Δευτέρα 13 Μαΐου 2024

Οἱ ψάλτες - π. Βασιλείου Μπακογιάννη


 Οἱ ψάλτες

Ὑπό  Ἀρχιμ. Βασιλείου Μπακογιάννη

Διάβασα πρό καιροῦ σέ ἕνα περιοδικό, κάτι πού εἶπε ὁ Ἅγιος Γεώργιος Καρσλίδης σέ ἕναν ψάλτη: «Ἄν σέ ἔλουζα μέ πετρέλαιο, καί σέ ἔκαιγα, δέν θά εἶχα ἁμαρτία...!». Ἄραγε, γιατί τό εἶπε;

        Ἡ ψαλμωδία ἔχει γίνει πιά βασικό στοιχεῖο τῆς λατρείας μας.  Καί ὁ σκοπός τῆς (σωστῆς) ψαλμωδίας εἶναι νά ὁδηγήσει τό ἐκκλησίασμα στή  σωστή προσευχή, στήν κατάνυξη, ἀλλιῶς δέν ἔχει νόημα ὑπάρξεως. Ὅμως, γιά νά γίνει αὐτό, τό τόσο οὐσιαστικό, θά πρέπει ἡ ψαλμωδία νά γίνεται κατά τήν τάξη τῆς Ἐκκλησίας, «μετά πολλῆς προσοχῆς καί κατανύξεως». (ΟΕ  Πενθέκτης).   Τότε ὁ  Θεός εὐλογεῖ τόν ψάλτη γιά  τήν πράγματι μεγάλη, σημαντική του προσφορά. Διαφορετικά ὁ  ψάλτης δέν λαμβάνει εὐλογία ἀπό τό Θεό, ἀλλά (φεῦ!) καταδίκη, γιατί  μέ τόν τρόπο τῆς ψαλμωδίας του ταράζει τόν ἀγαπημένο Του λαό,  πού ἔρχεται στόν οἶκο Του  νά βρεῖ τήν ἡσυχία του.

,        «Παιδί μου, ἔρχεται ποτέ κατάνυξη καί δάκρυα, ὅταν ψέλνουν καί ὑψώνουν τή φωνή τους σάν τά βόδια;!», εἶπε ὁ Ἐπίσκοπος Παμβώ σέ Μοναχό (Εὐεργετινός τ. Β’ Ὑπόθεση ΙΑ΄).  Πιθανόν ἕναν τέτοιον  ψάλτη   ἄκουσε ὁ Ἅγιος Γεώργιος ὁ Καρσλίδης,  καί  τοῦ εἶπε: « Ἄν σέ ἔλουζα μέ πετρέλαιο, καί σέ ἔκαιγα, δέν θά εἶχα ἁμαρτία...!».

                Στήν κενόδοξη, ὑπερήφανη ψαλμωδία μεσολαβεῖ ἡ ντοπαμίνη (μερικοί τήν μπερδεύουν μέ τή θ. χάρη...), καί προπαντός  ἡ  ἀλόγιστη, ψυχωτική, παθολογική παρανοϊκή χρήση τῶν μικροφώνων, πού   ὀξύνουν  τήν ἤδη ἀνυπόφορη κατάσταση, πρός τέρψη τῶν δαιμόνων.  «Πάρε ἀπό μπροστά Μου τά ψαλτήρια! Δέν θέλω νά τ’ἀκούω...!», ἔλεγε ὁ Θεός στούς Ἰουδαίους. (Ἀμώς 5:23). Ἐμᾶς θέλει νά μᾶς ἀκούει;!

       Μία ἀπό τίς ἐπείγουσες ὑποχρεώσεις τοῦ (καλοῦ) ποιμένα, Ἱερέα ἤ Ἄρχιερέα, εἶναι νά κάνει τά πάντα (θυσία!)  ὥστε ἡ λατρεία τοῦ Θεοῦ, νά γίνεται «μετά πολλῆς  προσοχῆς καί κατανύξεως»·  νά μή θυμίζει ὄπερα ἤ συναυλία ἤ κάτι ἄλλο ἄσχετο μέ τό πνεῦμα τῆς  Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας.  Ναί! Αὐτόν, τόν ποιμένα  διόρισε ὁ Θεός   ἁρμόδιο, ὑπεύθυνο γιά  τήν τάξη στή λατρεῖα, καί  ἔχει ἀπαιτήσεις...!  Ἀδιαφορία σ'αὐτό προδίδει  φρόνημα, ἐπίπεδο,  ποιότητα. Ἐξ ὄνυχος τόν λέοντα...


9 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...



Δυστυχώς στο θέμα αυτό υπάρχει αδιαφορία, με αποτέλεσμα να ταλαιπωρούμαστε από τους ψάλτες, θα υπάρξει κάποιος να βάλει τάξη;

jean alatzo είπε...

