Χριστούγεννα «Iνα τι με εγκατέλιπες;» - Μαριαλένα Σπυροπούλου

Αγιογραφία της Γέννησης. Στο διήγημα της Αγκάθα Κρίστι ένας Αγγελος εμφανίζεται ενώπιον της Μαρίας και αφού της δείχνει τρεις σκηνές από τη ζωή του νεογέννητου παιδιού της (μεταξύ των οποίων να σηκώνει τον σταυρό) της προτείνει να του δώσει από τώρα το μωρό να το πάει στη Βασιλεία των Ουρανών. Η Μαρία αρνείται να συναινέσει στον θάνατο του παιδιού της. Φωτ. SHUTTERSTOCK

Χριστούγεννα
«Iνα τι με εγκατέλιπες;»

Μαριαλένα Σπυροπούλου

To 1965 κυκλοφόρησαν στην Αγγλία μια σειρά από ιστορίες με τίτλο «Αστέρι πάνω από τη Βηθλεέμ». Η συγγραφέας των ιστοριών αυτών ήταν ήδη εξαιρετικά διάσημη. Η Αγκάθα Κρίστι είχε ταυτιστεί με τα αμιγώς αστυνομικά μυθιστορήματα. Oταν οι εκδότες της πήραν στα χέρια τους αυτές τις μάλλον λίγο διαφορετικές ιστορίες, δεν χάρηκαν πολύ. Πώς θα προωθούσαν χριστουγεννιάτικες ιστορίες γραμμένες από μια μετρ του μυστηρίου; Τι είδους μυστήριο, άλλωστε, έχει μια χριστουγεννιάτικη ιστορία; Το λιγότερο να αφορά κάποιους αφελείς ενήλικες, το περισσότερο να αφορά μόνον τα παιδιά. Τα παιδιά όμως δεν θα έπρεπε να διαβάζουν για φόνους, οπότε το όνομα της Αγκάθα Κρίστι δεν θα τους ήταν και τόσο γνωστό. Σκαρφίστηκαν, λοιπόν, μια μικρή αλλαγή στο όνομα.

Αυτές τις ιστορίες τις υπογράφει όχι η Αγκάθα Κρίστι, αλλά η Αγκάθα Κρίστι Μαλόουν, για ευνόητους εκδοτικούς λόγους. Στα ελληνικά μόλις κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Ψυχογιός σε μετάφραση Κατερίνας Δουρίδα. Πρόκειται για ένα μερικώς εικονογραφημένο βιβλίο, που περιέχει μικρές θρησκευτικές ιστορίες και ποιήματα που έγραψε η διάσημη συγγραφέας.

Παρά τα όσα φοβούνταν οι εκδότες της, η θεματολογία των ιστοριών της είναι κυρίως για ενήλικες, καθώς υπάρχουν έμμεσες αναφορές σε μεγάλα ζητήματα της δεκαετίας του ’60, όπως είναι η αναπηρία και οι εκτρώσεις. Το ομώνυμο διήγημα με τον τίτλο «Αστέρι πάνω από τη Βηθλεέμ» εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1946 σε μηνιαίο γυναικείο περιοδικό. Η ιστορία του είναι επίκαιρη όσο ποτέ. Η Μαρία λίγη ώρα αφού έχει γεννήσει τον Ιησού δέχεται μιαν επίσκεψη. Την επισκέπτεται ένας φωτεινός άγγελος και της δείχνει τρεις σκηνές από το μέλλον της ζωής του γιου της. Εκείνη εύθραυστη και συγκινημένη, έρχεται σε επαφή με τρεις σκηνές απόγνωσης. Σκηνή 1η: ο μελλοντικός Ιησούς στέκει γονατιστός στον Κήπο των Ελαιών, εκλιπαρώντας τον Θεό και πατέρα του για μιαν απόκριση. Η μητέρα νιώθει την τρομερή μοναξιά του γιου της. Σκηνή 2η: οι φίλοι του γιου της βρίσκονται μακριά από εκείνον, κοιμούνται έναν ατάραχο ύπνο, την ώρα που ο γιος της έχει την ανάγκη τους. Βλέπει ξανά την τρομερή μοναξιά του γιου της. Σκηνή 3η: βλέπει τρεις εγκληματίες να σηκώνουν από έναν Σταυρό, στη μέση αναγνωρίζει το πρόσωπο του γιου της. Συντετριμμένη κλαίει και σκέφτεται ότι αποκλείεται ο γιος της να γίνει ένας εγκληματίας. Τον αγαπά και θα τον φροντίζει για να μη νιώσει αυτή την εγκατάλειψη.

