Χαιρετισμὸς τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου κατὰ τὰ Ὀνομαστήρια Αὐτοῦ ἐπί τῇ Μνήμῃ τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Βαρθολομαίου

Χαιρετισμὸς

 τῆς Α. Θ. Παναγιότητος

 τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου

 κ. κ. Βαρθολομαίου

 κατὰ τὰ Ὀνομαστήρια Αὐτοῦ

 ἐπί τῇ Μνήμῃ

 τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Βαρθολομαίου

(11 Ἰουνίου 2015)

Προσφιλέστατοι συμπροσευχόμενοι ἀδελφοὶ Ἱεράρχαι,

Ἐξοχώτατε κύριε Πρέσβυ,

Ἐντιμολογιώτατοι Ἄρχοντες,

Ἐντιμότατε κ. Γενικὲ Πρόξενε τῆς Ἑλλάδος ἐν τῇ Κωνσταντίνου,

Ἐλλογιμώτατοι ἐκπαιδευτικοί,

Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητὰ καὶ ἐπιπόθητα,

Χαίρετε ἐν Κυρίῳ πάντοτε!

Σήμερον, ἑορτὴν τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Βαρθολομαίου καὶ Βαρνάβα, ἑορτάζει τὰ ὀνομαστήριά του ὁ Πατριάρχης καί, κατ᾿ ἐπέκτασιν, ἂς ἐπιτραπῇ νὰ εἴπωμεν ὅτι ἑορτάζει καὶ τὸ Πατριαρχεῖον. Εἶναι φυσικόν, μαζὶ μὲ τὸν ἡγούμενον νὰ ἑορτάζῃ καὶ νὰ συγχαίρῃ καὶ ἡ Ἀδελφότης τῆς Μονῆς, ἐν προκειμένῳ δέ, πέραν τῆς μικρᾶς Ἀδελφότητος, ἤτοι τῆς Πατριαρχικῆς Αὐλῆς, καὶ ἡ μεγαλυτέρα Ἀδελφότης, ὁλόκληρος ἡ οἰκογένεια τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, μέλη τῆς ὁποίας, ἀρχιερεῖς, κλῆρος καὶ λαός «ἐκ δυσμῶν καὶ βορρᾶ καὶ θαλάσσης καὶ ἑώας» κατέφθασαν προφρόνως καὶ φιλοτίμως διὰ νὰ τιμήσουν τὸν ἑορτάζοντα, καὶ νὰ προσθέσουν χαρὰν εἰς τὴν χαράν του. Τοιαῦται συναντήσεις ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου, ἐνισχύουν τοὺς μεταξὺ ἡμῶν ἱεροὺς δεσμοὺς καὶ τὴν ἀποφασιστικότητά μας νὰ διακονῶμεν ἐν ἑνότητι τὸ κοινὸν ὅραμα τῆς δόξης καὶ τῆς εὐκλείας τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας. Τοιαύτην εὐκαιρίαν ἐπικοινωνίας καὶ συμπνευματισμοῦ, καὶ δὴ εἰς μεγαλυτέραν κλίμακα, θὰ ἔχωμεν, σὺν Θεῷ, καὶ κατὰ τὴν Σύναξιν τῶν Ἱεραρχῶν τοῦ Θρόνου, περὶ τὴν ἑορτὴν τῆς Ἰνδίκτου, ἐνταῦθα, ἐν τῷ Ἱερῷ ἡμῶν Κέντρῳ.

