Οι εκπλήξεις ενός Ιερού - δ. Γρηγόριος Φραγκάκης

Από τoν αµπελώνα της Μεγάλης Εκκλησίας

Οι εκπλήξεις ενός Ιερού

(Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου)

Δύο άνθρωποι, µία διήγησι. Μία παραβολή ειπωµένη από τον ίδιο τον Ιησού Χριστό την οποία µας διασώζει ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Οι δύο πρωταγωνιστές της προσεύχονται στον ένα Θεό, µέσα στον ίδιο χώρο, στον Ναό. Ας επιχειρήσουµε να τους γνωρίσουµε.

Ξεκίνησαν και έφεραν τους εαυτούς τους µέσα στον Οίκο του Θεού. Πρόθεσί τους η προσευχή. Οικεία διάθεσι της ανθρώπινης ψυχής. Ο πρώτος, ο Φαρισαίος, καθισµένος σε θέσι κεντρική, περίοπτη, άρχισε να κραυγάζει για να τον «ακούσει καλύτερα ο Θεός».  Λέει «ευχαριστώ» αλλά οι λέξεις που ακολουθούν τον εξορίζουν µια για πάντα από τον Παράδεισο.

Ο δεύτερος, ο τελώνης, πιεσµένος από το βάρος των πολλών κοινωνικών ανοµηµάτων του, στέκεται πίσω, στην αφάνεια της ταπείνωσης που δηµιουργεί η αναγνώρισι του «ποιοί είµαστε». Σκύβει τον αυχένα και «αδειάζει» στα Άγια των Αγίων, στο Ιερό, την ελεεινότητα της ψυχής του και τη γεµίζει µε το έλεος Εκείνου του σπλαχνικού Θεού. Μετά από µερικές στιγµές σιωπηλά αποχωρούν. Του ενός η καρδιά ήρεµη, ανάλαφρη, συγχωρεµένη. Του συνανθρώπου του ταραγµένη, βαρειά, πιο αµαρτωλή από πριν!

Μεταφέροντας το περιεχόµενο αυτής της παραβολής στη σύγχρονη εκκλησιαστική πραγµατικότητα, σίγουρα θα διαβάσουµε και θα ακούσουµε πύρινα κηρύγµατα που µας προτρέπουν στην ταπείνωσι και µας καλούν στην αποφυγή του εγωισµού. Είναι γνωστό, αδελφοί µου, ότι στην παράδοσι της Εκκλησίας µας µία είναι η αµαρτία, ο εγωισµός. Όπου εισβάλλει, µετατρέπει την κατά τα άλλα αδιάφορη ή και ευλογηµένη, πολλές φορές, πράξι σε αµαρτία και µάλιστα θανάσιµη.

Στην περίπτωσι αυτή, όµως, δεν είµαστε αντιµέτωποι µε µια απλή περίπτωσι εγωισµού ή µε µια εξωτερική αδυναµία ή αµαρτία. Η περίπτωσι του Φαρισαίου, αγαπητοί µου, κρύβει ό,τι πιο ύπουλο, ό,τι πιο επικίνδυνο, ό,τι πιο διαστροφικό, ό,τι πιο ξένο προς τον Χριστό. Η περίπτωσι του Φαρισαίου κρύβει µέσα της την ίδια την κόλασι διότι είναι ένα κλασσικό παράδειγµα αµαρτίας δηλαδή χωρισµού από τον Θεό. Μετατρέπει την ζωή της Εκκλησίας από κοινωνία όπου διαχέεται άφθονο το έλεος του Θεού ο Οποίος σώζει σε ένα αυστηρά ηθικό δικαστήριο όπου από µόνος του σώζεται όποιος τηρεί τα παραδεδοµένα, χωρίς να περιµένει την κρίσι του Θεού

