Με γέλασαν οι φευγαλέες ημέρες
Ένα ερώτημα που τριβελίζει το
μυαλό και τη συνείδηση είναι: «πώς πάει ο χρόνος;». Συνήθως η απάντηση είναι:
«πάει στράφι». Τον κερδίσαμε; Όχι! Τον αξιοποιήσαμε; Όχι! Πόσο έπρεπε να
κάνουμε και τι κάναμε; Πολύ μικρά και πενιχρά τα έργα και τα αποτελέσματα εν
συγκρίσει με εκείνα που έπρεπε να έχουμε κάνει, που απαιτεί ο Εργοδότης από τον
ουρανό.
Και τώρα; Ο χρόνος πάει, πέρασε!
Και πέρασε πώς; Αναξιοποίητος. Εχάθη. Απωλέσθη ανεπιστρεπτί. Δεν γυρίζει πίσω.
Αυτόν τον χρόνο που πέρασε δεν θα τον ξαναβρούμε ποτέ πια μπροστά μας. Δεν θα
μας δοθεί η ευκαιρία να διορθώσουμε τα λάθη της μη αξιοποίησης του χρόνου. Δεν
θα μας δοθεί η ευκαιρία να κάνουμε τα οποιαδήποτε καλά έργα, ή έστω να
νοιώσουμε τα όποια καλά συναισθήματα προς το Θεό, -ικεσία ελέους- που δεν τα
κάναμε κατά τις τριακόσιες εξήντα πέντε μέρες του έτους που πέρασε.
Θα έχετε ακούσει για το «Γραφείο ευρέσεως απολεσθέντων αντικειμένων». Εκεί υπάρχει ενδεχόμενο να βρούμε ό,τι χάσαμε. Τον χρόνο που πέρασε, δεν θα μπορέσουμε να τον βρούμε ποτέ σε κανένα Γραφείο ευρέσεως απολεσθέντων αντικειμένων. Έφυγε και πάει ανεπιστρεπτί.
Κάνοντας τον απολογισμό αυτό ένας
καλλιτέχνης από τους μέγιστους στον κόσμο, ο Μιχαήλ Άγγελος, έλεγε: «Με γέλασαν
οι φευγαλέες ημέρες. Και τώρα που κάνω τον απολογισμό, βρίσκω τα χέρια μου
άδεια». Είναι φοβερή η αίσθηση αυτή.
Όταν κανείς δεν έχει μυαλό, κατά Θεόν μυαλό, περνάει το χρόνο στην τύχη. Αλλά όταν θέλει να έχει υπευθυνότητα απέναντι του Θεού, του εαυτού του, της ψυχής του, θυμάται το λόγο του Αποστόλου Παύλου: «Βλέπετε πώς ακριβώς περιπατείτε». Κοιτάχτε με λεπτομέρεια πώς περιπατείτε, πώς ζείτε, πώς συμπεριφέρεσθε. «Μη ως άσοφοι, αλλ’ ως σοφοί». Δεν κάνει να φερνόσαστε σαν να μην έχετε κουκούτσι μυαλό. Να συμπεριφέρεσθε σαν σοφοί. «Εξαγοραζόμενοι τον καιρόν ότι αι ημέραι πονηραί εισιν». «Βλέπετε», λέει ο απόστολος Παύλος. Προσέχετε με όση προσοχή μπορείτε, πώς ακριβώς περιπατείτε. Όχι σαν άσοφοι. Σαν να μην έχετε σύνεση, σοφία, επίγνωση. Αλλ’ ως σοφοί.
Οι αληθινά σοφοί
Ο άγιος μέγας Βασίλειος τον οποίο
εορτάζουμε, έχει ένα πολύ δυνατό μήνυμα να μας πει. Ήταν ακόμη αβάπτιστος.
Νεαρό παιδί. Και είχε ανοίξει ένα φοβερό αγώνα με τον εαυτό του. Για να
αποκτήσει επίγνωση. Για να βρει την σωστή τοποθέτηση απέναντι του Θεού,
απέναντι του εαυτού του, απέναντι όλων των υπαρχόντων στον κόσμο. Ήταν
εικοσιπέντε χρονών και δεν έλεγε: «Τα νιάτα είναι μια φορά. Κι αν κάνω και
τίποτε, αβάφτιστος είμαι. Μετά από λίγο θα βαπτιστώ και το βάπτισμα θα τα
πλύνει όλα. Μια φορά μου δίνεται ευκαιρία, και μάλιστα χωρίς ζημία, αφού το
βάπτισμα θα τα πλύνει όλα, να δοκιμάσω και λίγες ευχάριστες απολαύσεις στη ζωή.
