Σπέτσες 2 προς 3 Απριλίου 1821, Η κήρυξη της Επανάστασης - Αθανάσιος Κοτταδάκης

 Σπέτσες 2 προς 3 Απριλίου 1821
 Η κήρυξη της Επανάστασης

Αθανάσιος Κοτταδάκης

        Σπέτσες, η Πιτυούσα του Παυσανία, φύση μαγευτική, ιστορία ένδοξη ! Κάθε γωνιά, και το 21 ζωντανό. Εδώ πατείς «όπου έστησαν ηρώων πόδες, όθε σταθείς, όθε διαβείς». Ναύτες γενναίοι, «οι ολοκαύτες των Σπετσών, τ’ ατρόμητα λιοντάρια» ! Καραβοκυραίοι, που έδωσαν στην πατρίδα εαυτούς και τα «που είχαν τάλιρα τις στέρνες τους γεμάτες», στα επιβλητικά ως σήμερα αρχοντικά. Ψυχή από γενιά με «όνομα και ιστορία», που αρμένιζε στα πέλαγα με ονόματα καραβιών, «τα γραμμένα στη μάσκα τους καθώς οι Αγίοι», Ελύτης. Ποσειδών, Ηρακλής, Αγαμέμνων, Αχιλλεύς, Διομήδης, Σόλων, Λυκούργος, Θεμιστοκλής, Επαμεινώνδας… Και τα ’δωσαν όλα στον εθνικό αγώνα !

******

    Παρά το πρόσφατο ολοκληρωτικό αιματοκύλισμα του νησιού από τους Τουρκαλβανούς -Ορλωφικά- 1770-«σαν έτοιμοι από καιρό», πρώτοι οι Σπετσιώτες μπήκαν στον αγώνα της εθνικής ανεξαρτησίας. Νύχτα, 2 προς 3 Απριλίου του 1821 κατέλαβαν την Καγκελαρία, κατέβασαν την τουρκική σημαία, και ύψωσαν τη σημαία της επανάστασης, με το Σταυρό να σφραγίζει τον όρκο, «ελευθερία ή θάνατος» !

      Με την αύριο, «Κυριακή της των Βαΐων εορτής … συνελθόντες εις εν, πρωίας υποφωσκούσης, πρόκριτοι και πλοίαρχοι ησπάσθησαν … αλλήλους αδελφικώς … και ορκίσθησαν επί του Ιερού Ευαγγελίου να αποθάνωσιν … υπέρ πίστεως και πατρίδος. Είτα δε τελεσθείσης ιεροπραξίας … εν τω … ναώ του προστάτου Αγίου Νικολάου … επεκαλέσθησαν εν κατανύξει, άπας ο λαός … του Παντοκράτορος την αρωγήν δια την απελευθέρωσιν του Έθνους.

Επί τη αναγνώσει δε του… οικείου Ευαγγελίου και τη εν αυτώ … θεσφάτω ρήσει, «ωσαννά … ευλογημένος ο ερχόμενος…”, κρότος πυροβόλων εξαστράψας από του λιμένος βροντώδης αντήχησε μέχρι περάτων της δούλης Ελλάδος»-«Τα Σπετσιώτικα», Α. Χατζηαναργύρου.

     Την ίδια μέρα, συναγμένοι μπρος στην Καγκελαρία, συγκροτούν διοίκηση, και εκδίδουν διακήρυξη ανεξαρτησίας προς τα πολιτισμένα έθνη, «Εν ονόματι Θεού Παντοκράτορος» ! Σηκώνουν πανιά. Πιάνουν Μήλο, αιχμαλωτίζουν μπρίκι τουρκικό. Στην Κίμωλο, φρεγάτα γεμάτη Οθωμανούς. «Αδελφοί, χαίρετε ότι εστάθητε πρώτοι … εις τον ακροβολισμόν των εχθρών … πρώτοι εις την ιστορίαν … πρώτοι εις την αθανασίαν», τους γράφουν-9/4- οι Πρόκριτοι της Πελοποννήσου … «Με μεγάλην χαράν μανθάνομεν καθημερινώς τας ηρωικάς ανδραγαθίας σας, την γενναιότητα που δείχνετε εις τούτο το ιερόν και θείον έργον του Γένους μας», προσθέτουν οι Ψαριανοί και ξεσηκώνονται παρευθύς-10/4- κι ακολουθούν οι Υδραίοι-16/4- !

