ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: «Αναζητώντας το παιδί» της Νίκης Γρηγορίου - του Γιάννη Παναγιωτόπουλου

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: «Αναζητώντας το παιδί»

της Νίκης Γρηγορίου, εκδ. Κουκουνάρι

 

Αν και η ζοφερή εποχή του Covid – 19 δυσκόλεψε τις εκδόσεις νέων βιβλίων, με τη λήξη της καραντίνας μια ευχάριστη έκπληξη μάς περίμενε παίρνοντας στα χέρια μας το «Αναζητώντας το παιδί», εκδ. Κουκουνάρι 2021 – μια καλαίσθητη έκδοση που αποτελεί και την πρώτη ατομική συγγραφική προσπάθεια της κ. Νίκης Γρηγορίου, πολύπειρης δασκάλας και Διευθύντριας του 6^ου Δημοτικού Σχολείου Γέρακα Αττικής.

Η συγγραφέας, Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, θέλοντας «να γνωρίσει καλύτερα και βαθύτερα τους μικρούς πρωταγωνιστές της ζωής της» ασχολήθηκε με την παιδική ηλικία διερευνώντας την μέσα απ’ τα σχολικά εγχειρίδια της Γλώσσας του Δημοτικού Σχολείου των τελευταίων 40 ετών. Αναμφίβολα, όπως η ίδια εξηγεί, το περιεχόμενο ενός σχολικού εγχειριδίου - και ειδικά της Γλώσσας, «εκφράζει και υλοποιεί την κυρίαρχη ιδεολογία που επικρατεί στην εποχή του και τους πολιτικούς, ηθικούς, θρησκευτικούς και παιδαγωγικούς σκοπούς της εκπαίδευσης» και είναι συνάρτηση «των ιδεολογικών, πολιτιστικών και άλλων πολιτικών επιλογών που λαμβάνονται ευρύτερα στη συγκεκριμένη περίοδο».

Παρόλο που το βιβλίο περιέχει πλήθος βιβλιογραφικών αναφορών δεν αποτελεί ένα αυστηρά επιστημονικό σύγγραμμα αλλά ένα ευανάγνωστο κείμενο που απευθύνεται σε όλους όσους ενδιαφέρονται να δουν τη θέση του παιδιού τότε και τώρα. Τι είναι η παιδική ηλικία, ποια η ιστορική της πορεία και κοινωνιολογία και ποια η θέση της στην κρίσιμη εποχή της δεκαετίας του 2010; Το να είσαι παιδί έχει την ίδια σημασία τώρα και παλιά, εδώ και αλλού; Πώς επηρεάζεται η θέση του παιδιού από την οικογένεια, το σχολικό περιβάλλον, την τεχνολογία, τη φύση, το δυτικό πρότυπο;

Το βιβλίο εκτός από τον πρόλογο και την εισαγωγή, περιλαμβάνει 3 κεφάλαια. Το πρώτο εξετάζει την παιδική ηλικία από ιστορική και κοινωνιολογική άποψη και το δεύτερο παρουσιάζει την ταυτότητα και τη δυναμική των σχολικών εγχειριδίων «Η Γλώσσα μου» των τελευταίων 40 ετών.

Το τρίτο που είναι και το πιο εκτενές, αποτελείται από 8 υποενότητες και εξετάζει: α) τη θέση του παιδιού μέσα στην οικογένεια (σχέσεις, υποχρεώσεις, φτώχεια, καταναλωτισμός) β) τη θέση του παιδιού στην εκπαίδευση (σχέσεις με το δάσκαλο και τους συνομήλικους του) γ) τη λειτουργία του παιδιού ως πρότυπο και μη δ) τη σχέση του παιδιού με την τεχνολογία ε) την αξία της φύσης στη ζωή του παιδιού στ) τη θέση του παιδιού στο χωριό και την πόλη ζ) τα δικαιώματα του παιδιού η) τη θέση του παιδιού που διαφοροποιείται σε σχέση με το δυτικό πρότυπο (παιδί μετανάστης, παιδί πρόσφυγας, παιδί εργάτης και παιδί πολεμιστής).

Και όλα τα παραπάνω αναλύονται μέσα από τα κείμενα των σχολικών εγχειριδίων που προσφέρουν πολύτιμα στοιχεία για διερεύνηση και εξαγωγή συμπερασμάτων.

Στον επίλογο η συγγραφέας μάς εκπλήσσει ευχάριστα γιατί κάνει αναφορά στην πανδημία και τον τρόπο που αυτή δείχνει ότι θα επηρεάσει την παιδική ηλικία. Επιπλέον, συλλέγοντας όλα τα στοιχεία από τα βιβλία της Γλώσσας που περιγράφουν το «ευτυχισμένο παιδί», θέτει συγκεκριμένα και καίρια ερωτήματα για το πώς οι ενήλικοι μπορούν να διαμορφώσουν τις συνθήκες για μια νέα «ιδανική παιδική ηλικία» στον 21^ο πια αιώνα.

Τέλος, το βιβλίο συμπληρώνεται από πλούσια ελληνική και ξενόγλωσση βιβλιογραφία - αρθρογραφία για τους μελλοντικούς ερευνητές της παιδικής ηλικίας.

Προσωπικά, απήλαυσα το βιβλίο αυτό μέσα στο φετινό καλοκαιρινό καμίνι και διαπίστωσα για μία ακόμα φορά την αγάπη της συγγραφέως για τα παιδιά αλλά και τη δουλειά της.

Κλείνω το σημείωμά μου με τα δικά της υπέροχα λόγια της τελευταίας σελίδας: «Να χαίρεστε και να απολαμβάνετε όποια παιδιά είναι σημαντικά για τον καθένα από εσάς και να τους λέτε καθημερινά πως τα αγαπάτε. Δεν το ξέρουν από μόνα τους. Θέλουν να το ακούνε από εσάς».

Γιάννης Παναγιωτόπουλος

Δάσκαλος

Διευθυντής 65^ου Δημοτικού Σχολείου Πατρών