Γιατί συµβαίνει αυτό; Διότι ο Φαρισαίος διακρίνεται για την αυτοδικαίωσί του. Ο ίδιος του δηλαδή, βασίζεται σε µερικές εξωτερικές «αρετές» που έχει καθώς τηρεί κάποιες από τις διατάξεις του Νόµου του Θεού, υπερεκτιµά και εξυψώνει τον εαυτό του, τον συγκρίνει µε τους υπόλοιπους, τους δήθεν «αµαρτωλούς» και στην ουσία παραγκωνίζει και τελικά διώχνει τον ίδιο το Θεό από τη ζωή του. Μήπως αυτό δεν κάνουµε οι περισσότεροι και σήµερα; Δήθεν ευλαβείς Χριστιανοί, δεν σκοτώσαµε, δεν κλέψαµε, δεν καταχραστήκαµε, δεν...., δεν...., δεν.... σαν τους άλλους τους γύρω µας. Σαν τον γείτονά µας που είναι αµαρτωλός, σαν τον άλλον που είναι «τέτοιος», σαν τον δείνα που είναι «αλλιώτικος».  Όχι!  Εµείς  κρίνουµε  τους  εαυτούς  µας  και τους βρίσκουµε σε όλα σωστούς και µάλιστα δοξάζουµε και ευχαριστούµε για αυτό τον Θεό. Όχι διότι φύλαξε την ψυχή µας αλλά διότι µπορούµε να καυχιόµαστε έναντι των άλλων. Δικαιούµαστε έτσι τον Παράδεισο και µάλιστα αυτό είναι το λιγότερο. Δικαιούµαστε τον συνεχή έπαινο των ανθρώπων. Αυτό επιδιώκουµε µε κάθε τρόπο. Να µας θαυµάζουν οι συνάνθρωποί µας, να µας επαινούν διαρκώς. Ταρασσόµαστε αν κάποιος παρατηρήσει κάποιο ανθρώπινο ψεγάδι στην «αλάνθαστη και αγία» πορεία µας.

Τί πλάνη, αδελφοί µου! Τί ανοησία! Τί παρερµηνεία της παρουσίας του Χριστού µας στη γη. Για ποιά προσευχή µιλάµε, για ποιόν αγώνα πνευµατικό; Όταν δικαιώνουµε οι ίδιοι τους εαυτούς µας, όταν κατακρίνουµε έτσι τους άλλους, όταν τηρούµε δυο-τρεις έστω και όλες τις εντολές του Ευαγγελίου και των Πατέρων και η καρδιά µας δεν χωρά το πρόσωπο ούτε και ενός συνανθρώπου µας τότε για ποιον Χριστό κάνουµε λόγο; Σε ποιόν Χριστό απευθύνουµε τις προσευχές µας; Χάνουµε την παρούσα ζωή αλλά και τις ψυχές µας χαµένοι µέσα στους δαιδαλώδεις διαδρόµους τού πιο σκληρού και αφανούς εγωισµού και δεν το καταλαβαίνουµε. Δυστυχώς το δυσάρεστο αυτό «προνόµιο» ανήκει κυρίως σε εµάς, αδελφοί µου, τους τάχα «ανθρώπους της Εκκλησίας» (λες και οι υπόλοιποι είναι ενός άλλουΘεού παιδιά).

Απέναντι στον Δίκαιο Κριτή, στον Θεάνθρωπο Ιησού Χριστό, αγαπητοί µου, ποιά απολογία θα είναι ικανή να καλύψει τη δυσωδία των ψυχών µας όταν όλα θα είναι φανερά µπροστά του! Όταν η ευσέβειά µας θα είναι για Εκείνον αποστροφή και αποφορά, τότε θα στεκόµαστε ντροπιασµένοι ενώ στο βάθος θα ακούγεται επίµονα η ταπεινή φωνή του «αµαρτωλού» γείτονά µας, του άλλου του «εγκληµατία», της άλλης της «άτιµης» να ζητά µε αυτογνωσία, µε ικεσία, µε στεναγµό το έλεος και τη συµπάθεια του Θεού.

Ας συνέλθουµε πριν είναι αργά! Οι εκπλήξεις διαδέχονται η µία την άλλη στην πνευµατική ζωή. Ο τελώνης έλαβε από τον Κύριο τη συγχώρεσι που τόσο πόθησε. Ο Φαρισαίος αντίθετα όχι.  Άλλωστε δεν την είχε ζητήσει καιποτέ.

Ο  Χριστός  ζητά  από  εµάς  όχι  τις  αρετές  αλλά  τις αµαρτίες µας, αδελφοί. Να Του τις χαρίσουµε πριν η σκληρότητα των καρδιών µας προσκρούσει στις στενές πύλες του Παραδείσου. Διότι εκείνες φτιάχτηκαν για να δέχονται πρόσωπα που «αγάπησαν πολύ».

Καλό και ευλογηµένο Τριώδιο

δ. Γρηγόριος Φραγκάκης

Πηγή: Απογευματινή Κωνσταντινουπόλεως