;…
Πολλές φορές, δυστυχῶς, ὑπάρχουν στή ζωή μας κηλῖδες καί στίγματα, πού δέν δικαιώνουν τήν συγγένειά μας μέ τόν Χριστό (ὡς "χριστιανῶν" καί "ἀδελφῶν " Του) καί ἀμαυρώνουν τόν τίτλο πού ἔχουμε ὡς "υἱοί τοῦ ὑψίστου" (Λουκ. στ΄35).
Εἴμαστε "υἱοί τοῦ ὑψίστου" ἀλλά μέ τήν προϋπόθεση ὅτι θά φέρουμε ἐπάξια αὐτό τόν τίτλο.
Μᾶς δόθηκε μέ τό Βάπτισμα ὁ τίτλος αὐτός καί πήραμε τότε τήν ἐξουσία νά γίνουμε παιδιά τοῦ Θεοῦ ( Ἰω. α΄12). Ἀπό τήν ὥρα τοῦ Βαπτίσματος λοιπόν ὀνομαστήκαμε παιδιά τοῦ Θεοῦ κατά χάριν. Εἴμαστε ἑπομένως ἀδελφοί τοῦ Χριστοῦ καί παιδιά τῆς Παναγίας Μητέρας Του. Μπήκαμε κατά κάποιον τρόπο στήν οἰκογένεια τοῦ Θεοῦ. Καί αὐτή εἶναι ἡ μεγαλύτερη τιμή πού μπορεῖ νά ποθήσει ἄνθρωπος γιά τόν ἑαυτό του.
Αὐτοί οἱ ὑψηλοί τίτλοι καί ἡ τιμή συνεπάγονται εὐθύνες καί ὑποχρεώσεις. Καί μᾶς ἐπιβάλλουν τήν ὑποχρέωση νά φανοῦμε ἄξιοι, ὥστε νά μή τούς κατεντροπιάσουμε.
*****
«Ἰδού γάρ ἀπό τοῦ νῦν μακαριοῦσί με πᾶσαι αἱ γενεαί»
Ὀφείλουμε λοιπόν νά ἀποδείξουμε ἔμπρακτα ὅτι ἔχουμε οὐσιαστική, ὄχι τυπική καί συμβατική σχέση μέ τόν Χριστό. Μόνο ἐάν ἡ ζωή μας μαρτυρεῖ ὅτι ἀκολουθοῦμε τόν δρόμο τῆς ἀρετῆς, αὐτή ἡ πορεία πρός τήν ἁγιότητα μᾶς παρέχει τό δικαίωμα νά φέρουμε στά χείλη μας τό ὄνομα τῆς Παναγίας καί νά τήν ὀνομάζουμε Μητέρα μας. Καί ἐκείνη μέ τίς πρεσβεῖες της, εἴθε νά μᾶς ἀξιώσει νά γίνουμε μέτοχοι τῆς οὐράνιας μακαριότητας καί τῆς "δόξης τῶν τέκων τοῦ Θεοῦ" (Ρωμ. η΄21),
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου