Περί τῆς παροδικότητος τοῦ κόσμου - π. Γρηγορίου Μουσουρούλη

 

Λόγος εἰς τόν Ἀπόστολόν της
Β Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν    (Ἑβραίους α΄ 10-β 3)

Του μακαριστού 

Αρχιμανδρίτου π. Γρηγορίου Μουσουρούλη 

(†11/01/2021)

Ἀρχιγραμματέως  Ἱεράς Συνόδου

τῆς Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου

Περί  τῆς παροδικότητος τοῦ κόσμου

«Σύ δέ ὁ αὐτός εἶ, καί τά ἔτη σου οὐκ ἐκλείψουσι»

 Τά Ἀποστολικά Ἀναγνώσματα τῶν πέντε Κυριακῶν τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς λαμβά­νον­ται ὅλα ἀπό τήν πρός Ἑβραίους Ἐπιστολή, τό θεόπνευστο αὐτό κείμενο, τό ὁποῖο ἑρμηνεύει σέ βάθος τά γεγονότα τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καί ἀποδεικνύει ὅτι ὅλα εὑρίσκουν τήν τελική τους πραγματοποίηση στό ἀνυπέρβλητο Πρόσωπο τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τό σημερινό μας μάλιστα Ἀνάγνωσμα τονίζει ἰδιαιτέρως ὅτι ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός δέν εἶναι ἕνα κτίσμα τοῦ Θεοῦ, ἀλλά ὁ ἴδιος ὁ ὑπέρχρονος, ἀμετάβλητος καί αἰώνιος Θεός.

 Τί ὅμως σημαίνει αὐτό τό πράγμα; Καί ποιές συνέπειες μπορεῖ νά ἔχει στή ζωή τοῦ καθενός μας; Στά δύο αὐτά ἐρωτήματα θά ἐπιχειρήσουμε νά ἀπαντήσουμε στή συνέχεια.

******

Ὁ ἱερός Συγγραφέας στηριζόμενος ἀφ’ ἑνός μέν στό βιβλίο τῶν Ψαλμῶν καί εἰδικώτερα στόν 101ο ψαλμό (26-28), ἀφ’ ἑτέρου δέ στόν Προφήτη Ἡσαῒα μᾶς παρουσιάζει τήν ἀϊδιότητα τοῦ Θεοῦ, μᾶς λέγει δηλ. ὅτι ὁ Θεός δέν ἔχει χρονική ἀρχή καί τέλος, μᾶς μιλᾶ γιά τό ἀναλλοίωτο τοῦ Θεοῦ-Δημιουργοῦ καί τή φθορά καί ἀλλοίωση στήν ὁποία ὑπόκειται ὁλόκληρη ἡ δημιουργία.

Μέ ἕνα λόγο  ὁ ἱερός συγγραφέας ἀντιπαραβάλλει στό κείμενό μας τό μεγαλεῖο τοῦ Χριστοῦ μας πρός τό μεγαλεῖο τοῦ κόσμου ὁλοκλήρου, τοῦ σύμπαντος. Καί τί λέγει; Λέγει ὅτι αὐτός ὁ κόσμος εἶναι δημιούργημα τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Θεός Πατήρ δί’ Υἱοῦ ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ  ἔφερε ἀπό τήν ἀνυπαρξία στήν ὕπαρξη ὅλον αὐτό τόν ἀπέραντο κόσμο, ὁρατό καί ἀόρατο καί τόν κυβερνᾶ.

 Ἡ δημιουργία λοιπόν εἶναι ἡ κλήση τοῦ κόσμου ἀπό τήν ἀνυπαρξία στήν ὕπαρξη. Εἶναι ξεχείλισμα τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Καί σκοπός της εἶναι ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καί ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου.

 Αὐτός τώρα ὁ κόσμος, ὅσο μεγαλειώδης καί θαυμαστός καί ἄν φαίνεται, κάποια στιγμή θά καταστραφει, ἐνῶ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος μένει ἀμετάβλητος. Καί τοῦτο γιατί ὁ Θεός παραμένει ἔξω ἀπό τό χρόνο. Κάθε ἀλλοίωση καί μεταβολή του θά τόν εἰσήγαγε στό χρόνο. Ὁ Θεός ὅμως, εἶναι ἄχρονος. Οἱ ἐνέργειές Του πρός τόν κόσμο σύμφωνα μέ τό μυστήριο τῆς θείας οἰκονομίας μεταβάλλονται, ὁ ἴδιος ὅμως παραμένει ἀναλλοί­ωτος.

