Στοχασμοί στη γέννηση του Προδρόμου - π. Βασίλειος Θερμός

Στοχασμοί στη γέννηση του Προδρόμου

Τί εξήλθετε ιδειν;

άνθρωπον εν μαλακοίς ιματίοις ημφιεσμένον;

ιδού, οι τα μαλακά φορούντες εν τοις οίκοις των βασιλέων εισίν.

(Ματθ. 11: 8)

Μορφές σάν του Προδρόμου μάλλον βρίσκονται στο περιθώριο της συλλογικής εκκλησιαστικής συνείδησης, παρά τα πάμπολλα εκκλησάκια που αφιερώθηκαν στη μνήμη του καί τις πολλές γιορτές του μέσα στο εκκλησιαστικό έτος. Ιστορικά, έμεινε στή σκιά του Χριστού. Ψυχολογικά, βιώθηκε σαν απόμακρος και αυστηρός. Λαϊκά και πολιτισμικά, δεν συνδέθηκε με την θαυματουργία των γνωστών αγίων. Και όμως, δέχθηκε τέτοιο εγκώμιο από τον Ιησού ώστε να βρισκόμαστε σήμερα χρεώστες και υπολειπόμενοι ως προς την τιμή του.

Το θέμα δεν είναι βέβαια απλώς να τιμάμε τους αγίους από μια αίσθηση υποχρέωσης. Το ζητούμενο είναι πώς θα κοινωνήσουμε ουσιαστικά με το πνεύμα τους, πώς θα εμπνευσθούμε από τη ζωή τους.

Σε έναν πολιτισμό όπου έχει γίνει έμμονη ιδέα η ευμάρεια και όλοι μας ζητούμε από παντού οικονομικές εξασφαλίσεις για το μέλλον, πώς μπορεί να λειτουργήσει η μορφή κάποιου ο οποίος φορούσε μια προβιά και έτρωγε ό,τι έβρισκε στη φύση; Σε μια κουλτούρα «νερόβραστης» αποδοχής της κάθε μορφής εξουσίας και γενικευμένης απόπειρας να αποκτήσει ο καθένας προσβάσεις σε αυτήν, πώς να βρει εκπλήρωση η προφητική αποστολή του χριστιανού ο οποίος καλείται να μάχεται για την αλήθεια και την αρετή με κάθε τίμημα; Σε μια νοοτροπία, συχνή στους εκκλησιαστικούς, όπου κρύβουμε με την κενόδοξη στάση μας την ορατότητα των ανθρώπων προς τον Χριστό, πώς να αποκρυπτογραφηθή η ταπείνωση εκείνου που ήξερε πότε να παραμερίζει για να λάμψει ο Ερχόμενος;

Ο Βαπτιστής είναι ένας άνθρωπος που κτίζει γέφυρες. Γεφύρωσε τήν Παλαιά με την Καινή Διαθήκη, τη διδασκαλία με το μαρτύριο, τον έλεγχο προς τους κρατούντες με την επιείκεια προς τους απλούς ανθρώπους, το θάρρος με την ταπείνωση, την άσκηση με την αγάπη. Οι κομματιασμένες ζωές όλων μας λαχταρούν να ενοποιηθούν, χρειάζονται τις γέφυρες εκείνες που μόνο το Άγιο Πνεύμα ξέρει να στήνει.

Αλλά την ίδια στιγμή είναι και ανοικονόμητος για τις συνήθειές μας. Το ακατέργαστο προφίλ του δεν χωράει στα σαλόνια μας, ούτε στα επίσημα πανηγυρικά συλλείτουργα. Μοιάζει να βγαίνει από έναν άλλο κόσμο, που δεν διαθέτει εκείνη τη λάμψη της αξιοπρέπειας και της δημοσιότητας τις οποίες με πολύ κόπο φιλοτεχνούμε και με πολλούς συμβιβασμούς προστατεύουμε. Κουβαλάει όμως μαζί του μιαν άλλη λάμψη στα μάτια, εκείνη που τρέφεται από την ελευθερία απέναντι στα παρόντα καί από την ελπίδα απέναντι στα μέλλοντα. Ο Πρόδρομος μπαίνει στη σημερινή Εκκλησία μας και τη λασπώνει με τα πόδια του χωρίς να νοιάζεται, διότι άλλος είναι ο σκοπός του: να τη βοηθήσει να καταλάβει αν έχει ακόμα τον Χριστό ή Τον έχασε.

Η παρουσία του Προδρόμου φαίνεται να γίνεται πιο επίκαιρη κάθε φορά που ξεχνιέται ο Ερχόμενος Χριστός. Τότε χρειάζεται για να ξυπνά όσους παραδόθηκαν στον υπαρξιακό ύπνο και να κηρύσσει μετάνοια στους εφησυχασμένους. Και αυτό ισχύει τόσο για το κάθε μέλος του Σώματος του Χριστού προσωπικά, όσο και για ολόκληρη την Εκκλησία. Διότι και η Εκκλησία ως Σώμα είναι ικανή να (ξε)χάσει τον Χριστό, εισερχόμενη έτσι σε μια ανείπωτη τραγωδία αυταπάτης και αυτοδοξασμού. Με άλλα λόγια, είμαστε ικανοί ως χριστιανοί να ερωτοτροπούμε με τους «τα μαλακά φορούντας», ή ακόμα χειρότερα, να τα φορούμε οι ίδιοι με ό,τι και αν σημαίνει αυτό στην πράξη.

Το κήρυγμα εσχατολογικής εγρήγορσης του Προδρόμου προτρέπει για μετάνοια στο τώρα. Η Βασιλεία του Θεού κερδίζεται ή χάνεται από τις επιλογές μας αυτή τη στιγμή και η μετάνοια έχει δωρηθεί για να μεταμορφώνει παρελθόν και παρόν και μέλλον. Η χριστιανική κατάφαση στην ιστορία δεν θα μπορούσε να είναι ζωηρότερη. Καρπός της Ενανθρωπήσεως και αυτή, που βιούμενη έχει τη θαυμαστή ικανότητα να «αναζωπυρεί το χάρισμα» της πίστης. Και να ανακαλεί στην τάξη την Εκκλησία όταν αρχίζουν να της αρέσουν τα «μαλακά» και να συχνάζει «εν τοις οίκοις των βασιλέων» …

π. Βασίλειος Θερμός