Εὐχαριστοῦμεν ἐνθέρμως ὅλους αὐτούς, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἐκ τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος προσελθόντας καὶ παρισταμένους ἀδελφοὺς Ἱεράρχας, οἱ ὁποῖοι ἐν πολλῇ ἀγάπῃ τιμοῦν τὰ ὀνομαστήριά μας, μετ᾿ αὐτῶν δὲ εὐχαριστοῦμεν πατρικῶς καὶ τοὺς λοιποὺς κληρικούς, μοναχοὺς καὶ μοναχάς, τοὺς Ἐντιμολογιωτάτους Ἄρχοντας Ὀφφικιαλίους καὶ τοὺς ἄλλους ἐντιμοτάτους λαϊκούς, οἱ ὁποῖοι διὰ τῆς αὐτοπροσώπου παρουσίας των ἐκφράζουν τὴν ἀφοσίωσίν των εἰς τὸν Πάνσεπτον τοῦτον Θρόνον καὶ τὴν εὐλαβῆ ἀγάπην των πρὸς τὸν ἐλέῳ Θεοῦ καθήμενον ἐπ᾿ αὐτοῦ. «Ηὐφράνθη μου τὸ πνεῦμα, συγχαίρει ἡ καρδία», ἀντιφωνοῦμεν καὶ ἡμεῖς πρὸς ὅλους σας μὲ τὸ Ἀντίφωνον τοῦ Α´ ἤχου. Καὶ ἐπικαλούμεθα ἐφ᾿ ὑμᾶς τὴν μητρικὴν Χάριν τῆς Παναγίας Φανερωμένης, εἰς τὰ ἐρείπια τῆς Μονῆς τῆς ὁποίας, ἐν Κυζίκῳ, θὰ τὴν πανηγυρίσωμεν μὲ πλῆθος ἐκεῖθεν ἑλκόντων τὴν καταγωγὴν ἀδελφῶν μας εἰς τὰς 23 Αὐγούστου, ὅπως συνέβαινε τὰ παλαιὰ καλὰ ἐκεῖνα χρόνια. Ἤδη ἐλάβομεν πρόγευσιν τῆς χαρᾶς ταύτης ὅταν ἐλειτουργήσαμεν ἐκεῖ τὸ παρελθὸν φθινόπωρον, μὲ τὴν Πατριαρχικήν μας Αὐλήν, διὰ πρώτην φορὰν μετὰ τὸν τραγικὸν ἀπορφανισμὸν καὶ τῆς ἱστορικῆς ἐκείνης Μονῆς.

Ἐπιθυμοῦμεν νὰ ἐκφράσωμεν ἰδιαιτέρας εὐχαριστίας πρὸς τοὺς ἀδελφοὺς ἅγιον Ζιμπάμπουε καὶ Ἀγκόλας κ. Σεραφείμ, ἅγιον Ἀνθηδῶνος κ. Νεκτάριον, ἅγιον Naro-Fominsk κ. Ἰωάννην καὶ ἅγιον Μπάτσκας κ. Εἰρηναῖον, καὶ δι᾿ αὐτῶν πρὸς τοὺς σεπτοὺς Προκαθημένους τῶν Ἐκκλησιῶν των Μακ. Πατριάρχας Ἀλεξανδρείας, Ἱεροσολύμων, Ρωσσίας καὶ Σερβίας διὰ τὴν τιμὴν πρὸς τὸν ἑορτάζοντα ἐν Χριστῷ ἀδελφὸν καὶ συλλειτουργὸν αὐτῶν.