 Ἀντίθετα μέ αὐτή τήν πραγματικότητα τῆς αἰδιότητας καί τοῦ ἀναλλοίωτου τοῦ Θεοῦ τά δημιουργήματα ὑπόκεινται στή φθορά καί τήν ἀλλοίωση.  Ὁ κόσμος φτειάχτηκε χωρίς νά εἶναι τελείως φθαρτός, οὔτε τελείως ἄφθαρτος. Σύμφωνα μέ τή διδασκαλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τήν πατερική ἐμπειρία ἡ ἁμαρτία εἶναι ἐκείνη πού ἔφερε τήν παλαίωση τῆς φύσεως καί δί’ αὐτῆς  εἰσῆλθεν ἡ φθορά σ’ ὁλόκληρη τή κτίση.

 Οἱ ἀπέραντοι κόσμοι, λοιπόν, πού στροβιλίζονται στά ἀπύθμενα χάη τοῦ σύμπαντος θά φθαροῦν, ὅπως φθείρονται τά παλαιά ροῦχα· καί τά κατάλοιπά τους ὁ Δημιουργός τῶν πάντων θά τά μαζέψει ὡς ἐπανωφόρι, θά τά ἀλλάξει καί θά δημιουργήσει ἀπ' αὐτά ἕνα νέο σύμπαν, ἄφθαρτο καί αἰώνιο. Ἐνῶ ὅμως ὅλος αὐτός ὁ κόσμος θά ὑποστεῖ τόσο μεγάλες ἀλλαγές, ὁ Κύριος, εἴπαμε,  μένει πάντοτε ὁ ἴδιος καί δέν πρόκειται νά γηράσει ποτέ.

 Ὁ κόσμος ἀσταθής, φθειρόμενος καί μεταβαλλόμενος. Ὁ Κύριος ἀσάλευτος, ἀμετάβλητος, αἰώνιος. Τό σύμπαν βαδίζει ἀργά ἀλλά καί σταθερά πρός τό θάνατο. Κάθε κίνηση τῶν ἄστρων του εἶναι καί ἕνα βῆμα πρός τό τέλος, κάθε λάμψη τῶν ἥλιων του εἶναι καί ἕνα ἀγγελτήριο τοῦ θανάτου του· οἱ ἐκρήξεις τῶν στοιχείων του εἶναι ἦχος νεκρικῆς καμπάνας, πού ἀναγγέλλει τήν κηδεία του.

 Τό σύμπαν φθείρεται, πεθαίνει. Ὁ Δημιουργός του ὅμως ὄχι. Δέν εἶναι ἕνα στοιχεῖο τοῦ σύμπαντος ὁ Κύριος. Δέν ἀποτελεῖ τμῆμα τοῦ φθειρομένου κόσμου. Ὁ Κύριος εἶναι ἄναρχος καί ἀτελεύτητος, αἰώνιος καί ἀμετάβλητος, σταθερός καί ἀσάλευτος. Μέσα στόν μεταβαλλόμενο κόσμο Ἐκεῖνος δέν ἀλλάζει ποτέ. Οὔτε ἡ φθορά τόν ἐγγίζει, οὔτε τά γηρατειά τόν συνθλίβουν. Δέν ἔχει ἀρχή, δέν θά γνωρίσει τέλος. Εἶναι τό Α καί τό Ω, ὁ πρῶτος καί ὁ ἔσχατος, ἡ δημιουργική ἀρχή καί ὁ τελικός σκοπός τῶν πάντων.

*****

«Σύ δέ ὁ αὐτός εἶ, καί τά ἔτη σου οὐκ ἐκλείψουσι»

Ζοῦμε μέσα σ’ αὐτό τόν μεταβαλλόμενο κόσμο. Σέ μᾶς φαίνεται ἀπέραντος καί αἰώνιος, ἀφοῦ ἐμεῖς μοιάζουμε τόσο μικροί καί ἀσήμαντοι μπροστά του καί τόσο πρόσκαιροι. Πρόσκαιροι! Ἐμεῖς φεύγουμε, τά βουνά μένουν καί τά ἄστρα ἐξακολουθοῦν νά φωτίζουν τό νυκτερινό σκοτά­δι. Ἀλλ' ὅσο φθαρτοί καί πρόσκαιροι εἴμεθα ἐμεῖς, τόσο εἶναι φθαρτός καί πρόσκαιρος καί ὁ κόσμος ὅλος. Γι' αὐτό καί, ὅσο καί ἄν ἐπιθυμοῦμε καί ἐπιχειροῦμε νά βροῦμε στήριγμα σταθερό σ'  αὐ­τόν τόν κόσμο τῆς φθορᾶς, μένουμε πάντοτε με­τέωροι καί ἀσταθεῖς καί ἀβέβαιοι. Διότι δέν ὑπάρ­χει στήριγμα ἀσάλευτο μέσα στόν κόσμο καί τήν κατάστασή του ὅλη.

