Ἡ ἔνοχη ἀνοχή - π. Γρηγόριος Μουσουρούλης

ΚΣτ´Κυριακή

Λόγος εἰς τόν Ἀπόστολον

Ἡ ἔνοχη ἀνοχή

 «Μή  συγκοινωνεῖτε τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκάρποις τοῦ σκότους, μᾶλλον δέ καί ἐλέγχετε» (Ἐφεσ. ε´11)

˜˜˜˜˜˜˜˜

«Μή  συγκοινωνεῖτε τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκάρποις τοῦ σκότους, μᾶλλον δέ καί ἐλέγχετε»

                   Μή γίνεσθε μέ τήν ἀνοχή σας συγκοινωνοί καί συνένοχοι στά ἁμαρτωλά σκοτεινά ἔργα, πού δέν φέρνουν κανένα ὠφέλιμο καρπό. Αὐτά τά ἔργα ἀντί νά τά σκεπάζετε καί νά τά ἀνέχεσθε, ὀφείλετε μᾶλλον νά τά ἐλέγχετε καί νά τά βγάζετε στό φῶς, ἀποδεικνύοντας πόσο ὀλέθρια εἶναι.

                   Αὐτό εἶναι τό σύνθημα πού δίνει ὁ θεῖος Παῦλος στούς χριστιανούς τῆς Ἐφέσου ἀλλά καί σέ ὅλους τούς πιστούς διά μέσου τῶν αἰώνων. Ὁ θεόπνευστος αὐτός λόγος ἀποκτᾶ ἰδιαίτερη σπουδαιότητα γιά μᾶς σήμερα. Τώρα πού τό συγκρητιστικό πνεῦμα σάν λαίλαπα ραπίζει μέ ράπισμα θανατηφόρο  τό πρόσωπο ὁλόκληρης τῆς γῆς, καί ὁ λίβας τῆς παγκοσμιοποίησης ἀπειλεῖ νά ρίξει τούς πάντες στή χοάνη μιᾶς πανθρησκείας, ὅπου ὅλοι καί ὅλα θά χωροῦν ἄνετα, ὁ Ἀπόστολος τοῦ Χριστοῦ μέ τόν φωτισμό τοῦ Παναγίου Πνεύματος ζητεῖ ἀπό τούς χριστιανούς νά ἀποτινάξουμε ἀπό πάνω μας τό πνεῦμα τοῦ συμβιβασμοῦ καί τῆς ἔνοχης ἀνοχῆς. Νά ξεκαθα-ρίσουμε τή θέση μας στά θέματα τῆς πίστης καί τῆς ζωῆς, γιά τή σωτηρία τή δική μας καί τῶν συνανθρώπων μας.

                   Πῶς γινόμαστε ὅμως συνένοχοι στά ἔργα τῆς ἁμαρτίας καί ποιά εἶναι ἡ στάση πού ὀφείλουμε νά τηροῦμε ὡς χριστιανοί;  

****

«Μή  συγκοινωνεῖτε τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκάρποις τοῦ σκότους, μᾶλλον δέ καί ἐλέγχετε»

                Τά ἔργα τῆς ἁμαρτίας, λέγει ὁ Ἀπόστολος, εἶναι ἔργα ἄκαρπα. Ὄχι μόνο δέν ὠφελοῦν ἐκεῖνον πού τά διαπράττει, ἀλλά καί τοῦ προκαλοῦν μεγάλη ζημιά. Ὁ ἄνθρωπος πού ἁμαρτάνει καθίσταται ἔνοχος ἐνώπιον τοῦ Ἁγίου Θεοῦ. Ἔνοχοι καθιστάμεθα κατά τόν θεῖο Παῦλο καί ὅταν ἀνεχόμαστε τήν ἁμαρτία. Μάλιστα ἡ ἁμαρτία μας γίνεται ἀκόμη μεγαλύτερη ὅταν φθάνουμε στό σημεῖο νά ἀμνηστεύουμε τήν ἁ-μαρτία, τά παράνομα καί ἁμαρτωλά  ἔργα τά ὁποῖα παρατηροῦμε γύρω μας.