 

Ο Αγγελος τότε της λέει τον σκοπό της εμφάνισής του. Να της δώσει τη δυνατότητα να επιλέξει. Να του δώσει από τώρα το μωρό να το πάει στη Βασιλεία των Ουρανών, χωρίς να χρειαστεί να περάσει τόσα δεινά μέσα στους ανθρώπους, χωρίς να χρειαστεί να περάσει τόσα δεινά για τους ανθρώπους. Το πεπρωμένο του άλλωστε είναι να κατοικεί στο Βασίλειο των Θεών. Η Μαρία σάστισε. Κοίταζε μια το νεογέννητο πανέμορφο ροδαλό μωρό της και μια τον Αγγελο. Αυτό σημαίνει, του λέει, ότι θα πρέπει να επιλέξω τον θάνατό του; «Να επιλέξω εγώ η μητέρα που τον έφερα στη ζωή να του στερήσω τη ζωή του;». Ο Αγγελος συνέχισε με τα επιχειρήματά του, λέγοντάς της ότι μπορεί όμως να του στερήσει και τα βάσανά του, αφού είχε τη δυνατότητα να δει τη ζωή του. Η Μαρία ζητούσε χρόνο. Το σοκ που υπέστη ήταν τρομακτικό. Κάτι μέσα της δεν μπορούσε να συνδεθεί. Αμφισβητούσε όσα έβλεπε. «Και εάν αυτά είναι μεμονωμένες εικόνες;», «και εάν μου δείχνεις μια πλευρά της ζωής του, χωρίς να έχω τη δυνατότητα να βλέπω κάτι δίπλα σε αυτά, ή κάτι πίσω από αυτά; Και εάν υπάρχει κάποιος λόγος που αυτό το μωρό γεννήθηκε, διαφορετικά, γιατί ο ίδιος ο Θεός δεν το έσωζε από τα βάσανά του και πρέπει να πάρω εγώ αυτή την απόφαση, η μητέρα του;». Η Μαρία με τη νεαρή άγουρη ηλικία της, με τις ελάχιστες έως μηδαμινές της γνώσεις, με τον απαίδευτο νου της, μπροστά στο μέγεθος του Αγγέλου που τη θάμπωνε, ερχόταν σε επαφή με ό,τι υπήρχε μέσα της, βαθύτερο και πιο ειλικρινές. Μέσα στην ασύνδετη πορεία των τριών οδυνηρών σκηνών, κοιτούσε το ολόγιομο μωρό της και μύριζε την ανοιξιάτικη μυρωδιά της σάρκας του, μέσα στα χέρια της. Αυτό το μωρό εκείνη τη στιγμή ήταν ένας ολόκληρος κόσμος. Ηταν ήδη όχι ένα μέρος του φωτός, αλλά το ίδιο το φως. Ηταν ήδη όχι ο γιος του Θεού, αλλά για εκείνη ο ίδιος ο Θεός, ο μικρός Θεός του θαύματος της γέννησης. Σήκωσε το ανάστημά της και κοίταξε τον Αγγελο. «Εγώ αφού έχω επιλογή, επιλέγω να κρατήσω τον γιο μου στη ζωή». Ο Αγγελος ταράχτηκε. Ποτέ δεν φανταζόταν ότι μια τόσο ασήμαντη για τα μάτια του γυναίκα θα επιλέξει κάτι τόσο δύσκολο. Για εκείνη και για το παιδί της.

Τα μηνύματα του διηγήματος της Αγκάθα Κρίστι «Αστέρι πάνω από τη Βηθλεέμ», που εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1946 σε μηνιαίο γυναικείο περιοδικό.

Η Μαρία έκτοτε επιλέγει. Γεννάει κάθε χρόνο τον γιο της. Γνωρίζοντας τα δεινά της ζωής του. Γνωρίζοντας ότι κανένα βήμα του δεν θα είναι απαλό μέσα στον τραχύ ανηφορικό του δρόμο. Κάνει όμως με τα πενιχρά της μέσα και τα λιγοστά της γράμματα αυτή την επιλογή. Να ταχθεί με το μέρος της καρδιάς της. Ξανά και ξανά. Να επιλέξει να κάνει τα αδύνατα δυνατά να αλλάξει τη μοίρα του παιδιού της και αν πάλι οι ώμοι της είναι μικρότεροι για τα δεινά του κόσμου, να παραμείνει εκεί σκυφτή, γονατιστή δίπλα στον Σταυρωμένο Γιο της. Ποτέ ο Ιησούς δεν θα έλεγε σε εκείνη «Ινα τι με εγκατέλιπες;».

Και αυτό το ξέρουν καλά οι «Μαρίες» αυτού του κόσμου, από άκρη σε άκρη της Γης, από κάθε φύλο και κάθε πλευρά της Ιστορίας.

Καλά Χριστούγεννα και ευτυχισμένο το Νέο Eτος.

Πηγή: Καθημερινή