Μήνυμα τῆς Α.Θ.Παναγιότητος, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, ἐπί τῇ 1ῃ Σεπτεμβρίου, ἡμέρᾳ προσευχῆς ὑπέρ τῆς προστασίας τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος (2010).

+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ

ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ

ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ

ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΧΑΡΙΝ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ

ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ ΠΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΤΙΣΕΩΣ ΚΥΡΙΟΥ

ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,

Ο μακαριστός προκάτοχος ημών αοίδιμος Πατριάρχης Δημήτριος έχων πλήρη επίγνωσιν της κρισιμότητος της περιβαλλοντικής κρίσεως, καθώς και της ευθύνης της Εκκλησίας δια την άμεσον και αποτελεσματικήν αντιμετώπισίν της, εξέδωκε προ δύο και πλέον δεκαετιών την πρώτην επίσημον εγκύκλιον δια την διαφύλαξιν του φυσικού περιβάλλοντος. Η εγκύκλιος εκείνη, δια της οποίας η Μήτηρ Εκκλησία καθιέρωσεν επισήμως την α’ Σεπτεμβρίου, αρχήν του εκκλησιαστικού έτους, ως ημέραν προσευχής δια την προστασίαν του περιβάλλοντος, απηυθύνετο προς το πλήρωμα της Εκκλησίας εις όλα τα μήκη και πλάτη της γης.

Όπως με διορατικότητα είχεν επισημάνει τότε η Εκκλησία μας, η σημασία του ευχαριστιακού και ασκητικού ήθους της παραδόσεώς μας αναδεικνύεται ως μεγίστη και κρίσιμος προσωπική συνεισφορά εις τον καλόν και πανανθρώπινον αγώνα της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, ως Θείας Κτίσεως και κοινής κληρονομίας. Σήμερον, μεσούσης μιας άνευ προηγουμένου οικονομικής κρίσεως, η ανθρωπότης δοκιμάζεται πολλαχώς. Η δοκιμασία όμως αύτη δεν αφορά μόνον εις τας προσωπικάς δυσκολίας ενός εκάστου εξ ημών, αλλά εις την ανθρωπότητα συνολικώς ως κοινωνίαν, συμπεριφοράν και αντίληψιν δια τον περιβάλλοντα κόσμον και ιεράρχησιν αξιών και προτεραιοτήτων.

Είναι σημαντικόν, η παρούσα θλιβερά οικονομική κρίσις να αποτελέση έναυσμα δια την πολυθρυλουμένην και απολύτως αναγκαίαν στροφήν προς την περιβαλλοντικώς βιώσιμον ανάπτυξιν. Προς εκείνο το πρότυπον δηλαδή της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής, η οποία θέτει ως βάσιν το περιβάλλον και όχι το ανεξέλεγκτον οικονομικόν κέρδος. Ας αναλογισθώμεν όλοι επί παραδείγματι τι δύναται να συμβή εις κράτη, τα οποία σήμερον πλήττονται εντόνως εκ της οικονομικής κρίσεως και πενίας, όπως η Ελλάς, η οποία διαθέτει ταυτοχρόνως εξαιρετικόν φυσικόν πλούτον: μοναδικά οικοσυστήματα, σπάνια είδη χλωρίδος και πανίδος και φυσικούς πόρους, ωραιότατα τοπία, άφθονον ήλιον και άνεμον. Εάν τα οικοσυστήματα υποβαθμισθούν και εκλείψουν, οι φυσικοί πόροι εξαντληθούν και τα τοπία καταστραφούν, ενώ εκ της κλιματικής αλλαγής προκύψουν απρόβλεπται καιρικαί συνθήκαι, ποία θα είναι η βάσις και το οικονομικόν μέλλον των κρατών αυτών και συνολικώς του πλανήτου;

Εκτιμώμεν, λοιπόν, ότι τώρα καθίσταται αδήριτος η ανάγκη δια την συνάρθρωσιν κοινωνικών συναινέσεων και πολιτικών πρωτοβουλιών, ώστε να καταστή δυνατή η στροφή προς μίαν οδόν αειφορίας και οικολογικώς βιωσίμου αναπτύξεως.

Δια την Ορθόδοξον Εκκλησίαν μας, η προστασία του περιβάλλοντος, ως θείας και «καλής λίαν» κτίσεως, αποτελεί μεγίστην ευθύνην δια τον άνθρωπον, ανεξαρτήτως των υλικών η οικονομικών ωφελειών τας οποίας δύναται να αποφέρη. Η άμεσος διασύνδεσις της θεοσδότου υποχρεώσεως και εντολής «εργάζεσθαι και φυλάσσειν» με κάθε πτυχήν της συγχρόνου ζωής, αποτελεί την μόνην οδόν δια την αρμονικήν συνύπαρξιν με έκαστον στοιχείον της κτίσεως και με το σύνολον του φυσικού κόσμου εν γένει.

Καλούμεν λοιπόν πάντας, αδελφοί και τέκνα εν Κυρίω αγαπητά, εις τον τιτάνειον αλλ ὅμως δίκαιον αγώνα δια τον μετριασμόν της περιβαλλοντικής κρίσεως και την αποτροπήν των χειροτέρων εκ των επιπτώσεων αυτής, με απώτερον σκοπόν την εναρμόνισιν του προσωπικού αλλά και του συλλογικού μας τρόπου ζωής και σκέψεως με τας απαιτήσεις διαβιώσεως και διατηρήσεως τόσον των φυσικών οικοσυστημάτων και ενός εκάστου εκ των ειδών χλωρίδος και πανίδος, όσον και του σύμπαντος κόσμου ως ενιαίου και αδιαιρέτου συνόλου.

,βι’ Σεπτεμβρίου α’

+ ο Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος, διάπυρος προς Θεόν ευχέτης πάντων υμών