                Ἴσως νά σκεφθεῖ κάποιος ὅτι μιά τέτοια τοποθέτηση εἶναι σκληρή. Γι᾽ αὐτό θά κάνουμε εὐθύς ἀμέσως μιά ἀναγκαία διευκρίνιση. Λέμε λοιπόν ὅτι ἄλλο εἶναι νά δείχνουμε κατανόηση στά ἐλαττώματα τῶν ἄλλων καί νά τούς ἀνεχόμαστε μέ ὑπομονή καί ἀγάπη, περιμένοντας τήν μετάνοια καί τήν διόρθωσή τους καί ἄλλο νά σιωποῦμε, νά κλείνουμε τό στόμα ἤ καί νά δικαιολογοῦμε τήν κάθε παρεκτροπή χωρίς νά ξεκαθαρίζουμε τήν θέση μας. Σέ αὐτή τή δεύτερη περίπτωση ἡ ἀνοχή εἶναι ἔνοχη. Καί εἶναι ἔνοχη, διότι μέ τή στάση μας αὐτή προκαλοῦμε διπλῆ ζημιά. Ζημιώνουμε πρῶτον τούς ἀδελφούς μας πού ζοῦν μέσα στήν ἀταξία καί τήν καταστρατήγηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Τούς ζημιώνουμε, διότι μέ τήν σιωπή μας καί τήν ἀνοχή μας δέν τούς βοηθοῦμε νά συνειδητοποιήσουν τό λάθος τους. Νά καταλάβουν ὅτι ἁμαρτάνουν καί πρέπει νά μετανοήσουν. Ὄχι ἁπλῶς νά μετανοήσουν, ἀλλά νά μετανοήσουν βαθειά. Νά χύσουν δάκρυα καί νά κλάψουν· νά στενάξουν καί ἀπό τά βάθη τῆς ψυχῆς τους νά ζητήσουν τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Ἀφοῦ σοῦ λέει, αὐτός πού εἶναι χριστιανός, δέν μοῦ λέει τίποτε γι᾽αὐτό πού κάνω, ἄρα καλά κάνω. Καί ἔτσι συνεχίζει νά βαδίζει τόν κατή-φορο, πού τελικά θά τόν ὁδηγήσει στόν ὄλεθρο καί τήν καταστροφή. Εἶναι σαφής ἡ ἐντολή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος διά στόματος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου. «Παραγγέλλομεν ... ὑμῖν, ἀδελφοί, ἐν ὀνόματι τοῦ Κυρίου ἡμῶν  Ἰησοῦ Χριστοῦ, στέλλεσθαι ὑμᾶς ἀπὸ παντὸς ἀδελφοῦ ἀτάκτως περι-πατοῦντος καὶ μὴ κατὰ τὴν παράδοσιν ἣν παρέλαβον παρ' ἡμῶν» (Β´Θεσ. γ´6). Σᾶς παραγγέλλουμε, ἀδελφοί, στό ὄνομα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, νά μήν ἔχετε στενές σχέσεις, ἀλλά νά ἀποφεύγετε κάθε ἀδελφό πού συμπεριφέρεται ἄτακτα καί ὄχι σύμφωνα μέ τήν παράδοση πού παρέλαβαν ἀπό μᾶς ὅλοι οἱ πιστοί, ἀκόμη κι αὐτοί πού ἀτακτοῦν. Μήπως ἐμεῖς, ἀδελφοί μου, ἔχουμε περισσότερη ἀγάπη καί βιώνουμε μεγαλύτερο πόνο γιά τούς ἀδελφούς μας πού ζοῦν ἄτακτα, ἀπό τήν ἀγάπη καί τόν πόνο τοῦ μεγάλου Ἀποστόλου γιά τά πνευματικά του παιδιά τά ὁποῖα  νουθετοῦσε μέ δάκρυα στά μάτια νύχτα καί μέρα;