Σᾶς ἔφερε, λοιπόν, προσφιλεῖς ἀδελφοί, ὁ Ἅγιος Βαρθολομαῖος εἰς αὐτὴν τὴν Πόλιν τῶν πόλεων, τὴν ἀποτελοῦσαν τὸ σταυροδρόμι, εἰς τὸ ὁποῖον συναντῶνται καὶ συμπλέκονται πολύτιμοι παραδόσεις καὶ ἐμπειρίαι τοῦ παρελθόντος, μὲ τὰς προοπτικὰς καὶ τὰς προσδοκίας τοῦ μέλλοντος. Καὶ ὑπάρχουν ἐδῶ συσσωρευμέναι τόσαι καὶ τόσαι ἐμπειρίαι ἀπὸ τὸ παρελθόν• τόσαι καὶ τόσαι προσδοκίαι διὰ τὸ μέλλον! Ἐμπειρίαι συνυφασμέναι μὲ δόξαν καὶ αἴγλην καὶ λαμπρότητα, ἀλλὰ καὶ ποτισμέναι μὲ αἷμα καὶ μὲ δάκρυα, ὅταν «ἐμπαιγμῶν καὶ μαστίγων πεῖραν» ἐλαμβάνομεν. Καί, ἀφ᾿ ἑτέρου, προσδοκίαι διὰ τὸ μέλλον: ὄχι μόνον τὸ μέλλον μας ἐδῶ ὡς τοῦ μικροῦ ποιμνίου ποὺ περιβάλλει τὸ Σεπτὸν Κέντρον, ἐδῶ εἰς τὴν γῆν αὐτὴν τῶν πατέρων μας˙ ὄχι μόνον διὰ τὸν εὐρὺν χῶρον τῆς δικαιοδοσίας τοῦ Φαναρίου ἀνὰ τὴν οἰκουμένην, ἀλλὰ καὶ διὰ τὸ μέλλον τῆς ἑνότητος τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ τῆς μαρτυρίας της σήμερον εἰς τὸν κόσμον.

Τὴν προσδοκίαν καὶ τὴν αἰσιοδοξίαν μας διὰ τὸ μέλλον ἐνισχύουν αἱ τελευταῖαι θετικαὶ περὶ ἡμᾶς ἐξελίξεις, ὅπως αὐταὶ ποὺ ἐβιώσαμεν μὲ πολλοὺς ἀδελφοὺς Ἱεράρχας εἰς τὴν Ἰωνίαν τὸν παρελθόντα Φεβρουάριον καὶ τὸν Μάϊον - ἐκεῖ ὅπου «ὁ πρῶτος καὶ ὁ ἔσχατος» μᾶς ἀνοίγει νέας σελίδας καὶ τέμνει νέας ὁδούς, διότι ὁ ἴδιος «ἐγένετο νεκρὸς καὶ ἔζησεν». «Οἶδα σου τὰ ἔργα καὶ τὴν θλίψιν καὶ τὴν πτωχείαν• ἀλλὰ πλούσιος εἶ», γράφει πρὸς τὸν ἄγγελον τῆς ἐν Σμύρνῃ Ἐκκλησίας ὁ Ἰωάννης, «ὁ ἀδελφὸς ἡμῶν καὶ συγκοινωνὸς ἐν τῇ θλίψει καὶ βασιλείᾳ καὶ ὑπομονῇ ἐν Ἰησοῦ Χριστῷ» (Ἀποκ. 1,9 καὶ 2,8-9).

Ἐνθυμούμεθα ἐδῶ τὸν Ἀλεξανδρινὸν ποιητὴν ποὺ λέγει: «Εἴμεθα Ἕλληνες κ᾿ ἡμεῖς - τί ἄλλο εἴμεθα;- ἀλλὰ μὲ ἀγάπες καὶ μὲ συγκινήσεις τῆς Ἀσίας, ἀλλὰ μὲ ἀγάπες καὶ μὲ συγκινήσεις, ποὺ κάποτε ξενίζουν τὸν Ἑλληνισμό».

Δι᾿ αὐτὸ καὶ μερικοὶ πράγματι ξενίζονται. Καὶ δυσανασχετοῦν. Καὶ παρανοοῦν καὶ παρεξηγοῦν τὰ πιστεύματα καὶ τὰ βιώματα καὶ τὰ ἔργα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Καὶ σκανδαλίζονται. Καὶ ἐπικρίνουν. Διότι εἴμεθα τέκνα καὶ φορεῖς τοῦ πνεύματος τῆς καθ᾿ ἡμᾶς Ἀνατολῆς, καὶ πορευόμεθα μὲ τὸ ἦθος τῆς εὐσπλαχνικῆς Ἀνατολῆς ποὺ ξέρει νὰ θεραπεύῃ πληγάς.