 Δέν ὑπάρχει στήριγμα!

 Ἐκεῖ πού χθές στηρίχθηκαμε, σήμερα ἀντικρύζουμε ἐρείπια· καί αὐτό πού σήμερα μᾶς προσφέρει ἀσφάλεια, αὔριο θά μᾶς ἐγκαταλείψει μόνους. Θά θρηνήσουμε ἐπάνω σ’ ἕνα τάφο, στά ἐρείπια ἑνός σπιτιοῦ, στό ναυάγιο μιᾶς ἐπιχειρήσεως, στήν ἀποτυχία ἑνός σχεδίου, στήν τραγωδία ἑνός διχασμοῦ, στή φρίκη μιᾶς προδοσίας. Τό μόνο βέβαιο καί σταθερό πράγμα τοῦ κόσμου τούτου εἶναι ἡ ἀβεβαιότητα  καί ἡ ἀστάθειά του.

 Ἕως ὅτου ἀνακαλύψουμε τό μυστικό κέντρο τοῦ κόσμου μας αὐτοῦ. Τό ἀόρατο κέντρο, στό ὁποῖο στηρίζεται τό πᾶν καί ἀπό τό ὁποῖο ἀντλοῦν ζωή τά πάντα.

Τόν Χριστό! Αὐτόν, ὁ Ὁποῖος εἶναι ἡ ζωή τοῦ κόσμου! Ὁ κόσμος δέν ἔχει ζωή ἀπό τόν ἑαυτό του. Ἀντλεῖ ζωή ἀπό τόν Δημιουργό του. Αὐτός, ὁ Δημιουργός τοῦ κόσμου, εἶναι ὁ «διδούς πᾶσι ζωήν καί πνοήν καί τά πάντα» (Πράξ. ιζ' 25)· εἶναι Ἐκεῖνος, ὁ Ὁποῖος δίδει σε  ὅλα ζωή καί ἀναπνοή καί ὅλα τά ἀναγκαῖα γιά τή ζωή τους.

******

«Σύ δέ ὁ αὐτός εἶ, καί τά ἔτη σου οὐκ ἐκλείψουσι»

 Λοιπόν, σ’ Αὐτόν — τόν Χριστό — νά στηρίζουμε τήν ζωή μας. Ὄχι στά ἀσταθῆ καί ἀβέβαια στηρίγματα τοῦ κόσμου. Μή δίνουμε τήν ἀγάπη μας στόν κόσμο τοῦτο καί τίς χαρές του. Ἡ πρώτη ἀγάπη τῆς ψυχῆς μας ἄς εἶναι Ἐκεῖνος, πού εἶναι ἡ ζωή καί ἡ αἰώνια χαρά μας!

 Αὐτή ἡ πραγματικότης εἶχε συγκολονίσει καί συγκλονίζει τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων τοῦ Θεοῦ, τῶν ἁγίων του Θεοῦ, ὅπως τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, τόν ὁποῖον ἐνθυμεῖται σήμερα Β Κυριακή τῶν Νηστειῶν ἡ Ἐκκλησία μας. Πεπεισμένοι καί ἐμεῖς περί τῆς ματαιότητος καί τῆς παροδικότητος καί τοῦ ἐφημέρου τῶν πραγμάτων τοῦ παρόντος κόσμου, ἄς ἔχουμε στραμμένο τό βλέμμα πρός τόν οὐρανό. Τόν Χριστό νά καταστήσουμε Νυμφίο τῆς ψυχῆς μας· τόν αἰώνιο καί ἀναλλοίωτο Κύριο. Αὐτόν νά ὑπηρετήσουμε, νά τόν δοξάζουμε με τη ζωή καί τά ἔργα μας. Καί ἔτσι θά μποροῦμε ἀπό προσωπική πείρα νά μιλᾶμε καί στους ἄλλους γιά τόν Χριστό καί νά τούς καλοῦμε νά προσέλθουν στην Ἐκκλησία Του γιά νά πάρουν δύναμη, νά εἰρηνεύσουν, νά εὐτυχίσουν στη ζωή τους.