        Μήπως ὁ Παῦλος ἦταν σκληρός ὅταν παρέ-διδε τόν αἱμομίκτη τῆς Κορίνθου «τῷ σατανᾷ εἰς ὄλεθρον τῆς σαρκός, ἵνα τὸ πνεῦμα σωθῇ ἐν τῇ ἡμέρᾳ τοῦ Κυρίου  Ἰησοῦ» (Α´Κορ. ε´5). Δίνει ἐντολή στήν Ἐκκλησία τῆς Κορίνθου νά συναρθροισθεῖ καί παρόντος ἐν πνεύματι καί τοῦ ἰδίου νά παραδώσουν ἀπό κοινοῦ τόν παρεκτραπέντα ἀδελφό στόν σατανᾶ γιά νά τιμωρηθεῖ καί νά κολασθεῖ σκληρά τό σῶμα του καί νά συνετισθεῖ μέ τήν παιδαγωγία αὐτή, ὥστε νά σωθεῖ ἡ ψυχή του. Σκληρή φαίνεται ἡ παιδαγωγία αὐτή. Ἔφερε ὅμως τό ποθητό ἀποτέλεσμα. Ὁ ἁμαρτήσας ἀδελφός μετενόησε εἰλικρινά καί ὁ Ἀπόστολος σέ ἑπόμενη ἐπιστολή του δίνει ὁδηγία στούς πιστούς νά τόν δεχθοῦν καί νά τοῦ δείξουν πολλή ἀγάπη «ἵνα μή ὑπό τῆς λύπης καταποθεῖ».

        Ζημιώνουμε ὅμως καί τόν ἑαυτό μας ἀμνηστεύοντας τήν ἁμαρτία καί τηρώντας ἔνοχη σιω-πή, διότι μέ τό πέρασμα τοῦ χρόνου συνηθίζουμε στό κακό καί ὑπάρχει μεγάλος κίνδυνος καί πολλές πιθανότητες νά παρασυρθοῦμε. Νά μιλήσουμε μέ συγκεκριμένα παραδείγματα:  Ἔχουμε στήν ἐπιχείριση  ἕνα συνεταῖρο ὁ ὁποῖος προσπαθεῖ νά κερδίσει χρήματα μέ ψέματα καί ἀδικίες ἤ ἄλλες παράνομες συναλλαγές. Εἶναι αὐτονόητο ὅτι δέν ἐπιτρέπεται νά συμπράξουμε μαζί του οὔτε ὅμως καί νά σιωπήσουμε. Ἡ δική μας ἀνεπίληπτη στάση καί σαφής ἀντίθεση, ἄν δέν τόν  ἀναχαιτίσει, τουλάχιστον θά τόν προβλημα-τίσει. Ἄλλο παράδειγμα: Πολλοί νέοι σήμερα πού θέλουν νά ἀποκατασταθοῦν, νά δημιουργήσουν τήν δική τους οἰκογένεια δέν ἀκολουθοῦν τόν δρόμο πού ὑποδεικνύει ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας. Ἀντί νά ὁδηγήσουν τά βήματά τους στόν ναό τοῦ Θεοῦ, ἀντί νά τελέσουν Γάμο καί διά τοῦ Μυστηρίου νά ζητήσουν τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ στή ζωή τους, συζοῦν χωρίς νά ἔχουν βάλει στεφάνι. Ἡ τακτική αὐτή, ὅπως εἴπαμε, εἶναι ἀντίθετη πρός τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί τήν πράξη τῆς Ἐκκλησίας μας. Μπροστά σ᾽αὐτή τήν κατάσταση οἱ γονεῖς πού ἔχουν φόβο Θεοῦ καί ἐνδιαφέρονται πραγματικά γιά τήν εὐτυχία καί πάνω ἀπ᾽ὅλα γιά τήν σωτηρία τῶν παιδιῶν τους εἶναι ποτέ δυνατόν νά σιωπήσουν μπροστά σέ τέτοια παρεκτροπή;  Μποροῦν νά κατασιγάσουν τήν φωνή τῆς συνειδήσεώς τους ἁπλῶς μέ τή σκέψη ὅτι ἄλλαξαν οἱ καιροί, καί τήν δικαιολογία ὅτι ὅλοι ἔτσι κάμνουν; Ὡς πιστοί χριστιανοί ἔχουν χρέος νά μιλήσουν στά παιδιά τους καί νά τούς ἐξηγήσουν ποιό εἶναι τό σωστό. Ὁπωσδήποτε μέ ἀγάπη καί κατανόηση, ἀλλά καί μέ σταθερότητα καί σαφήνεια. Ὄχι κάνοντας ἀβαρίες καί ὑποχω-ρήσεις χάριν συναισθηματισμοῦ.