Προσφάτως, εἰς τὴν Σύναξιν τοῦ ἱεροῦ κλήρου τῆς Μητροπόλεως Βελγίου ἐλέχθη εὐστόχως ὅτι «ἡ Ὀρθοδοξία δὲν εἶναι γκέτο, οὖτε ἠμπορεῖ νὰ ἔχῃ σχέσιν πρὸς τὸν κάθε εἴδους φανατισμόν. Οἱ Ὀρθόδοξοι διαλέγονται μὲ τὴν κοινωνίαν, καὶ καταθέτουν εἰς αὐτὴν τὴν βασικήν των μαρτυρίαν, ἡ ὁποία δὲν εἶναι ἄλλη ἀπὸ τὴν ὡραιότητα ἢ τὸ κάλλος. Τὸ κάλλος τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι λειτουργικόν, καὶ ὑπάρχει τόσον εἰς τὴν Θείαν Λειτουργίαν ὅσον καὶ εἰς τὴν λειτουργίαν μετὰ τὴν Θείαν Λειτουργίαν». Αἱ θέσεις αὐταὶ ἀπὸ τὴν πρωτεύουσαν τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως ἀποκτοῦν ἰδιαιτέραν σημασίαν ὅταν βλέπωμεν τὴν σημερινὴν ζοφερὰν περὶ ἡμᾶς πραγματικότητα καὶ τὰ ἐγκλήματα τὰ ὁποῖα διαπράττονται μὲ πολὺν φανατισμὸν ἐν ὀνόματι τῆς θρησκείας. Ἡ κυνικὴ ἐπίκλησις τῆς θρησκείας ὑπὸ τῶν ἐξτρεμιστῶν, ἐπιδιώκει νὰ δημιουργήσῃ προσκόμματα καὶ περιορισμοὺς εἰς τὸ παγκόσμιον μήνυμα τῆς εἰρήνης καὶ τῆς ἀγάπης, τὸ ὁποῖον πρέπει ὅλοι νὰ κηρύττωμεν.

Αὐτὸ πράττει μὲ συνέπειαν τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον μὲ γνώμονα τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου, καὶ τὰς κοινὰς ἀξίας, καὶ τὴν ἑνότητα τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, καὶ τὴν οἰκουμενικότητα τῆς πίστεως τῆς Ὀρθοδοξίας, παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι τὸ ἴδιον - τὸ Πατριαρχεῖον - ζῇ πολλάκις «ἐν θλίψεσιν, ἐν ἀνάγκαις, ἐν στενοχωρίαις, [...] ἐν ἀκαταστασίαις, ἐν κόποις, ἐν ἀγρυπνίαις» (Β´ Κορ. 6,4-5). Μὲ βαθεῖαν συνείδησιν τοῦ ἱεροῦ χρέους καὶ τῆς ἱστορικῆς εὐθύνης ἀντιπαρέρχεται καὶ ὑπερβαίνει πάντα ταῦτα καί «ἰδοὺ ζῇ». Ἐναγκαλίζεται τὸν κόσμον μέσα ἀπὸ τὴν πνευματικὴν οἰκουμενικότητά του, ἀφουγκράζεται τὰς ὀδύνας καὶ τὰς ἀγωνίας τῆς ἀνθρωπότητος, ἐπιχέει εἰς τὰς πληγάς της ἔλαιον καὶ οἶνον, προσπαθεῖ νὰ συμβάλῃ εἰς τὴν ἀνακούφισιν τοῦ πόνου καὶ εἰς τὴν ἐπίλυσιν τῶν προβλημάτων της. Ἰδοὺ διατὶ εἶναι παρὸν καὶ εἰς τὸν χῶρον τῆς οἰκολογίας καὶ ἐπραγματοποίησε σειρὰν διεθνῶν καὶ διαθρησκειακῶν περὶ αὐτὴν συμποσίων καὶ συνεκάλεσε, προχθὲς ἀκόμη, ἕτερον συμπόσιον εἰς τὴν Χάλκην, μὲ θέμα «Θεολογία, οἰκολογία καὶ ὁ λόγος»• ἰδοὺ διατὶ θὰ συμμετάσχῃ τὸ Πατριαρχεῖον διὰ τῆς ἡμῶν Μετριότητος εἰς τὴν Παγκόσμιον Διάσκεψιν διὰ τὴν κλιματικὴν ἀλλαγὴν τὸν προσεχῆ Δεκέμβριον ἐν Παρισίοις. Ἡ οἰκολογικὴ εὐαισθησία καὶ δραστηριοποίησις εἶναι κεντρικὴ διάστασις τοῦ καθ᾿ ἡμᾶς ἐκκλησιαστικοῦ τρόπου ζωῆς. Ἡ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία τῆς εὐδαίμονος Κωνσταντινουπόλεως εἶναι παροῦσα εἰς τὰ παγκόσμια δρώμενα «ὡς γέφυρα καλῆς θελήσεως καὶ εἰρηνικῆς συνεργασίας θρησκειῶν καὶ πολιτισμῶν», διότι αὐτὴ εἶναι ἡ μακραίων παράδοσίς της. Δὲν θεωροῦμεν τὴν εἰρήνην ὡς δεδομένην πραγματικότητα, ἀλλὰ ὡς κλῆσιν καὶ χρέος, ποὺ ἀπαιτοῦν ἀγῶνας καὶ θυσίας. Δὲν ὑπάρχει εἰρήνη τοῦ κόσμου χωρίς τὴν εἰρήνευσιν καὶ τὸν διάλογον τῶν θρησκειῶν.