     Και ιδού ενδεικτικά, από κατά θάλασσα θριαμβικά, γραμμένα και «ορθογραφικά», στο ημερολόγιο του πλοιάρχου του βριγαντίνου-ιστιοφόρο ευέλικτο-«Επαμεινώνδας».

     «26 Μαΐου. Εφθάσαμεν απέξω από το κάστρον της μιτιλήνης … 27 Μαΐου. «Πρώτη ώρα της ημερός-έξι το πρωί- ημέρα παρασκεβοί, απάντησις του ελινικού μας στόλου. 52 καράβια σπετζιότικα, ηδρέικα, και ψαριανά, και εξόχως εμάς των δύο σημερινόν καραβίον οι οποίη ήχαν μπλοκαρισμένω ένα μέγαν βατζέλο-πλοίο γραμμής μετασκευασμένο σε φρεγάτα-του αγαρηνού μουσουλμάνου. Τρίτη όρα της ημερός επαρακίνισαι τω μπουρλότω προς το βατζέλο. Προς βοήθια του μπουρλότου εζίγοσαι ένα καράβι ψαριανώ και ετράβηξε μίαν κανονίαν. Δεύτερον από αυτόν εζίγοσαν δίω καράβια ηδριότικα … ετράβιξαν όλιν τους την μπαταρίαν εις 25 βολές, καθός και ημίς … εζιγόσαμαι και αδιάσαμαι την μπαταρίαν μας δίω βολές λέγω 12 κανονιές. Έφθασαι και το μπουρλότο εις την πλόριν του βατζέλου και του έδοσαι φωτίαν … Οι δε εβρισκόμενοι άνθρωποι του βατζέλου δεν εγλίτοσαν άλι παρά έως 50 … οι δε λοιποί λέγω ο καπ. με όλους … καθός και ο κεχαγιάς της μιτιλίνης οπού ήτον και αυτός στο βατζέλο με 300 τύρανους … όλι εχάθικαν  παντελώς…»   

  Παρόμοια κατορθώματα, πολύ πιο μεγάλα, πολλά. Κρατούν την ευγνωμοσύνη του έθνους, το θαυμασμό, το σεβασμό του διαχρονικά. Όμως το θέμα είναι εδώ της σημαίας ο «Σταυρός», που δένει με τον όρκο, «ελευθερία ή θάνατος» ! Το, «ορκίσθησαν επί του Ιερού Ευαγγελίου να αποθάνωσιν», που δείχνει δίπτυχο, «υπέρ πίστεως και πατρίδος» ! Τα, «επεκαλέσθησαν… άπας ο λαός… δια την απελευθέρωσιν του Έθνους του Παντοκράτορος την αρωγήν» ! Η «εν ονόματι Θεού Παντοκράτορος» Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας, και, τα «ησπάσθησαν… αλλήλους αδελφικώς», ή «αδελφοί χαίρετε», που μαρτυρούν βίωμα ορθόδοξο, ορθόδοξη ψυχή !    

      Το ίδιο πνεύμα απηχούν, η απάντηση Μακρυγιάννη στο Γάλλο ναύαρχο Δεριγνύ. «Είναι αδύνατες οι θέσεις μας κι εμείς, όμως είναι δυνατός ο Θεός που μας προστατεύει» ! Τα Συντάγματα της αναγεννώμενης Ελλάδος, που εκδίδονται στο Όνομα της Αγίας Τριάδος ! Οι συμβουλές του Κολοκοτρώνη στους μαθητές των Γυμνασίων της Αθήνας, «Παιδιά μου πρέπει να φυλάξετε την πίστη σας και να τη στεριώσετε. Διότι, όταν πιάσαμε τα όπλα είπαμε πρώτα υπέρ πίστεως και έπειτα υπέρ πατρίδος» !

     Κι άλλα πολλά άγια και ιερά … Που στη 200^η επέτειο της Εθνικής Παλιγγενεσίας αναδύθηκαν κι ορθώθηκαν μπροστά μας ζωντανά ως εμπειρίες ζωής της ηρωικής γενιάς. Ως οδοδείκτες σήμερα και διαπαντός ποια για τους Έλληνες η αληθινή οδός !

Με «την αγάπην την πρώτην, ην ουκ αφήκα …»

Αθανάσιος Κοτταδάκης