Γεύσου Βασίλειε, γεύσου». Αλλά ο Βασίλειος έδινε την απάντηση: «Όχι».
Γιατί; Γιατί η προτροπή: «γεύσου
αλόγως», δεν είναι τοποθέτηση σωστή. Γι’ αυτό αβάπτιστος ακόμα ο άγιος
Βασίλειος, νηστεύει σαν ασκητής. Ψωμί και λάχανα. Και μελέτη. Μελετάει τα
βιβλία και τον εαυτό του, τα πάθη. Πώς προχωρούν και πώς τα νικάμε.
Αυτά έκανε ο άγιος Βασίλειος κατά
το διάστημα που ήταν σπουδαστής στην Αθήνα. Και εξέπληξε τους καθηγητές του.
Και διαβάζουμε μέσα στο βίο του, ότι ο καθηγητής του, αντί να του εύχεται...
«καλό μυαλό», τον θαύμαζε για την τοποθέτησή του, απέναντι του εαυτού του,
απέναντι των προβλημάτων, απέναντι της ζωής, απέναντι του Θεού, τόσο ώστε έγινε
μαθητής του αγίου Βασιλείου και χριστιανός. Το όνομά του ήταν «Εύβουλος».
Ο άγιος Αυγουστίνος λέει: «Όσο
κανείς δεν με ρωτούσε τι είναι ο χρόνος και τι αξία έχει για μας και για την
πορεία μας προς τον Θεό, νόμιζα ότι τα ήξερα όλα καλά. Μα από την στιγμή που
κάποιος μου ζήτησε επεξηγήσεις και προσπάθησα να του δώσω, κατάλαβα πόσο φτωχός
ήμουνα. Σε γνώση και σε επίγνωση».
Έτσι γίνεται και με μας, όταν δεν φροντίζουμε να βιώσουμε την επικοινωνία με τον Θεό, την κατανόηση του εαυτού μας και των όντων. Και όντας φτωχοί σε γνώση, νομίζουμε τον εαυτό μας ικανό να συμβουλεύσει όλο τον κόσμο. Και όταν αρχίσουμε να μιλάμε τότε είναι που βλέπουμε τη φτώχεια μας.
Ορισμός του χρόνου
Στο μεγάλο ερώτημα «τι είναι ο
χρόνος;», η Εκκλησία μας δίδει απάντηση όχι θεωρητική αλλά πρακτικής φύσεως.
Την θυμάσθε; Λέμε: «τον υπόλοιπον χρόνον της ζωής ημών εν ειρήνη και μετανοία
εκτελέσαι, παρά του Κυρίου αιτησόμεθα». Τι σημαίνουν τα λόγια αυτά; Τον
υπόλοιπο χρόνο της ζωής μας, να είμαστε κοντά στο Θεό. Μαζί με τον Θεό. Εν
ειρήνη με τον Θεό. Και εν μετανοία για τις αμαρτίες μας. Διορθώνοντας δηλαδή
τις παραλείψεις τής κάθε ημέρας.
Ο άγιος Βασίλειος, μας λέγει ένα
τροπάριο, είχε τα εξής χαρακτηριστικά: «Σοφίας εραστής γενόμενος», πόθησε την
αληθινή σοφία, δηλαδή τη σωστή τοποθέτηση απέναντι του Θεού, του εαυτού του και
του κόσμου. «Σοφίας εραστής γενόμενος και πάντων των όντων την προς Θεόν
προκρίνας συμβίωσιν». Αφού έσπασε το μυαλουδάκι του σπουδάζοντας τον κόσμο, τα
βιβλία και τον εαυτό του, για να καταλάβει τι έχει αξία, κατάλαβε ότι από όλα
τα όντα, όσο και αν φαίνονται γοητευτικά, μεγάλα, πολύτιμα... η συμβίωση με τον
Θεό, είναι πολυτιμότερο πράγμα. Το να ζει κανείς κοντά στο Θεό είναι
πολυτιμότερο από το να αποκτήσει ολόκληρο τον κόσμο. Και αφού το διαπίστωσε
αυτό, «έκανε μελέτην θανάτου τον βίον του». Αναλογιζόταν από κει και πέρα, τι
θα του είναι χρήσιμο την στιγμή που θα πεθάνει.