Διὰ νὰ ἀνταποκριθῇ ἡ Ὀρθοδοξία εἰς τὴν κλῆσιν τοῦ Θεοῦ καὶ εἰς τὴν πρόσκλησιν τοῦ κόσμου, ὀφείλει νὰ παραμένῃ ἡνωμένη ἐν τῇ πίστει καὶ τῇ εὐχαριστίᾳ, καὶ νὰ ἀναδεικνύῃ τὰς φιλανθρώπους αὐτῆς παραδόσεις διακονίας καὶ ἀλληλεγγύης. Συνοδεύομεν καὶ συμπορευόμεθα αἱ Ὀρθόδοξοι Ἐκκλησίαι πρὸς τὴν Ἁγίαν καὶ Μεγάλην Σύνοδον, τὴν Σύνοδον τῆς κοινῆς μαρτυρίας ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καὶ ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων, τὴν ὑψίστην ἔκφρασιν τῆς ὀντολογικῆς συνοδικῆς δομῆς τῆς Ἐκκλησίας. Τὸ γεγονὸς ὅτι ἔχουν δημιουργηθῆ μεγάλαι προσδοκίαι διὰ τὴν Σύνοδον αὐτήν, μᾶς θέτει ἐντόνως ἐνώπιον τῶν ἱστορικῶν συλλογικῶν εὐθυνῶν ἡμῶν ὡς συλλειτουργῶν περὶ τὸ θυσιαστήριον τῆς μιᾶς καὶ ἀδιαιρέτου Ὀρθοδοξίας.

Εὐχαριστοῦντες ἅπαξ ἔτι πάντας ὑμᾶς διὰ τὴν χαρὰν τοῦ συνεορτασμοῦ τῆς μνήμης τῶν Ἀποστόλων Βαρθολομαίου καὶ Βαρνάβα, καὶ τῶν ὀνομαστηρίων τῆς ἡμετέρας Μετριότητος, ἀπονέμομεν εἰς ὅλους ὑμᾶς τὸν ἀδελφικὸν καὶ πατρικὸν ἀσπασμὸν μας καὶ ἐπικαλούμεθα τὰς προσευχάς σας διὰ τὴν εὐόδωσιν τῶν καλῶν ἀγώνων τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας πρὸς δόξαν Θεοῦ. Εὔξασθε ὅπως ὁ Κύριος στηρίζῃ τὴν Ἐκκλησίαν, καὶ κρατύνῃ τὴν πίστιν, καὶ εἰρηνεύῃ τὸν κόσμον. Ἀμήν.