Ἔσχατοι πάντων (Εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου) - π. Γρηγόριος Μουσουρούλης

Εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου

Λόγος εἰς τόν Ἀπόστολον

Ἔσχατοι πάντων

«Ὁ Θεός ἡμᾶς τούς ἀποστόλους ἐσχάτους ἀπέδειξεν, ὡς ἐπιθανατίους»

(Α΄Κορ. δ΄9)

          Ἑορτή τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου καί Εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου σήμερα καί ἡ Ἐκκλησία μας, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ὥρισε τόσο τό ἀποστολικό ὅσο καί τό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα νά κάμνουν ἀναφορά ἄμεση ἤ ἔμμεση στόν ἑορταζόμενο Ἀπόστολο.

          Ἐμεῖς θά ἐπικεντρώσουμε τήν προσοχή μας τήν ὥρα αὐτή στό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα. Στό κομμάτι αὐτό τῆς Α΄πρός Κορινθίους ἐπιστολῆς ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς παρουσιάζει μέ συντομία  ὅλη τήν πολυτάραχη, ἐπικίνδυνη καί μαρτυρική ζωή τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, ἀλλά καί τήν δράση καί τήν ἁγιότητά τους. Ἄς δοῦμε λοιπόν τά βασικά χαρακτηριστικά στοιχεῖα τῆς ζωῆς αὐτῆς καί μέ ποιό τρόπο μπο­ροῦμε ἐμεῖς νά τήν μιμηθοῦμε.

****

«Ὁ Θεός ἡμᾶς τούς ἀποστόλους ἐσχάτους ἀπέδειξεν, ὡς ἐπιθανατίους»

          Ποτέ ὁ κόσμος, δέν ἐγνώρισε τόσο μεγάλους, τόσο ἰσχυρούς, τόσο ἅγιους καί ἔνδοξους καί οὐρά­νιους ἀνθρώπους ὅπως τούς Ἁγίους Ἀποστόλους τοῦ Χριστοῦ.  Αὐτοί λοιπόν οἱ Ἅγι­οι Ἀπόστολοι ἐνῶ εἶχαν τό πιό ἔνδοξο, τό πιό τιμητικό καί μοναδικό στήν ἱστο­ρία τοῦ κόσμου ἀποστολικό ἀξίωμα, στά μάτια τῶν πολλῶν ἀνθρώπων φαίνονταν ὡς τελευταῖοι καί ἀσή­μαντοι. Ἡ ζωή τους ἀπό τότε πού ἀκολούθησαν τό Χριστό, κατ’ἐξοχήν ὅμως μετά τήν Πεντηκοστή ἦταν ζωή στερήσεων καί θανάτων.   

Ἄ­φησαν τά σπίτια τους καί τούς συγγενεῖς τους χωρίς νά πάρουν μαζί τους τίποτε ἀπό τά ἀγαθά πού εἶχαν, τά ὁποῖα θά τούς ἐξασφάλιζαν κάποιες ἀσή­μαντες ἔστω ἀνέσεις στή ζωή τους. Ὁ Ἀπόστολος Ματ­θαῖος πού τιμᾶμε σήμερα τή μνήμη του, μόλις ἐδέ­χθη­κε τήν πρόσκληση τοῦ Κυρίου νά τόν ἀκολου­θήσει, δέν ἐδίστασε νά ἀφήσει τό τελωνεῖο του μαζί μέ τά ταμεῖα καί τά χρήματα, χωρίς νά σκεφτεῖ κἄν ὅτι ὅλα αὐτά θά μποροῦσαν νά  γίνουν ἀντικείμενο ἁρπαγῆς καί λεηλασίας μέ τήν ἀναχώρησή του, κάτι πού θά τόν ἐξέ­θετε ἀπέναντι στή ρωμαϊκή ἀρχή, ἡ ὁποία περίμενε νά εἰσπράξει τό μερίδιό της ἀπό τούς φόρους, πού εἰσέπραττε ὁ τελώνης Λευῒς.

          Καί ὤργωσαν ὅλη τήν οἰκουμένη, τήν ἔσπειραν μέ τό λόγο τοῦ Θεοῦ καί τήν ἐπότισαν μέ τό ζωντανό νερό τῆς Χάριτος τοῦ Ἀγίου Πνεύματος. Ἀκολουθών­τας τόσον ὁ Ματθαῖος ὅσο καί οἱ ἄλλοι συμμαθητές του τό παράδειγμα τοῦ Κυρίου μας, ὁ Ὁποῖος «οὐκ εἶχε ποῦ τήν κεφαλήν κλίνῃ» ( Ματθ. η΄20) δέν εἶχαν οὔτε σπίτι οὔτε ἐξασφαλισμένη διαμονή. Ταξίδευαν χωρίς σταματημό σέ ἄγνωστα μέρη καί ὡδοιποροῦσαν πεινασμένοι καί διψασμένοι, χωρίς νά βρίσκουν φιλοξενία πάντοτε στό τέρμα τοῦ ταξιδιοῦ τους. Μά καί ὅταν εὕρισκαν τόπο νά μείνουν, κάποιοι Ἀπόστολοι ἐργά­ζονταν καί κοπίαζαν μέ τά ἴδια τους τά χέρια, γιά νά εἶναι ἀβαρεῖς καί νά ἔχουν τά ἀπαραίτητα γιά τίς ἀνάγκες τους. Συχνά τούς καταδίωκαν, κι αὐτοί περιφέρονταν κατατρεγμένοι ἀπό τόπο σέ τόπο σάν πλανόδιοι σκηνῖτες. Διότι δέν ἔμεναν γιά πολύ καιρό σέ κάποιο τόπο, ἀλλά διαρκῶς περιπλανιόταν ἐκτεθειμέ­νοι στήν πείνα, τή δίψα καί τή γυμνότητα, ἀλλά καί στίς ἀντίξοες καιρικές συνθῆκες: τόν καύσωνα τοῦ καλοκαιριοῦ καί τήν παγωνιά τοῦ χειμώνα, τίς θύτελλες καί τίς νεροποντές, τίς τρικυμίες καί τά ναυάγια.

          Ἡ ζωή τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων εἶχε καί ἄλλο χαρακτηριστικό, ἀγαπητοί μου. Τό χαρακτηριστικό τῶν ὀνειδισμῶν καί χλευασμῶν καί ἐξουδενώσεων. Περιφέρονταν στίς πόλεις καί τά ἔθνη σάν κατάδικοι καί μελλοθάνατοι. Δέχονταν συχνά ἐξευτελισμούς καί διαπομπεύσεις, εἰρωνεῖες καί χλευασμούς, κτυπήματα καί κακομεταχειρίσεις καί στό τέλος, φρικτό καί μαρτυρικό θάνατο. Καί ἔτσι ἀποδεικνύονταν βέβαιος ὁ λόγος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου στήν πρός Ἑβραίους ἐπιστολή του, ὅπου λέγει ὅτι  ἐξερχόμαστε στό κήρυγμα «τόν ὀνειδισμόν αὐτοῦ φέροντες» (Ἑβρ. ιγ΄13) καί ὅτι ἐκτελοῦσαν τό ἀποστολικό τους ἔργο «ὀνειδισμοῖς τε καί θλίψεσι θεατριζόμενοι» (Ἑβρ. ι΄33). Γι’ αὐτό καί ἔγιναν σ’ ὅλο τόν κόσμο, καί στούς ἀγγέλους καί στούς ἀνθρώπους, θέαμα στίς πλατεῖες καί τά δικαστήρια, τά ἀμφιθέατρα καί τούς ἱπποδρόμους.

          Ἐνῶ ὅμως οἱ ἐχθροί τους τούς ἐχλεύαζαν καί τούς περιφρονοῦσαν ὡς ἀνόητους καί ἄτιμους γιά τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ κι ἐνῶ τούς ἔβριζαν μέ σαρκασμό καί τούς καταδίωκαν, οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι ἔδειχναν ἀνοχή καί ὑπομονή, καρτερία καί μεγαλεῖο ἀρετῆς καί ἁγιότητας. Ἡ ζωή τους λοιπόν ἦταν ἐπί πλέον ζωή αὐταπάρνησης, αὐτοθυσίας, ὑπομονῆς καί ἁγιό­τη­τας. Ἐνῶ οἱ ἐχθροί τους τούς δυσφημοῦσαν καί τούς συκοφαντοῦσαν, αὐτοί τούς εὐλογοῦσαν, τούς ἀπαν­τοῦσαν μέ λόγια γλυκά καί παρηγορητικά. Οἱ ἄλλοι τούς ὁδηγοῦσαν στό μαρτύριο, καί αὐτοί μέ τήν ἁγιό­τητά τους μεταμόρφωναν τούς δημίους τους σέ πιστούς καί μάρτυρες τοῦ Χριστοῦ. Κι ἔτσι μέ τόν ἱδρώτα τους, τά δάκρυά τους καί τό αἷμα τους, ἀλλά καί μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ, μεταμόρφωσαν ὅλη τήν οἰκουμένη.

****

          Ἀφοῦ ὁ θεῖος Ἀπόστολος ἀνέφερε ὅλα αὐτά, κατόπιν ὡς πνευματικός πατέρας καλεῖ τά παιδιά του νά μιμηθοῦν τόν ἴδιο, ἀλλά καί τούς ἄλλους συμμαθητές καί συναποστόλους του καί τόν ἑορταζόμενο σήμερα ἱερό Εὐαγγελιστή Ματθαῖο σ’ αὐτή τή ζωή τῆς θυσίας καί τοῦ μαρτυρίου, τῶν κακουχιῶν καί τῶν στερήσεων, τῆς αὐταπάρνησης, τῆς αὐτοθυσίας καί τῆς ὑπομονῆς. Βέβαια στίς ἡμέρες μας, τουλάχιστον ἐξωτερικά καί φανερά δέν ἔχουμε διωγμό τῆς πίστεως καί ἑπομένως, θά ἐρωτοῦσε κανείς, σέ τί μποροῦμε νά μιμηθοῦμε ἐμεῖς τούς Ἁγίους Ἀποστόλους; Καί ὅμως μποροῦμε καί ἔχομε χρέος νά τούς μιμηθοῦμε.

          Οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι ἐγκατέλειψαν τά σπίτια τους καί τούς συγγενεῖς τους κι ἔζησαν μέσα σέ στερήσεις καί κακοπάθειες. Ἐμεῖς τουλάχιστον ἄς ζοῦμε μέ ἁπλότητα καί λιτότητα, χωρίς νά κολλᾶ ἡ καρδιά μας στά πλούτη τοῦ κόσμου, τίς ἀνέσεις καί πολυτέλειες. Αὐτό εἶναι, ἀδελφοί μου, ἕνα μεγάλο κεφάλαιο τῆς πνευματικῆς μας ζωῆς, πού πρέπει ἰδιαίτερα σήμερα νά τό προσέξουμε. Θἄλεγα πώς πάνω σ’ αὐτό τό θέμα πρέπει νά μᾶς τρομάξει ὁ λόγος τοῦ Κυρίου, πού λέγει ἀπευθυνόμενος στούς σύγχρονούς Του Ἰου­δαίους: «οὐαί ὑμῖν οἱ ἐμπεπλησμένοι», ἀλλοίμονο σ’ ἐ­σᾶς πού εἶστε χορτασμένοι καί βάλατε σάν μοναδικό σκοπό τῆς ζωῆς σας τήν καλοπέραση καί τίς ἀπολαύ­σεις τοῦ κόσμου.

          Ἐκεῖνοι ὁδοιποροῦσαν πεινασμένοι καί διψασμένοι, ἐμεῖς τουλάχιστο ἄς κάνουμε δυό βήματα πρός τόν πονεμένο, τόν ἄρρωστο ἀδελφό μας, τόν ἄνθρωπο πού βρίσκεται σέ ἀνάγκη. Ἐκεῖνοι ὑπέμειναν τήν πείνα, τή δίψα, τή γυμνότητα, τίς ἀντίξοες καιρικές συν­θῆκες. Ἐμεῖς τουλάχιστο ἄς συγκινηθοῦμε ἀπό τόν ἀποστολικό λόγο «ἔχοντες διατροφάς καί σκεπάσματα τούτοις ἀρκε­σθησόμεθα», καί ἄς βροῦμε τό μέτρο στήν ἐνδυμασία μας ἀποφεύγοντας τήν πολυτέλεια καί τή σπατάλη. Ἄς μάθουμε νά ὑπομένουμε τούς πειρασμούς καί τά προβλήματα, τίς ἀρρώστιες καί τίς θλίψεις τῆς ζωῆς. Ἐκεῖνοι δέχονταν χλευασμούς καί περιφρονήσεις, ἐμεῖς ἄς βαστάζουμε τίς εἰρωνεῖες καί τήν περιθωριοποίηση τοῦ κόσμου. Ἐκεῖνοι εὐλογοῦσαν ὅσους τούς καταριόταν, ἐμεῖς ἄς δείχνουμε τουλάχιστο ἀνοχή καί ὑπομονή σ’ ὅσους μᾶς ταλαιπωροῦν, μᾶς ἀδικοῦν ἤ μᾶς ἀναστατώνουν μέ τά λόγια τους, τίς ἰδιοτροπίες καί τή ζωή τους, πού μπορεῖ αὐτοί νά βρίσκονται στό ἄμεσο περιβάλλον μας. Μπορεῖ νά εἶναι σύζυγοι, παιδιά, συνάδελφοι ἤ συνεργάτες μας μας.

****

«Ὁ Θεός ἡμᾶς τούς ἀποστόλους ἐσχάτους ἀπέδειξεν, ὡς ἐπιθανατίους»

          Ἀδελφοί, ὅλοι μας ὀφείλουμε νά ζοῦμε μέ ἀρετή καί ἁγιότητα βίου, ἰδιαίτερα μάλιστα σήμερα, ὥστε νά μή βλασφημεῖται ἐξ αἰτίας μας τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ, ἀλλά νά δοξάζεται ὄχι μόνο μέ τά λόγια ἀλλά κθυρίως μέ τή ζωή καί τό παράδειγμά μας. Ὁ Ἅγιος Θεός μᾶς ζητεῖ κατά τό παράδειγμα τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων ὄχι ἁπλῶς νά δείχνουμε τό δρόμο πού ὁδηγεῖ στόν οὐρανό, ἀλλά σάν πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας νά προπορευόμαστε σ’ αὐτόν μέ τήν ἅγια ζωή μας καί τό λόγο τῆς πίστης. Ἄς τό δώσει ὁ Ἅγιος Θεός διά πρεσβειῶν τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου καί Εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου, τοῦ ἀνθρώπου τῆς πίστης, τῆς αὐταπάρνησης, τῆς ἀγάπης καί τῆς ἀφοσίωσης στόν Σωτήρα Χριστό.

Ἀρχιμανδρίτης Γρηγόριος Μουσουρούλης