ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΠΡΟΠΑΤΟΡΩΝ ΕΙΣ ΤΟ ΧΩΡIΟΝ ΤΩΝ ΠΟΙΜΕΝΩΝ. - Πατριάρχης Ἱεροσολύμων Θεόφιλος

«Ὁ πλήρης κενοῦται, σαρκὶ δι’ ἡμᾶς, καὶ ἀρχὴν ὁ προάναρχος δέχεται, πτωχεύει δὲ ὁ πλούσιος, καὶ Λόγος ὢν Θεοῦ, ἐν φάτνῃ τῶν ἀλόγων, προσκλίνεται ὡς βρέφος, τὴν ἀνάπλασιν πάντων, τῶν ἀπ’ αἰῶνος ἐργαζόμενος», ἀναφωνεῖ ὁ μελῳδός τῆς Ἐκκλησίας μας.

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

εὐλαβεῖς Χριστιανοί.

 Τό ἀνεκλάλητον καί ὄντως μέγα καί παράδοξον μυστήριον τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου, δηλονότι τῆς ἡμῶν ἀναπλάσεως καί πάντων τῶν ἀπ’ αἰῶνος Προπατόρων ἡμῶν, προαναγγέλει σήμερον ἡμῖν ἡ παροῦσα ἑόρτιος πανήγυρις ἐν αὐτῷ τούτῳ τῷ ἱερῷ τόπῳ, ἔνθα οἱ ἀγραυλοῦντες Ποιμένες ἐξέστησαν ἀκούοντες τόν ἀγγελικόν τοῦτον ὕμνον: «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία»,  (Λουκ. 2,14). «Καὶ ἐγένετο», λέγει ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς, «ὡς ἀπῆλθον ἀπ’ αὐτῶν εἰς τὸν οὐρανὸν οἱ ἄγγελοι, καὶ οἱ ἄνθρωποι οἱ Ποιμένες εἶπον πρὸς ἀλλήλους· Διέλθωμεν δὴ ἕως Βηθλεέμ, καὶ ἴδωμεν τὸ ῥῆμα τοῦτο τὸ γεγονὸς, ὃ Κύριος ἐγνώρισεν ἡμῖν», (Λουκ. 2,15).

 Τό ρῆμα τοῦτο τό γεγονός, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, τό ὁποῖον ἐγνώρισεν ἡμῖν ὁ Κύριος δέν εἶναι ἄλλον ἀπό τήν Γέννησιν τοῦ Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ ἐκ τῶν ἁγνῶν αἱμάτων τῆς Ὑπεραγίας καί Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί Ἀειπαρθένου Μαρίας. Τό γεγονός τοῦτο ἀποτελεῖ μωρίαN καί σκάνδαλον διά τόν κόσμον, ὁ ὁποῖος ὅλος ἐν τῷ πονηρῷ κεῖται, (Α΄ Ἰωάνν. 5,19). Διά δέ τόν κόσμον τῆς Ἐκκλησίας τό γεγονός τοῦτο ἀποτελεῖ μυστήριον μέγα καί παράδοξον. Καί τοῦτο διότι, ὡς λέγει ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης, «οἴδαμεν ὅτι ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐσμεν καί ὅτι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ἥκει καὶ δέδωκεν ἡμῖν διάνοιαν, ἵνα γινώσκωμεν τὸν ἀληθινόν· καί ἐσμέν ἐν τῷ ἀληθινῷ, ἐν τῷ Υἱῷ αὐτοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστῷ. Οὗτός ἐστιν ὁ ἀληθινὸς Θεὸς καὶ ζωὴ αἰώνιος», (Α΄ Ἰωάνν. 5,19).

 Τῶν θείων Πατέρων ὡς τοῦ Ἀδάμ, Σήθ καί Νῶε, Ἀβραάμ, Μελχισεδέκ, Ἰσαάκ καί Ἰακώβ καί τῶν λοιπῶν ἀπογόνων αὐτῶν τήν θείαν μνήμην ἐπιτελοῦμεν σήμερον. Οὗτοι εἶναι οἱ  Προπάτορες διά τῶν ὁποίων ὁ Θεός Πατήρ ἡμῶν προεμνηστεύσατο τήν ἐξ’ ἐθνῶν Ἐκκλησίαν τοῦ Υἱοῦ Αὐτοῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ὡς λέγει κάι ὁ ὑμνῳδός: «ἐν πίστει τούς Προπάτορας ἐδικαίωσας τήν ἐξ ἐθνῶν δι’ αὐτῶν προμνηστευσάμενος Ἐκκλησίαν. Καυχῶνται ἐν δόξῃ οἱ Ἅγιοι, ὅτι ἐκ σπέρματος αὐτῶν ὑπάρχει καρπός εὐκλεής, ἡ ἀσπόρως τεκοῦσα σε, Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν».

 Ὁ εὐκλεής δέ οὗτος καρπός, εἶναι ἡ Θεοτόκος καί μητέρα τοῦ Θεοῦ ἀειπάρθενος Μαρία, ἡ ὁποία ἐγένετο συμμέτοχος καί συνεργός τοῦ μυστηρίου τῆς ἐν Χριστῷ τῷ Θεῷ ἡμῶν σωτηρίας. Τῆς σωτηρίας ταύτης ἀκριβῶς καταγγέλλουσιν καί ἡμῖν τήν ὁδόν οἱ σήμερον τιμώμενοι ἀπ’ αἰῶνος ἅγιοι Προπάτορες.

 Τήν ὁδόν ταύτην τήν γέμουσαν μεριμνῶν βιοτικῶν, ἀλλά καί ποικίλων παθῶν καί ἀσθενειῶν καλούμεθα νά διέλθωμεν μετά τῶν Ποιμένων ἕως Βηθλεέμ. «Καί τάς τῶν Προφητῶν προρρήσεις ἀσφαλῶς κατέχοντες, μετά τοῦ Ἡσαΐου μεγαλοφώνως βοήσωμεν: Ἰδού ἡ Παρθένος ἐν γαστρί λήψεται καί τέξεται Υἱόν τόν Ἐμμανουήλ, ὅ ἐστι μεθ’ ἡμῶν ὁ Θεός».  Ὁ Ἐμμανουήλ δέ Οὗτος, δηλονότι ὁ Υἱός τῆς Παρθένου εἶναι «ὁ Χριστός, ἡ ζωή ἡμῶν», κατά τόν θεῖον Παῦλον. Μέ ἄλλα λόγια, ἀγαπητοί μου, ὁ προαιώνιος Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, ὁ ἐν σπηλαίῳ τῆς Βηθλεέμ γεννηθείς εἶναι ὁ Δημιουργός τοῦ κόσμου, τό φῶς καί ἡ ζωή  τῶν ἀνθρώπων. «Καί τό φῶς ἐν τῇ σκοτίᾳ φαίνει, καί ἡ σκοτία αὐτό οὐ κατέλαβεν», (Ἰωάν 1, 4-5) λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Εὐαγγελιστής.

 Τούτου ἕνεκεν ἡ ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία προσκαλεῖ πάντας ἡμᾶς διά στόματος τοῦ ὑμνῳδοῦ λέγουσα: «Ἰδού καιρός ἥγγικε τῆς σωτηρίας ἡμῶν. Εὐτρεπίζου Σπήλαιον, ἡ Παρθένος ἐγγίζει τοῦ τεκεῖν. Βηθλεέμ γῆ Ἰούδα, τέρπου καί ἀγάλλου, ἕτι ἐκ σοῦ ἀνατέταλκεν ὁ Κύριος Ἡμῶν. Ἀκούσατε ὄρη καί βουνοί καί τά περίχωρα τῆς Ἰουδαίας ὅτι ἔρχεται Χριστός, ἵνα σώσῃ ὅν ἔπλασε ἄνθρωπον».

Ἡ ἑόρτιος σήμερον μνήμη τῶν Ἁγίων Προπατόρων καί Προφητῶν εἰς αὐτόν τόν ἱερόν σκοπόν ἀποβλέπει, τουτέστιν εἰς τήν προετοιμασίαν καί τόν εὐτρεπισμόν τοῦ ἐντός ἡμῶν σπηλαίου, δηλονότι τοῦ πνευματικοῦ σπηλαίου τῆς καρδίας ἡμῶν. «Μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψωνται», (Ματθ. 5,8), λέγει ὁ Κύριος. «Νυνί δέ», κηρύττει ὁ σοφός Παῦλος, « Νεκρώσατε οὖν τὰ μέλη ὑμῶν τὰ ἐπὶ τῆς γῆς, πορνείαν, ἀκαθαρσίαν, πάθος, ἐπιθυμίαν κακήν, καὶ τὴν πλεονεξίαν, ἥτις ἐστὶν εἰδωλολατρία·  ἀπόθεσθε τὰ πάντα, ὀργήν, θυμόν, κακίαν, βλασφημίαν, αἰσχρολογίαν ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν· μὴ ψεύδεσθε εἰς ἀλλήλους, ἀπεκδυσάμενοι τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον σύν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν νέον τὸν ἀνακαινούμενον εἰς ἐπίγνωσιν κατ’ εἰκόνα τοῦ κτίσαντος αὐτόν», (Κολ. 3, 5-10).

 Τό βαθύτερον καί οὐσιωδέστατον μήνυμα τῶν ἑορτῶν τῆς Ἁγίας ἡμῶν Ἐκκλησίας καί δή τῆς μητροπόλεως τῶν ἑορτῶν, δηλαδή τῶν Χριστουγέννων, εἶναι ἡ Γέννησις τοῦ Θεοῦ Λόγου, τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ ἐντός ἡμῶν ἀφ᾽ ἑνός καί δι’ Αὐτοῦ, τοῦ Χριστοῦ, ἡ ἀναγέννησις ἡμῶν εἰς νέον ἄνθρωπον ἀφ᾽ ἑτέρου. Αὐτήν ἀκριβῶς τήν πίστιν παρέδωκαν ἡμῖν, ἀγαπητοί μου, οἱ Ἅγιοι ἡμῶν Προπάτορες καί Προφῆται. Αὐτήν τήν πίστιν παρέλαβε ἡ Ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία ἐκ τῶν Πνευματοφόρων Ἀποστόλων καί τῶν Θεοφόρων ἡμῶν Πατέρων. Διά τοῦτο καί ἡμεῖς μετά τοῦ μελῳδοῦ εἴπωμεν: «Χαίρετε Προπάτορες καί Προφῆται τίμιοι, οἱ τὸν νόμον Κυρίου, καλῶς διαταξάμενοι, καὶ τῇ πίστει φανέντες, ἀπόρθητοι στῦλοι ἀκλινεῖς· ὑμεῖς γὰρ καὶ μεσῖται ὤφθητε τῆς Νέας Διαθήκης Χριστοῦ, καὶ μεταστάντες πρὸς οὐρανόν, Αὐτὸν ἱκετεύσατε, εἰρηνεῦσαι τὸν κόσμον, [τήν περιοχήν ἡμῶν], καὶ σῶσαι καί φωτῖσαι τὰς ψυχὰς ἡμῶν. Ἀμήν. 

Πατριάρχης Ἱεροσολύμων Θεόφιλος