Η μόνιμη και κατά πλειοψηφία ψαλτική- πολυασθένεια,με αρχιερατικές επευλογίες.
Έξω φωνή ψαλσίματα και ηχεία χωρίς ποιότητα ήχου (αφού πρέπει να είναι και φτηνά),σαν να είναι κουφοί οι πιστοί ,περίπατο η κατάνυξη.
Μικρόφωνα μέχρι τις αμυγδαλές των ψαλτών.
Παράταση των φωνηέντων έτσι ώστε να χάνονται οι λέξεις-νοήματα,αλλά ο συνθέτης έτσι τα έγραψε (μοναστηριακής μάλλον χρήσης).
Αδιανόητης έκτασης ,δήθεν πανηγυρικά, αλλά "καλλιτεχνικά"τεριρέμ.
Εγωιστική άρνηση (σχετικά εκπαιδευμένου)ομαδικού ψαλσίματος,γιατί ΕΓΩ είμαι ο πρωτο ή λαμπαδάριος ψάλτης.(πχ Κων/Πολίτης Άρχων... μεγαλο-πρωτοψάλτης με ρασοφορούντα δέκα βουβά άτομα ).
Κάθε "πικραμμένος "φωνητικά θέλει ψαλτήρι.
Τόσοι απόφοιτοι βυζαντινής μουσικής αγνοούνται από τις ενορίες.
Φυσικά έχουμε και "γαλονάδες" ψάλτες με πολλά χρυσά σειρήτια.
Κάπου είναι γραμμένο το ...κατά τάξιν και ευσχημόνως....ή μετά πολλής προσοχής καί κατανύξεως ,αλλά για τους άλλους.



Ανώνυμος είπε...

Επίδειξη, ανθραπαρεσκεια, ματαιοδοξία, ανταγωνισμός μεταξύ των ψαλτών, ατελείωτες κορώνες χωρίς νόημα, μέχρι που διαλύεται η λέξη και αδυνατεί να καταλάβει κανείς για ποια λέξη πρόκειται.

Ανώνυμος είπε...

Ας μήν το μαυρίζουμε εντελώς το πράγμα...
Καλό είναι καί το μεράκι να εκδηλώνεται καί οι κορώνες χρειάζονται καί η υπερβολή κάποτε.Το πρώτο είναι να είναι πιστός ο ψάλτης καί όλα βρίσκουν τον "ίσιο"δρόμο τούς.

Ανώνυμος είπε...

Να προσθέσω και την οργάνωση δόλιου σχεδίου ψάλτη πίσω από την πλάτη ετέρου ψάλτη ώστε να του παρει τη θέση σε "καλή" εκκλησία ή τον αγώνα πρωτοψάλτη να κάνει λαμπαδάριο τον υιό του είτε σαμποτάροντας τον μέχρι πρότινος λαμπαδάριο (λάθος ισοκράτημα, κλείσιμο μικροφώνου κ.λπ.) είτε ασκώντας του ψυχολογική πίεση. Τα περιστατικά αυτά είναι άκρως συνηθισμένα στη Μητρόπολη Πατρών.

Ανώνυμος είπε...



Απάντηση στον 14 Μαΐου 2024 στις 8:03 π.μ.

Παρακαλώ βρἐστε μου μια εκκλησία που να γίνεται η ψαλμωδία σωστἀ

Ανώνυμος είπε...

ο χώρος των ψαλτών είναι ο πιο γκετοποιημένος και αυτονομημένος δογματικά χώρος εντός της εκκλησίας. Όλοι στην εκκλησία λογοδοτούμε για όσα κάνουμε πλην των ψαλτών: Δικά τους κλειστά συνέδρια, δικά τους μουσικά, αποκομμένοι συχνά από το εκκλησίασμα.
Καταλήγουν και Ιερείς προισταμένοι ναών να είναι δέσμιοι του ψαλτηρίου.

Ανώνυμος είπε...

Μπάρμπα Χριστόφορος Καλλιφώνης, Πρωτοψάλτης Ι.Ν.Αγίας Παρασκευής Κυπαρίσσου Παρακαμπυλίων, χωριό του π. Βασιλείου.Λιτός, πρακτικός,φιλακόλουθος, πιστός,γλυκίφθογγος, άφησε εποχή...
Ο θεός να τον αναπαύει.

Γιάννης Ιωαννίδης είπε...

Τα μικρόφωνα πρέπει να είναι ρυθμισμένα δυνατά για να καλύπτουν τις ατελείωτες φωναχτές συνομιλίες των υπερηλίκων, που αποτελούν το κύριο σώμα των εκκλησιαζομένων, αλλά και τα τσιρίγματα και θορυβώδη παιχνίδια των μικρών παιδιών, όπως και το κους κους επιτρόπων, επιτροπισσών, ιερέων και των ιδίων των ψαλτών.
Το μείζον θέμα συνίσταται:
1. Στο ότι δεν ενδιαφέρονται για το κείμενο, αλλά μόνον για την μελωδία και άρα ένα ούτως ή άλλως δυσνόητο και εξαιρετικά δύσκολο κείμενο γίνεται πλέον εντελώς ακατανόητο.
2.Σε ηλικιωμένα άτομα που δεν έχουν φωνή και δυνάμεις, επιμένουν όμως να καταλαμβάνουν το αναλόγιο κατά τις ωραίες καθημερινές ακολουθίες του όρθρου και εσπερινού, στις οποίες οι πρωτοψάλτες και βοηθοί δεν προσέρχονται.