****

        Κατόπιν ὅλων αὐτῶν ποιά στάση ὀφείλουμε νά τηροῦμε ὥστε νά μή γινόμαστε συγκοινωνοί στά ἔργα τῆς ἁμαρτίας; Ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος μᾶς προτρέπει: «Μᾶλλον δέ καί ἐλέγχετε». Ἔχουμε χρέος νά ἐλέγχουμε καί νά διαφωτίζουμε ὅσους βρίσκονται στό σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας, ὄχι ὅμως καί νά τούς καταδικάζουμε. Εἶναι χαρακτηριστικά τά λόγια τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου ὁ ὁποῖος ὑπογραμμίζει: «ἐλέγχειν, εἶπεν, οὐ κατακρίνειν». Πῶς;

        Πρῶτον μέ τό παράδειγμά μας. Ἄν ζοῦμε σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, τότε ἡ ἴδια ἡ ζωή μας θά εἶναι φῶς, πού διαλύει τό σκοτάδι καί γίνεται σιωπηλός ἔλεγχος τοῦ ἁμαρτωλοῦ κόσμου. Ἡ θεοφιλής ζωή τῶν πιστῶν σιωπηρά ἀλλά σταθερά διαμαρτύρεται καί προβάλλει τό μέτρο τοῦ ἀληθινοῦ καί τοῦ ἁγίου. Ἐλέγχει.

        Ἐκτός ἀπό τή ζωή τῶν πιστῶν ὁ ἔλεγχος γίνεται καί μέ τά λόγια. Ὁ λόγος τῆς Ἀληθείας διευκρινίζει, διαλευκαίνει, βάζει τά πράγματα στή θέση τους. Προβάλλει τήν ἀληθινή ὄψη τῆς ζωῆς. Ἀφυπνίζει τουλάχιστο τίς καλοπροαίρετες ψυχές καί τίς σώζει. Οὐδετερότητα σιωπῆς ἰσοδυναμεῖ μέ λιποταξία. Αὐτή ἡ προβολή τῆς ἀλήθειας ὁ-πωσδήποτε πρέπει νά γίνεται στήν κατάλληλη εὐκαιρία. Πάντοτε μέ σύνεση καί ἀγάπη νά προει-δοποιοῦμε τούς ἀδελφούς μας γιά τίς καταστρε-πτικές συνέπειες τῆς ἁμαρτίας καί νά τούς ἐνι-σχύουμε στόν δρόμο τῆς μετανοίας καί τῆς ἐπιστροφῆς.

****

«Μή  συγκοινωνεῖτε τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκάρποις τοῦ σκότους, μᾶλλον δέ καί ἐλέγχετε»

        Ἀδελφοί μου! Στίς μέρες μας γίνεται πολύς λόγος γιά τήν ἀνεκτικότητα ὡς τήν ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιά τήν ὀμαλή κοινωνική συνύπαρξη. Μιά τέτοια τοποθέτηση ἐκ πρώτης ὄψεως παρουσιάζεται ὡς κάτι τό θετικό. Ὅμως μέ τό πρόσχημα τῆς ἀνεκτικότητας στήν οὐσία γίνεται προσπάθεια καί ἐπιχειρεῖται νά καταστεῖ οινωνικά ἀποδεκτή κάθε ἁμαρτία καί διαστροφή καί νά ἐξαφανισθεῖ κάθε φωνή διαμαρτυρίας καί ἐλέγχου. Ἄς μήν ἀφήσουμε νά μᾶς ἐπηρεάσει αὐτό τό κοσμικό φρόνημα. Ἄς μήν ἀφήσουμε τό σκοτάδι νά καλύψει τά πάντα γύρω μας. Ἄς ἀνάψουμε τό φῶς τοῦ Χριστοῦ. Τό φῶς πού διαλύει τά σκοτάδια καί χαρίζει στόν ἄνθρωπο τήν εἰρήνη καί τήν ἐλπίδα. 

Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Μουσουρούλης

Κήρυγμα εἰς Ἱερό Καθεδρικό Ναό Ἁγ. Ἰωάννου Λευκωσίας 07.12.2014