Ο μεγάλος απολογισμός δεν είναι αυτός που γίνεται κάθε μέρα, αλλά την ημέρα που θα πεθάνουμε. Δηλαδή το: «Χριστιανά τα τέλη της ζωής ημών, ανώδυνα, ανεπαίσχυντα, ειρηνικά». Και το ακόμα πιο σοβαρό: «και καλήν απολογίαν την επί του φοβερού βήματος του Χριστού αιτησώμεθα». Έτσι ο άγιος Βασίλειος -όντας ίδιος με εμάς- αγωνιζόμενος, έγινε «άνθρωπος του Θεού».
Κάνε το καλύτερο
Αξίζει να αποδυθεί κανείς στον
μεγάλο αγώνα για απόκτηση επίγνωσης. Να βαδίζουμε στα ίχνη του αγίου Πατέρα μας
Βασιλείου του μεγάλου. Που όντως υπήρξε θεόσοφος. Είπε ο Χριστός στον πιστό
δούλο Του: «Ευ δούλε αγαθέ και πιστέ, επί ολίγα ης πιστός, επί πολλών σε
καταστήσω. Είσελθε εις την χαράν του Κυρίου σου». Μακάριος δηλαδή ο άνθρωπος
που εδείχθη στο Χριστό πιστός. Επί ολίγα εφάνη πιστός. Τιποτένια είναι αυτά τα
πράγματα που βρίσκονται μπροστά μας. Όλα μικρά. Αλλά γι’ αυτά τα μικρά, θα μας
αμείψει ο Θεός με τεράστιες δωρεές στη Βασιλεία του.
Τι έκανε ο άγιος Βασίλειος; Όταν
τα διαβάζουμε ίσως πει κανείς: «Ε, καλά και τι έκανε;».
Έγραψε μερικά βιβλία. Αλλά
πρόσεξε και τα ‘γραψε καλά.
Έκανε μερικά Ιδρύματα, την
Βασιλειάδα. Αλλά τα έφτειαξε όσο μπορούσε πιο καλά.
Προσευχήθηκε πολύ.
Υπέμεινε πολύ. Ήταν σχεδόν όλη
του τη ζωή άρρωστος.
Είχε υπομονή και καλωσύνη μέσα σε
όλα αυτά. Και ζήλο. Και εργάστηκε για τη Βασιλεία του Θεού ακούραστα.
Μήπως εργάστηκε σαν τον άγιο
Αθανάσιο; Ούτε το ένα τρίτο δεν μπορούσε να κάνει. Σαν τον άγιο Κύριλλο; Ούτε
το ένα δέκατο δεν μπορούσε να κάνει.
Αλλά ό,τι έκανε ο άγιος Βασίλειος
ήταν το καλύτερο που μπορούσε να κάνει. Πράγμα που πρέπει να κάνουμε και εμείς.
Λέει ο απόστολος Παύλος: Κάνε
ό,τι καλύτερο μπορείς. «Βλέπετε ακριβώς πώς περιπατείτε, μη ως άσοφοι, αλλ’ ως
σοφοί. Εξαγοραζόμενοι τον καιρόν». Κερδίστε τον καιρό σας, γιατί δεν κάνει να
χαθεί. «Αι ημέραι πονηραί εισίν». Εύκολα παραστρατούμε. Εύκολα χάνουμε τον
πλούτο μας.
Είπε κάποιος: «Ο Θεός ξέρει το
«χθες» σου. Δώσε του το «σήμερα», και άφησέ Τον. Και εκείνος θα φροντίσει για
το «αύριό» σου». Παρελθόν, παρόν και μέλλον. Το παρελθόν το ξέρει. Δώσε του το
«σήμερα». Με καλά έργα και με μετάνοια. «Εν ειρήνη και μετανοία». Και άφησε το
μέλλον σου στα χέρια του. Αμήν.-
Πηγή: Ι. Μ. Προφ. Ηλιού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου